چنگیز اعتماتوف

چنگیز اعتماتوف
(کرغیز وچ: Чыңгыз Төрөкулович Айтматов)
معلومات شخصیت
جم	12 دسمبر 1928
وفات	10 جون 2008 (80 سال)  نیورمبرگ
وجہ وفات	نمونیہ،  گردے فیل
طرز وفات	طبعی موت
شہریت	سویت یونین کرغیزستان
جماعت	سویت یونین دی کمیونسٹ پارٹی
عملی زندگی
مادر علمی	گورکی انسٹی ٹیوٹ برائے عالمی ادب
پیشہ	سیاست دان،  سفارت کار،  صحافی،  مترجم،  ناول نگار،  منظر نویس،  سائنس فکشن مصنف،  لکھاری
مادری زبان	کرغیز
پیشہ ورانہ زبان	فرانسیسی،  روسی،  کرغیز
اعزازات
اعزاز اکتوبر انقلاب (۱۹۸۸)  آرڈر آف فرینڈشپ آف پیپلز (۱۹۸۴)  آرڈر آف لینن (۱۹۷۱)  آرڈر آف دی ریڈ بینر آف لیبر (۱۹۶۲)
دستخط
	IMDB اُتے صفحے

چنگیز اعتماتوف (سانچہ:Lang-ky روسی بولی: Чинги́з Тореку́лович Айтма́тов) (پیدائش: 12 دسمبر، 1928ء - وفات: 10 جون، 2008ء) سوویت تے کرغیزستان دے نامور مصنف، مترجم، سیاستدان، سفارت کار تے کرغیز و روسی ادب دی مشہور شخصیت سن جو اپنے ناول "جمیلہ" دی وجہ تو‏ں مشہور و معروف نيں۔

حالات زندگی و تخلیقی دور

چنگیز اعتماتوف سوویت یونین وچ کرغیزستان دے اک پنڈ شیکر وچ 12 دسمبر، 1928ء نو‏‏ں کرغیز باپ تے تاتار ماں دے گھر پیدا ہوئے۔ والد نو‏‏ں جوزف سٹالن دی طرف تو‏ں 1938ء وچ پھانسی دتی گئی۔ چنگیز اعتماتوف نے ادبی زندگی دا آغاز 1952ء وچ کیتا تے 1959ء تو‏ں روسی اخبار "پراودا" دے لئی بطور کرگیز نامہ نگار لکھنا شروع کیتا۔ انہاں نو‏ں اہ‏م شناخت اپنی نصنف "پہاڑاں تے مرغزاراں دیاں کہانیاں" 1963ء تو‏ں حاصل ہوئی۔ اس تصنیف اُتے انہاں نو‏ں سال 1963ء دا لینن انعام دتا گیا۔ چنگیز اعتماتوف نے اپنی تخلیقات وچ محبت، دوستی، جنگی ہیروازم تے کرغیز نوجواناں دی سماجی و روايتی پابندیاں نو‏‏ں موضوع بنایا اے۔ چنگیز اعتماتوف دی اہ‏م تخلیقات وچ "دشوار راستہ" 1958ء، "روبرو" 1957ء، "جمیلہ" 1958ء، "پہلا استاد" 1967ء، "سفید دخانی کشتی" 1970ء شامل نيں۔

سیاست و سفارت

چنگیز اعتماتوف ادیب دے علاوہ سیاست دان تے سفارت کار ہونے دی وجہ تو‏ں وی مشہور نيں۔ انہاں نو‏ں 1966ء وچ سوویت یونین دی اعلیٰ سوویت دا رکن بنایا گیا۔ 1967ء وچ اگزیکٹیو بورڈ برائے سوویت انجمن مصنفین دے رکن، مشیر برائے صدر سوویت یونین میخائل گورباچوف، سوویت سفیر برائے لکسمبرگ تے 1990ء وچ کرغیزستان دے سفیر برائے یورپی یونین مقرر ہوئے۔

تخلیقات

ناول و افسانے

• 1956ء - دشوار راستہ
• 1957ء - روبرو
• 1958ء - جمیلہ
• 1962ء - پہلا استاد
• 1963ء - پہاڑاں تے مرغزاراں دیاں کہانیاں
• 1970ء - سفید دخانی کشتی
• 1977ء - سمندرکے کنارے دوڑدا ہويا چتکبری کتا
• 1986ء - تختۂ دارا
• 1986ء - جدو‏ں پہاڑ گردے نيں

انگریزی تراجم

• 1964ء – Short Novels
• 1970ء – Farewell Gul'sary
• 1972ء – White Steamship
• 1972ء – The White Ship
• 1973ء – Tales of the Mountains and the Steppes
• 1975ء – Ascent of Mount Fuji
• 1983ء – Cranes Fly Early
• 1988ء – The Day Lasts More Than a Hundred Years
• 1989ء – The Place of the Skull
• 1989ء – Time to Speak
• 1988ء – The time to speak out
• 1990ء – Mother Earth and Other Stories
• 2008ء – Jamila

اعزازات

• 1963ء - لینن انعام روس
• 1968ء 1977ء 1983ء - سوویت ریاستی انعام روس

اداراں تو‏ں وابستگی

• 1966ء - رکن اعلیٰ سوویت برائے سوویت یونین
• 1967ء - رکن اگزیکٹیو بورڈ برائے سوویت انجمن مصنفین
• مشیر برائے صدر سوویت یونین میخائل گورباچوف
• سوویت سفیر برائے لکسمبرگ
• 1990ء -سفیر کرغیزستان برائے یورپی یونین

وفات

چنگیز اعتماتوف 79 سال دی عمر وچ 10 جون ،2008ء نو‏‏ں نورنبرگ، جرمنی وچ وفات پاگئے۔