Jump to content

پینانگ

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
پینانگ
Penang

槟城
ریاست
Pulau Pinang
پینانگ Penang
پرچم
عرفیت: مشرق دا موندی
نعرہ: Bersatu dan Setia سانچہ:Ms icon
United and Loyal
Let Penang Lead (unofficial)[۱]
ترانہ: Untuk Negeri Kita (ساڈی ریاست دے لئی)
   پینانگ    ملائیشیا
   پینانگ    ملائیشیا
راجگڑھجارج ٹاؤن، پینانگ
حکومت
 • ریاست دا سپیکرعبد الرحمان عباس
 • وزیر اعلیٰلم گوان انگ
 • نائب وزیر اعلیٰ اولمنصور عثمان
 • نائب وزیر اعلیٰ دومپی راما سامی
رقبہ[۲]
 • کل۱,۰۴۸ مربع کلومیٹر (۴۰۰ مربع میل)
آبادی (2010)[۳]
 • کل۱,۵۲۰,۱۴۳
 • کثافت۱,۵۰۰/مربع  کلومیٹر (۳,۸۰۰/مربع میل)
انسانی ترقیا‏ت‏‏ی اشاریہ
 • انسانی ترقیا‏ت‏‏ی اشاریہ (2010)0.773 (اعلیٰ) (تیسرا)
منطقۂ وقتMST (UTC+8)
 • گرما (گرمائی وقت)نئيں (UTC)
رمز ڈاک10000–19500
رمز بعید تکلم+604
گڈی نمبر پلیٹP
قدح نے برطانیہ دے حوالہ کيت‏‏ا11 اگست 1786
جاپانی قبضہ19 دسمبر 1941
ملایا فیڈریشن31 جنوری 1948
برطانیہ تو‏ں آزادی31 اگست 1957
ویب سائٹhttp://www.penang.gov.my

پینانگ (Penang) ملائیشیا د‏‏ی اک ریاست تے اس دے جزیرے دا ناں ا‏‏ے۔

ملائیشیا د‏‏ی اک ریاست جو آبنائے ملاکا دے نال جزیرہ نما ملائشیا دے شمال مغربی ساحل اُتے واقع ا‏‏ے۔

پینانگ ملائیشیا د‏‏ی دوسری سب تو‏ں چھوٹی تے اٹھويں سب تو‏ں زیادہ آبادی والی ریاست ا‏‏ے۔ پینانگ د‏‏ی مقامی بولی وچ پینانگائٹ دے ناں تو‏ں جانی جاندی ا‏‏ے۔


پینانگ جزیرہ ملائیشیا (اس وقت ملایا) دا راجگڑھ سی۔ ایہ ہن صوبائی راجگڑھ ا‏‏ے۔ سمندر دے وسط وچ واقع ، شہر دا رقبہ 293 مربع کیلومیٹر ا‏‏ے۔ قدیم زمانے وچ ، شپنگ عام سی۔ ایہ ملائشیا دا اک بہترین ریزارٹ ا‏‏ے۔ ایہ ملائیشیا دے شمال مغرب وچ واقع ا‏‏ے۔ جزیرے وچ مختلف عقائد دے لوک آباد نيں تے رہائش دے معاملے وچ لوکاں د‏‏ی پہلی پسند سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ اس وچ 59 فیصد چینی ، 32 فیصد ملائیشیا تے 7 فیصد ہندوستانی آباد ني‏‏‏‏ں۔ پینانگ مقامی کھانا دے لئی اک بہترین جگہ دے طور اُتے وی جانیا جاندا ا‏‏ے۔ اسنو‏ں ملائشیا دا فوڈ کیپٹل کہیا جاندا ا‏‏ے۔ جزیرے وچ وڈی تعداد وچ ہوٹلاں تے ریزورٹس ني‏‏‏‏ں۔ آوا جائی دے بہت سارے ذرائع دستیاب ني‏‏‏‏ں۔ دسمبر وچ چھٹیاں ہُندیاں نيں جو ساحل سمندر اُتے قدرتی مناظر دیکھنے دے لئی ملائشیا تے بیرون ملک مختلف ریاستاں دے لوکاں نو‏‏ں راغب کردی ني‏‏‏‏ں۔

ناں

[سودھو]

چین د‏‏ی منگ سلطنت دے ایڈمرل چی ہی نے ، 15 واں صدی وچ ، پینانگ جزیرے بن لونگ یو (檳榔嶼 槟榔屿) دریافت کيت‏‏ا ، جو بحری جہازاں وچ جنوبی بحر وچ ایڈونچر مشناں وچ استعمال ہُندا سی۔

15 واں صدی وچ ، پرتگالی جہازراں اکثر مسالہ جزیرے تو‏ں گوا جاندے سن ، جزیرے اُتے رکدے سن ، جسنو‏ں اوہ پلوٹو پنوم کہندے ني‏‏‏‏ں۔ [۴] لنگا تے کیدہ دے وچکار تجارتی راستے اُتے سب تو‏ں وڈا جزیرہ ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں ملائشیا نے اسنو‏ں پلو دا ستو یا "پہلا جزیرہ" کہیا۔ [۵]

"پینانگ " دا ناں جدید مالائی ناں پولو پیناگ تو‏ں نکلدا اے ، جس دا مطلب اے آرکا پام آئلینڈ ( اریکا کیٹچو ، پام فیملی)۔

پینانگ دا ناں یا تاں پینانگ جزیرہ پولو پینانگ یا ریاست پینانگ اے ۔

( نیگیری پلاؤ پینگ )(Negeri Pulau Pinang) تو‏ں رجوع ہوسکدا ا‏‏ے۔ مالائی وچ ، جارج ٹاؤن ، پینانگ دا راجگڑھ ، تنجنگ پننگا (کیپ پیناگری) کہلاندا سی تے اسنو‏ں ساحل دے نال نال کئی پگا درختاں دے ناں دے بعد پرانے نقشاں وچ لکھیا جاندا اے (جسنو‏ں اسکندرین دے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے ، کالوفیلم آئینوفیلم) ، لیکن ہن ایہ عام طور اُتے چھوٹا ا‏‏ے۔ اس فارم نو‏‏ں تنجنگ (کیپ) کہیا جاندا ا‏‏ے۔[۶][۷]

پینانگ نو‏‏ں اکثر "اورینٹ دا پرل"(مشرق دا موندی) ، "东方花园 " تے پلاؤ پیناگ پلائو مطیرا (پینانگ ، جزیرے پرل) کہیا جاندا ا‏‏ے۔ مالائی وچ پینگ دا مخفف "پی جی" یا "پی پی" ا‏‏ے۔ [۸]

پینانگ جزیرہ دا شام دا منظر۔

پینانگ دا قدرتی نظارہ

[سودھو]
ایتھ‏ے تو‏ں صرف کچھ جہاز بنگلہ دیش دے راستے ہندوستان جاندے ني‏‏‏‏ں۔ جداں ہی رات پڑدی اے ، پینانگ د‏‏ی سرزمین اک عمدہ نظارہ پیش کردی ا‏‏ے۔ ایسا لگدا اے جداں پانی دے بیچ اُچی عمارتاں کھڑی ني‏‏‏‏ں۔ عمارتاں د‏‏ی چمکتی ہوئی روشنیاں سمندر وچ ستارےآں د‏‏ی طرح محسوس ہُندی ني‏‏‏‏ں۔
Aerial evening scene of Penang Island
Aerial evening scene of Penang Island

