پھٹکڑی

پھٹکری (Alum), ایک رنگین، کرسٹلیا پدارتھ نیں ۔ سادھارن پھٹکری دا راسائنک نام 'پوٹیشیم ایلیمنیم سلفیٹ' (KAl(SO4)2.12H2O) ہُندا اے ۔ (AB(SO4)2.12H2O) امپیرکل سوتر والے سامانیا یوگکاں نوں 'ایلم' (Alums) نام نال جاݨیا جاندا اے ۔

پھٹکاری نوں انگریزی وچ پوٹیش ایلم یا کیول ایلم وی کہیا جاندا اے ۔ ایہ پوٹیشیم سلفیٹ تے ایلمنیم سلفیٹ دا مرکب اے ایہدے چترپھلکی کرسٹل وچ کرسٹلیا جل کے ٢٤ انو رہندے نیں ۔

پہلاں پہل پھٹکری ایلم شیل (shale) نال بݨای جاندی سی ۔ ایہ بڑی ماترا وچ ایلونائٹ یا پھٹکری پتھر (K2SO4 Al2(SO4)3.4 Al(OH)3) دے وایو وچ بھنجن، نکشالن (lixiviation) تے کرسٹلیکرن نال پراپت ہُندی اے ۔ ایلونائٹ نال پراپت ایلم نوں 'رومن ایلم' وی کہیا جاندا اے ۔ ایلومنوں پھیرک دے ولین اُتے پوٹیشیم سلفیٹ دی کریا نال وی پھٹکڑی پرابت ہو سکدی اے ۔ پھیرک آکسائڈ دے کارن ایہدا رنگ گلابی ہُندا اے ۔ یدیپی ولییا لوہا یہدے وچ بلکل نہیں ہُندا یا کیول لیش ماتر ہُندا اے ۔ پوٹیش ایلم 92 سیں۔ تے پگھلدا اے ۔ 200سیں۔ تے ایہدا جل نکلدا اے ۔ پھٹکری دا اپیوگ کاغذ ادیوگ، رنگ سازی، چھینٹ دی چھپائی، پے جل دے شودھن تے چمڑا کماون تے رنگݨ وچ ہُندا اے ۔