پینانگ
پینانگ Penang 槟城 | |
---|---|
ریاست | |
Pulau Pinang | |
عرفیت: مشرق دا موندی | |
نعرہ: Bersatu dan Setia سانچہ:Ms icon United and Loyal Let Penang Lead (unofficial)[۱] | |
ترانہ: Untuk Negeri Kita (ساڈی ریاست دے لئی) | |
راجگڑھ | جارج ٹاؤن، پینانگ |
حکومت | |
• ریاست دا سپیکر | عبد الرحمان عباس |
• وزیر اعلیٰ | لم گوان انگ |
• نائب وزیر اعلیٰ اول | منصور عثمان |
• نائب وزیر اعلیٰ دوم | پی راما سامی |
رقبہ[۲] | |
• کل | ۱,۰۴۸ مربع کلومیٹر (۴۰۰ مربع میل) |
آبادی (2010)[۳] | |
• کل | ۱,۵۲۰,۱۴۳ |
• کثافت | ۱,۵۰۰/مربع کلومیٹر (۳,۸۰۰/مربع میل) |
انسانی ترقیاتی اشاریہ | |
• انسانی ترقیاتی اشاریہ (2010) | 0.773 (اعلیٰ) (تیسرا) |
منطقۂ وقت | MST (UTC+8) |
• گرما (گرمائی وقت) | نئيں (UTC) |
رمز ڈاک | 10000–19500 |
رمز بعید تکلم | +604 |
گڈی نمبر پلیٹ | P |
قدح نے برطانیہ دے حوالہ کيتا | 11 اگست 1786 |
جاپانی قبضہ | 19 دسمبر 1941 |
ملایا فیڈریشن | 31 جنوری 1948 |
برطانیہ توں آزادی | 31 اگست 1957 |
ویب سائٹ | http://www.penang.gov.my |
پینانگ (Penang) ملائیشیا دی اک ریاست تے اس دے جزیرے دا ناں اے۔
ملائیشیا دی اک ریاست جو آبنائے ملاکا دے نال جزیرہ نما ملائشیا دے شمال مغربی ساحل اُتے واقع اے۔
پینانگ ملائیشیا دی دوسری سب توں چھوٹی تے اٹھويں سب توں زیادہ آبادی والی ریاست اے۔ پینانگ دی مقامی بولی وچ پینانگائٹ دے ناں توں جانی جاندی اے۔
پینانگ جزیرہ ملائیشیا (اس وقت ملایا) دا راجگڑھ سی۔ ایہ ہن صوبائی راجگڑھ اے۔ سمندر دے وسط وچ واقع ، شہر دا رقبہ 293 مربع کیلومیٹر اے۔ قدیم زمانے وچ ، شپنگ عام سی۔ ایہ ملائشیا دا اک بہترین ریزارٹ اے۔ ایہ ملائیشیا دے شمال مغرب وچ واقع اے۔ جزیرے وچ مختلف عقائد دے لوک آباد نيں تے رہائش دے معاملے وچ لوکاں دی پہلی پسند سمجھیا جاندا اے۔ اس وچ 59 فیصد چینی ، 32 فیصد ملائیشیا تے 7 فیصد ہندوستانی آباد نيں۔ پینانگ مقامی کھانا دے لئی اک بہترین جگہ دے طور اُتے وی جانیا جاندا اے۔ اسنوں ملائشیا دا فوڈ کیپٹل کہیا جاندا اے۔ جزیرے وچ وڈی تعداد وچ ہوٹلاں تے ریزورٹس نيں۔ آوا جائی دے بہت سارے ذرائع دستیاب نيں۔ دسمبر وچ چھٹیاں ہُندیاں نيں جو ساحل سمندر اُتے قدرتی مناظر دیکھنے دے لئی ملائشیا تے بیرون ملک مختلف ریاستاں دے لوکاں نوں راغب کردی نيں۔
ناں
[سودھو]چین دی منگ سلطنت دے ایڈمرل چی ہی نے ، 15 واں صدی وچ ، پینانگ جزیرے بن لونگ یو (檳榔嶼 槟榔屿) دریافت کيتا ، جو بحری جہازاں وچ جنوبی بحر وچ ایڈونچر مشناں وچ استعمال ہُندا سی۔
15 واں صدی وچ ، پرتگالی جہازراں اکثر مسالہ جزیرے توں گوا جاندے سن ، جزیرے اُتے رکدے سن ، جسنوں اوہ پلوٹو پنوم کہندے نيں۔ [۴] لنگا تے کیدہ دے وچکار تجارتی راستے اُتے سب توں وڈا جزیرہ ہونے دی وجہ توں ملائشیا نے اسنوں پلو دا ستو یا "پہلا جزیرہ" کہیا۔ [۵]
"پینانگ " دا ناں جدید مالائی ناں پولو پیناگ توں نکلدا اے ، جس دا مطلب اے آرکا پام آئلینڈ ( اریکا کیٹچو ، پام فیملی)۔
پینانگ دا ناں یا تاں پینانگ جزیرہ پولو پینانگ یا ریاست پینانگ اے ۔
( نیگیری پلاؤ پینگ )(Negeri Pulau Pinang) توں رجوع ہوسکدا اے۔ مالائی وچ ، جارج ٹاؤن ، پینانگ دا راجگڑھ ، تنجنگ پننگا (کیپ پیناگری) کہلاندا سی تے اسنوں ساحل دے نال نال کئی پگا درختاں دے ناں دے بعد پرانے نقشاں وچ لکھیا جاندا اے (جسنوں اسکندرین دے ناں توں وی جانیا جاندا اے ، کالوفیلم آئینوفیلم) ، لیکن ہن ایہ عام طور اُتے چھوٹا اے۔ اس فارم نوں تنجنگ (کیپ) کہیا جاندا اے۔[۶][۷]
پینانگ نوں اکثر "اورینٹ دا پرل"(مشرق دا موندی) ، "东方花园 " تے پلاؤ پیناگ پلائو مطیرا (پینانگ ، جزیرے پرل) کہیا جاندا اے۔ مالائی وچ پینگ دا مخفف "پی جی" یا "پی پی" اے۔ [۸]
پینانگ دا قدرتی نظارہ
[سودھو]جارج ٹاؤن
[سودھو]جارج ٹاؤن جزیرہ پینانگ دے شمال وچ واقع اے۔ اس شہر دی بنیاد ایسٹ انڈیا کمپنی دے سر فرانسس لائٹ نے رکھی سی۔ اس جزیرے دا ناں پرنس آف ویلز آئی لینڈ رکھیا۔ جارج III اس وقت پرنس آف ویلز سی ، جو بعد وچ برطانیہ دا بادشاہ بنیا۔ اس جزیرے نوں کیپٹن فرانسس نے سلطان کیدہ دے نال معاہدے دے تحت منسلک کيتا سی۔ پہلے تاں سلطان جزیرے نوں کمپنی دے ماتحت نئيں کرنا چاہندا سی ، لیکن لائٹ نے بیرونی حملے دی صورت وچ اس دی مدد کرنے دا وعدہ کرکے سلطان نوں ہتھیان سُٹن اُتے راضی کيتا۔ اس نے جلد ہی فورٹ کارن والس اُتے تعمیر شروع کردتی۔ [۹]
تریخ
[سودھو]آثار قدیمہ دے شواہد توں پتہ چلدا اے کہ سیمانگ-پینگن دے ذریعہ پینانگ (جزیرے تے اس دی سرزمین) وچ جوڈو تے ین دونے خانداناں نوں ہن منفرد سبھیاچار سمجھیا جاندا سی۔
وہ نیگریٹو خاندان دا اک چھوٹا تے سیاہ جلد دا شکاری سی جسنوں 900 سال پہلے ملائیشیا توں جلاوطن کيتا گیا سی۔ دتا گیا تھا.