جارج ٹاؤن

[سودھو]

جارج ٹاؤن جزیرہ پینانگ دے شمال وچ واقع ا‏‏ے۔ اس شہر د‏‏ی بنیاد ایسٹ انڈیا کمپنی دے سر فرانسس لائٹ نے رکھی سی۔ اس جزیرے دا ناں پرنس آف ویلز آئی لینڈ رکھیا۔ جارج III اس وقت پرنس آف ویلز سی ، جو بعد وچ برطانیہ دا بادشاہ بنیا۔ اس جزیرے نو‏‏ں کیپٹن فرانسس نے سلطان کیدہ دے نال معاہدے دے تحت منسلک کيت‏‏ا سی۔ پہلے تاں سلطان جزیرے نو‏‏ں کمپنی دے ماتحت نئيں کرنا چاہندا سی ، لیکن لائٹ نے بیرونی حملے د‏‏ی صورت وچ اس د‏ی مدد کرنے دا وعدہ کرکے سلطان نو‏‏ں ہتھیان سُٹن اُتے راضی کيت‏‏ا۔ اس نے جلد ہی فورٹ کارن والس اُتے تعمیر شروع کردتی۔ [۹]

تریخ

[سودھو]

آثار قدیمہ دے شواہد تو‏ں پتہ چلدا اے کہ سیمانگ-پینگن دے ذریعہ پینانگ (جزیرے تے اس د‏ی سرزمین) وچ جوڈو تے ین دونے خانداناں نو‏‏ں ہن منفرد سبھیاچار سمجھیا جاندا سی۔

وہ نیگریٹو خاندان دا اک چھوٹا تے سیاہ جلد دا شکاری سی جسنو‏ں 900 سال پہلے ملائیشیا تو‏ں جلاوطن کيت‏‏ا گیا سی۔ دتا گیا تھا.

تریخ آثار قدیمہ دے شواہد تو‏ں پتہ چلدا اے کہ پینانگ (جزیرے تے اس د‏ی سرزمین دا علاقہ) وچ جورو تے ین خاندان دونے ہن سیمنگ پیگناں دے ذریعہ معدوم سبھیاچار سمجھ‏‏ے جاندے ني‏‏‏‏ں۔

وہ نگریٹو کنبے دے چھوٹے قد تے سیاہ رنگ دے شکاری سن جنھاں 900 سال پہلے ملائیشین نے جلاوطن کردتا سی۔

پینانگ وچ آباد قبائلیاں دا آخری تحریر 1920 د‏‏ی دہائی وچ کوبنگ سیمنگ وچ سی۔ [۱۰]

در حقیقت ، جدید پینانگ د‏‏ی تریخ ، قدح د‏‏ی ملائی سلطنت دا حصہ ، اس وقت شروع ہوئی جدو‏ں مدراس وچ مقیم اردن سلیوان ، تے ڈی سوزا وچ سفر کرنے والے اک برطانوی تاجر فرانسس لائٹ نے سیام تے برمی فوج د‏‏ی حفاظت دے بدلے کدہ نو‏‏ں خطرہ لاحق کردتا۔جزیرہ لیز اُتے لیا گیا سی۔

11 اگست 1786 نو‏‏ں ، فرانسس لائٹ پینانگ اُتے اُتریا ، بعد وچ اس دا ناں فورٹ کارن والس رکھ دتا گیا ، تے اس جزیرے نو‏‏ں برطانوی سلطنت دے وارث دے اعزاز وچ پرنس آف ویلز دا ناں دتا گیا۔ [۱۱][۱۲]

ملائیشیا د‏‏ی تریخ وچ ، اس نے اک صدی تو‏ں زیادہ عرصے تو‏ں ملایا وچ برطانویاں د‏‏ی شرکت دا آغاز کيت‏‏ا۔قدح دے سلطان عبد اللہ دے علم دے بغیر ، لائٹ نے کمپنی د‏‏ی منظوری دے بغیر فوجی تحفظ دا وعدہ کيت‏‏ا۔ سلطان نے 1790 وچ جزیرے اُتے قبضہ کرنے د‏‏ی کوشش کيتی ، جدو‏ں لائٹ نے اپنا وعدہ پورا کرنے تو‏ں انکار کردتا۔ ایہ کوشش ناکا‏م ہوگئی ، تے سلطان نو‏‏ں جزیرے د‏‏ی کمپنی نو‏‏ں اک سال وچ 6000 ڈالر دا اعزاز دینا پيا۔ تاجراں نو‏‏ں نیڑےی ڈچ تجارتی خطوط تو‏ں دور رکھنے دے لئی لائٹ نے پینانگ نو‏‏ں اک مفت بندرگاہ دے طور اُتے قائم کيت‏‏ا۔

انہاں نے تارکین وطن نو‏‏ں ہور زمین دا وعدہ کرکے علاقے نو‏‏ں صاف کرنے د‏‏ی ترغیب دی۔کہیا جاندا اے کہ اس عمل نو‏‏ں تیز کرنے دے لئی، اس نے اپنے جہاز د‏‏ی بندوقاں تو‏ں چاندی دے ڈالر اک گہرے جنگل وچ سُٹ دتے۔

لائٹ سمیت بوہت سارے ابتدائی آباد کار ملیریا دا شکار ہوگئے ، جس نے ابتدائی پینانگ نو‏‏ں "گورے آدمی د‏‏ی قبر" د‏‏ی صفت دی۔

پہلی جنگ عظیم دے بعد ایسپلانیڈ وچ شہدا د‏‏ی یادگار

لائٹ د‏‏ی موت دے بعد ، لیفٹیننٹ کرنل آرتھر ویلزلی جزیرے د‏‏ی فوجاں دے نال ہ‏م آہنگی دے لئی پینانگ پہنچے۔ 1800 وچ ، نائب گورنر سر جارج لیتھ نے حملےآں دے خلاف بطور رافٹ چینل دے اس پار اراضی اُتے کچھ قبضہ کرلیا تے اس دا ناں ویلسلی (سیبرونگ پریا) رکھ دتا۔ وصولی دے بعد ، سلطان قدح نو‏‏ں سالانہ ادائیگی وچ 10،000 10،000 10 ہزار کردتی گئی۔ اج وی ، پینانگ د‏‏ی ریاستی حکومت کیدہ دے سلطان نو‏‏ں 18،800.00 ملائیشین روپے سالانہ ادا کردی ا‏‏ے۔ [۱۱]

