نیو فاؤنڈ لینڈ تے لیبراڈور
نیو فاؤنڈ لینڈ تے لیبراڈور | ||
---|---|---|
(انگریزی وچ: Newfoundland and Labrador)[۱] | ||
پرچم | نشان | |
نعرہ | (لاطینی وچ: Quaerite Primum Regnum Dei) | |
تاریخ تاسیس | ۳۱ مارچ ۱۹۴۹ | |
نقشہ |
||
انتظامی تقسیم | ||
ملک | کینیڈا [۲] [۳][۴] | |
دارالحکومت | سینٹ جان | |
تقسیم اعلیٰ | کینیڈا | |
جغرافیائی خصوصیات | ||
متناسقات | 53°N 60°W / 53°N 60°W [۵] | |
رقبہ | 405212 مربع کلومیٹر | |
آبادی | ||
کل آبادی | 528430 (اندازہ کرن ) (۱ اکتوبر ۲۰۱۷)[۶] | |
مزید معلومات | ||
اوقات | نیو فاؤنڈ لینڈ منطقۂ وقت ، بحر اوقیانوس منطقۂ وقت | |
سرکاری زبان | انگریزی | |
رمزِ ڈاک | A
| |
آیزو 3166-2 | CA-NL | |
باضابطہ ویب سائٹ | باضابطہ ویب سائٹ | |
جیو رمز | 6354959[۸] | |
|
||
ترمیم |
نیو فاؤنڈ لینڈ تے لیبرے ڈار (Newfoundland and Labrador) کینیڈا دا اک صوبہ اے جس نے دسويں نمبر اُتے یعنی سب توں آخر وچ الحاق کيتا اے۔ جغرافیائی اعتبار توں صوبہ نیو فاؤنڈ لینڈ جزیرہ تے لیبرے ڈار جو بقیہ ملک توں جڑا ہويا اے۔ 1949 وچ کینیڈا وچ شمولیت دے وقت پورا صوبہ نیو فاؤنڈ لینڈ کہلاندا سی لیکن تب توں ایتھے دی حکومت خود نوں نیو فاؤنڈ لینڈ تے لیبرے ڈار دی حکومت کہندی اے۔ 6 دسمبر 2001 نوں کینیڈا دے آئین وچ ترمیم کر کے صوبے دا ناں سرکاری طور اُتے بدل کے نیو فاؤنڈ لینڈ تے لیبرے ڈار رکھ دتا گیا۔ روز مرہ زندگی وچ اُتے کینیڈا دے باشندے حالے تک اسنوں نیو فاؤنڈ لینڈ دے صوبے دے ناں توں پکاردے نيں جدوں کہ لیبرے ڈار دے حصے نوں لیبرے ڈار کہندے نيں۔ نیو فاؤنڈ لینڈ دراصل انگریزی دا لفظ اے جس دا مطلب نويں دریافت شدہ زمین اے۔ لیبرے ڈار پرتگالی بولی دا لفظ اے جس دا مطلب زمین دا مالک اے۔ اسنوں پرتگالی مہم جوآؤ فریننڈس لیوروڈور نے دریافت کيتا۔ اکتوبر 2007 دے مطابق صوبے دی آبادی 507475 نفوس اے۔ نیو فاؤنڈ لینڈ دے لوک نیو فاؤنڈ لینڈر کہلاندے نيں تے لیبرے ڈار دے لوک لیبرے ڈارین کہلاندے نيں۔ نئو فاؤنڈ لینڈ دا انگریزی، فرانسیسی تے آئرش زباناں دے لئی اپنے لہجے نيں۔ لیبرے ڈار وچ بولی جانے والی انگریزی دا لہجہ نیو فاؤنڈ لینڈ توں بہت ملدا جلدا اے۔
نیو فاؤنڈ لینڈ دی کالونی
