نندپریاگ

پنج پریاگ
دیوَ پریاگ
ردر پریاگ • کرن پریاگ
نندپریاگ • وشنو پریاگ

ایہہ ہندو دھرم دے مشہور پہاڑ متعلق تیرتھاں وچوں اک اے۔ منداکنی اتے الکنندا ندیاں دے سنگم اتے نندپریاگ واقع اے ۔ ایہہ سمندر پدھر توں 2805 فٹ دی اچائی اتے واقع اے ۔ اتھے گوپال جی دا مندر درشنیک اے ۔ مذہبی پنج پریاگاں وچوں دوجا نندپریاگ الکنندا ندی اتے اوہ جگہ اے جتھے الکنندا اتے منداکنی ندیاں دا ملن ہندا اے۔ تریخی روپ توں شہر دی اہمیت اس گلّ وچّ اے کہ ایہہ بدریناتھ مندر جاندے تیرتھیاتریاں دا پڑاؤ تھاں ہندا اے نال ہی ایہہ اک اہم وپاری تھاں وی اے۔ سال 1803 وچّ آئے ہڑ، شہر دا سبھ کجھ وگا لے گئیا جنوں اک اچی جگہ اتے مڑقائم کیتا گیا۔ نندپریاگ دی اہمیت اس سچائی توںوی اے ایہہ سوادھینتا لڑائی دے دوران برطانوی راج دے مخالفاں دا مقامی مرکز رہا سی۔ اتھے دے سپتر انسوآ پرساد بہگنا دا یوگدان اسوچّ اتے قلی وگار پرتھا دی انت وچّ، ساریا نوں ہمیشہ یاد رہے گا۔

اتہاس

مکھ لیکھ لئی ویکھو: نند پریاگ دا اتہاس

الکنندا اتے منداکنی دے سنگم اتے بسیا پنج پریاگاں وچوں اک نندپریاگ دا مول نام کنداسُو سی جو واستو وچّ ہن وی معاملہ ریکارڈ وچّ ایہی اے۔ ایہہ شہر بدریناتھ دھام دے پرانے تیرتھیاترا رستہ اتے واقع اے اتے ایہہ پیدل تیرتھ مسافراں دے ٹھہرن اتے آرام کرن لئی اک اہم چٹی سی۔ ایہہ اک مصروف بازار وی سی اتے ونج دے چنگے موقعے ہون دے کارن دیس دے ہور بھجیا توںآکے لوک اتھے بس گئے۔ ٹھنڈ دے دوران بھوٹیاں لوک اتھے آکے اونی کپڑے اتیوستواں، لون اتے بوریکس ویچیا کردے اتے گرمیاں لئی گڑ جویں ضروری سامان خرید لے جاندے۔ کماؤننی لوک اتھے وپار وچّ ٹرانسپورٹ دی سہولت جٹان ( خچراں اتے گھوڑیاں دی آپورتی ) وچّ شامل ہو گئے جو بدریناتھ تکّ سامان پہنچان اتے تیرتھیاتریاں دی لوڑ پورتی وچّ جٹکر راجتھاں، مہاراشٹر اتے گجرات دے لوکاں نے اچھا پیشہ کیتا۔

پرانے حوالے

اجیہا کیہا جاندا اے کہ سکندپران وچّ ننگپریاگ نوں کنو آشرم کیہا گیا اے جتھے دشپار اتے شکنتلا دی کہانی گڑی گئی۔ واضع روپ توں اسدا نام اسلئے بدل گیا کیونکہ اتھے نند بابا نے سالاں تکّ تپ کیتا سی۔