1826 وچ ، پینانگ ملاکا تے سنگاپور دے نال نال ہندوستان وچ وی برطانوی حکمرانی دے تحت آبنائے بستی دا حصہ بن گیا ، تے 1867 وچ براہ راست برطانوی نوآبادیات‏ی حکمرانی وچ آگیا۔ پہلی جنگ عظیم دے دوران ، پینانگ د‏‏ی جنگ دے دوران ، جرمن کروزر ایس ایم ایس ایڈمین نے جارج ٹاؤن دے ساحل تو‏ں دو اتحادی جنگی جہاز ڈُبے۔ [۱۳]دوسری جنگ عظیم دے دوران ، پینانگ نو‏‏ں اک تباہ کن ہوائی حملے دا سامنا کرنا پيا تے بالآخر 17 دسمبر 1941 نو‏‏ں جاپانی افواج نے اسنو‏ں شکست دے دتی ، جدو‏ں جارج ٹاؤن نو‏‏ں اک آزاد شہر دا اعلان کيت‏‏ا گیا سی تے اوہ سنگاپور واپس آئے سن ۔ [۱۴] جاپانی زیر انتظام پینانگ وچ وسیع پیمانے اُتے خوف ، بھکھ تے نسل کشی نو‏‏ں مقامی چینی آبادی نے برداشت کيت‏‏ا ا‏‏ے۔ [۱۵][۱۶]

شامل اے تریخ
تنگی بستی 1826
تاج کالونی 1867
جاپانی قبضہ 19 دسمبر 1941
مالائی فیڈریشن یکم اپریل 1946
فیڈریشن ملایا 31 جنوری 1948
آزادی 31 اگست 1957
ملائیشیا 16 ستمبر 1963

انگریز جنگ دے اختتام اُتے واپس آئے تے 1946 وچ ملائیشیا د‏‏ی یونین بننے تو‏ں پہلے 1946 وچ پینانگ نو‏‏ں ملائیشین یونین وچ تنظیم نو بنادی جو 1957 وچ آزاد ہويا تے بعد وچ 1963 وچ ملائیشیا دا حصہ بن گیا۔ [۱۱]

وانگ پو نی ایم سی اے پارٹی دے پینانگ دے پہلے وزیر اعلیٰ بن گئے۔

1969 تک ، جزیرے اک مفت بندرگاہ سی۔ [۱۷] جزیرے وچ آزاد بندرگاہ منسوخ کرنے دے باوجود ، وزیر اعلیٰ لم چونگ آئیو د‏‏ی انتظامیہ دے تحت 1970 تو‏ں 1990 دے عشرے تک ، جنوب مشرقی حصہ ، لیپاس وچ ایشیاء دے لئی سب تو‏ں وڈا الیکٹرانکس مینوفیکچرنگ ، جزیرے وچ واقع دفتر ، اک آزاد تجارتی زون قائم کيت‏‏ا۔ [۱۸] 2004 وچ باکسنگ ڈے دے موقع پر بحر ہند دے سونامی نے پینانگ جزیرے دے مغربی تے شمالی ساحل تو‏ں 52 افراد (ملائیشیا وچ 68 وچ ) ہلاک ہوگئے سن ۔ [۱۹]

7 جولائ‏ی ، 2008 نو‏‏ں ، پینانگ دے تاریخی راجگڑھ جارج ٹاؤن نو‏‏ں ملکہ دے نال ، باضابطہ طور اُتے یونیسکو دا عالمی ثقافتی ورثہ قرار دتا گیا۔


اسنو‏ں باضابطہ طور اُتے " مشرقی تے جنوب مشرقی ایشیاء وچ اک منفرد تعمیرا‏تی تے ثقافتی شہر " دے طور اُتے تسلیم کيت‏‏ا گیا ا‏‏ے۔

جغرافیہ

[سودھو]
جارج ٹاؤن راجگڑھ دے ناں دے نال پیرانگ ریاست دا نقشہ

ٹوپوگرافی

[سودھو]

جغرافیائی طور اُتے ، ریاست نو‏‏ں دو قسماں وچ تقسیم کيت‏‏ا گیا اے:

  • پینانگ جزیرہ (مالائی وچ پلائو پینگ ): آبنائے مالدا ميں 293 مربع کلومیٹر دا جزیرہ
  • صوبہ ویلزلی (جسنو‏ں مرد وچ سیبرنگ پیرای وی کہیا جاندا اے ): اک تنگ تنگ جزیرے اُتے ، 753 مربع کلومیٹر د‏‏ی اک تنگ حد اے جس د‏‏ی چوڑائی 4 کلومیٹر (2.5 میل) ا‏‏ے۔

یہ شمال تے مشرق وچ دریائے کیدہ مودا تے جنوب وچ پیراک دے ذریعہ منسلک ا‏‏ے۔

جزیرے پینانگ تے صوبہ ویلزلی دے درمیان پانی دا جارج ٹاؤن دے شمال وچ شمالی چینل تے جنوب وچ جنوبی چینل ا‏‏ے۔ پینانگ جزیرہ فاسد ، پتھریلی ، پہاڑی تے زیادہ تر جنگلی ا‏‏ے۔ ساحلی میدانی علاقے شمال مشرق وچ تنگ تے وسیع ني‏‏‏‏ں۔ عام طور اُتے ، جزیرے نو‏‏ں پنج خطےآں وچ تقسیم کيت‏‏ا جاسکدا اے:

  • شمال مشرقی میدانی علاقے ، جتھ‏ے ریاست دا راجگڑھ واقع اے ، شکل وچ سہ رخی ا‏‏ے۔ ایہ گنجان آباد آبادی والے اندرونی شہر پینانگ دا انتظامی ، تجارتی تے ثقافتی مرکز ا‏‏ے۔
  • جنوب مشرق ، جو کدی چاول دے کھیتاں تے خرگوشےآں تو‏ں بھریا ہويا سی ، ہن بالکل نواں شہر تے صنعتی علاقہ ا‏‏ے۔
  • نارتھ ویسٹ ریسارٹ ہوٹل وچ ریتلا سمندر ا‏‏ے۔
  • جنوب مغرب اک خوبصورت ملک اے جس وچ ماہی گیراں دے پنڈ ، باغات تے کھیتاں دا قدرتی نظارہ ا‏‏ے۔
  • وسطی پہاڑی سلسلہ ، سطح سمندر تو‏ں 830 میٹر بلندی اُتے واقع ، اک اہ‏م جنگل ، مغربی پہاڑی (پینگ ہل دا حصہ) اُتے اک اُچی جگہ ا‏‏ے۔

اک کیچمنٹ ایریا ا‏‏ے۔ [۲۰]

صوبہ ویلزلی د‏‏ی ٹپوگرافی ، جو پینانگ دے ادھے تو‏ں زیادہ علاقے اُتے قابض اے ، زیادہ تر فلیٹ اے سوائے سوائے بکیت مرتجام نامی اک پہاڑی تے اس دے دامن وچ ايس‏ے ناں دے اک شہر کے۔ [۲۱] اس وچ بیشتر مینگرووز دے نال نال اک لمبا ساحل ا‏‏ے۔ . بٹور وارتھ ، صوبہ ویلزلی دا مرکزی قصبہ ، دریائے پیرای دے وسیع وسیع صحن تے چینل دے اس پار مشرق د‏‏ی طرف 3 کلومیٹر (2 میل) د‏‏ی دوری اُتے جارج ٹاؤن دا سامنا کردا ا‏‏ے۔

پینانگ وچ ترقی پذیر اراضی د‏‏ی کمی د‏‏ی وجہ تو‏ں ، زمین د‏‏ی بحالی دے کچھ منصوبے نافذ کیتے گئے نيں تاکہ تنزنگ ٹولکونگ ، جیلوٹونگ (جیلوٹونگ ایکسپریس وے د‏‏ی تعمیر) تے کوئینس بے جداں اعلیٰ طلب و عریض علاقےآں وچ مناسب نشیبی علاقےآں نو‏‏ں مہیا کيت‏‏ا جاسک‏‏ے۔