[سودھو]نیو فاؤنڈ لینڈ تاریخی اعتبار توں کئی چیزاں وچ پہلے نمبر اُتے اے۔ مثلاً براعظم امریکا وچ یورپیاں دی طرف توں بسائی جانے والی پہلی کالونی ایتھے اے۔ ایہ جگہ تقریباً 1000 عیسوی وچ دریافت کيتی گئی سی۔ اس دور دے کھنڈر تے نمونے حالے تک اس جگہ موجود نيں تے اسنوں ہن عالمی وراثتی جگہ دا ناں دتا گیا اے۔ ایہ جزیرہ پہلے بیوتھک تے فیر میکماک توں آباد رہیا۔ جان کبوٹ وائی کنگ دے بعد ایتھے آنے والا پہلا یورپی سی جو 24 جون 1497 وچ ادھر پہنچیا۔ 5 اگست 1583 نوں سر ہمفرے گلبرٹ نے نیو فاؤنڈ لینڈ نوں باقاعدہ طور اُتے انگلستان دی بیرون ملک پہلی نو آبادی دا بنانے دا اعلان کيتا۔
1610 توں 1728 تک مالکانہ حقوق دے نال گورنر متعین کیندے جاندے رہے تاکہ جزیرے اُتے نويں آبادیاں بندی رہیاں۔ جان گائے کوپر کوؤ وچ بننے والی پہلی نو آبادی دا گورنر سی۔ دوسری نو آبادیاں وچ برسٹلز ہوپ، ری نیوز، ساؤتھ فاک لینڈ تے آوالون شامل نيں۔ آوالون بعد وچ 1623 وچ صوبہ بنی۔ اوہ پہلا گورنر جسنوں نیو فاؤنڈ لینڈ اُتے مکمل قبضہ دتا گیا سر ڈیوڈ کرکے سن ۔ انہاں نوں ایہ اختیار 1638 وچ ملا۔ نیو فاؤنڈ لینڈ دا جزیرہ 1690 وچ فرانسیسیاں نے تقریباً فتح کر ليا سی۔ نیو فاؤنڈ لینڈ نوں نو آبادیاتی اسمبلی1832 وچ دتی گئی جسنوں حالے تک ہاؤس آف اسمبلی کہندے نيں۔ ایہ ولیم کارسن، ایڈورڈ موریس تے جان کینٹ جداں انقلاب پسنداں دی کاوش سی جنہاں نے جنگ لڑ کر اسنوں پایا۔ نويں حکومت غیر مستحکم سی تے اس دے اراکین مذہبی تے سیاسی طور اُتے منقسم ہوئے گئے۔ صورت حال اِنّی بری ہوئے گئی کہ 11 جنوری 1841 نوں دتی ٹائمز، لندن نے اسنوں اِنّی بری مثال دے طور اُتے پیش کيتا کہ مستقبل وچ آئر لینڈ ایسا ہوئے سکدا اے۔ 1842 وچ منتخب شدہ ہاؤس آف اسمبلی نوں متعین کردہ قانون ساز کونسل توں ملیا دتا گیا۔ 1848 وچ ایہ صورت حال فیر تبدیل ہوئی۔ اس دے بعد ذمہ دار حکومت کیتی تشکیل دے لئی تحریک شروع ہوئی جس وچ بشپ ملوک نے کافی اہم کردار ادا کيتا۔
نیو فاؤنڈ لینڈ دی ڈومینن
[سودھو]1854 وچ نیو فاؤنڈ لینڈ نوں برطانوی حکومت کیتی طرف توں ذمہ دار حکومت سونپ دتی گئی۔ 1855کے انتخابات وچ فلپ فرانسز لٹل جو پرنس ایڈورڈ دے جزیرے دا باشندہ سی، نے ہف ہوئلز تے کنزریویٹو اُتے برتری حاصل کر لئی۔ لٹل نے اپنی پہلی حکومت 1855 توں 1858 تک بنائی۔ 1861 وچ اُتے گورنر بینرمین نے لبرلز نوں ہٹا دتا تے کانٹے دار انتخابات دے بعد، جس وچ بہت بدمزگی تے ہنگامے ہوئے، ہف ہوئلز نے حکومت بنا لی جس وچ اس نے مذہبی لوکاں نوں نال ملایا تے نوکریاں وغیرہ نوں اپنی مرضی توں دینا شروع کيتا۔ نیو فاؤنڈ لینڈ نے کینیڈا توں الحاق دی تجویز نوں 1869 دے عام انتخابات وچ مسترد کر دتا۔ اس دے بعد اوہ ترقی ہوئی کہ بلیک وڈز دے میگزین نے آئرلینڈ وچ نیو فاؤنڈ لینڈ دیاں مثالاں دینی شروع کر دتیاں۔
