چنگیز اعتماتوف
| چنگیز اعتماتوف | |
|---|---|
| (کرغیز وچ: Чыңгыз Төрөкулович Айтматов) | |
.jpg) |
|
| جم | 12 دسمبر 1928[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷]
|
| وفات | 10 جون 2008 (80 سال)[۸][۹][۱][۲][۳][۴][۵] |
| وجہ وفات | نمونیا[۱۱]، گردے فیل |
| طرز وفات | طبعی موت[۱۱] |
| شہریت |  سویت یونین |
| جماعت | سویت یونین دی کمیونسٹ پارٹی |
| رکن | سوویت انجمن مصنفین[۱۲] |
| عملی زندگی | |
| مادر علمی | گورکی انسٹی ٹیوٹ برائے عالمی ادب |
| پیشہ | سیاست دان[۱۲]، سفارت کار، صحافی[۱۲]، مترجم، ناول نگار[۱۲]، منظر نویس، سائنس فکشن مصنف، لکھاری |
| مادری زبان | کرغیز |
| پیشہ ورانہ زبان | فرانسیسی[۱۳]، روسی[۱۳][۱۲]، کرغیز[۱۳][۱۲] |
| اعزازات | |
 آرڈر آف فرینڈشپ (۱۹۹۸) اعزاز اکتوبر انقلاب (۱۹۸۸) آرڈر آف فرینڈشپ آف پیپلز (۱۹۸۴) |
|
| دستخط | |
 |
|
| IMDB اُتے صفحات |
ترمیم  | |
چنگیز اعتماتوف (سانچہ:Lang-ky روسی بولی: Чинги́з Тореку́лович Айтма́тов) (پیدائش: 12 دسمبر، 1928ء - وفات: 10 جون، 2008ء) سوویت تے کرغیزستان دے نامور مصنف، مترجم، سیاستدان، سفارت کار تے کرغیز و روسی ادب دی مشہور شخصیت سن جو اپنے ناول "جمیلہ" دی وجہ توں مشہور و معروف نيں۔[۱۴]
حالات زندگی و تخلیقی دور[سودھو]
چنگیز اعتماتوف سوویت یونین وچ کرغیزستان دے اک پنڈ شیکر وچ 12 دسمبر، 1928ء نوں کرغیز باپ تے تاتار ماں دے گھر پیدا ہوئے۔ والد نوں جوزف سٹالن دی طرف توں 1938ء وچ پھانسی دتی گئی۔ چنگیز اعتماتوف نے ادبی زندگی دا آغاز 1952ء وچ کیتا تے 1959ء توں روسی اخبار "پراودا" دے لئی بطور کرگیز نامہ نگار لکھنا شروع کیتا۔ انہاں نوں اہم شناخت اپنی نصنف "پہاڑاں تے مرغزاراں دیاں کہانیاں" 1963ء توں حاصل ہوئی۔ اس تصنیف اُتے انہاں نوں سال 1963ء دا لینن انعام دتا گیا۔ چنگیز اعتماتوف نے اپنی تخلیقات وچ محبت، دوستی، جنگی ہیروازم تے کرغیز نوجواناں دی سماجی و روايتی پابندیاں نوں موضوع بنایا اے۔ چنگیز اعتماتوف دی اہم تخلیقات وچ "دشوار راستہ" 1958ء، "روبرو" 1957ء، "جمیلہ" 1958ء، "پہلا استاد" 1967ء، "سفید دخانی کشتی" 1970ء شامل نيں۔[۱۴]
سیاست و سفارت[سودھو]
چنگیز اعتماتوف ادیب دے علاوہ سیاست دان تے سفارت کار ہونے دی وجہ توں وی مشہور نيں۔ انہاں نوں 1966ء وچ سوویت یونین دی اعلیٰ سوویت دا رکن بنایا گیا۔ 1967ء وچ اگزیکٹیو بورڈ برائے سوویت انجمن مصنفین دے رکن، مشیر برائے صدر سوویت یونین میخائل گورباچوف، سوویت سفیر برائے لکسمبرگ تے 1990ء وچ کرغیزستان دے سفیر برائے یورپی یونین مقرر ہوئے۔[۱۴]
تخلیقات[سودھو]
ناول و افسانے[سودھو]
- 1956ء - دشوار راستہ
- 1957ء - روبرو
- 1958ء - جمیلہ
- 1962ء - پہلا استاد
- 1963ء - پہاڑاں تے مرغزاراں دیاں کہانیاں
- 1970ء - سفید دخانی کشتی
- 1977ء - سمندرکے کنارے دوڑدا ہويا چتکبری کتا
- 1986ء - تختۂ دارا
- 1986ء - جدوں پہاڑ گردے نيں
انگریزی تراجم[سودھو]
- 1964ء – Short Novels
- 1970ء – Farewell Gul'sary
- 1972ء – White Steamship
- 1972ء – The White Ship
- 1973ء – Tales of the Mountains and the Steppes
- 1975ء – Ascent of Mount Fuji
- 1983ء – Cranes Fly Early
- 1988ء – The Day Lasts More Than a Hundred Years
- 1989ء – The Place of the Skull
- 1989ء – Time to Speak
- 1988ء – The time to speak out
- 1990ء – Mother Earth and Other Stories
- 2008ء – Jamila
اعزازات[سودھو]
اداراں توں وابستگی[سودھو]
- 1966ء - رکن اعلیٰ سوویت برائے سوویت یونین
- 1967ء - رکن اگزیکٹیو بورڈ برائے سوویت انجمن مصنفین