تریخ آثار قدیمہ دے شواہد توں پتہ چلدا اے کہ پینانگ (جزیرے تے اس دی سرزمین دا علاقہ) وچ جورو تے ین خاندان دونے ہن سیمنگ پیگناں دے ذریعہ معدوم سبھیاچار سمجھے جاندے نيں۔
وہ نگریٹو کنبے دے چھوٹے قد تے سیاہ رنگ دے شکاری سن جنھاں 900 سال پہلے ملائیشین نے جلاوطن کردتا سی۔
پینانگ وچ آباد قبائلیاں دا آخری تحریر 1920 دی دہائی وچ کوبنگ سیمنگ وچ سی۔ [۱۰]
در حقیقت ، جدید پینانگ دی تریخ ، قدح دی ملائی سلطنت دا حصہ ، اس وقت شروع ہوئی جدوں مدراس وچ مقیم اردن سلیوان ، تے ڈی سوزا وچ سفر کرنے والے اک برطانوی تاجر فرانسس لائٹ نے سیام تے برمی فوج دی حفاظت دے بدلے کدہ نوں خطرہ لاحق کردتا۔جزیرہ لیز اُتے لیا گیا سی۔
11 اگست 1786 نوں ، فرانسس لائٹ پینانگ اُتے اُتریا ، بعد وچ اس دا ناں فورٹ کارن والس رکھ دتا گیا ، تے اس جزیرے نوں برطانوی سلطنت دے وارث دے اعزاز وچ پرنس آف ویلز دا ناں دتا گیا۔ [۱۱][۱۲]
ملائیشیا دی تریخ وچ ، اس نے اک صدی توں زیادہ عرصے توں ملایا وچ برطانویاں دی شرکت دا آغاز کيتا۔قدح دے سلطان عبد اللہ دے علم دے بغیر ، لائٹ نے کمپنی دی منظوری دے بغیر فوجی تحفظ دا وعدہ کيتا۔ سلطان نے 1790 وچ جزیرے اُتے قبضہ کرنے دی کوشش کيتی ، جدوں لائٹ نے اپنا وعدہ پورا کرنے توں انکار کردتا۔ ایہ کوشش ناکام ہوگئی ، تے سلطان نوں جزیرے دی کمپنی نوں اک سال وچ 6000 ڈالر دا اعزاز دینا پيا۔ تاجراں نوں نیڑےی ڈچ تجارتی خطوط توں دور رکھنے دے لئی لائٹ نے پینانگ نوں اک مفت بندرگاہ دے طور اُتے قائم کيتا۔
انہاں نے تارکین وطن نوں ہور زمین دا وعدہ کرکے علاقے نوں صاف کرنے دی ترغیب دی۔کہیا جاندا اے کہ اس عمل نوں تیز کرنے دے لئی، اس نے اپنے جہاز دی بندوقاں توں چاندی دے ڈالر اک گہرے جنگل وچ سُٹ دتے۔
لائٹ سمیت بوہت سارے ابتدائی آباد کار ملیریا دا شکار ہوگئے ، جس نے ابتدائی پینانگ نوں "گورے آدمی دی قبر" دی صفت دی۔
لائٹ دی موت دے بعد ، لیفٹیننٹ کرنل آرتھر ویلزلی جزیرے دی فوجاں دے نال ہم آہنگی دے لئی پینانگ پہنچے۔ 1800 وچ ، نائب گورنر سر جارج لیتھ نے حملےآں دے خلاف بطور رافٹ چینل دے اس پار اراضی اُتے کچھ قبضہ کرلیا تے اس دا ناں ویلسلی (سیبرونگ پریا) رکھ دتا۔ وصولی دے بعد ، سلطان قدح نوں سالانہ ادائیگی وچ 10،000 10،000 10 ہزار کردتی گئی۔ اج وی ، پینانگ دی ریاستی حکومت کیدہ دے سلطان نوں 18،800.00 ملائیشین روپے سالانہ ادا کردی اے۔ [۱۱]
1826 وچ ، پینانگ ملاکا تے سنگاپور دے نال نال ہندوستان وچ وی برطانوی حکمرانی دے تحت آبنائے بستی دا حصہ بن گیا ، تے 1867 وچ براہ راست برطانوی نوآبادیاتی حکمرانی وچ آگیا۔ پہلی جنگ عظیم دے دوران ، پینانگ دی جنگ دے دوران ، جرمن کروزر ایس ایم ایس ایڈمین نے جارج ٹاؤن دے ساحل توں دو اتحادی جنگی جہاز ڈُبے۔ [۱۳]دوسری جنگ عظیم دے دوران ، پینانگ نوں اک تباہ کن ہوائی حملے دا سامنا کرنا پيا تے بالآخر 17 دسمبر 1941 نوں جاپانی افواج نے اسنوں شکست دے دتی ، جدوں جارج ٹاؤن نوں اک آزاد شہر دا اعلان کيتا گیا سی تے اوہ سنگاپور واپس آئے سن ۔ [۱۴] جاپانی زیر انتظام پینانگ وچ وسیع پیمانے اُتے خوف ، بھکھ تے نسل کشی نوں مقامی چینی آبادی نے برداشت کيتا اے۔ [۱۵][۱۶]
شامل اے | تریخ |
---|---|
تنگی بستی | 1826 |
تاج کالونی | 1867 |
جاپانی قبضہ | 19 دسمبر 1941 |
مالائی فیڈریشن | یکم اپریل 1946 |
فیڈریشن ملایا | 31 جنوری 1948 |
آزادی | 31 اگست 1957 |
ملائیشیا | 16 ستمبر 1963 |
انگریز جنگ دے اختتام اُتے واپس آئے تے 1946 وچ ملائیشیا دی یونین بننے توں پہلے 1946 وچ پینانگ نوں ملائیشین یونین وچ تنظیم نو بنادی جو 1957 وچ آزاد ہويا تے بعد وچ 1963 وچ ملائیشیا دا حصہ بن گیا۔ [۱۱]
وانگ پو نی ایم سی اے پارٹی دے پینانگ دے پہلے وزیر اعلیٰ بن گئے۔