نندپریاگ نال جڑیا اک دوجا راز چنڈکا مندر نال جڑیا اے۔ کیہا جاندا اے کہ دیوی دی پرتیما الکنندا ندی وچّ تیر رہی سی اتے حال پجاری دے اک پوروج نوں ایہہ سوپن وچّ وکھا۔ اس وچّ کجھ چراویاں نے مورتی نوں ندی دے کنڈے اک گفا وچّ لکا دتا۔ اوہ شام تکّ جدوں گھر واپس نہیں آئے تاں لوکاں نے اوہناں دی کھوج دی اتے انھاننوں مورتی دے بغل وچّ مورچھت حالت وچّ پایا۔ اک دوجے سوپن وچّ پجاری نوں شریئنتر نوں پرتیما دے نال رکھن دا آدیس ملیا۔ رتھن مترا دے ٹیمپلس آف گڑوال اینڈ ادر لینڈمارکس، گڑوال منڈل ترقی نگم 2004 دے مطابق، کہاوتانسار بھگوان کرشن دے پیؤ راجا نند اپنے جیون دے اتراردھّ وچّ اتھے اپنا مہاں یگّ پورا کرن آئے اتے اوہناں دے نام اتے نندپریاگ دا نام پیا۔

سماج اتے رہتل

نندپریاگ وچّ اک دھرم-نرپیکھ اتے بھید-بھاو رہت رہتل اے۔ وکھرا کھیتراں اتے دھرماں دے لوک اتھے اکٹھے پرامن رہندے آئے ہن اتے اج وی رہندے ہن۔ ہندُ اتے مسلماناں، اتے بھوٹیا لوکاں دے وچّ اجیہا بندھن اے جو انھاننوں اک-دوجے دے تیوہاروں وچّ شامل کراندا اے اتے اک مشرت رہتل نوں جم دندا اے جو نندپریاگ لئی انوکھا اے۔ بھارت دے باقی بھجیا وچّ مانتا حاصل کرن توںبہت پہلاں توںہی سمپرداؤں وچّ اتھے انترجاتیئے اتے انترکشیتریئے ویاہ ہندے راے ہن۔ واستو وچّ اک گوڑ باہمن اتے اک مسلمان تیویں توںپیدا نندپریاگ دے مسلمان شہری نے وی سنہارن آرتی نوں لکھیا جسدا ہنے وی بدریناتھ مندر وچّ پاٹھ ہندا اے۔

گیت اتے ناچ

سمودائک جیون وچّ گیت اتے ناچ دا اہم انش رہندا اے جو کھیتی باڑی، قدرت اتے دھرم دے چکروں توںڈونگھے جڈے ہن۔ شہراں توںہٹکے ہن جاگر دا پربندھ پنڈاں وچّ ہون لگا اے۔ اجیاے موکیاں اتے گیت اتے ناچ توںدیوی -دیوترپن دا آواہن کیتا جاندا اے جسدا سماپت تدّ ہندا اے جدوں بھیڑ دے کسے میمبر دے اوپر دیوی -دیوتا آ جاندے ہاں۔ مہامبھارت دی کجھ گھٹناواں اتے مشتمل پانڈو ناچ وی اک آجوجت کلا اے۔ گیت جیتو بگڈوال جاں ستھانیئے ہیرو -نائکاواں دی کتھا اتے مشتمل یا نندہ دیوی دی پرشنسا وچّ گائے گیت ہندے ہن۔ گیت اتے ناچ دے نال ڑول اتے داموں وی بجتے ہن جو داس نامک اک خاص جاتی توںوجایا جاندا اے۔ نندپریاگ وچّ ہولی دا تہوار وڈی بے صبری توںمنایا جاندا اے۔ پرانے دناں ایہہ 10 توں15 دناں تکّ منایا جاندا سی، اتے ہن صرف چار توںپنج دناں تکّ ہندا اے۔ برجبولی وچّ رچت مذہبی اتے موہک گیت ہولی گیت دا حصہ ہندے اے۔ اس ویلے سانسکرتیک پروگرام وی آجوجت ہندے اے اتے نندپریاگ دا ہر اک شہری اسکا آنند چکدا اے۔