لیبرے ڈار دی ملکیت دا تنازع کیوبیک تے نیو فاؤنڈ لینڈ دے بیچ چلدا رہیا حتیٰ کہ برطانوی پریوی کونسل نے مغربی سرحد نوں وکھ کر کے لیبرے ڈار دا رقبہ ودھیا دتا تے اسنوں نیو فاؤنڈ لینڈ نوں دے دتا۔ 26 ستمبر 1907 تک نیو فاؤنڈ لینڈ ڈومینن بننے توں پہلے تک نیوزی لینڈ دی طرح نو آبادی رہیا۔ اس نے کامیابی توں امریکا دے نال اک تجارتی معاہدہ کيتا لیکن بعد وچ برطانوی حکومت نے کینیڈا دے اعتراض دے بعد اسنوں منسوخ کر دتا۔ نیو فاؤنڈ لینڈ وزیر اعظم سر رابرٹ بانڈ دے زیر انتظام اپنے عروج نوں پہنچیا۔ ایہ لبرل پارٹی نال تعلق رکھدے سن ۔ 1934 وچ معاشی مسائل دے باعث ڈومینن نوں اپنی خود مختار حکومت نوں ترک کرنا پيا تے حکومتی کمیشن قائم ہويا۔ دوسری جنگ عظیم دے بعد کمیشن نے اک انتخابات منعقد کرائے جس وچ 1946 توں 1947 ڈومینن دے مستقبل اُتے بحث کيتی گئی۔ دو ریفرنڈماں دا نتیجہ ایہ نکلیا کہ نیو فاؤنڈ لینڈرز نے کمیشن نوں ختم کر کے 1949 وچ کینیڈا دی کنفیڈریشن توں الحاق نوں چنا۔
نیو فاؤنڈ لینڈ تے لیبرے ڈار دا صوبہ
[سودھو]1946 دے نیو فاؤنڈ لینڈ تے لیبرے ڈار دے کمیشن دے لئی ہونے والے انتخابات وچ نیو فاؤنڈ لینڈ دے مستقبل دا فیصلہ ہونا سی۔ برطانوی حکومت کیتی طرف توں اس وچ تجاویز پیش کيتی گئياں جنہاں دے تحت ایتھے دے باشندےآں نوں مختلف صورتاں دتیاں گئیاں۔ بہت سارے ارکان نے صرف گورنمنٹ کمیشن نوں جاری رکھنے یا ذمہ دار حکومت کیتی بحالی دی حد تک اس ریفرنڈم نوں مخصوص کرنے دی حمایت کیندی۔ جوزف آر سمال وڈ جو کنفیڈریٹ دے لیڈر سن، نے کینیڈا توں الحاق دی تیسری ممکنہ صورت نوں وی اس ریفرنڈم وچ شامل کرانے دی کوشش کيتی۔ اس تجویز نوں ناکامی ہوئی۔ لیکن انہاں نے ہمت نہ ہاری تے دو ہفتےآں وچ ہی پنجاہ ہزار توں زیادہ عرضداشتاں نوں اکٹھا کر کے لندن گورنر دے ذریعے بھجوا دتا۔ انگلستان جو پہلے ہی زور دے رہیا سی کہ نیو فاؤنڈ لینڈ یا تاں کنفیڈریشن نوں چنے یا فیر اپنی سابقہ ذمہ دار حکومت نوں بحال کرے، ہن تیسری صورت یعنی کینیڈا توں الحاق نوں وی شامل کرنے اُتے رضا مند ہوئے گیا۔ بہت بحث مباحثے دے بعد پہلا ریفرنڈم 3 جون 1948 وچ ہويا۔ اس وچ حکومتی کمیشن نوں جاری رکھنے، ذمہ دار حکومت کیتی بحالی تے کینیڈا توں الحاق شامل سن ۔ نتائج غیر واضح سن ۔ چوالیس اعشاریہ چھ فیصد نے ذمہ دار حکومت کیتی بحالی، اکتالیس اعشاریہ اک نے کینیڈا توں الحاق تے چودہ اعشاریہ تن فیصد نے کمیشن آف گورنمنٹ نوں چنا۔ چونکہ کسی وی صورت نوں اکثریتی ووٹ نہ مل سکا، ریفرنڈم دے اصول دے تحت سب توں کم حمایت والی صورت نوں ختم کر کے باقیاں دے بیچ دوبارہ ریفرنڈم ہويا۔ دونے ریفرنڈماں دے درمیان ایہ افواہ اڑی کہ رومن کیتھولک چرچ دے بشپاں نے ذمہ دار حکومت دے حق وچ ووٹ دینے دے لئی اپنے معتقدین توں کہیا ہويا اے۔ ایہ گل درست نئيں سی۔ اورنج آرڈر نے اس لئی اپنے اراکین نوں الحاق دے لئی ووٹ دینے نوں کہیا۔ پروٹسٹنٹاں دی تعداد کیتھولک توں دوگنی سی۔ اس توں دوسرے ریفرنڈم اُتے بہت اثر پيا۔ دوسرے ریفرنڈم وچ جو 22 جولائی 1948 وچ ہويا، نیو فاؤنڈ لینڈراں توں پُچھیا گیا کہ اوہ الحاق یا ڈومینن وچوں اک نوں چناں۔ الحاق دے حق وچ اکاون فیصد تے ڈومینن دے حق وچ انچاس فیصد ووٹ آئے۔ 31 مارچ 1949 نوں نیو فاؤنڈ لینڈ نے کینیڈا توں الحاق کر ليا۔ اُتے انہاں نتائج توں تمام افراد مطمئن نئيں سن ۔ پیٹر کیشن جو کافی منہ پھٹ تے الحاق دے مخالف سی، نے ووٹاں اُتے اعتراض کيتا۔ اس نے دعویٰ کيتا کہ ایہ "لندن تے اوٹاوا دے بیچ گندا اتحاد اے " جس نے الحاق دی راہ ہموار کیندی۔ 1959 وچ مقامی سطح اُتے اختلاف پیدا ہوئے گیا جدوں صوبائی حکومت نے موراویان چرچ نوں اس دے ہیبرون سٹیشن، لیبرے ڈار نوں بند کرنے تے اسنوں جنوب وچ انوئت آبادی دے علاقے وچ منتقل کرنے نوں کہیا۔
1960 وچ نیو فاؤنڈ لینڈ نے چرچل آبشار اُتے پن بجلی دا منصوبہ بنایا تاکہ امریکا نوں بجلی بیچی جا سکے۔ اس سلسلے وچ کیوبیک توں معاہدہ کرنا سی تاکہ کیوبیک دی سرزمین توں بجلی بحفاظت گزاری جا سکے۔ کیوبیک نے سخت شرائط عائد کيتياں تے اسنوں 75 سالہ معاہدہ بنایا۔ نیو فاؤنڈ لینڈ نے اسنوں سخت نا انصافی سمجھیا کیونجے اِنّے لمبے عرصے دے لئی انہاں نوں بجلی دے معمولی تے یکساں معاوضے اُتے گزاریا کرنا سی۔ الحاق توں 1972 تک صوبے دی سیاسی سرگرمیاں اُتے لبرل پارٹی دا قبضہ سی جس دی قیادت جوزف آر سمال وڈ کر رہے سن ۔ 1972 وچ سمال وڈ دی حکومت کیتی بجائے پروگریسیو کنزرویٹیو بر سر اقتدار آئے جنہاں دی قیادت فرینک مورز کر رہے سن ۔ 1979 وچ برائن پیک فورڈ، جو اک ہور پروگریسیو کنزرویٹیو سن، پریمئر بنے۔ اس دوران نیو فاؤنڈ لینڈ دے گہرے سمندر وچ تیل دے ذخائرکے حوالے توں مسائل کھڑے ہوئے۔ آخر وچ کچھ لو کچھ دو دی بنیاد اُتے صلح ہوئی۔ 1989 وچ کلائڈ ویلز تے لبرل پارٹی ستاراں سال بعد واپس حکومت وچ آئی۔ 1992 وچ وفاقی حکومت نے اٹلانٹک کوڈ مچھلی دے شکار اُتے پابندی لگائی کیونجے 1980 دی دہائی وچ اس مچھلی دی تعداد بہت گھٹ گئی سی۔ 1990 دی دہائی دے دوران اس فیصلے توں نیو فاؤنڈ لینڈ دی معیشت بہت متائثر ہوئی بالخصوص اک مقامی آبادی نوں ہجرت کر کے اپنا علاقہ چھڈ دینا پيا۔ اس دی مثال کچھ ایويں لی جا سکدی اے کہ کوڈ مچھلی دے شکار اُتے پابندی توں اوہ اثر ہويا جو اونٹاریو دی معیشت اُتے اونٹاریو دے تمام کارخانے بند کر دینے توں ہُندا۔ کوڈ مچھلی دے شکار دے نیو فاؤنڈ لینڈ دے 200 سال ختم ہوئے گئے۔ حکومت نے مچھیراں تے مچھلی دے کارخانےآں دی مدد دے لئی کئی ارب ڈالر توں اک پروگرام وی شروع کيتا۔ 1980 دی دہائی دے اواخر وچ وفاقی حکومت تے کراؤن کارپوریشن پیٹرو کینیڈا تے ہور نجی تیل دی تلاش دی کمپنیاں نے ہیبیرنیا دے تیل تے گیس دے کنوواں دی ترقی تے ترویج دے لئی کم کرنے دا معاہدہ کيتا۔ 1990 دی دہائی دے درمیان ہزاراں نیو فاؤنڈ لینڈراں نوں گہرے سمندر وچ تیل دے پلیٹ فارماں اُتے ملازمت دتی گئی تے ہیبیرنیا دے گریویٹی ویہہ سٹرکچر تے ہیبیرنیا ٹاپ سائڈز دی تعمیر دے لئی وی ملازمتاں دتیاں گئیاں۔
1996 وچ سابقہ وفاقی وزیر برائے ماہی گیری، برائن ٹوبن نے کلائڈ ویلز دے بعد لبرل پارٹی دی صوبائی قیادت سنبھالی۔ ٹوبن نے موقع دی مناسبت توں صوبے دی معیشت دا انحصار ماہی گیری توں ہٹا کر تیل تے گیس دی طرف متعارف کرایا۔ ٹوبن دی خوش قسمتی کہ اس دے فوراً بعد دنیا دے بہترین نکل دے ذخائر وی لیبرے ڈار وچ دریافت ہوئے۔ ٹوبن نے سابقہ حکومتاں دے برعکس نجی شعبے توں گل گل کر کے بہتر معاضے نوں یقینی بنایا۔ 2000 وچ ٹوبن دے واپس وفاقی سیاست وچ چلے جانے دے بعد راجر گریمز نسبتاً کمزور پریمئر بنے۔ تیل تے گیس دی صنعت دی طرف توں گہرے سمندر وچ تیل تے گیس دی دریافت دے لئی جاری دباؤ دی وجہ توں نووا سکوشیا تے نیو فاؤنڈ لینڈ نوں وفاقی حکومت توں گل کرنی پئی تاکہ دونے دے درمیان متنازع سرحداں نوں حل کيتا جا سکے۔ 2003 وچ فیصلہ نیو فاؤنڈ لینڈ دے حق وچ ہويا۔
2003 وچ وفاقی حکومت نے آخری ماہی گیری دے علاقے نوں وی بند کرا دتا جو سیٹ لارنس دی خلیج وچ واقع سی۔ نیو فاؤنڈ لینڈ براہ راست متائثر ہونے والا فریق سی، اُتے کیوبیک دی کچھ آبادیاں وی متائثر ہوئے بغیر نہ رہ سکن۔
پریمئر گریمز جو اس خزاں وچ انتخابات نوں ملتوی دیکھ رہے سن، نے خلیج وچ ماہی گیری دی روک دے فیصلے نوں وفاق دے خلاف اپنی سیاست دا حصہ بنایا۔ انہاں نے کینیڈا توں الحاق دے معاہدے اُتے نظر ثانی وی کرنے دا مطالبہ کيتا۔ 2 جولائی 2003 وچ اس عوامی بے چینی دی وجوہات جاننے دے لئی جو کمیشن بنایا گیا، اس نے ایہ نکات پیش کیندے:
- کوڈ دی ماہی گیری دے ذرائع دی تباہی دے بے پناہ اثرات
- لیبرے ڈار دے آبی ذرائع نوں کیوبیک دی طرف اپنے فائدے دے لئی استعمال
- تشویش ناک حد تک بلند شرح بے روزگاری
- کینیڈا وچ سب توں کم فی کس آمدنی
- سب توں بلند شرح ٹیکس