1969 تک ، جزیرے اک مفت بندرگاہ سی۔ [۱۷] جزیرے وچ آزاد بندرگاہ منسوخ کرنے دے باوجود ، وزیر اعلیٰ لم چونگ آئیو دی انتظامیہ دے تحت 1970 توں 1990 دے عشرے تک ، جنوب مشرقی حصہ ، لیپاس وچ ایشیاء دے لئی سب توں وڈا الیکٹرانکس مینوفیکچرنگ ، جزیرے وچ واقع دفتر ، اک آزاد تجارتی زون قائم کيتا۔ [۱۸] 2004 وچ باکسنگ ڈے دے موقع پر بحر ہند دے سونامی نے پینانگ جزیرے دے مغربی تے شمالی ساحل توں 52 افراد (ملائیشیا وچ 68 وچ ) ہلاک ہوگئے سن ۔ [۱۹]
7 جولائی ، 2008 نوں ، پینانگ دے تاریخی راجگڑھ جارج ٹاؤن نوں ملکہ دے نال ، باضابطہ طور اُتے یونیسکو دا عالمی ثقافتی ورثہ قرار دتا گیا۔
اسنوں باضابطہ طور اُتے " مشرقی تے جنوب مشرقی ایشیاء وچ اک منفرد تعمیراتی تے ثقافتی شہر " دے طور اُتے تسلیم کيتا گیا اے۔
جغرافیہ
[سودھو]ٹوپوگرافی
[سودھو]جغرافیائی طور اُتے ، ریاست نوں دو قسماں وچ تقسیم کيتا گیا اے:
- پینانگ جزیرہ (مالائی وچ پلائو پینگ ): آبنائے مالدا ميں 293 مربع کلومیٹر دا جزیرہ
- صوبہ ویلزلی (جسنوں مرد وچ سیبرنگ پیرای وی کہیا جاندا اے ): اک تنگ تنگ جزیرے اُتے ، 753 مربع کلومیٹر دی اک تنگ حد اے جس دی چوڑائی 4 کلومیٹر (2.5 میل) اے۔
یہ شمال تے مشرق وچ دریائے کیدہ مودا تے جنوب وچ پیراک دے ذریعہ منسلک اے۔
جزیرے پینانگ تے صوبہ ویلزلی دے درمیان پانی دا جارج ٹاؤن دے شمال وچ شمالی چینل تے جنوب وچ جنوبی چینل اے۔ پینانگ جزیرہ فاسد ، پتھریلی ، پہاڑی تے زیادہ تر جنگلی اے۔ ساحلی میدانی علاقے شمال مشرق وچ تنگ تے وسیع نيں۔ عام طور اُتے ، جزیرے نوں پنج خطےآں وچ تقسیم کيتا جاسکدا اے:
- شمال مشرقی میدانی علاقے ، جتھے ریاست دا راجگڑھ واقع اے ، شکل وچ سہ رخی اے۔ ایہ گنجان آباد آبادی والے اندرونی شہر پینانگ دا انتظامی ، تجارتی تے ثقافتی مرکز اے۔
- جنوب مشرق ، جو کدی چاول دے کھیتاں تے خرگوشےآں توں بھریا ہويا سی ، ہن بالکل نواں شہر تے صنعتی علاقہ اے۔
- نارتھ ویسٹ ریسارٹ ہوٹل وچ ریتلا سمندر اے۔
- جنوب مغرب اک خوبصورت ملک اے جس وچ ماہی گیراں دے پنڈ ، باغات تے کھیتاں دا قدرتی نظارہ اے۔
- وسطی پہاڑی سلسلہ ، سطح سمندر توں 830 میٹر بلندی اُتے واقع ، اک اہم جنگل ، مغربی پہاڑی (پینگ ہل دا حصہ) اُتے اک اُچی جگہ اے۔
اک کیچمنٹ ایریا اے۔ [۲۰]
صوبہ ویلزلی دی ٹپوگرافی ، جو پینانگ دے ادھے توں زیادہ علاقے اُتے قابض اے ، زیادہ تر فلیٹ اے سوائے سوائے بکیت مرتجام نامی اک پہاڑی تے اس دے دامن وچ ايسے ناں دے اک شہر کے۔ [۲۱] اس وچ بیشتر مینگرووز دے نال نال اک لمبا ساحل اے۔ . بٹور وارتھ ، صوبہ ویلزلی دا مرکزی قصبہ ، دریائے پیرای دے وسیع وسیع صحن تے چینل دے اس پار مشرق دی طرف 3 کلومیٹر (2 میل) دی دوری اُتے جارج ٹاؤن دا سامنا کردا اے۔
پینانگ وچ ترقی پذیر اراضی دی کمی دی وجہ توں ، زمین دی بحالی دے کچھ منصوبے نافذ کیتے گئے نيں تاکہ تنزنگ ٹولکونگ ، جیلوٹونگ (جیلوٹونگ ایکسپریس وے دی تعمیر) تے کوئینس بے جداں اعلیٰ طلب و عریض علاقےآں وچ مناسب نشیبی علاقےآں نوں مہیا کيتا جاسکے۔
خیال کيتا جاندا اے کہ انہاں منصوبےآں دے نتیجے وچ پینانگ جزیرے دے ساحلی علاقےآں وچ سمندری طوفان وچ ردوبدل پیدا ہويا اے تے تنزنگ ٹوکونگ دی بحالی دے بعد گارنی ڈرائیو نوں خراب کيتا گیا اے۔ [۲۲]
قصبے
[سودھو]پینانگ جزیرہ
آئیر اتم۔ بلق پلاؤ۔ بندر بارو آئیر اتم۔
باتو فیریگی - باتو مونگ - باتو لاکنگا - بایان - بیان لیپس - جیلگوورا - جارج ٹا نا - گرین لین - گارنی ڈرائیو - تنجنگ ٹولاکونگا - جیلٹونگا - پینٹائ اککا - ڈال ٹربونگا - پلائو ٹیکس - پلاؤ بیونگا - سنگائی آرا - اینگیجڈ آرا نیبونگ۔ تنجنگ بنگا - تنجنگ ٹولکونگ - تلک بہانگ
صوبہ ویلزلی
الما - باغان اج - باغوان لن آر - باتو کاوان - بخت مرٹیزم - بخت مینیک - بیرٹر - جاوی - جونیرو - کیپلا بیان - میک میکینڈن - نبنگگ ٹبل - پرماٹنگ پاہ - پیرای - سیبیرنگ جایا - سیمپانگ - - پرماٹنگ ٹنگی
گریٹر میٹروپولیٹن علاقہ پینانگ (جارج ٹاؤن مضافات)