بولیاں

گڑوالی، ہندی، کماؤننی، بھوٹیا بولی اتے تھوڑھی بہت انگریزی۔

واستکلا

پرمپراگت روپ توں چھتاں دا اساری پتھراں اتے گلاووں توں اتے چھت دا اساری سلیٹ دے ٹکڑوں توں ہویا۔ مقامی چیڑ جاں دیودار دی بہتات دے کارن اس لکڑیاں دا استعمال دھرناں، درواجیاں اتے باریاں دے آکاراں وچّ اتے نال ہی بالکنی وچّ ہویا جو دو-منجلے بھون وچّ ہندے۔ ہیٹھاں دی منزل دا استعمال پرمپراگت روپ توںمویشیاں دے رہن جاں اوہناں دے چارہ نوں رکھن لئی ہندا سی۔ سمپنّ گھراں دے پرواراں دی کھولی وچّ کجھ گہن نقاشی ہندی سی جو داخلہ دوار سی اتے اسدے اتے لکڑ دی اک گنیش دی پرتیما ہندی سی ( کھولی دا گنیش ) اتے اجیہا ہی بالکنی نوں چکے بریکیٹوں اتے وی ہندا سی۔ پرمکھ سڑک دے اتے پراچین نندپریاگ وچّ اسدے کجھ اصلی اتے حیرانی جنک اداہرن پائے جاندے ہن۔ اج وی بہگنا جویں سمپنّ پروار دے گھراں، درواجیاں، باریاں اتے بالکنیاں اتے گھراں دیاں سیڑیاں اتے سندر نقاشی وکھائی دندی اے۔ اسدے وپرت، اجوکے جدید گھر آتما-باجھوں دکھدے ہن کیونکہ سیمینٹ اتے کنکریٹ دے اساری وچّ تھاں دی اہلیت اتے زیادہ زور اے جدوں کہ بھون دے سوندریا مطلب اتے گھٹّ دھیان اے۔

روایتی سماج

صدیاں توںنندپریاگ دے دھنیار جاں ملاح دو ندیاں وچّ مہیا روہو مچھی نوں پھڑ کر جیوکوپارجن کردے سن۔ تولچا بھوٹیا جو نندپریاگ دے ارمبھ دا وپاری سن، اوہ ٹھنڈ وچّ ہمالہ پار توںوپار لئی ہی آؤندے سن، اوہ بعد وچّ ایہی بس گئے۔ اوہ ادمی لوک ہن اتے اج سارا وپاری کماں جویں دوکانیں چلانا اتے ہوٹل اتے بھوجنالئے چلانا دے مالک ہو گئے اے۔ اوہ ڈاکٹر، انجینیئر اتے پرحکمرانی دے کم وچّ وی لگّ گئے۔ کماؤننی لوک نندپریاگ وچّ دو-تنّ پیڑھی پہلاں آئے جو بدریناتھ جویں اوپری ہمالہ کھیتراں وچّ سامانوں دی آپورتی کرن دے پیشہ توںجڑ گئے اتے اج اوہ شہر دے سماجی تان-بانے دا اک اہم حصہ ہو گئے اے۔ بہگنا جویں باہمن، مول روپ توںبنگال توں9ویاں صدی وچّ کنک پال دے نال آئے اتے پنوار راجاواں دے راجگرو پیڑیاں تکّ راے۔ کشترء بھارت دے ہور بھجیا توںآئے۔ مسلمان جو کہ نجیباباد اتے بجنور توںآئے، پہلاں سبجی اتے پھل دے وکریتا سن۔ اج ایہہ سارے شہر دے سماجی گٹھن دے انکھڑواں انگ اے جنہاں دے وچّ پیڑیاں توںویاہ اتے انترویاہ ہندے آئے ہن۔

پرمپراگت وستر

پرکھ پرمپراگت روپ توںاونی جیکیٹ جاں کوٹ دے ہیٹھاں کڑتا-پجامہ اتے سر اتے ٹوپی پاؤندے ہن۔ عورتاں ساڑھی دی طرحاں دھوندی، انگرا جاں بلاؤج اتے اک پگڑا پہندی اے جو کپڑا اوہناں دے قمر دے عید-گرد بجھیا ہندا اے، ایہہ کھیتاں وچّ کم کردے سماں پٹھّ دی چوٹ توںانھاننوں بچاندا اے۔ اسنوں سر ڈھنکنے دا اک صافا سارا کر دندا اے۔ پرمپراگت زیور سون دے بنے ہندے ہن جنہاں وچّ بلاک ( ٹھوڈی تکّ جھولدا، پشپاکار اک نکّ دا پین پھلی، دو نتھنوں دے وچّ پایا جان والا نکّ دی بالی اے ) ، گلا بند ( گلے دا ہار ) ، اک ہنسلی ( گلے دے عید-گرد پایا جان والا چاندی دا زیور ) جو سمپنّ ورگاں لئی سونا وی ہو سکدا اے شامل ہندے ہن۔ اسدے علاوہ دھاگلا جو پرکھ اتے عورتاں دوناں دھارن کردے ہن۔

