پہلا آیئنی دور
سلطنت عثمانیہ دا پہلا آئینی دور ( عثمانی ترک زبان: مشروطيت؛جدید ترکی زبان: Birinci Meşrutiyet Devri ) دستوری بادشاہت دا دور سی جس دی بنیاد عثمانی آئین قانون اساسی (جس دا مطلب عثمانی ترکی وچ بنیادی قانون ) سی ، ایہ نوجوانان عثمانیہ دے ارکان نے لکھیا سی ، اس کاآغاز23 دسمبر 1876 کوہويا تے 14فروری 1878 تک جاری رہیا۔ [۱][۲] نوجوانان عثمانیہ(جوان عثمانی) تنظیمات توں مطمئن نئيں سن اوہ اس دے بجائے یورپ دی طرح دی آئینی حکومت
چاہندے سن ۔ [۳] آئینی دور دا آغاز سلطان عبد العزیز دے تخت توں اترنے دے بعد ہويا ۔ عبدالحمید دوم نويں سلطان بنے۔ [۴] اس آئینی دور دا اختتام عثمانی پارلیمنٹ(مجلس شوری) دی معطلی تے سلطان عبد الحمید دوم دے دستور،جس وچ
انہاں نے اپنی مطلق العنان بادشاہت بحال کرلئی سی، دے نفاذ اُتے ہويا۔
پہلے آئینی دور وچ جماعتی نظام نئيں سی ۔ اس وقت ، عثمانی پارلیمنٹ (جسنوں عثمانی سلطنت دی مجلس عمومی دے ناں توں وی جانیا جاندا اے ) نوں سیاسی جماعتاں تے تنظیماں دے قیام دا مقام نئيں بلکہ عوام دی آواز سمجھیا جاندا سی۔
مجلس عمومی دے لئی انتخابات عارضی انتخابی ضوابط دے مطابق ہوئے سن ۔ پارلیمان ( سلطنت عثمانیہ دی مجلس عمومی ؛ عثمانی ترک زبان: مجلسِ عمومی.) دو حصےآں اُتے مشتمل تھی: ایوان زیريں دی کی دو ایوانی مقننہ مجلس مبعوثان (عثمانی ترک زبان: مجلسِ مبعوثان) سی ، جدوں کہ ایوان بالا مجلس اعیان (عثمانی ترک زبان: ھیاتِ اعیان) تھی. نائباں(ڈپٹی) دا ابتدائی انتخاب صوبےآں دی انتظامی کونسلاں (جسنوں "مجلس عمومی " وی کہیا جاندا اے ) نے کيتا سی۔
صوبےآں وچ مجلس عمومی دے قیام دے بعد ، ممبران نے راجگڑھ وچ مجلس مبعوثان تشکیل دینے دے لئی اسمبلی توں نائبین دا انتخاب کيتا۔ مجلس دے 115 ممبران سن جو سلطنت وچ ملت دی تقسیم دی عکاسی کردے سن ۔ دوسرے انتخابات وچ ، 69 مسلم ملت دے نمائندے اور46 ہور ملتاں( یہودی ، يونانی فنار ، آرمینیائی ) کےنمائندے سن ۔
دوسرا ادارہ مجلس اعیان دا سی ، جنہاں دے ارکان دا انتخاب سلطان نے کيتا سی۔ مجلس اعیان وچ صرف 26 ارکان سن ۔ ایہ باب عالی دی جگہ لینے دے لئی بنایا گیا سی ،وزیر اعظم مجلس اعیان دا اسپیکر بن گیا۔
1877 توں 1878 دے درمیان دو انتخابات ہوئے ۔
پہلی مدت ، 1877[سودھو]
قریبی جنگ دے بارے وچ ارکان دا رد عمل بہت مضبوط سی ، تے انہاں نے سلطان عبد الحمید ثانی نوں روس-ترکی جنگ (1877–1878) دا حوالہ دیندے ہوئے نويں انتخابات دا مطالبہ کيتا۔
دوسری مدت ، 1878[سودھو]
مجلس عمومی دی دوسری مدت محض چند روزہ ہی سی ، کیونجے بلقان ولایت دے ارکان دی ابتدائی تقریراں دے بعد ، عبدالحمید ثانی نے سماجی بدامنی دا حوالہ دیندے ہوئے مجلس عمومی (پارلیمنٹ) نوں تحلیل کردتا سی۔
-Opening_of_the_first_parlement.png)
_p733_-_THE_OTTOMAN_PARLIAMENT,_1877.jpg)
نمایاں افراد[سودھو]
- محمد رشدی پاشا
- احمد وفیق پاشا
- حسین اونی پاشا
- مدحت پاشا
- سلیمان پاشا
ہور ویکھو[سودھو]
حوالے[سودھو]
- ↑ "Meclis-i Mebusan (Mebuslar Meclisi)". Tarihi Olaylar. http://www.tarihiolaylar.com/tarihi-olaylar/meclis-i-mebusan-mebuslar-meclisi-991.
- ↑ "Meclis-i Mebusan nedir? Ne zaman kurulmuştur?". Sabah. 19 January 2017. https://www.sabah.com.tr/egitim/2017/01/19/meclis-i-mebusan-nedir-ne-zaman-kurulmustur.
- ↑ A History of the Modern Middle East. Cleveland and Buntin p.78
- ↑ "Constitutional Period in the Ottoman Empire." Constitutional Period in the Ottoman Empire. N.p., n.d. Web. http://www.istanbul.com/en/explore/info/constitutional-period-in-the-ottoman-empire Archived 2016-12-20 at the وے بیک مشین