نور سلطان القادری
| نور سلطان القادری | |
|---|---|
| جم | 28 فروری 1942 |
| وفات | 3 اکتوبر 2006 (64 سال) |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | الٰہیات دان |
ترمیم  | |
حضرت علامہ محمد نور سلطان القادری (1942ء-2006ء) اک مسلمان عالم دین تے صوفی بزرگ سن ۔ آپ حضرت سلطان باہو دی اولاد وچوں سن ۔
پیدائش تے بچپن[سودھو]
وہ 28 فروری 1942ء نوں ضلع ڈیرہ اسماعیل خان دے اک پسماندہ تے دور دراز پنڈ جمعہ شریف وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دے والد حضرت فقیر سلطان غلام باہو (1913ء-2001ء) ویہويں صدی دے اک ممتاز صوفی بزرگ سن ۔ نور سلطان القادری حالے چھ سال دے سن کہ انہاں دی والدہ دا انتقال ہو گیا، لہٰذا انہاں دے والد نے انہاں نوں خصوصی محبت تے شفقت توں پالیا۔ جس ماحول وچ انہاں دی پرورش کيتی گئی اوتھے شریعت تے طریقت دی محض تبلیغ نئيں، بلکہ انہاں اُتے عمل وی کیتا جاندا سی ۔
تعلیم[سودھو]
نور سلطان القادری نے چھِجڑی (جمعہ شریف دے جنوب مشرق وچ اک چھوٹا جہا دیہات)، کلاچی تے پہاڑ پور توں سن 1958ء تک ابتدائی تعلیم حاصل کيتی۔ 1958ء وچ میٹرک پاس کرنے دے بعد انہاں نے علامہ سید احمد سعید کاظمی دے قائم کردہ جامعہ اسلامیہ عربیہ انوار العلوم وچ داخلہ کیتا۔ انہاں دے درس نظامی دی تعلیمات دے استاداں دے ناں مندرجہ ذیل نيں: -
- سید احمد سعید کاظمی (1913ء-1986ء)
- مفتی امید علی خان (1883ء-1964ء)
- سید مسعود علی قادری (1909ء-1973ء)
- مفتی عبد الکریم
- محمد جعفر
- عبد الحکیم
اک طالب علم ہونے دے باوجود انہاں دے لکھے مضامین معروف جریدے السعید وچ شائع ہُندے رہے تے اوہ فلسفیانہ تے فقہی مباحث وچ بھرپور حصہ لیندے رہے۔ انہاں نے جنوری 1963ء وچ علامہ سید احمد سعید کاظمی توں دورہ حدیث مکمل کیتا۔ انہاں سالاں دے دوران انہاں نے جامعہ مظہر العلوم شجاع آباد وچ وی کچھ ہفتے گزارے۔ ان دے جامعہ اسلامیہ عربیہ انوار العلوم، ملتان اسيں جماعتاں وچوں فضلِ سبحان (مہتمم، جامعہ قادریہ، مردان)، پیر محمد چشتی (مہتمم جامعہ غوثیہ معینہ، پشاور)، پیر مختار جان سرہندی (سجادہ نشین دربار سرہندی بادشاہ، ماتلی، بدین، سندھ)، مقصود احمد چشتی (سابق خطیب، داتا دربار، لاہور)، پیر بخش تونسوی (جامعہ قادریہ، اٹک)، ظہور سلطان قادری (دربار حضرت سلطان باھو، جھنگ)، تاج الدین حسنی (بارکھان، بلوچستان)، برکت علی رضوی نقشبندی (مہتمم جامعہ رضویہ انوارالاولیاء، ماماں کانجن، فیصل آباد)، مفتی ہدایت اللہ (اب جامعہ ہدایت القرآن، ملتان)، مشتاق احمدگولڑوی (اب دربار گولڑہ شریف)، نذیر احمد مہروی زیادہ مشہور نيں۔ انہاں نے علمِ وراثت دی تعلیم اس علم دے ماہر مفتی سراج احمد خان پوری (1886ء-1972ء) توں حاصل کيتی جو 'سراج الفقہا' دے لقب توں ملقب سن ۔