جدوں کہ آلے دوآلے دے پنڈاں دی عورتاں اتے پرکھ ہن وی پرمپراگت بستر اتے زیور دھارن کردے ہن، شہری کھیتراں وچّ بستر جدید ہو گیا اے جتھے عورتاں سلوار-کمیجر جاں ساڑھی پہندی ہن اتے پرکھ پینٹ-شرٹٹ جاں جینس، ٹی-شرٹ پاؤندے ہن۔

روایتی جیون سٹائل

اس کھیتراں وچّ کھیتی مکھت : سیڑینما کھیتاں وچّ ہندی اے۔ پرمپراگت کنک، چاول، مڑوا اتے جھنگورا دے علاوہ ہور اپجن والے اناج کونی، چینا، آلو، چولائی، گوتھ، اڑد اتے سویابین ہن۔ انن اتے ماس لئی بھیڈاں دا پالن، اونی کپڑیاں دی کتائی- بنائی اتے ہور گھریلو صنعت وی پرمپراگت روپ توںکھیتی باڑی کمائی نوں پورا کرن لئی آپنائے گئے ہن۔ واستو وچّ ہر اک پروار وچّ جوت امتحان سیمت اے حالانکہ امتحان اپجاؤ ہن۔ کھیتی باڑی موسم دی گھٹّ معیاد، نمن تاپمان، زیادہ اچائی، امتحان دے چھوٹے ٹکڑے، مٹی کشئے دی لگاتار سمسیا آدی کھیتی باڑی نوں متاثر کرن والے تتّ اے۔ انن اتے ماس لئی گجھی گلّ پالنا، اونی کپڑیاں دی کتائی، بنائی اتے ہور گھریلو ادیوگوں توںکھیتی باڑی کمائی دی کمی نوں پورا کیتا جاندا سی۔ واستو وچّ ہر اک پروار وچّ چااے تولچا ہو جاں نہیں، اک رانچ ( کرگھا ) ہندا اے جس اتے شالاں اتے پنکھیاں نوں بنیا جاندا اے۔ ہور پرمپراگت پیشہ، الکنندا اتے ننداکنی وچّ مچھی پھڑنا اے۔ ایہہ کم ہن وی گھنیار تکّ سیمت اے جو بور، جال جاں ایکوال جویں سامان دا استعمال کردے ہن۔ مچھی پھڑن لئی آٹے دا چارہ لگاؤندے ہن۔ اج اوہ شہر دے وکھرے ماساہاری بھوجنالیوں وچّ مچھی دی آپورتی کردے اے۔ ( جیکر تسی پرمکھ سڑک دے کنڈے کسے بھوجنالا وچّ مچھی دی کری کھادھے تاں اوہ سوادشٹ ملیگا۔ ) پرمپراگت پینڈو مالی حالت آتمانحصار سی۔ سمدائے دے وچّ کم بنٹا سی اتے گروی پرنالی دے مطابق وستاں اتے سنوجواناں دا لینا-حاصل ہندا سی۔ ہر اک پنڈ وچّ روڈیا ( جو محنت مشتمل کم کردے سن۔ ) لوہار، نائی، داس، پنڈت اتے دھونسیا وی ہندے سن جو ایشٹ دیوی -دیواتاوانلئی آجوجت پرارتھناواں وچّ ہرکو وجاؤندے سن۔ پرمپراگت غذا وچّ جوں جاں چولائی دی روٹی، کونی جاں جھنگورا دا بھات، چیسئی، کوڈا، پھانو، وڈی اتے کھیر پایس اتے بچھو بٹی دا ساگ شامل سی۔