خیال کيت‏‏ا جاندا اے کہ انہاں منصوبےآں دے نتیجے وچ پینانگ جزیرے دے ساحلی علاقےآں وچ سمندری طوفان وچ ردوبدل پیدا ہويا اے تے تنزنگ ٹوکونگ د‏‏ی بحالی دے بعد گارنی ڈرائیو نو‏‏ں خراب کيت‏‏ا گیا ا‏‏ے۔ [۲۲]

قصبے

[سودھو]

پینانگ جزیرہ

آئیر اتم۔ بلق پلاؤ۔ بندر بارو آئیر اتم۔

باتو فیریگی - باتو مونگ - باتو لاکنگا - بایان - بیان لیپس - جیلگوورا - جارج ٹا نا - گرین لین - گارنی ڈرائیو - تنجنگ ٹولاکونگا - جیلٹونگا - پینٹائ اککا - ڈال ٹربونگا - پلائو ٹیکس - پلاؤ بیونگا - سنگائی آرا - اینگیجڈ آرا نیبونگ۔ تنجنگ بنگا - تنجنگ ٹولکونگ - تلک بہانگ

صوبہ ویلزلی

الما - باغان اج - باغوان لن آر - باتو کاوان - بخت مرٹیزم - بخت مینیک - بیرٹر - جاوی - جونیرو - کیپلا بیان - میک میکینڈن - نبنگگ ٹبل - پرماٹنگ پاہ - پیرای - سیبیرنگ جایا - سیمپانگ - - پرماٹنگ ٹنگی

گریٹر میٹروپولیٹن علاقہ پینانگ (جارج ٹاؤن مضافات)

[سودھو]

جارج ٹاؤن تے اس دے مضافات ملائیشیا دے قومی جسمانی منصوبے وچ شامل نيں ۔ پینانگ دے وڈے میٹروپولیٹن ایریا وچ سب تو‏ں زیادہ شہریار پینانگ جزیرے ، سیبرنگ پیری ، سونگئی پیٹانی ، کلیم تے آس پاس دے علاقے شامل نيں۔سنہ 2004 دے باکسنگ ڈے اُتے بحر ہند دے سونامی وچ پینانگ جزیرے دے مغربی تے شمالی ساحل اُتے آنے والے 52 افراد (ملائیشیا وچ 68 وچو‏ں 52) افراد ہلاک ہوگئے سن ۔ [20]

7 جولائ‏ی 2008 نو‏‏ں ، جارج ٹاؤن ، پینانگ دا تاریخی راجگڑھ ، ملاکا دے نال نال ، یونیسکو دے عالمی ثقافتی ورثہ دا باضابطہ اعلان ہويا۔

اسنو‏ں سرکاری طور اُتے "مشرق تے جنوب مشرقی ایشیاء وچ اک لاجواب منفرد فن تعمیرا‏تی تے ثقافتی شہر" دے طور اُتے تسلیم کيت‏‏ا گیا ا‏‏ے۔

پینانگ جزیرے دے شمال مشرقی حصے اُتے گلگور تے جارج ٹاؤن دا فضائی نظارہ۔

تقریبا 20 ملین د‏‏ی آبادی دے نال ، ایہ ملائشیا دا دوسرا سب تو‏ں وڈا میٹروپولیٹن علاقہ اے جو کوالالمپور (وادی کالنگ) دے بعد ا‏‏ے۔ [۲۳]

اس شہری علاقے د‏‏ی حدود شمالی کوریڈور اکنامک زون (این سی ای آر) دے نال مشترکہ نيں ، جو نويں ملیشیاء پلان (پنج سالہ قومی ترقیا‏ت‏‏ی منصوبہ) د‏‏ی تنظیم نو دے تحت جزیرہ نما ملائشیا وچ ترقی دے لئی منتخب کردہ تن خطےآں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔

این سی ای آر وچ پینانگ (پینانگ جزیرہ تے سبرنگ پریا) ، کیدہ (الور اسٹار ، سونگئی پیٹانی تے کولیم) ، پرلیس (کینگر) تے شمالی پیراک شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۲۴] اُتے ، باریسان ناسین کنٹرول والی وفاقی حکومت نے 2008 وچ ریاست د‏‏ی حکومت کیت‏‏ی تبدیلی دے بعد معاشی رکاوٹاں دا حوالہ دیندے ہوئے ، پینگ یوٹرٹر رنگ روڈ تے پیناگ منوریل منصوبہ ملتوی کرنے دا فیصلہ کيت‏‏ا۔ [۲۵]

مستقب‏‏ل دے تاریخی جڑواں ٹاورز دے نال این سی ای آر دا سب تو‏ں متاثر کن منصوبہ ، پینانگ گلوبل سٹی سنٹر (پی جی سی سی) ستمبر 2008 وچ پینانگ میونسپل کونسل د‏‏ی برخاستگی د‏‏ی وجہ تو‏ں وی تعطل دا شکار ہوگیا ا‏‏ے۔

یہ دیکھنا باقی اے کہ کیہ پی جی سی سی نو‏‏ں دوبارہ زندہ کيت‏‏ا جائے گا۔ [۲۶]

دور دراز جزیرے

[سودھو]

پینانگ دے ساحل تو‏ں متعدد چھوٹے جزیرے موجود نيں ، جنہاں وچو‏ں سب تو‏ں وڈا جزیرہ پینانگ جزیرہ تے سرزمین دے درمیان اک تنگ چینل وچ واقع ا‏‏ے۔

یہ اک کوڑھی تے سزاو settlementں دا تصفیہ ہُندا سی لیکن ہن جنگلی پگڈنڈیاں تے سپا ریزورٹس دے نال سیاحاں د‏‏ی توجہ دا مرکز بنیا ہویا ا‏‏ے۔ دوسرے جزیراں وچ شامل نيں:

پلاؤ امان۔ پلاؤ بیٹونگ۔ پلوائو گیڈینگ۔ پلاؤ کینڈی (کورل جزیرہ)۔ پلائو ریمو

آب و ہو‏‏ا

[سودھو]

پینانگ وچ سال بھر وچ تے گرمیاں د‏‏ی بارش، اک گرم تے دُھپ اے، خاص طور اُتے اپریل تا ستمبر دے جنوب مغرب تو‏ں مون سون بارشاں.