منطق تے فلسفہ[سودھو]
جامعہ اسلامیہ عربیہ انوار العلوم ملتان توں درس نظامی تے دورہ حدیث مکمل کرنے دے بعد، علوم معقول (منطق تے فلسفہ) دے حصول دے لئی اوہ ضلع میانوالی دے دور افتادہ پنڈ موسی والی پہنچے تے مارچ، 1963 وچ تھل، ریگستان وچ میاں سلطان اعظم (متوفیٰ: 1966ء)، جو اک صوفی بزرگ سن ،کی خدمت وچ حاضر ہو کے انہاں علوم نوں حاصل کیتا۔ موسی والی وچ اپنے 5 ماہ دے قیام دے دوران، انہاں نے شرح رہتل تے سلم العلوم دی تعلیم حاصل کيتی۔ انہاں نے اپنے استادِ محترم دے لیکچرز تے ملفوظات نوں تفصیل توں لکھ لیا۔ فیر اوہ جولائی 1963ء وچ جامعہ مظہریہ امدادیہ بندیال شریف چلے گئے۔ انہاں دناں علمی حلفےآں وچ عطاء محمد بندیالوی (1916ء تا 1999ء) نوں استاد الاستاداں منیا جاندا سی ۔ معقولات اُتے انہاں نوں بے مثال مہارت حاصل سی۔ اوتھے انہاں نے عطاء محمد بندیالوی توں علم حاصل کیتا۔ اس دوران انہاں نے میر قطبی، ملیا حسن، ملیا جلال، رسالہ قطبیہ میر زاہد غلام یحیی، شرح قاضی تے ہور کتاباں پڑھیاں۔
اعلیٰ تعلیم[سودھو]
نومبر 1964ء وچ علامہ نور سلطان القادری نے اسلامیہ یونیورسٹی بہاولپور وچ داخلہ لیا تے جون 1966ء وچ تخصص فی الفقہ امتیاز دے نال مکمل کیتا۔ اس وقت دے اسيں جماعتاں وچ فضل سبحان (مردان)، پیر محمد چشتی (پشاور)، حافظ اللہ بخش اویسی (کراچی)، حافظ محمد گل سعیدی چشتی (میانوالی)، عبد الحق ہاشمی (برطانیہ) تے پروفیسر نصیر الدین شبلی (ملتان) شامل نيں۔
عملی زندگی[سودھو]
برصغیر وچ اپنے دور دے اعلیٰ ترین استاداں علوم و فنون تے معروف درسگاہاں توں اسلامی تعلیم حاصل کرنے دے بعد اوہ جون 1966ء نوں اپنے آبائی پنڈ جمعہ شریف واپس لوٹے۔ انہاں نے ڈیرہ اسماعیل خان تے ملحقہ ضلعے دے دور افتادہ علاقےآں دا دورہ شروع کر دتا تے تھل وچ اسلام دی حقیقی روح تے حضرت محمد مصطفیٰ صلی اللہ علیہ وسلم دی محبت دی تبلیغ شروع کردتی۔ 21 مئی 1967ء نوں انہاں نے اپنے والد فقیر سلطان غلام باہو دی زیرِ سرپرستی، دمان دے ہم خیال عمائدین دے اک وڈے اجلاس دا اہتمام کیتا جس دا ایجنڈا، شانِ نبوت تے شانِ ولایت دی حفاظت کرنا سی ۔ تبلیغ دے نال نال انہاں نے تدریس، فتاویٰ نویسی تے تحقیقی کم دی جانب توجہ دتی تے " اقوال النصیحہ فی مسائلِ ذبیحہ" دے عنوان توں اک کتاب مرتب کيتی۔