[سودھو]جارج ٹاؤن تے اس دے مضافات ملائیشیا دے قومی جسمانی منصوبے وچ شامل نيں ۔ پینانگ دے وڈے میٹروپولیٹن ایریا وچ سب توں زیادہ شہریار پینانگ جزیرے ، سیبرنگ پیری ، سونگئی پیٹانی ، کلیم تے آس پاس دے علاقے شامل نيں۔سنہ 2004 دے باکسنگ ڈے اُتے بحر ہند دے سونامی وچ پینانگ جزیرے دے مغربی تے شمالی ساحل اُتے آنے والے 52 افراد (ملائیشیا وچ 68 وچوں 52) افراد ہلاک ہوگئے سن ۔ [20]
7 جولائی 2008 نوں ، جارج ٹاؤن ، پینانگ دا تاریخی راجگڑھ ، ملاکا دے نال نال ، یونیسکو دے عالمی ثقافتی ورثہ دا باضابطہ اعلان ہويا۔
اسنوں سرکاری طور اُتے "مشرق تے جنوب مشرقی ایشیاء وچ اک لاجواب منفرد فن تعمیراتی تے ثقافتی شہر" دے طور اُتے تسلیم کيتا گیا اے۔
تقریبا 20 ملین دی آبادی دے نال ، ایہ ملائشیا دا دوسرا سب توں وڈا میٹروپولیٹن علاقہ اے جو کوالالمپور (وادی کالنگ) دے بعد اے۔ [۲۳]
اس شہری علاقے دی حدود شمالی کوریڈور اکنامک زون (این سی ای آر) دے نال مشترکہ نيں ، جو نويں ملیشیاء پلان (پنج سالہ قومی ترقیاتی منصوبہ) دی تنظیم نو دے تحت جزیرہ نما ملائشیا وچ ترقی دے لئی منتخب کردہ تن خطےآں وچوں اک اے۔
این سی ای آر وچ پینانگ (پینانگ جزیرہ تے سبرنگ پریا) ، کیدہ (الور اسٹار ، سونگئی پیٹانی تے کولیم) ، پرلیس (کینگر) تے شمالی پیراک شامل نيں۔ [۲۴] اُتے ، باریسان ناسین کنٹرول والی وفاقی حکومت نے 2008 وچ ریاست دی حکومت کیتی تبدیلی دے بعد معاشی رکاوٹاں دا حوالہ دیندے ہوئے ، پینگ یوٹرٹر رنگ روڈ تے پیناگ منوریل منصوبہ ملتوی کرنے دا فیصلہ کيتا۔ [۲۵]
مستقبل دے تاریخی جڑواں ٹاورز دے نال این سی ای آر دا سب توں متاثر کن منصوبہ ، پینانگ گلوبل سٹی سنٹر (پی جی سی سی) ستمبر 2008 وچ پینانگ میونسپل کونسل دی برخاستگی دی وجہ توں وی تعطل دا شکار ہوگیا اے۔
یہ دیکھنا باقی اے کہ کیہ پی جی سی سی نوں دوبارہ زندہ کيتا جائے گا۔ [۲۶]
دور دراز جزیرے
[سودھو]پینانگ دے ساحل توں متعدد چھوٹے جزیرے موجود نيں ، جنہاں وچوں سب توں وڈا جزیرہ پینانگ جزیرہ تے سرزمین دے درمیان اک تنگ چینل وچ واقع اے۔
یہ اک کوڑھی تے سزاو settlementں دا تصفیہ ہُندا سی لیکن ہن جنگلی پگڈنڈیاں تے سپا ریزورٹس دے نال سیاحاں دی توجہ دا مرکز بنیا ہویا اے۔ دوسرے جزیراں وچ شامل نيں:
پلاؤ امان۔ پلاؤ بیٹونگ۔ پلوائو گیڈینگ۔ پلاؤ کینڈی (کورل جزیرہ)۔ پلائو ریمو
آب و ہوا
[سودھو]پینانگ وچ سال بھر وچ تے گرمیاں دی بارش، اک گرم تے دُھپ اے، خاص طور اُتے اپریل تا ستمبر دے جنوب مغرب توں مون سون بارشاں.
آب و ہوا دا وڈی حد تک ارد گرد دے سمندری تے ہويا دے نظاماں توں تعی .ن کيتا جاندا اے۔ ہوئے چی منہ دی سماترا ، انڈونیشیا دی قربت دی وجہ توں ، دھول جو کہرا کی بارہماسی ہجرت جنگل دی پیداوار توں آندی اے۔ [۲۷]
پینانگ دا موسم | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
مہینا | جنوری | فروری | مارچ | اپریل | مئی | جون | جولائی | اگست | ستمبر | اکتوبر | نومبر | دسمبر | سال |
اوسطاً ودھ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | 31.6 (88.9) |
32.2 (90) |
32.2 (90) |
31.9 (89.4) |
31.6 (88.9) |
31.4 (88.5) |
31.0 (87.8) |
30.9 (87.6) |
30.4 (86.7) |
30.4 (86.7) |
30.4 (86.7) |
30.7 (87.3) |
۳۱.۲ (۸۸.۲) |
اوسطاً گھٹ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | 23.2 (73.8) |
23.5 (74.3) |
23.7 (74.7) |
24.1 (75.4) |
24.2 (75.6) |
23.8 (74.8) |
23.4 (74.1) |
23.4 (74.1) |
23.2 (73.8) |
23.3 (73.9) |
23.3 (73.9) |
23.4 (74.1) |
۲۳.۵ (۷۴.۳) |
بارش م م (انچ) | 68.7 (2.705) |
71.7 (2.823) |
146.4 (5.764) |
220.5 (8.681) |
203.4 (8.008) |
178.0 (7.008) |
192.1 (7.563) |
242.4 (9.543) |
356.1 (14.02) |
383.0 (15.079) |
231.8 (9.126) |
113.5 (4.469) |
۲,۴۰۷.۶ (۹۴.۷۸۷) |
اوسطاً روزانہ بارش (≥ 1.0 mm) | 5 | 6 | 9 | 14 | 14 | 11 | 12 | 14 | 18 | 19 | 15 | 9 | ۱۴۶ |