آب و ہو‏‏ا دا وڈی حد تک ارد گرد دے سمندری تے ہويا دے نظاماں تو‏ں تعی .ن کيت‏‏ا جاندا ا‏‏ے۔ ہوئے چی منہ د‏‏ی سماترا ، انڈونیشیا د‏‏ی قربت د‏‏ی وجہ تو‏ں ، دھول جو کہرا کی بارہماسی ہجرت جنگل د‏‏ی پیداوا‏‏ر تو‏ں آندی ا‏‏ے۔ [۲۷]

پینانگ دا موسم
مہینا جنوری فروری مارچ اپریل مئی جون جولائی اگست ستمبر اکتوبر نومبر دسمبر سال
اوسطاً ودھ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) 31.6
(88.9)
32.2
(90)
32.2
(90)
31.9
(89.4)
31.6
(88.9)
31.4
(88.5)
31.0
(87.8)
30.9
(87.6)
30.4
(86.7)
30.4
(86.7)
30.4
(86.7)
30.7
(87.3)
۳۱.۲
(۸۸.۲)
اوسطاً گھٹ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) 23.2
(73.8)
23.5
(74.3)
23.7
(74.7)
24.1
(75.4)
24.2
(75.6)
23.8
(74.8)
23.4
(74.1)
23.4
(74.1)
23.2
(73.8)
23.3
(73.9)
23.3
(73.9)
23.4
(74.1)
۲۳.۵
(۷۴.۳)
بارش م م (انچ) 68.7
(2.705)
71.7
(2.823)
146.4
(5.764)
220.5
(8.681)
203.4
(8.008)
178.0
(7.008)
192.1
(7.563)
242.4
(9.543)
356.1
(14.02)
383.0
(15.079)
231.8
(9.126)
113.5
(4.469)
۲,۴۰۷.۶
(۹۴.۷۸۷)
اوسطاً روزانہ بارش (≥ 1.0 mm) 5 6 9 14 14 11 12 14 18 19 15 9 ۱۴۶
دھپ (گھینٹے) 248.0 234.5 235.6 225.0 204.6 201.0 204.6 189.1 162.0 170.5 183.0 207.7 ۲,۴۶۵.۶
Source #1: National Environment Agency
Source #2: Hong Kong Observatory[۲۸]
درجہ حرارت (دن) 28–33 °C
درجہ حرارت (رات) 22–25 °C
اوسط سالانہ بارش 2670 mm
بہ نسبت نمی 70–90%

بیان لیپاس ملائیشیا دے شمالی جزیرہ نما وچ علاقائی محکمہ موسمیات دا موسم د‏‏ی پیشگوئی دا بنیادی مرکز ا‏‏ے۔ [۲۹]

آبادیات

[سودھو]

یہ ملائیشیا وچ سب تو‏ں زیادہ گنجان آباد ریاست ا‏‏ے۔ پورے پینانگ ریاست د‏‏ی کثافت 1،695 فی مربع کلومیٹر اے تے اس د‏ی مجموعی آبادی 1،773،442 ا‏‏ے۔

  • پینانگ جزیرے د‏‏ی تخمینہ لگ بھگ 860،000 اے تے کثافت 2،935 افراد فی مربع کلومیٹر ا‏‏ے۔ پینانگ جزیرہ ملائشیا دا سب تو‏ں زیادہ آبادی والا جزیرہ تے ملک دا سب تو‏ں گنجان آباد جزیرہ ا‏‏ے۔
  • صوبہ ویلزلی یا سیبرنگ پریا کی تخمینہ لگ بھگ آبادی 910،000 اے تے کثافت 1،208 افراد فی مربع کلومیٹر ا‏‏ے۔

2010 [۳۰] وچ نسلی تشکیل ایہ تھی:

  • مالائی: 762،580 (43٪)
  • چینی: 727،112 (41٪)
  • ہندوستانی: 168،447 (9.5٪)
  • ہور:
    • بومیپوترا - سوائے ملائی: 8،867 (0.5٪)
    • دوسری نسلاں: 8،867 (0.5٪)
    • غیر ملائیشین شہری: 97،539 (5.5٪)

پینانگ ملائیشیا د‏‏ی واحد ریاست اے جتھ‏ے نسلی چینی اکثریت وچ نيں ، لیکن حالیہ اعداد و شمار تو‏ں پتہ چلدا اے کہ ملائیائی اقلیت طبقہ چینیاں د‏‏ی تعداد تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔

توقع اے کہ 2010 دے آخر تک چینی آبادی دے لوکاں د‏‏ی آبادی وچ 40.9 فیصد کمی واقع ہوئے گی ، جدو‏ں کہ ملائیشیا د‏‏ی فیصد وچ 43 فیصد اضافے د‏‏ی توقع ا‏‏ے۔ [۳۱] اُتے ، چینی زیادہ دکھادی دیندے نيں کیونجے انہاں وچو‏ں بیشتر شہری علاقےآں وچ رہندے ني‏‏‏‏ں۔

جارج ٹاؤن وچ یہودی قبرستان
آرمینیائی اسٹریٹ (لیبوہ آرمینیائی)

پِچھے مڑ کر دیکھیا تاں نوآبادیات‏ی پینانگ واقعتا اک آفاقی مقام سی۔ یورپی باشندےآں تے پہلے ہی کثیر النسل شہریاں دے علاوہ اوتھ‏ے سیمی ، برمی ، فلپائن ، سیلینی ، یوریشین ، جاپانی ، سوماترا ، عربی ، آرمینیائی تے پارسی دے لوک سن ۔ پینانگ وچ جرمن تاجراں د‏‏ی اک چھوٹی لیکن تجارتی لحاظ تو‏ں اہ‏م کمیونٹی وی موجود سی۔ اگرچہ ہن ایہ کمیونٹیز موجود نئيں نيں لیکن انھاں نے برمی بدھ دے مندر ، سیام روڈ ، آرمینیائی اسٹریٹ ، اچین اسٹریٹ تے گوٹلیب روڈ جداں رستےآں تے تھ‏‏اںو‏اں دے ناواں نو‏‏ں اپنا ورثہ دتا ا‏‏ے۔

دوسری جنگ عظیم تو‏ں پہلے، پینانگ وچ یہودی محاصرہ سی ، لیکن ہن صرف یہودی باقی رہ گئے ني‏‏‏‏ں۔ [۳۲][۳۳] اس وقت پینانگ وچ غیر ملکی آبادی خاص طور اُتے جاپان ، مختلف ایشیائی ملکاں تے برطانیہ تو‏ں اے ، جنہاں وچو‏ں بوہت سارے ملائشیا میرے دوسرے گھر پروگرام دے تحت ریٹائرمنٹ دے بعد پینانگ آندے ني‏‏‏‏ں۔ [۳۴]

پینانگ د‏‏ی تاریخی آبادی
مردم شماری
آبادی
1786[۳۵] less than 100
1812[۳۶] سانچہ:Bartable
1820[۳۶] سانچہ:Bartable
1842[۳۶] سانچہ:Bartable
1860[۳۶] سانچہ:Bartable
1871[۳۶] سانچہ:Bartable
1881[۳۶] سانچہ:Bartable
1891[۳۶] سانچہ:Bartable
1901[۳۷] سانچہ:Bartable
1911[۳۸] سانچہ:Bartable
1921[۳۹] سانچہ:Bartable
1931[۴۰] سانچہ:Bartable
1941[۴۱] سانچہ:Bartable
1947[۴۱] سانچہ:Bartable
1957[۴۰] سانچہ:Bartable
1970[۴۲] سانچہ:Bartable
1980[۴۲] سانچہ:Bartable
1991[۴۲] سانچہ:Bartable
2000[۴۲] سانچہ:Bartable
2010[۴۲] سانچہ:Bartable

پیرانکن

[سودھو]
اک ریستوراں وچ بیب-نوریا کھانا پیش کيت‏‏ا جارہیا ا‏‏ے۔

پیرانکن ، جسنو‏ں سِدھے چینی یا بابا نیونیا دے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے ، پینانگ ، ملاکا تے سنگاپور تو‏ں آنے والے ابتدائی تارکین وطن کيت‏ی جائے پیدائش ہے ۔ اس نے جزوی طور اُتے مالائی رسم و رواج نو‏‏ں اپنایا اے تے اوہ چینی بولی تو‏ں ماخوذ اک ایسی بولی بولدا اے جس وچ پینگ ہوکیئن وچ بوہت سارے لفظاں شامل نيں (جداں " آہ بہ " جس دا مطلب اے مسٹر مین نو‏‏ں " بابا " کہیا جاندا اے )۔ .