پریاورن

الکنندا اتے ننداکنی ندیاں دے سنگم اتے نندپریاگ پنج مذہبی پریاگاں وچّ دوجا پریاگ اے۔ دیوپریاگ، رودرپریاگ، کرنپریاگ توںپہلاں ایہہ نندپریاگ اتے اسدے پہلاں پریاگ وشنپریاگ آؤندا اے۔ ہیٹھاں ہری پہاڑیاں اتے ندیاں توںگھرے اس چھوٹے اتے شانت شہر اتے قدرت نے اپنا جادو بکھیر دتا اے۔

بناسپتی

نندپریاگ شہر وچّ چیڑ دے پیڑاں توںمند ہوا آؤندیاں ہن۔ شہر دے نمن کھیتراں وچّ میداناں دی طرحاں دے درخت ہی پائے جاندے ہن۔ ایہناں وچّ عامَ، امرود، انار، اخروٹ اتے یوکیلپٹس دے درخت شامل ہن۔ پہاڑی دے کنڈے ادھ-ترقی یافتہ لینٹانا اتے بچھو بٹی آدی اے۔

جیو-جنتُو

شہر دے عید-گرد باگھ، بھالو اتے گیدڑ پائے جاندے ہن۔ شہریکرن دے کارن ہن انھاننوں بہت گھٹّ ویکھیا جاندا اے۔ نندپریاگ وچّ باندراں دی بھرمار اے جو گھراں وچّ جاکے کھان -پین دیاں چیزاں اٹھا لے جاندے ہن کیونکہ چیڑ دے جنگل اتے انحصار نہیں رہا جا سکدا۔ ننداکنی وچّ مچھلیاں – مہسیر، ٹراؤٹ، کارپ – دی بھرمار اے۔

مقامی کھچّ

شہر

نندپریاگ دا چھوٹا شہر الکنندا اتے ننداکنی دے سنگم اتے واقع اے جو اس تھاں وچّ انوکھا شوبھا ودھا دندا اے۔ ایہہ اک سست، شانت وشرامستھل اے جو چھٹی دے آرام لئی آمورت تھاں اے۔ واستو وچّ شہر وچّ دیکھن لایق بہت کجھ اے جنوں آرام توںویکھیا جا سکدا اے۔ ننداکنی اتے الکنندا دے سنگم دے ساہمنے نندپریاگ، الکنندا ندی دے سجے کنڈے واقع اے۔ پرمکھ سڑک اتے بازار، ندی دے پار دے تھوڑھا اتے اے اتے شہر وچّ پہلی نظر وچّ ایہی واضع ہندا اے۔ پرمکھ سڑک دے کنڈے واقع ہوٹلاں اتے بھوجنالیوں وچّ کجھ پاندھی اتے آگنتک وکھائی پیندے ہن اتے سارا اپنی گڈیاں اتے بساں وچّ سوار شہر وچّ نہیں روکتے۔ پھر وی، نندپریاگ دے اک ہور پہلو دی وی کھوج کیتی جا سکدی اے۔ مکھ سڑک توںتھوڑھا اگے ودھے تاں تہانوں نربادھ شترقی دا تجربہ ہووےگا۔ تسی گڑوالی واستکلا دے کجھ اتم اداہرن نہار سکدے ہن جو پرمکھ شہر دے اتے پرانے شہر وچّ ہو جاں تسی شہر دے چارے پاسے دے سندر مورت نوں ویکھدے ہوئے سماں بتا سکدے ہو۔

پریاگ-سنگمگ

الکنندا اتے ننداکنی دا سنگم پرمکھ بازار دے ہیٹھاں اے اتے اتھے پجن لئی کجھ قدم ہیٹھاں اترنا پویگا۔ اتھے دا گھاٹ کنکریٹ دا بنیا اے اتے نگر پنچائت نے اسدی بغل وچّ اک پارک بنا دتا اے جتھے وچّ-وچّ چ بینچ لگیئے ہن تانکِ تسی اتھے بیٹھکے ندیاں دے پانی دا لگاتار پرواہ ویکھ سکن جو ہیٹھاں پرواہت ہوکے میداناں وچّ جاندے ہو۔ دربھاگئوش اسدے بعد دے تنّ پریاگاں دی گنگا آرتی دی پرمپرا دا گزارا اتھے نہیں ہندا۔ لیکن استوں زیادہ روچپورن ایہہ اے کہ اتھوں کجھ دور اوہ جگہ اے جتھے سر ایڈمنڈ ہلیری نے اپنے مہاساگر توںاکاش تجربہ دا تیاگ کر دتا سی۔ منیا جاندا اے کہ بھگوان بدریناتھ نے اوہناں دے سوپن وچّ آکے اسدا تیاگ کرن نوں کیہا سی۔