دھپ (گھینٹے) | 248.0 | 234.5 | 235.6 | 225.0 | 204.6 | 201.0 | 204.6 | 189.1 | 162.0 | 170.5 | 183.0 | 207.7 | ۲,۴۶۵.۶ |
Source #1: National Environment Agency | |||||||||||||
Source #2: Hong Kong Observatory[۲۸] |
درجہ حرارت (دن) | 28–33 °C |
درجہ حرارت (رات) | 22–25 °C |
اوسط سالانہ بارش | 2670 mm |
بہ نسبت نمی | 70–90% |
بیان لیپاس ملائیشیا دے شمالی جزیرہ نما وچ علاقائی محکمہ موسمیات دا موسم دی پیشگوئی دا بنیادی مرکز اے۔ [۲۹]
آبادیات
[سودھو]یہ ملائیشیا وچ سب توں زیادہ گنجان آباد ریاست اے۔ پورے پینانگ ریاست دی کثافت 1،695 فی مربع کلومیٹر اے تے اس دی مجموعی آبادی 1،773،442 اے۔
- پینانگ جزیرے دی تخمینہ لگ بھگ 860،000 اے تے کثافت 2،935 افراد فی مربع کلومیٹر اے۔ پینانگ جزیرہ ملائشیا دا سب توں زیادہ آبادی والا جزیرہ تے ملک دا سب توں گنجان آباد جزیرہ اے۔
- صوبہ ویلزلی یا سیبرنگ پریا کی تخمینہ لگ بھگ آبادی 910،000 اے تے کثافت 1،208 افراد فی مربع کلومیٹر اے۔
2010 [۳۰] وچ نسلی تشکیل ایہ تھی:
- مالائی: 762،580 (43٪)
- چینی: 727،112 (41٪)
- ہندوستانی: 168،447 (9.5٪)
- ہور:
- بومیپوترا - سوائے ملائی: 8،867 (0.5٪)
- دوسری نسلاں: 8،867 (0.5٪)
- غیر ملائیشین شہری: 97،539 (5.5٪)
پینانگ ملائیشیا دی واحد ریاست اے جتھے نسلی چینی اکثریت وچ نيں ، لیکن حالیہ اعداد و شمار توں پتہ چلدا اے کہ ملائیائی اقلیت طبقہ چینیاں دی تعداد توں زیادہ اے۔
توقع اے کہ 2010 دے آخر تک چینی آبادی دے لوکاں دی آبادی وچ 40.9 فیصد کمی واقع ہوئے گی ، جدوں کہ ملائیشیا دی فیصد وچ 43 فیصد اضافے دی توقع اے۔ [۳۱] اُتے ، چینی زیادہ دکھادی دیندے نيں کیونجے انہاں وچوں بیشتر شہری علاقےآں وچ رہندے نيں۔
پِچھے مڑ کر دیکھیا تاں نوآبادیاتی پینانگ واقعتا اک آفاقی مقام سی۔ یورپی باشندےآں تے پہلے ہی کثیر النسل شہریاں دے علاوہ اوتھے سیمی ، برمی ، فلپائن ، سیلینی ، یوریشین ، جاپانی ، سوماترا ، عربی ، آرمینیائی تے پارسی دے لوک سن ۔ پینانگ وچ جرمن تاجراں دی اک چھوٹی لیکن تجارتی لحاظ توں اہم کمیونٹی وی موجود سی۔ اگرچہ ہن ایہ کمیونٹیز موجود نئيں نيں لیکن انھاں نے برمی بدھ دے مندر ، سیام روڈ ، آرمینیائی اسٹریٹ ، اچین اسٹریٹ تے گوٹلیب روڈ جداں رستےآں تے تھاںواں دے ناواں نوں اپنا ورثہ دتا اے۔
دوسری جنگ عظیم توں پہلے، پینانگ وچ یہودی محاصرہ سی ، لیکن ہن صرف یہودی باقی رہ گئے نيں۔ [۳۲][۳۳] اس وقت پینانگ وچ غیر ملکی آبادی خاص طور اُتے جاپان ، مختلف ایشیائی ملکاں تے برطانیہ توں اے ، جنہاں وچوں بوہت سارے ملائشیا میرے دوسرے گھر پروگرام دے تحت ریٹائرمنٹ دے بعد پینانگ آندے نيں۔ [۳۴]
1786[۳۵] | less than 100 | |
1812[۳۶] | سانچہ:Bartable | |
1820[۳۶] | سانچہ:Bartable | |
1842[۳۶] | سانچہ:Bartable | |
1860[۳۶] | سانچہ:Bartable | |
1871[۳۶] | سانچہ:Bartable | |
1881[۳۶] | سانچہ:Bartable | |
1891[۳۶] | سانچہ:Bartable | |
1901[۳۷] | سانچہ:Bartable | |
1911[۳۸] | سانچہ:Bartable | |
1921[۳۹] | سانچہ:Bartable | |
1931[۴۰] | سانچہ:Bartable | |
1941[۴۱] | سانچہ:Bartable | |
1947[۴۱] | سانچہ:Bartable | |
1957[۴۰] | سانچہ:Bartable | |
1970[۴۲] | سانچہ:Bartable | |
1980[۴۲] | سانچہ:Bartable | |
1991[۴۲] | سانچہ:Bartable | |
2000[۴۲] | سانچہ:Bartable | |
2010[۴۲] | سانچہ:Bartable |
پیرانکن
[سودھو]پیرانکن ، جسنوں سِدھے چینی یا بابا نیونیا دے ناں توں وی جانیا جاندا اے ، پینانگ ، ملاکا تے سنگاپور توں آنے والے ابتدائی تارکین وطن کيتی جائے پیدائش ہے ۔ اس نے جزوی طور اُتے مالائی رسم و رواج نوں اپنایا اے تے اوہ چینی بولی توں ماخوذ اک ایسی بولی بولدا اے جس وچ پینگ ہوکیئن وچ بوہت سارے لفظاں شامل نيں (جداں " آہ بہ " جس دا مطلب اے مسٹر مین نوں " بابا " کہیا جاندا اے )۔ .