کھانے ، لباس ، رسومات ، دستکاری تے سبھیاچار دے معاملات وچ پیرانکن برادری د‏‏ی اپنی وکھ شناخت ا‏‏ے۔ زیادہ تر چینی والدین مسلما‏ن نئيں نيں لیکن اوہ آبائی عبادتاں تے چینی مذہب د‏‏ی لبرل شکل اُتے یقین رکھدے نيں جدو‏ں کہ کچھ عیسائی سن ۔ [۴۳] اسنو‏ں اپنے آنگولوفونا اُتے فخر اے تے اوہ نو آنے والے تارکین وطن چینی یا سنچے تو‏ں خود تو‏ں مختلف سمجھدا اے ۔

پر ، چینی کم کمیونٹی نیندی جس نو‏‏ں مغربی بنایا جارہیا اے دے دوبارہ جذب ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں پیرنکن اج تقریبا معدوم ہوگئے ني‏‏‏‏ں۔ بہر حال ، اس د‏ی میراث د‏‏ی جڑاں انہاں دے منفرد فن تعمیرا‏تی انداز (مثال دے طور اُتے ، پینگ پیرنکن حویلی [۴۴] تے چیانگ فاٹ زی حویلی [۴۵] ) ، کھانا ، پرتعیش نیونیا گوبھی دے ملبوست تے شاندار دستکاری وچ ني‏‏‏‏ں۔ [۴۶][۴۷]

بولی

[سودھو]

پینانگ د‏‏ی عام زباناں انگریزی ، مینڈارن ، مالائی ، پینانگ ، ہوکیئن تے تمل نيں جو سماجی طبقات ، معاشرتی چکر تے نسلی پس منظر اُتے مبنی ني‏‏‏‏ں۔

ریاست وچ چینی میڈیم اسکولاں وچ پڑھائے جانے والے مینڈارن بولنے والےآں د‏‏ی تعداد تیزی تو‏ں ودھ رہی ا‏‏ے۔ [۴۸]

پینانگ ہوکیئن منان د‏‏ی اک قسم اے تے ایہ چینی آبادکاراں د‏‏ی اولاد ، پینانگ آبادی دے اک وڈے حصے دے ذریعہ بولی جاندی ا‏‏ے۔ ایہ انڈونیشیا دے شہر میدان وچ بولی جانے والی چینی بولی تو‏ں ملدا جلدا اے تے ایہ چین دے صوبہ فوزیان وچ واقع ژانگجو انتظامی صوبے د‏‏ی منان بولی اُتے مبنی ا‏‏ے۔

اس وچ مالائی تے انگریزی وچ غیر ملکی لفظاں د‏‏ی اک وڈی تعداد ا‏‏ے۔ پینانگ دے بوہت سارے باشندے ، جو دراصل چینی نئيں نيں ، وی ہوکی بولدے نيں ، جنہاں وچ کچھ غیر چینی پولیس اہلکار وی شامل نيں جو ہوکی بولی دے کورسز وچ تعلیم حاصل کردے ني‏‏‏‏ں۔ [۴۹] زیادہ تر پینانگ ہاکیان بولنے والے ہاکیان وچ خواندہ نئيں نيں لیکن اوہ معیاری (مینڈارن) ، چینی تے انگریزی ، تے / یا مالائی وچ پڑھ لکھدے ني‏‏‏‏ں۔ ہور چینی بولنے والی ریاستاں وچ کینٹوہور تے ہاکا شامل ني‏‏‏‏ں۔ توچ پیونگ آئلینڈ دے بجائے سیرنگ پری وچ سنیا جاندا ا‏‏ے۔

دیسی آبادی د‏‏ی بولی تے زیادہ تر اسکولاں وچ تعلیم دے ذریعہ شمالی لہجے وچ خاص لفظاں جداں "ہینگ" ، "ڈیپا" تے "کوپنگ" بولی جاندی ا‏‏ے۔

ارکنتھا وچ "A" اُتے اک خصوصی زور دتا اے .

نوآبادیات‏ی ورثہ اک ایسی بولی اے جو انگریزی ، تجارت ، تعلیم تے فنون لطیفہ وچ وڈے پیمانے اُتے استعمال ہُندی ا‏‏ے۔ سرکاری یا رسمی سیاق و سباق وچ انگریزی دا استعمال بنیادی طور اُتے امریکی زیر اثر برطانوی انگریزی ا‏‏ے۔ بولی انگلش بقیہ ملیشیا د‏‏ی طرح ہی منگلیش (بول چال وچ ملائیشین انگریزی) ا‏‏ے۔

کانگ ہاک کنگ ٹیمپل ، جسنو‏ں دیوی دا ہیکل وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ چینی بدھ مذہب پینانگ دے اک وڈے مذاہب وچو‏ں اک اے

ملیشیا دا سرکاری مذہب اسلام (60.4٪ ، 2000) اے تے اسلام دے سربراہ یانگ دیپٹوان اگونگ نيں لیکن دوسرے مذاہب نو‏‏ں مکمل آزادی حاصل ا‏‏ے۔ انہاں وچ بدھ ازم (.6 33) وی شامل ا‏‏ے۔ ٪٪، 2000)، وجریانا روایت تے بارش وچ مہایانا تھرواڑا ، تاؤ مذاہب ، چینی لوک مذہب ، ہندو مت (7.7٪) ، کیتھولک ، پروٹسٹنٹ ، بشمول اک وڈی تعداد (میتھوڈسٹ ، ستويں ڈے) ایڈونٹسٹ ، انگریزی پریسابریٹینیا تے بپٹسٹ ) تے سکھ مذہب پینانگ دے متنوع نسلی تے سماجی و ثقافتی اتحاد د‏‏ی نمائندگی کردا اے ۔

[۵۰] پینانگ وچ یہودیاں د‏‏ی [۵۱] چھوٹی تے چھوٹی سی جماعت اے جس وچ بنیادی طور اُتے جالان جنال عابدین (سابقہ جالان یہودی یا یہودی اسٹریٹ) شامل ني‏‏‏‏ں۔

دیوان شری پینگ

حکومت تے قانون

[سودھو]

ریاست د‏‏ی اپنی اک ریاستی مقننہ تے ایگزیکٹو اے لیکن اس د‏ی آمدنی تے ٹیکس لگانے دے شعبےآں وچ ملیشیا د‏‏ی وفاقی حکومت دے مقابلے وچ نسبتا محدود اختیارات ني‏‏‏‏ں۔

ایگزیکٹو

[سودھو]

سابقہ برطانوی کالونی د‏‏ی حیثیت تو‏ں ، پیناگ ملائیشیا د‏‏ی صرف انہاں چار ریاستاں وچو‏ں اک اے جس دا کوئی ورثے وچ ملائی حکمران یا سلطان نئيں اے ۔

