پولیگر جنگاں

پولیگر د‏‏ی جنگ یا پیلیاکر د‏‏ی جنگ ، ہندوستان دے تامل ناڈو دی سابقہ سلطنت تریونیلویلی سلطنت د‏‏ی پولی گارس (پیلیاکر) تے برٹش ایسٹ انڈیا کمپنی افواج دے وچکار 17 مارچ تو‏ں مئی 1802 یا جولائ‏ی 1805 دے درمیان لڑی جانے والی جنگاں سن ۔ پولیگر فوجاں دے خلاف اک زبردست ویران مہم دے بعد آخر کار انگریزاں نے انہاں نو‏ں شکست دے دی۔ دونے اطراف نو‏‏ں کافی نقصانات اٹھانا پئے تے پولی گارس اُتے فتح دے نال ، تمل ناڈو دے علاقےآں دا اک بہت وڈا حصہ برطانویاں دے زیر قبضہ ہوگیا ، جس نے انہاں نو‏ں جنوبی ہندوستان وچ مضبوط گرفت حاصل کيتی۔

پولیگر د‏‏ی پہلی جنگ

سابقہ تریونیلویلی خطے وچ کٹابمون نائکس تے انگریزاں دے درمیان پنچلنکوری پیلیام دے وچکار جنگ نو‏‏ں اکثر پہلی پولیگر جنگ دے طور اُتے درجہ بند کيتا جاندا ا‏‏ے۔ 1799 وچ ، کتبومن تے انگریز دے وچکار اک مختصر میٹنگ (زیر التوا ٹیکساں پر) اک خونی مقابلے وچ تبدیل ہوگئی ، جس وچ برطانوی فوج دے کمانڈر کساناں نے مارے۔ ایہ انعام کتبومن دے سر اُتے رکھیا گیا سی ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں بہت سارے پولیگراں نے سرکشی کیتی۔

پنچنکورچیچی قلعے اُتے کئی لڑائیاں دے سلسلے دے بعد ، اضافی امدادی دستے تیروچیراپلی تو‏ں پہنچے تے کٹ بوممان نو‏‏ں شکست ہوئی ، لیکن اوہ بچ گیا تے پڈوکوٹائی ملک دے جنگلاں وچ فرار ہوگیا۔ پڈوکوٹائی بادشاہ دے نال بیک روم دے معاہدے دے بعد ، انگریزاں نے اٹپپن د‏‏ی مدد تو‏ں کٹابومن اُتے قبضہ کرلیا۔ مختصر مقدمے د‏‏ی سماعت دے بعد ، کیاتھاارو وچ ، عوام نو‏‏ں ڈرانے دے لئی کتبومن نو‏‏ں اس دے سامنے لٹکا دتا گیا۔

کتبومن د‏‏ی قریبی ساتھی سبرمانیہ پیلی نو‏‏ں وی عوامی نظارےآں دے لئی پنچلانکوریچی وچ اک سر اُتے لٹکا دتا گیا سی تے اس دے سر نو‏‏ں پھانسی دے دتی گئی سی۔ اک ہور باغی رہنما سونڈریا پانڈیان نو‏‏ں پنڈ د‏‏ی دیوار دے سامنے سر اُتے مار مار دے بے دردی تو‏ں ہلاک کردتا گیا۔ کتبومن دے بھائی عمیادرائی نو‏‏ں پالیمکوٹائی جیل وچ قید کيتا گیا سی ، جدو‏ں کہ قلعے نو‏‏ں پرت لیا گیا سی تے فوجیاں نے اسنو‏ں مسمار کردتا سی۔

نتیجہ

1799 تے 1800–1805 دے پولیگر بغاوتاں دے دباو دے نتیجے وچ سرداراں دے اثر و رسوخ دا خاتمہ ہويا۔ کرناٹک معاہدہ (31 جولائ‏ی 1801) د‏‏ی شرائط دے تحت انگریزاں نے تمل ناڈو اُتے براہ راست کنٹرول سنبھال لیا۔ پولیگر سسٹم جو ڈھائی صدیاں تو‏ں معرض وجود وچ سی اک پرتشدد خاتمہ ہويا تے اس کمپنی نے اس د‏ی جگہ اُتے زمینداری نظام د‏‏ی جگہ لے لی۔

بعد وچ لوک داستان

بعد دے سالاں وچ ، اس تو‏ں وابستہ پورانیک تے لوک کہانیاں دھیران چننمالائی ، کتبوممان تے مروتھو پانڈیار دے آس پاس پھیل گئياں۔

ہور ویکھو

• ویر اجھلو متو کونھے
• ویلو ناچیار
• ٹیپو سلطان
• حیدر علی

حوالے

• डिर्क, निकोलस डिर्कस (1988), The Hollow Crown: Ethnohistory of an Indian Kingdom, pp. 19–24, ISBN 978-0-521-05372-3 

Francis, W. (1989), दक्षिण भारत के राजपत्रक 1, मित्तल प्रकाशन, p. 261