کھانے ، لباس ، رسومات ، دستکاری تے سبھیاچار دے معاملات وچ پیرانکن برادری دی اپنی وکھ شناخت اے۔ زیادہ تر چینی والدین مسلمان نئيں نيں لیکن اوہ آبائی عبادتاں تے چینی مذہب دی لبرل شکل اُتے یقین رکھدے نيں جدوں کہ کچھ عیسائی سن ۔ [۴۳] اسنوں اپنے آنگولوفونا اُتے فخر اے تے اوہ نو آنے والے تارکین وطن چینی یا سنچے توں خود توں مختلف سمجھدا اے ۔
پر ، چینی کم کمیونٹی نیندی جس نوں مغربی بنایا جارہیا اے دے دوبارہ جذب ہونے دی وجہ توں پیرنکن اج تقریبا معدوم ہوگئے نيں۔ بہر حال ، اس دی میراث دی جڑاں انہاں دے منفرد فن تعمیراتی انداز (مثال دے طور اُتے ، پینگ پیرنکن حویلی [۴۴] تے چیانگ فاٹ زی حویلی [۴۵] ) ، کھانا ، پرتعیش نیونیا گوبھی دے ملبوست تے شاندار دستکاری وچ نيں۔ [۴۶][۴۷]
بولی
[سودھو]پینانگ دی عام زباناں انگریزی ، مینڈارن ، مالائی ، پینانگ ، ہوکیئن تے تمل نيں جو سماجی طبقات ، معاشرتی چکر تے نسلی پس منظر اُتے مبنی نيں۔
ریاست وچ چینی میڈیم اسکولاں وچ پڑھائے جانے والے مینڈارن بولنے والےآں دی تعداد تیزی توں ودھ رہی اے۔ [۴۸]
پینانگ ہوکیئن منان دی اک قسم اے تے ایہ چینی آبادکاراں دی اولاد ، پینانگ آبادی دے اک وڈے حصے دے ذریعہ بولی جاندی اے۔ ایہ انڈونیشیا دے شہر میدان وچ بولی جانے والی چینی بولی توں ملدا جلدا اے تے ایہ چین دے صوبہ فوزیان وچ واقع ژانگجو انتظامی صوبے دی منان بولی اُتے مبنی اے۔
اس وچ مالائی تے انگریزی وچ غیر ملکی لفظاں دی اک وڈی تعداد اے۔ پینانگ دے بوہت سارے باشندے ، جو دراصل چینی نئيں نيں ، وی ہوکی بولدے نيں ، جنہاں وچ کچھ غیر چینی پولیس اہلکار وی شامل نيں جو ہوکی بولی دے کورسز وچ تعلیم حاصل کردے نيں۔ [۴۹] زیادہ تر پینانگ ہاکیان بولنے والے ہاکیان وچ خواندہ نئيں نيں لیکن اوہ معیاری (مینڈارن) ، چینی تے انگریزی ، تے / یا مالائی وچ پڑھ لکھدے نيں۔ ہور چینی بولنے والی ریاستاں وچ کینٹوہور تے ہاکا شامل نيں۔ توچ پیونگ آئلینڈ دے بجائے سیرنگ پری وچ سنیا جاندا اے۔
دیسی آبادی دی بولی تے زیادہ تر اسکولاں وچ تعلیم دے ذریعہ شمالی لہجے وچ خاص لفظاں جداں "ہینگ" ، "ڈیپا" تے "کوپنگ" بولی جاندی اے۔
ارکنتھا وچ "A" اُتے اک خصوصی زور دتا اے .
نوآبادیاتی ورثہ اک ایسی بولی اے جو انگریزی ، تجارت ، تعلیم تے فنون لطیفہ وچ وڈے پیمانے اُتے استعمال ہُندی اے۔ سرکاری یا رسمی سیاق و سباق وچ انگریزی دا استعمال بنیادی طور اُتے امریکی زیر اثر برطانوی انگریزی اے۔ بولی انگلش بقیہ ملیشیا دی طرح ہی منگلیش (بول چال وچ ملائیشین انگریزی) اے۔
ملیشیا دا سرکاری مذہب اسلام (60.4٪ ، 2000) اے تے اسلام دے سربراہ یانگ دیپٹوان اگونگ نيں لیکن دوسرے مذاہب نوں مکمل آزادی حاصل اے۔ انہاں وچ بدھ ازم (.6 33) وی شامل اے۔ ٪٪، 2000)، وجریانا روایت تے بارش وچ مہایانا تھرواڑا ، تاؤ مذاہب ، چینی لوک مذہب ، ہندو مت (7.7٪) ، کیتھولک ، پروٹسٹنٹ ، بشمول اک وڈی تعداد (میتھوڈسٹ ، ستويں ڈے) ایڈونٹسٹ ، انگریزی پریسابریٹینیا تے بپٹسٹ ) تے سکھ مذہب پینانگ دے متنوع نسلی تے سماجی و ثقافتی اتحاد دی نمائندگی کردا اے ۔
[۵۰] پینانگ وچ یہودیاں دی [۵۱] چھوٹی تے چھوٹی سی جماعت اے جس وچ بنیادی طور اُتے جالان جنال عابدین (سابقہ جالان یہودی یا یہودی اسٹریٹ) شامل نيں۔
حکومت تے قانون
[سودھو]ریاست دی اپنی اک ریاستی مقننہ تے ایگزیکٹو اے لیکن اس دی آمدنی تے ٹیکس لگانے دے شعبےآں وچ ملیشیا دی وفاقی حکومت دے مقابلے وچ نسبتا محدود اختیارات نيں۔
ایگزیکٹو
[سودھو]سابقہ برطانوی کالونی دی حیثیت توں ، پیناگ ملائیشیا دی صرف انہاں چار ریاستاں وچوں اک اے جس دا کوئی ورثے وچ ملائی حکمران یا سلطان نئيں اے ۔
ریاست دے سربراہ یانگ اے ڈی Pertua توں Negeri (گورنر)، یانگ ڈی Pertuan Agong (ملائیشیا دے بادشاہ) دی طرف توں مقرر. موجودہ گورنر تون داتو 'سری حاجی عبد الرحمن بن حاجی عباس نيں۔ انتخاگل کيتی صورت وچ اسمبلی تحلیل کرنے دے لئی انہاں دی رضامندی ضروری اے۔ عملی طور اُتے ، گورنر اوہ ہُندا اے جس دا کم بنیادی طور اُتے علامتی تے رسمی ہُندا اے۔ اصل ایگزیکٹو طاقت وزیراعلیٰ تے ریاستی ایگزیکٹو کونسل اُتے منحصر اے ، جس دے ممبران اوہ ودھان سبھا توں تقرری کردے نيں۔ ریاستی سکریٹریٹ پینانگ سول سروس دے مختلف محکمےآں تے ایجنسیاں دے نال مربوط اے۔