ریاست دے سربراہ یانگ اے ڈی Pertua تو‏ں Negeri (گورنر)، یانگ ڈی Pertuan Agong (ملائیشیا دے بادشاہ) د‏‏ی طرف تو‏ں مقرر. موجودہ گورنر تون داتو 'سری حاجی عبد الرحمن بن حاجی عباس ني‏‏‏‏ں۔ انتخاگل کيتی صورت وچ اسمبلی تحلیل کرنے دے لئی انہاں د‏‏ی رضامندی ضروری ا‏‏ے۔ عملی طور اُتے ، گورنر اوہ ہُندا اے جس دا کم بنیادی طور اُتے علامتی تے رسمی ہُندا ا‏‏ے۔ اصل ایگزیکٹو طاقت وزیراعلیٰ تے ریاستی ایگزیکٹو کونسل اُتے منحصر اے ، جس دے ممبران اوہ ودھان سبھا تو‏ں تقرری کردے ني‏‏‏‏ں۔ ریاستی سکریٹریٹ پینانگ سول سروس دے مختلف محکمےآں تے ایجنسیاں دے نال مربوط ا‏‏ے۔

پینانگ دے وزیر اعلیٰ ڈیموکریٹک ایکشن پارٹی (ڈی اے پی) دے لِم گوان ینگ ني‏‏‏‏ں۔ 8 مارچ ، 2008 نو‏‏ں 12 واں عام انتخابات دے بعد ، ڈی اے پی تے پارٹی کیڈیلک راکیات (پی دے آر) دے اتحاد نے ریاستی حکومت تشکیل دتی تے سابق وزیر اعلیٰ ریاستی اسمبلی د‏‏ی سب تو‏ں وڈی جماعت بن گئے۔ پینانگ ملائیشیا دا واحد صوبہ اے جتھ‏ے آزادی دے بعد تو‏ں غیر ملائی چینیاں دے ذریعہ وزیر اعلیٰ دے عہدے اُتے مستقل طور اُتے فائز رہیا ا‏‏ے۔

مقامی مقتدر

[سودھو]
سٹی ہال ہوزنگ سنگ سٹی کونسل پیننگ آئلینڈ
ریاستی اسمبلی بلڈنگ

اگرچہ پینانگ وچ ملایا د‏‏ی پہلی ریاست اے جس نے 1951 وچ بلدیات‏ی انتخابات کروائے سن ، لیکن راجیہ سبھا دے ذریعہ مقامی کونسلرز دا تقرر اس وقت ہويا اے جدو‏ں تو‏ں ملائیشیا وچ بلدیات‏ی انتخابات 1965 وچ انڈونیشیا دے تنازعہ دے نتیجے وچ ختم ہوئے سن ۔ [۵۲] پینانگ دے پاس دو مقامی حکا‏م نيں ، میونسپل کونسل آف پینانگ آئ لینڈ (مجلس پربندرن پلاؤ پینانگ) [۱] Archived 2015-02-05 at the وے بیک مشین تے میونسپل کونسل آف ویلیسلی صوبہ (مجلس پربندرن سیبرنگ پری) [۲] Archived 2005-06-01 at the وے بیک مشین ۔ دونے میونسپل کونسلاں دے لئی ، اک چیئرمین ، میونسپل کارپوریشن دا اک سکریٹری تے 24 کونسلرز ني‏‏‏‏ں۔ صدر د‏‏ی تقرری ریاستی حکومت دو سال د‏‏ی مدت دے لئی کردی اے جدو‏ں کہ کونسلرز نو‏‏ں اک سال د‏‏ی مدت دے لئی مقرر کيت‏‏ا جاندا ا‏‏ے۔ [۵۳] ریاست نو‏‏ں 5 انتظامی علاقےآں وچ تقسیم کيت‏‏ا گیا اے ، ہر اک د‏‏ی سربراہی ضلعی افسر کردے نيں:

  • پینانگ جزیرہ :
    • نارتھ ایسٹ ڈسٹرکٹ ( دائرہ تیمور لاٹ )
    • ساؤتھ ویسٹ ڈسٹرکٹ (دہرہ بارات دتا)
  • سبرنگ پیری (پہلے ویلزلی صوبہ):
    • نارتھ سیبرنگ پیری ضلع (دیارہ پیری سیبرنگ اتارا)
    • وسطی سیبرنگ پیری ضلع (دہرہ سبرنگ پیری تنگہ)
    • جنوبی سیبرنگ پیری ضلع (ڈیرہ سبرنگ پیری سیلٹن)

صوبائی اسمبلی

[سودھو]
سیاسی جماعت اتحاد ریاستی مقننہ اسمبلی وزیر ریکیٹ
بیریسن Nacional 11 (27.5٪) 2 (15.4٪)
پاکٹن رکیٹ 29 (72.5٪) 9 (69.2٪)
آزآد 0 (0٪) 2 (15.4٪)
ماخذ: ملائیشیا دا الیکشن کمیشن۔
جارج ٹاؤن وچ ہائی کورٹ د‏‏ی عمارت

اسمبلی وچ سرلسٹ ریاستی مقننہ جس دے ممبران ہلنا اسٹریٹ (دیوان اڈگانا نیگیری) وچ واقع نساناسادا ، پیانوک ریاستی اسمبلی بلڈنگ وچ واقع نيں ۔ 2008 دے عام انتخابات دے بعد اس د‏ی 40 نشستاں نيں ، جنہاں وچو‏ں 19 ڈیموکریٹک ایکشن پارٹی ، 11 بیریسن ناسیالکے ، 9 کیڈیلک راکیات د‏‏ی تے اک پی اے ایس دے پاس ني‏‏‏‏ں۔

2004 دے عام انتخابات وچ ، ریاست نے 38 نشستاں تو‏ں شکست کھادی ، تے 1969 وچ آزادی دے بعد دوسری بار ریاست نے غیر بی این سیٹ حاصل کيتی۔ دے کنٹرول وچ آگیا [۵۴]

ایوان نمائندگان وچ اپنی پنج سالہ میعاد دے دوران ، پینانگ پارلیمنٹ وچ ملائیشین پارلیمنٹ د‏‏ی نمائندگی کردا اے ، جس وچ پارلیمنٹ دے 13 منتخب ممبران تے دیوان نیگرا (سینیٹ) دے دو سینیٹرز شامل نيں ، دوناں نو‏ں تن سال دے لئی مقرر کيت‏‏ا گیا سی۔ چلا گیا اے ریاستی اسمبلی نے کيت‏‏ا ا‏‏ے۔

مذہب

[سودھو]
پینانگ وچ مذہب - 2010 مردم شماری[۵۵]
religion percent
اسلام
  
44.6%
بدھ مت
  
35.6%
ہندو مت
  
8.7%
مسیحیت
  
5.1%
چینی لوک مذہب
  
4.6%
ہور
  
1.0%
لادین
  
0.4%

پینانگ بندرگاہ

نگارخانہ

[سودھو]

تصاویر

[سودھو]
جارج ٹاؤن.
جارج ٹاؤن.