- آبادی دا سب توں زیادہ انخلاء
رپورٹ نے مطالبہ کيتا کہ:
- زیادہ بامعنی وفاقیت
- ماہی گیری توں نمٹنے دے لئی ایکشن ٹیم
- کینیڈا، کیوبیک تے نیو فاؤنڈ لینڈ تے لیبرے ڈار دے وچکار باہمی شراکت تاکہ گل دے جزیرے اُتے پن بجلی دا منصوبہ بنے
- اٹلانٹک ایوارڈ اُتے نظر ثانی تاکہ گہرے سمندر وچ موجود تیل تے گیس دے ذخائر اُتے صوبے دا حق ہو
- ماہی گیری دے لئی فوری تے بامعنی مذاکرات
اکتوبر 2003 وچ لبرل نوں صوبائی انتخابات وچ پروگریسیو کنزرویٹیو دے مقابلے ناکامی ہوئی۔ اکتوبر 2004 دے اواخر توں جنوری 2006 دے شروع تک پریمئر ولیمز نے سابقہ پریمئر پال مارٹن اُتے الزام لگایا کہ انہاں نے اٹلانٹک ایوارڈ دے سلسلے وچ اپنا وعدہ پورا نئيں کيتا۔ ہن تیل توں حاصل ہونے والی رائلٹی دا مسئلہ سی جس دا ستر فیصد حصہ وفاقی حکومت نوں مختلف مداں وچ واپس کر دتا جاندا اے۔ صوبہ سو فیصد رائلٹی اپنے لئی چاہندا اے تاکہ اوہ غربت نوں دور کر سکے۔ 2004 دے اختتام اُتے ولیمز نے حکم دتا کہ کینیڈا دا جھنڈا تمام صوبائی عمارتاں توں وفاقی پالیسیاں دے خلاف بطور احتجاج ہٹا دتا جائے تے میونسپل کونسلاں توں وی ایسا ہی کرنے دی درخواست کيتی جائے۔ اس فیصلے نوں "فلیگ فلیپ" دا ناں دتا گیا تے صوبے تے کینیڈا بھر وچ اس اُتے چہ مگوئیاں شروع ہوئے گئياں۔ جنوری 2005 وچ جھنڈے دوبارہ اپنی جگہ اُتے آ گئے جدوں پال مارٹن نے اعلان کيتا کہ جھنڈے دوبارہ اپنی جگہ واپس نہ آنے تک اوہ کسی قسم دے مذاکرات نئيں کرن گے۔ جنوری دے اختتام اُتے وفاقی حکومت نے اک معاہدہ کيتا جس دے تحت تیل دے تمام معاوضہ جات صوبے نوں ملیاں گے۔ اس دا مطلب سی کہ اٹھیا سال وچ صوبے نوں اضافی دو ارب ڈالر ملیاں گے۔ اُتے اس معاہدے توں اونٹاریو تے کیوبیک نوں وی شہہ ملی تے انہاں نے وی اپنی مرضی دے مطالبے شروع کر دتے کہ وفاق انہاں دے ذرائع توں ناجائز معاشی فائدہ اٹھا رہیا اے۔ پریمئر ولیمز تے موجودہ وزیر اعظم سٹیفن ہارپر دے درمیان "برابری دا پروگرام" اج وی اک تنازعے دا درجہ رکھدا اے۔ 2005 تک کینیڈا دے آئین وچ ہونے والی دس وچوں چار ترامیم کینیڈا دے دسويں صوبے یعنی نیو فاؤنڈ لینڈ تے لیبرے ڈار نال تعلق رکھدی نيں۔
آبادی
[سودھو]2001 دے کینیڈا دی مردم شماری دے مطابق ایتھے دی سب توں وڈی لسانی جماعت انگریزی اے جو انتالیس اعشاریہ چار فیصد اے۔ اس دے بعد انیس اعشاریہ ست فیصد آئرش نيں۔ سکاٹش چھ فیصد، فرانسیسی ساڈھے پنج فیصد تے ہور یورپی اقوام دے باشندے تن اعشاریہ دو فیصد۔ ادھے شرکاء نے اپنی شناخت بطور کینیڈین وی کرائی۔ اڑتیس فیصد نے اپنی قومیت نیو فاؤنڈ لینڈر دسی۔ 2006 دی مردم شماری توں پتہ چلدا اے کہ کل آبادی 505469 افراد اے۔