پینانگ دے وزیر اعلیٰ ڈیموکریٹک ایکشن پارٹی (ڈی اے پی) دے لِم گوان ینگ نيں۔ 8 مارچ ، 2008 نوں 12 واں عام انتخابات دے بعد ، ڈی اے پی تے پارٹی کیڈیلک راکیات (پی دے آر) دے اتحاد نے ریاستی حکومت تشکیل دتی تے سابق وزیر اعلیٰ ریاستی اسمبلی دی سب توں وڈی جماعت بن گئے۔ پینانگ ملائیشیا دا واحد صوبہ اے جتھے آزادی دے بعد توں غیر ملائی چینیاں دے ذریعہ وزیر اعلیٰ دے عہدے اُتے مستقل طور اُتے فائز رہیا اے۔
مقامی مقتدر
[سودھو]اگرچہ پینانگ وچ ملایا دی پہلی ریاست اے جس نے 1951 وچ بلدیاتی انتخابات کروائے سن ، لیکن راجیہ سبھا دے ذریعہ مقامی کونسلرز دا تقرر اس وقت ہويا اے جدوں توں ملائیشیا وچ بلدیاتی انتخابات 1965 وچ انڈونیشیا دے تنازعہ دے نتیجے وچ ختم ہوئے سن ۔ [۵۲] پینانگ دے پاس دو مقامی حکام نيں ، میونسپل کونسل آف پینانگ آئ لینڈ (مجلس پربندرن پلاؤ پینانگ) [۱] Archived 2015-02-05 at the وے بیک مشین تے میونسپل کونسل آف ویلیسلی صوبہ (مجلس پربندرن سیبرنگ پری) [۲] Archived 2005-06-01 at the وے بیک مشین ۔ دونے میونسپل کونسلاں دے لئی ، اک چیئرمین ، میونسپل کارپوریشن دا اک سکریٹری تے 24 کونسلرز نيں۔ صدر دی تقرری ریاستی حکومت دو سال دی مدت دے لئی کردی اے جدوں کہ کونسلرز نوں اک سال دی مدت دے لئی مقرر کيتا جاندا اے۔ [۵۳] ریاست نوں 5 انتظامی علاقےآں وچ تقسیم کيتا گیا اے ، ہر اک دی سربراہی ضلعی افسر کردے نيں:
- پینانگ جزیرہ :
- نارتھ ایسٹ ڈسٹرکٹ ( دائرہ تیمور لاٹ )
- ساؤتھ ویسٹ ڈسٹرکٹ (دہرہ بارات دتا)
- سبرنگ پیری (پہلے ویلزلی صوبہ):
- نارتھ سیبرنگ پیری ضلع (دیارہ پیری سیبرنگ اتارا)
- وسطی سیبرنگ پیری ضلع (دہرہ سبرنگ پیری تنگہ)
- جنوبی سیبرنگ پیری ضلع (ڈیرہ سبرنگ پیری سیلٹن)
صوبائی اسمبلی
[سودھو]سیاسی جماعت اتحاد | ریاستی مقننہ اسمبلی | وزیر ریکیٹ |
---|---|---|
بیریسن Nacional | 11 (27.5٪) | 2 (15.4٪) |
پاکٹن رکیٹ | 29 (72.5٪) | 9 (69.2٪) |
آزآد | 0 (0٪) | 2 (15.4٪) |
ماخذ: ملائیشیا دا الیکشن کمیشن۔ |
اسمبلی وچ سرلسٹ ریاستی مقننہ جس دے ممبران ہلنا اسٹریٹ (دیوان اڈگانا نیگیری) وچ واقع نساناسادا ، پیانوک ریاستی اسمبلی بلڈنگ وچ واقع نيں ۔ 2008 دے عام انتخابات دے بعد اس دی 40 نشستاں نيں ، جنہاں وچوں 19 ڈیموکریٹک ایکشن پارٹی ، 11 بیریسن ناسیالکے ، 9 کیڈیلک راکیات دی تے اک پی اے ایس دے پاس نيں۔
2004 دے عام انتخابات وچ ، ریاست نے 38 نشستاں توں شکست کھادی ، تے 1969 وچ آزادی دے بعد دوسری بار ریاست نے غیر بی این سیٹ حاصل کيتی۔ دے کنٹرول وچ آگیا [۵۴]
ایوان نمائندگان وچ اپنی پنج سالہ میعاد دے دوران ، پینانگ پارلیمنٹ وچ ملائیشین پارلیمنٹ دی نمائندگی کردا اے ، جس وچ پارلیمنٹ دے 13 منتخب ممبران تے دیوان نیگرا (سینیٹ) دے دو سینیٹرز شامل نيں ، دوناں نوں تن سال دے لئی مقرر کيتا گیا سی۔ چلا گیا اے ریاستی اسمبلی نے کيتا اے۔
مذہب
[سودھو]نگارخانہ
[سودھو]-
پینانگ
-
فضائی نظارہ
-
بیان بارو
-
گرنی ڈرائیو
-
کک لوک سی مندر
-
کک لوک سی مندر
-
مہاتما بدھ دے مجسمے
-
پینانگ مشہور مشرقی تے اورینٹل ہوٹل
-
صبح پینانگ
-
تھائی مندر
-
تھائی مندر
-
اسلامی عجائب گھر
تصاویر
[سودھو]-
کیپٹن کلنگ مسجد 1801
-
پہلی جنگ عظیم یادگار
-
نیا پرانا
-
یہودی قبرستان
-
ریستوران
-
کانگ ہوک کیونگ مندر
-
پینانگ سٹی ہال
-
ریاستی اسمبلی دی عمارت
-
جارج ٹاؤن وچ ہائی کورٹ دی عمارت
-
بیچ سٹریٹ پینانگ
-
پینانگ میوزیم
-
اک گھر نوآبادیاتی دور
-
مفت ریپڈ پینانگ
-
13.5 کلومیٹر طویل پینانگ برج
-
ریپڈ جیٹی بس ٹرمینل پینانگ
-
پینانگ فیری
حوالے
[سودھو]- ↑ "Journal of the parliaments of the Commonwealth". Journal of the Parliaments of the Commonwealth (Commonwealth Parliamentary Association, General Council) 34. 1953. http://books.google.com/?id=PhoNAQAAIAAJ.
- ↑ «Laporan Kiraan Permulaan 2010». Jabatan Perangkaan Malaysia. ص. 27. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافتشده در ۲۰۱۱-۰۱-۲۴.
- ↑ «Laporan Kiraan Permulaan 2010». Jabatan Perangkaan Malaysia. ص. iv. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافتشده در ۲۰۱۱-۰۱-۲۴.
- ↑ Hakluyt, Richard: The Tudor venturer in Lancaster's Voyage to the East Indies, p.264. पढ़ें किताबें, 2010
- ↑ http://www.penangmuseum.gov.my/
- ↑ http://tanjungpenaga.blogspot.com/
- ↑ http://thestar.com.my/metro/story.asp?file=/2008/7/28/north/21930010&sec=north
- ↑ "Pulau Pinang Pulau Mutiara". Perpustakaan Negara Malaysia. 2000. http://sejarahmalaysia.pnm.my/portalBI/list.php?ttl_id=33§ion=sm03. Retrieved on 2008-07-14.