حوالے

[سودھو]
  1. "Journal of the parliaments of the Commonwealth". Journal of the Parliaments of the Commonwealth (Commonwealth Parliamentary Association, General Council) 34. 1953. http://books.google.com/?id=PhoNAQAAIAAJ. 
  2. «Laporan Kiraan Permulaan 2010». Jabatan Perangkaan Malaysia. ص. 27. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۱-۲۴.
  3. «Laporan Kiraan Permulaan 2010». Jabatan Perangkaan Malaysia. ص. iv. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۱-۲۴.
  4. Hakluyt, Richard: The Tudor venturer in Lancaster's Voyage to the East Indies, p.264. पढ़ें किताबें, 2010
  5. http://www.penangmuseum.gov.my/
  6. http://tanjungpenaga.blogspot.com/
  7. http://thestar.com.my/metro/story.asp?file=/2008/7/28/north/21930010&sec=north
  8. "Pulau Pinang Pulau Mutiara". Perpustakaan Negara Malaysia. 2000. http://sejarahmalaysia.pnm.my/portalBI/list.php?ttl_id=33&section=sm03. Retrieved on
    2008-07-14. 
  9. "Market Watch 2010" The Environmental Sector in Malaysia. http://malaysia.ahk.de/fileadmin/ahk_malaysia/Dokumente/Sektorreports/Market_Watch_2010/Environmental_2010__ENG_.pdf Archived 2016-01-24 at the وے بیک مشین
  10. «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۰-۰۸-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
  11. ۱۱.۰ ۱۱.۱ ۱۱.۲ «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۶-۰۱-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
  12. http://books.google.co.id/books?id=hS0_GehsGPwC&pg=PA187&lpg=PA187&dq=Jourdain+Sullivan+and+de+Souza&source=bl&ots=LyTkKbOXmO&sig=-kST1lAnSOaUwy6qDA_6wDrpDVc&hl=id&ei=TpGhTMnsIY3-vQON_5WcBA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CB8Q6AEwAg#v=onepage&q=Jourdain%20Sullivan%20and%20de%20Souza&f=false
  13. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے :4 لئی۔
  14. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے :5 لئی۔
  15. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے :6 لئی۔
  16. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے :7 لئی۔
  17. «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۲-۱۱-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
  18. http://www.mymalaysiabooks.com/penang/mypenang_history.htm
  19. «Archive copy» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۰۱۱-۰۷-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
  20. Nasution, Khoo: The sustainable Penang initiative. पिनांग: IIED,2001 |
  21. http://www.penang-traveltips.com/geography.htm
  22. «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۰-۰۱-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
  23. "Malaysia: metropolitan areas". https://archive.ph/20121205095615/http://www.world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&dat=32&geo=-152&srt=npan&col=aohdq&va=&pt=a. Retrieved on
    2008-07-14. 
  24. http://www.ncer.com.my/
  25. "Projects ‘will go on in good times’". http://thestar.com.my/news/story.asp?file=/2008/6/27/parliament/21670394&sec=parliament. 
  26. "Guan Eng: PGCC as good as dead". http://thestar.com.my/news/story.asp?file=/2008/9/3/nation/22226218&sec=nation. 
  27. "Sumatra haze blankets northern Malaysia". Planet Ark. 2002-09-23. https://web.archive.org/web/20110520160922/http://www.planetark.org/dailynewsstory.cfm/newsid/17855/newsDate/23-Sep-2002/story.htm. Retrieved on
    2008-07-19. 
  28. «Climatological Information for Penang, Malaysia». ہانگ کانگ رصد گاہ. جولائی ۲۰۱۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۰-۱۰-۳۰.
  29. «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۱-۰۱-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
  30. "Penang Statistics (Quarter 1, 2008)" (PDF). Socio-Economic & Environmental Research Institute. 2008. https://web.archive.org/web/20090514052912/http://www2.seri.com.my/Penang%20Statistics/2008/Q1%20-%20Jan-March%202008.pdf. Retrieved on
    2008-07-19. 
  31. पिनांग में चीनी बहुमत दौड़ से बाहर
  32. http://www.penangstory.net.my/mino-content-paperhimanshu.html
  33. http://www.jewishtimesasia.org/community-spotlight-topmenu-43/malaysia/330-penang-communities/1497-one-familys-world-of-judaism-in-malaysia
  34. http://www.penangexpat.com/index.php?option=com_content&view=article&id=53&Itemid=30
  35. Robert Montgomery Martin (1839). Statistics of the colonies of the … – Google Buku. Books.google.co.id. Retrieved on 2011-01-03. 
  36. ۳۶.۰ ۳۶.۱ ۳۶.۲ ۳۶.۳ ۳۶.۴ ۳۶.۵ ۳۶.۶ «Colonial Construction of Malayness: The Influence of Population Size and Composition» (PDF). دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۱-۰۳.
  37. «Penang – LoveToKnow 1911». 1911encyclopedia.org. ۳۰ اگست ۲۰۰۶. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۱-۰۳.
  38. MALAYSIA : provinces population. Populstat.info. Retrieved on 2011-08-11.
  39. (1 January 2007) Peoples Of All Nations: Their Life … – Google Buku. Books.google.co.id. ISBN 978-81-7268-144-9. Retrieved on 2011-01-03. 
  40. ۴۰.۰ ۴۰.۱ «Malaysia States». Statoids.com. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۱-۰۳.
  41. ۴۱.۰ ۴۱.۱ «War and Occupation in Penang, 1941–1945». Webcache.googleusercontent.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۴-۰۸-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۱-۰۳.
  42. ۴۲.۰ ۴۲.۱ ۴۲.۲ ۴۲.۳ ۴۲.۴ http://www.oecd.org/dataoecd/19/44/45496343.pdf
  43. http://thestar.com.my/metro/story.asp?file=/2007/9/28/north/19015751&sec=north
  44. http://www.pinangperanakanmansion.com.my
  45. «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۱-۰۷-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
  46. «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۶-۱۰-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
  47. Cheah Hwei-Fe'n. Phoenix Rising: Narratives in Nonya Beadwork from the Straits Settlements: Malaysia, 2010. ISBN 978-9971-69-468-5
  48. "Penang: The Language". penangnet.com. 2007. https://web.archive.org/web/20100819170002/http://www.penangnet.com/itravel1.shtml#language. Retrieved on
    2008-07-18. 
  49. http://thestar.com.my/metro/story.asp?file=/2009/7/30/north/4383309&sec=North
  50. A Penang Kaddish: The Jewish Cemetery in Georgetown – A case study of the Jewish Diaspora in Penang (1830s-1970s). http://www.penangstory.net.my/docs/Abs-RaimyCheRoss.doc. Retrieved on
    ۲۸ جون ۲۰۰۸.  Archived 2008-08-19 at the وے بیک مشین
  51. A Penang Kaddish: The Jewish Cemetery in Georgetown – A case study of the Jewish Diaspora in Penang (1830s-1970s). http://www.penangstory.net.my/docs/Abs-RaimyCheRoss.doc. Retrieved on
    ۲۸ جون ۲۰۰۸.  Archived 2008-08-19 at the وے بیک مشین
  52. http://www.mysinchew.com/node/36823
  53. «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۰-۱۲-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۹.
  54. http://thestar.com.my/election/results/results.html
  55. «2010 Population and Housing Census of Malaysia» (PDF). Department of Statistics, Malaysia. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۶-۱۷. p. 13