- مشیر برائے صدر سوویت یونین میخائل گورباچوف
- سوویت سفیر برائے لکسمبرگ
- 1990ء -سفیر کرغیزستان برائے یورپی یونین
وفات[سودھو]
چنگیز اعتماتوف 79 سال دی عمر وچ 10 جون ،2008ء نوں نورنبرگ، جرمنی وچ وفات پاگئے۔[۱۴]
حوالے[سودھو]
- ↑ ۱.۰ ۱.۱ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb118882433 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Chingiz-Aytmatov — subject named as: Chingiz Aytmatov — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — عنوان : Encyclopædia Britannica
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6s75nfz — subject named as: Chinghiz Aitmatov — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ Internet Speculative Fiction Database author ID: https://www.isfdb.org/cgi-bin/ea.cgi?1760 — subject named as: Чингиз Айтматов — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ Discogs artist ID: https://www.discogs.com/artist/628794 — subject named as: Tschingis Aitmatow — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ NooSFere author ID: https://www.noosfere.org/livres/auteur.asp?numauteur=1978 — subject named as: Tchinguiz AITMATOV — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ subject named as: Tschingis Aitmatov — Filmportal ID: https://www.filmportal.de/76e48966bdb847c4956a6ef5862abc55 — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ http://rt.com/news/famous-writer-aitmatov-dies-aged-79/
- ↑ http://rt.com/news/famous-writer-aitmatov-dies-aged-79/ — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۹ اپریل ۲۰۱۴ — اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
- ↑ اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
- ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ https://litera.hu/hirek/meghalt-csingiz-ajtmatov.html
- ↑ ۱۲.۰ ۱۲.۱ ۱۲.۲ ۱۲.۳ ۱۲.۴ ۱۲.۵ مصنف: Paul de Roux — عنوان : Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays — اشاعت دوم — جلد: 1 — صفحہ: 30 — ناشر: Éditions Robert Laffont — ISBN 978-2-221-06888-5 سائیٹ غلطی:Invalid
<ref>tag; name "de87bdd4efa91dcfb297eca90e62f8888abe58a7" defined multiple times with different content سائیٹ غلطی:Invalid<ref>tag; name "de87bdd4efa91dcfb297eca90e62f8888abe58a7" defined multiple times with different content - ↑ ۱۳.۰ ۱۳.۱ ۱۳.۲ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb118882433 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
- ↑ ۱۴.۰ ۱۴.۱ ۱۴.۲ ۱۴.۳ چنگیز اعتماتوف، دائرۃالمعارف برطانیکا آن لائن
- مضامین جنہاں وچ لاطینی بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ فرانسیسی بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ کرغیز بولی دا متن شامل اے
- 1928 دے جم
- 12 دسمبر دے جم
- 2008 دیاں موتاں
- 10 جون دیاں موتاں
- صفحات مع خاصیت P463
- صفحات مع خاصیت P103
- صفحات مع خاصیت P109
- ویہويں صدی دے افسانہ نگار
- ویہويں صدی دے کرغزستانی مصنفین
- ویہويں صدی دے مرد مصنفین
- ویہويں صدی دے ناول نگار
- تاتاری شخصیتاں
- روسی ادیب
- روسی بولی دے مصنفین
- روسی شخصیتاں
- روسی صحافی
- روسی نثر نگار
- سوویتی افسانہ نگار
- سوویتی ناول نگار
- کرغزستانی مصنفین
- کرغیز شخصیتاں
- نمونیا توں اموات
- وفیات بسبب گردی کمزوری