- ↑ "Market Watch 2010" The Environmental Sector in Malaysia. http://malaysia.ahk.de/fileadmin/ahk_malaysia/Dokumente/Sektorreports/Market_Watch_2010/Environmental_2010__ENG_.pdf Archived 2016-01-24 at the وے بیک مشین
- ↑ «Archive copy». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۰-۰۸-۱۵. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
- ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ ۱۱.۲ «Archive copy». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۶-۰۱-۰۲. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
- ↑ http://books.google.co.id/books?id=hS0_GehsGPwC&pg=PA187&lpg=PA187&dq=Jourdain+Sullivan+and+de+Souza&source=bl&ots=LyTkKbOXmO&sig=-kST1lAnSOaUwy6qDA_6wDrpDVc&hl=id&ei=TpGhTMnsIY3-vQON_5WcBA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CB8Q6AEwAg#v=onepage&q=Jourdain%20Sullivan%20and%20de%20Souza&f=false
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے:4
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے:5
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے:6
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے:7
لئی۔ - ↑ «Archive copy». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۲-۱۱-۰۱. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
- ↑ http://www.mymalaysiabooks.com/penang/mypenang_history.htm
- ↑ «Archive copy» (PDF). بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۰۱۱-۰۷-۱۱. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
- ↑ Nasution, Khoo: The sustainable Penang initiative. पिनांग: IIED,2001 |
- ↑ http://www.penang-traveltips.com/geography.htm
- ↑ «Archive copy». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۰-۰۱-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
- ↑ "Malaysia: metropolitan areas". https://archive.ph/20121205095615/http://www.world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&dat=32&geo=-152&srt=npan&col=aohdq&va=&pt=a. Retrieved on 2008-07-14.
- ↑ http://www.ncer.com.my/
- ↑ "Projects ‘will go on in good times’". http://thestar.com.my/news/story.asp?file=/2008/6/27/parliament/21670394&sec=parliament.
- ↑ "Guan Eng: PGCC as good as dead". http://thestar.com.my/news/story.asp?file=/2008/9/3/nation/22226218&sec=nation.
- ↑ "Sumatra haze blankets northern Malaysia". Planet Ark. 2002-09-23. https://web.archive.org/web/20110520160922/http://www.planetark.org/dailynewsstory.cfm/newsid/17855/newsDate/23-Sep-2002/story.htm. Retrieved on 2008-07-19.
- ↑ «Climatological Information for Penang, Malaysia». ہانگ کانگ رصد گاہ. جولائی ۲۰۱۱. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافتشده در ۲۰۱۰-۱۰-۳۰.
- ↑ «Archive copy». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۱-۰۱-۱۰. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
- ↑ "Penang Statistics (Quarter 1, 2008)" (PDF). Socio-Economic & Environmental Research Institute. 2008. https://web.archive.org/web/20090514052912/http://www2.seri.com.my/Penang%20Statistics/2008/Q1%20-%20Jan-March%202008.pdf. Retrieved on 2008-07-19.
- ↑ पिनांग में चीनी बहुमत दौड़ से बाहर
- ↑ http://www.penangstory.net.my/mino-content-paperhimanshu.html
- ↑ http://www.jewishtimesasia.org/community-spotlight-topmenu-43/malaysia/330-penang-communities/1497-one-familys-world-of-judaism-in-malaysia
- ↑ http://www.penangexpat.com/index.php?option=com_content&view=article&id=53&Itemid=30
- ↑ Robert Montgomery Martin (1839). Statistics of the colonies of the … – Google Buku. Books.google.co.id. Retrieved on 2011-01-03.
- ↑ ۳۶.۰ ۳۶.۱ ۳۶.۲ ۳۶.۳ ۳۶.۴ ۳۶.۵ ۳۶.۶ «Colonial Construction of Malayness: The Influence of Population Size and Composition» (PDF). دریافتشده در ۲۰۱۱-۰۱-۰۳.
- ↑ «Penang – LoveToKnow 1911». 1911encyclopedia.org. ۳۰ اگست ۲۰۰۶. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافتشده در ۲۰۱۱-۰۱-۰۳.
- ↑ MALAYSIA : provinces population. Populstat.info. Retrieved on 2011-08-11.
- ↑ (1 January 2007) Peoples Of All Nations: Their Life … – Google Buku. Books.google.co.id. ISBN 978-81-7268-144-9. Retrieved on 2011-01-03.
- ↑ ۴۰.۰ ۴۰.۱ «Malaysia States». Statoids.com. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافتشده در ۲۰۱۱-۰۱-۰۳.
- ↑ ۴۱.۰ ۴۱.۱ «War and Occupation in Penang, 1941–1945». Webcache.googleusercontent.com. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۴-۰۸-۱۰. دریافتشده در ۲۰۱۱-۰۱-۰۳.
- ↑ ۴۲.۰ ۴۲.۱ ۴۲.۲ ۴۲.۳ ۴۲.۴ http://www.oecd.org/dataoecd/19/44/45496343.pdf
- ↑ http://thestar.com.my/metro/story.asp?file=/2007/9/28/north/19015751&sec=north
- ↑ http://www.pinangperanakanmansion.com.my
- ↑ «Archive copy». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۱-۰۷-۱۵. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
- ↑ «Archive copy». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۶-۱۰-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
- ↑ Cheah Hwei-Fe'n. Phoenix Rising: Narratives in Nonya Beadwork from the Straits Settlements: Malaysia, 2010. ISBN 978-9971-69-468-5
- ↑ "Penang: The Language". penangnet.com. 2007. https://web.archive.org/web/20100819170002/http://www.penangnet.com/itravel1.shtml#language. Retrieved on 2008-07-18.
- ↑ http://thestar.com.my/metro/story.asp?file=/2009/7/30/north/4383309&sec=North
- ↑ A Penang Kaddish: The Jewish Cemetery in Georgetown – A case study of the Jewish Diaspora in Penang (1830s-1970s). http://www.penangstory.net.my/docs/Abs-RaimyCheRoss.doc. Retrieved on
- ↑ A Penang Kaddish: The Jewish Cemetery in Georgetown – A case study of the Jewish Diaspora in Penang (1830s-1970s). http://www.penangstory.net.my/docs/Abs-RaimyCheRoss.doc. Retrieved on
- ↑ http://www.mysinchew.com/node/36823
- ↑ «Archive copy». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۰-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
- ↑ http://thestar.com.my/election/results/results.html
- ↑ «2010 Population and Housing Census of Malaysia» (PDF). Department of Statistics, Malaysia. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافتشده در ۲۰۱۲-۰۶-۱۷. p. 13
- Pages with non-numeric formatnum arguments
- نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ مالے بولی دا متن شامل اے
- خانہ معلومات آباد مقام
- غیر نظر ثانی شدہ تراجم اُتے مشتمل صفحات
- پینانگ
- 1786ء وچ آباد ہونے والے تھاں
- آبنائے ملاکا
- ایشیا وچ 1786ء دیاں تاسیساں
- بحیرہ انڈمان
- جزیرہ نما ملائیشیا
- ملائیشیا
- ملائیشیا دیاں ریاستاں