- ↑ ۱.۰ ۱.۱ full work available at URL: http://publications.gc.ca/gazette/archives/p2/2001/2001-12-06-x1/pdf/g2-135x6.pdf
- ↑ archINFORM location ID: https://www.archinform.net/ort/3828.htm — اخذ شدہ بتاریخ: ۶ اگست ۲۰۱۸
- ↑ "صفحہ [[:سانچہ:نام صفحہ]] في GeoNames ID"۔ GeoNames ID۔ اخذ شدہ بتاریخ ۶ دسمبر ۲۰۲۴ وصلة إنترويكي مضمنة في URL العنوان (معاونت)
- ↑ "صفحہ [[:سانچہ:نام صفحہ]] في ميوزك برينز."۔ MusicBrainz area ID۔ اخذ شدہ بتاریخ ۶ دسمبر ۲۰۲۴ وصلة إنترويكي مضمنة في URL العنوان (معاونت)
- ↑ "صفحہ [[:سانچہ:نام صفحہ]] في خريطة الشارع المفتوحة"۔ OpenStreetMap۔ اخذ شدہ بتاریخ ۶ دسمبر ۲۰۲۴ وصلة إنترويكي مضمنة في URL العنوان (معاونت)
- ↑ http://www5.statcan.gc.ca/cansim/a26?&id=0510005
- ↑ https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2021/dp-pd/prof/details/page.cfm?Lang=E&SearchText=newfoundland&DGUIDlist=2021A000210&GENDERlist=1,2,3&STATISTIClist=1,4&HEADERlist=0
- ↑ وصلة : http://geonames.org/6354959 — اجازت نامہ: Creative Commons Attribution 3.0 Unported
- Pages with graphs
- Pages with disabled graphs
- مضامین جنہاں وچ انگریزی بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ فرانسیسی بولی دا متن شامل اے
- صفحات مع خاصیت P1448
- مضامین جنہاں وچ لاطینی بولی دا متن شامل اے
- صفحات مع خاصیت P1451
- صفحات مع خاصیت P571
- صفحات مع خاصیت P242
- صفحات مع خاصیت P17
- جغرافیائی حوالہ ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- صفحات مع خاصیت P36
- صفحات مع خاصیت P131
- متناسقات ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- مرجع جغرافي من ويكي بيانات
- صفحات مع خاصیت P2046
- صفحات مع خاصیت P1082
- صفحات مع خاصیت P421
- صفحات مع خاصیت P37
- صفحات مع خاصیت P281
- صفحات مع خاصیت P300
- صفحات مع خاصیت P856
- صفحات مع خاصیت P1566
- 1949ء وچ قائم ہونے والے ملکاں تے علاقے
- اٹلانٹک کینیڈا
- برطانیہ دی سابقہ مستعمرات
- کینیڈا
- کینیڈا دی صوبائی تقسیم
- کینیڈا دے صوبے تے علاقہ جات
- ناروے دی سابقہ مستعمرات
- کامنز گٹھ جس دا ربط ویکی ڈیٹا اُتے اے
- نیو فاؤنڈ لینڈ تے لیبراڈور دے جزیرے
- صفحات مع گراف
- کینیڈا دا جغرافیہ
- کینیڈا دے صوبے
- صفحات تحتوي مراجع تستخدم وصلات إنترويكي في العنوان
- نقشیاں نال صفحے