چنڈکا مندر

چنڈکا دیوی جنہاں نوں ایہہ مندر سمرپت اے، اوہ کول دے نندپریاگ سمیت ستّ پنڈاں دی گرام دیوی ہن۔ گربھگرہ وچّ قائم چاندی دی پرتیما بااثر اے اتے سویبھاوک طور اتے مہان بھگتی دا شروت اے۔ پرسر دے ہور مندر بھگوان شو، بھیرو، ہنمان، گنیش اتے بھومیال نوں سمرپت ہن۔ اتھے دے پجاری ستی سمدائے دے ہندے اے، جنہاں نوں اتھے پوجا کرن دا پرمپراگت ادھیکار حاصل اے اتے پیڑیاں توںاوہ ایہہ کردے آئے اے۔ کیہا جاندا اے کہ نراتے تقریب دے دوران حال پجاری دے اک پوروج نوں سوپن آیا کہ الکنندا دیوی دی اک مورتی ندی وچّ تیر رہی اے۔ اس وچّ اتھے مویشیاں نوں چران گئے کجھ چراویاں نے اسنوں ویکھیا اتے اسنوں کڈھکے اک گفا وچّ لکا دتا۔ اوہ شام تکّ گھر نہیں پرتے تاں پنڈ واسیاں نے اوہناں دی کھوج کیتی اتے انھاننوں گفا وچّ چھپائی مورتی دی بغل وچّ اچیتحالت وچّ پایا۔ پجاری مورتی نوں گھر لے گیا اتے پھر اسدے بعد اک دوجا سوپن شریئنتر دی کھوج کرن دا آیا جو اک کھیت وچّ لکا سی۔ اسنے اجیہا ہی کیتا۔ اسنوں اتے اگے ایہہ آدیس ملیا کہ کس پرکار مورتی لئی اپیکت ڑانچے دا اساری شہتوت دی درخت دی لکڑی توںکیتا جاوے۔ ایہہ تھاں لگبھگّ 300 سال پرانا اے اتے مندر دی دیکھبھال اک مقامی مندر کمیٹی توںہندی اے۔ اتھے وڈے ہرشولاس توںنراتے منایا جاندا اے۔ پرمپراگت روپ توںدیوی نوں پسوا دیاں بانہاں وچّ اٹھا سکدا اے، اتے ہن اک ڈولی وچّ لے جایا جاندا اے۔

گوپالجی مندر

بھگوان کرشن دی اشٹدھاتُ دی سندر پرتیما دا قیام سال 1892 وچّ کیتی گئی اتے مندر دا اساری سال 1918 وچّ کیتا گیا۔ مندر دے آخری مہنت دی موت دے بعد اسنوں بدریناتھ-کیدارناتھ مندر کمیٹی توںادھگرہیت کر لیا گیا اے جو مندر دے پنرودھار دی عمل دے مطابق اے۔ کیہا جاندا اے کہ راجا نند نے اپنے جیون دے آخری دور وچّ اتھے آکے بھگوان وشنوں دی پوجا کیتی سی۔

نکٹورتی کھچّ

نندپریاگ دے آلے دوآلے گھمنا آنند دا جسمانی تھکیواں اتے کجھ سندر مقامی ستھاناں دی کھوج دا مرکب اے، جو چمولی ضلعے وچّ اے۔

دسولی

نندپریاگ توں10 کلومٹیر دور۔ اس چھوٹے پنڈ وچّ بیراس کنڈ واقع اے جتھے، کیہا جاندا اے، کہ راون نے بھگوان شو دی تپسیا کیتی سی۔ راون نے اپنی طاقت وکھاؤن لئی کیلاش پہاڑ نوں اٹھا لیا سی اتے اس جگہ اپنے 10 سراں دی بلوان دین دی تیاری کیتی سی۔ اس جگہ دا نام ادوں توں دشولی پیا جو ہن دسولی وچّ پرورعنصر ہو گیا اے۔