تدریس[سودھو]
انہاں نے اپنے آبائی پنڈ جمعہ شریف وچ حالے علمی سرگرمیاں دا آغاز کیتا ہی سی کہ انہاں دے اک چچا، صوفی بزرگ سلطان محمد مشتاق (1929ء-1967ء) نے اصرار کیتا کہ اوہ مدرسہ انوارِ باہو بھکر منتقل ہو جان، جمعہ شریف دے علاقے نوں چھڈنا اک مشکل فیصلہ سی لیکن آخرکار چچا جان دے اصرار دی وجہ توں اپنے والدتے دوسرے چچا سلطان غلام دستگیر دے مشورہ توں 1967ء وچ اوہ بھکر مدرسے وچ منتقل ہو گئے۔ انہاں نے اپنی باقی ماندہ زندگی دا بیشتر حصہ بھکر وچ گزاریا تے مدرسہ انوارِ باہو نوں جامعہ وچ تبدیل کر دتا بلکہ اس دی کئی شاخاں قائم فرمائاں۔ انہاں وچوں چند دے ناں مندرجہ ذیل نيں: -
- انورِ باہوئے محلہ سردار بخش، بھکر
- مدرسہ غوثیہ قادریہ، بانو بازار، بھکر
- حسنیہ نوریہ دارالقرآن، ریلوے روڈ، بھکر
- مدرسہ انوارِ باہوئے زندانی، ڈیرہ اسماعیل خان
- مدرسہ انوارِ باہوئے گنڈی عمر خان، ڈیرہ اسماعیل خان
- مدرسہ انوارِ باہوئے جھوک عبد اللہ، ڈیرہ اسماعیل خان
انہاں نے کسی معاوضے دے بغیر درس نظامی دی تعلیم دتی تے جمعہ دا خطبہ پہلے جامع مسجد سردار بخش وچ فیر اس دے بعد جامع مسجد اے-سی کورٹ وچ دیندے رہے۔ بعد وچ اس دا ناں جامع مسجد خلفاء راشدین، بھکررکھ دتا گیا۔
طریقت[سودھو]
اپنے جد امجد دی طرح اوہ وی طریقت (تصوف) اُتے یقین رکھدے سن، اوہ اپنے والد دے ہتھ اُتے سروری قادری سلسلہ وچ بیعت ہوئے اوہ روحانی ترقی دے لئی مختلف وظائف تے مجاہدے اُتے عمل پیرا رہے۔ انہاں دے بارے وچ کئی کرامات وی مشہور نيں لیکن اوہ "الاستقامة فوق من الکرامة" دے اصول دے قائل سن ۔ عشقِ رسول صلی اللہ علیہ وسلم انہاں دی زندگی دا اک جزولاینفک اوران دی تبلیغ دا خاص موضوع سی ۔
نکاح[سودھو]
1969ء وچ ، انہاں دا نکاح اپنی چچا زاد توں ہويا جوسلطان غلام دستگیر دی سب توں وڈی بیٹی سن۔ اللہ نے انہاں نوں چھ بچےآں توں نوازیا۔
وفات[سودھو]
9 رمضان المبارک 1427 ہجری بمطابق 3 اکتوبر، 2006ء نوں جدوں اوہ روزہ دی حالت وچ اپنے مکان وچ درود شریف پڑھدے ہوئے انتقال ہويا۔ دا ورد فرما رہے سن ۔4 اکتوبر 2006ء نوں انہاں دی نماز جنازہ محمد شریف رضوی نے پرھائی۔ انہاں دی تدفین جامعہ انوار باہو بھکر وچ عمل وچ آئی۔
سوانح عمری[سودھو]
دسمبر 2016ء وچ انہاں دے بیٹے سلطان ناصر دے قلم توں آپ دی سوانح اُتے اک مبسوط کتاب بعنوان ”سیرتِ نور“ منظر عام اُتے آئی[۱] جس وچ تحریر دے نال نال تصویراں توں وی قاری دی رہنمائی کيتی گئی اے۔
حوالے[سودھو]
باہرلے جوڑ[سودھو]
ْ