کوآری پاس

نندپریاگ توںاؤلی جوشیمٹھ دے نیڑے تکّ دا اٹھ دناں دی پیدل یاترا ( نندپریاگ-گھاٹ-رمنی-جھنجیپانی-گدڑانی ٹولی-ڈھکوانی-کواریی کول-ٹالی-اؤلیی ) سال 1905 وچّ وائسرائے جارج نیتھانئل کرجن دے کوآری کول ( 3, 640 میٹر ) آؤنوں اتے مشہور گئی۔ ادوں توں ہی اسنوں کرجن ٹریل کیہا جاندا اے۔ آپ کوآری کول دا متلبّ ہی داخلہ دوار ہندا اے اتے ایہہ نندہ دیوی، کامیت، دروناگرِ، ترشول، برتھولی، ہاتھی گھوڑی پہاڑ، منیا اتے نیلکنٹھ سکھراں دا اک انوکھا مورت پیش کردا اے۔ اس خاصیت دے علاوہ اس پیدل یاترا دے دوران تسی برانس، بلوط اتے دیودار دے جنگل توںگزردے ہو جتھے تسی کجھ انوکھا جیو -جنتوانئتے ونسپتییوں نوں ویکھ پاندے ہو۔ یاترا دا سرووتم سماں اکتوبر-نومبرر دے دوران اے۔ گرمیاں وچّ اتھے واستو وچّ زیادہ گرمی ہندی اے، اتے مورت استوں کتے زیادہ سندر ہندے ہن کیونکہ اس ویلے پہاڑاں اتے برف جمے ہندے ہن۔ فروری-مارچی وچّ ٹھنڈ بہت ہندا اے اتے ورکھا وچّ رستے کیچڑمئے اتے صاف وکھائی نہیں پیندے۔

روپ کنڈ

نندپریاگ توںاک ٹریکنگ رستہ گھاٹ ( 20 کلومیٹر دور ) توںجاندا اے۔ روپ کنڈ چمولی ضلعے وچّ 5, 029 میٹر دی اچائی اتے واقع اے۔ اس رہسئمئے جھیل وچّ سال 1942 وچّ 500-600 سال پرانے آدمی اتے گھوڑیاں دے پنجرے ملے سن۔ سال 2004 وچّ اس پنجریاں اتے ڈیئینئے ٹیسٹ ہوئے جنہاں توں پتہ چلا کہ مرے ہوئے لوکاں دے دو گروہ سن– اک چھوٹے قد دے لوکاں دا جو سمبھوت : قلی ہوگیں اتے دوجے لمبے لوکاں دا۔ ایہہ وی پتہ چلا اے کہ ایہہ پنجرہ 9ویاں صدی دے ہن۔ سائنسداناں دے مطابق اس لوکاں دے سر دے اتے کرکیٹ گیند جنے وڈے اولے گرے جس وجہ توںاوہناں دی موت ہوئی۔ اجیہا لگدا اے کہ ایہہ ارتھی بھوسنکلن دے کارن جھیل وچّ آ گرے۔ پر ایہہ پتہ لگاؤنا اوکھا اے کہ ایہہ لوک روپ کنڈ کیوں پہنتے سن کیونکہ ایہہ جھیل نہیں تاں کسے وپار رستہ اتے واقع اے اتے نہیں ہی کسے تیرتھ رستہ اتے۔

آواگون

جان لئی ورشبھر اک اچھا تھاں بنا رہندا اے، حالانکہ جون دے انت توںستمبر دے وچّ ورکھا وچّ نہیں جانا ہی اچھا اے کیونکہ دھرتی-گراوٹ دے کارن سڑک رکیا ہون دا خطرہ رہندا اے۔

ہوائی رستہ

نندپریاگ توں218 کلومیٹر دور نکٹتم ہوائی اڈیا جالی گرانٹ اے۔

ریل رستہ

190 کلومیٹر دور رشیکیش نکٹتم ریل سٹیشن اے۔

سڑک رستہ

ہردبار، رشیکیش اتے دیہرادون توںبس اتے ٹیکسی سہج مہیا ہندیاں ہن۔