کتے دا تہوار

کتےآں دا تہوار کوکور تہار Kukur Tihar
کتے نو‏‏ں پھُلاں دے ہار پہنائے گئے
عرفیت	کتےآں دا تہوار
قسم	مذہبی
تقریباں	کتےآں د‏‏ی عزت کرنا
رسوماں	دعاواں تے مذہبی رسومات
تاریخ	14 نومبر، ؜3 نومبرسانچہ:Infobox holiday/wd
تکرار	سالانہ
منسلک	دیوالی، سوندی

کتے دا تہوار یا کوکور تہار ( انگریزی : Kukur Tihar، نیپالی : कुकुर तिहार) نیپال تو‏ں شروع ہونے والا اک سالانہ تہوار اے جو تہار تہوار دے دوسرے دن (اکتوبر یا نومبر دے ارد گرد) پڑدا اے ۔اس دن، لوک موت دے خدا یمراج نو‏‏ں خوش کرنے دے لئی کتےآں د‏‏ی پوجا کردے نيں، کیونجے انہاں نو‏ں یمراج دا قاصد سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ کتے نو‏‏ں تلک (Sanskrit: तिलक) تو‏ں سجایا جاندا اے تے انہاں د‏‏ی گردناں وچ پھُلاں دا ہار پہنایا جاندا ا‏‏ے۔ عبادت گزار انہاں نو‏ں مختلف کھاناں د‏‏ی پیش کش کردے نيں جنہاں وچ گوشت، دُدھ، انڈے تے کتے دا کھانا شامل ہُندا ا‏‏ے۔ جے اس دن کوئی کتے دے نال بے عزتی کردا اے تاں ایہ گناہ سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔۱٦,۸۴۷

کوکور تہاڑ میکسیکو تے آسٹریلیا وچ وی منایا جاندا ا‏‏ے۔ نیپال وچ اک امدادی تقریب (charity event) وچ 2017ء تے 2018ء وچ تقریباً 300،000 نیپالی روپے (تقریبا 2020ء وچ 2540 امریکی ڈالر) جمع ہوئے، جو بالترتیب اینیمل نیپال (Animal Nepal) تے شری دے جانوراں تو‏ں بچاؤ نیپال (Shree's Animal Rescue Nepal) نو‏‏ں دے دتا کيتا گیا سی۔ کچھ نیپالی کتےآں دے نال باقی سال بھر بدسلوکی کيتی جاندی ا‏‏ے۔۱٦,۸۴۷

پس منظر

تہار نیپال تو‏ں شروع ہونے والا پنج دن طویل ہندو تہوار ا‏‏ے۔ ایہ دسہرہ دے بعد، ملک دا دوسرا سب تو‏ں وڈا تہوار ا‏‏ے۔ کتےآں دا تہوار، تہار دے دوسرے دن منایا جاندا ا‏‏ے۔ تہار تہوار دے دوران، بوہت سارے جانوراں سمیت گائے تے کوے د‏‏ی وی پوجا کيتی جاندی ا‏‏ے۔ قدیم سنسکرت دے مہاکاوی مہابھارت وچ ، جنت وچ جاندے ہوئے پنج پانڈو اک کتے دے نال سن ۔ پنج پانڈو اپنی اہلیہ دروپدی تے بھائیاں دے نال ہمالیہ اُتے چڑھ رہے نيں۔ یودھیشیترا تے اس دے کتے دے سوا سب زندہ نيں۔ فیر یودھیشیترا، خداواں دے بادشاہ، اندر تو‏ں ملدا اے، جو اسنو‏ں جنت وچ خوش آمدید کہندا اے لیکن اسنو‏ں دسدا اے کہ اسنو‏ں اپنے کتے نو‏‏ں پِچھے چھڈنا ا‏‏ے۔ یودھیشیترا نے اپنے کتے دے بغیر جنت وچ داخل ہونے تو‏ں انکار کردتا تے کہیا کہ اوہ زمین اُتے واپس چلے جائے گا۔ کتا غائب ہوئے گیا تے اس د‏ی جگہ موت دے خدا یمراج نے لے لئی۔ اندر انہاں دے عمل تو‏ں متاثر ہويا تے فیر اس د‏ی بعد یودھیشیترا دے لئی جنت دے دروازے کھول دتا جاندا ا‏‏ے۔۱٦,۸۴۷

ہندو افسانےآں وچ ، یمراج دے دو کتے نيں- شیام تے سدل- جو جہنم دے دروازے د‏‏ی حفاظت کردا ا‏‏ے۔ نیپالی ہندواں دا خیال اے کہ کتےآں د‏‏ی پوجا کرنے تو‏ں اوہ موت نو‏‏ں مثبت طور اُتے دیکھنا شروع کردیندے نيں، کیونجے اک کتا انہاں دے آخری سفر وچ انہاں دا پِچھا کردا ا‏‏ے۔ انہاں نو‏ں امید اے کہ کتے جہنم وچ ہونے والے اذیت تو‏ں انہاں د‏‏ی حفاظت کرن گے۔ کتےآں نو‏‏ں یمراج دا رسول سمجھیا جاندا اے تے اسنو‏ں خوش کرنے دے لئی، کتےآں د‏‏ی پوجا کيتی جاندی ا‏‏ے۔

اے بی سی سائنس دے مطاب، ہوسکدا اے کہ کتےآں نو‏‏ں پہلے نیپال تے منگولیا وچ پالیا گیا ہوئے۔

جشن

تہار تہوار ہر سال اکتوبر یا نومبر دے آس پاس منایا جاندا ا‏‏ے۔ تہوار دے دوران، کتےآں د‏‏ی پوجا کيتی جاندی اے، نہلایا جاندا اے تے تلک تو‏ں سجایا جاندا اے، جو کمکوما یا گلال پاؤڈر تو‏ں چاول تے دہی تو‏ں تیار کيتا جاندا ا‏‏ے۔ پھُلاں د‏‏ی مالا کتےآں د‏‏ی گردناں وچ پائی جاندی اے تے انہاں نو‏ں گوشت، دُدھ، انڈے تے کتے دے کھانے سمیت کھانا پیش کيتا جاندا ا‏‏ے۔ پولیس کتےآں تے آوارہ کتےآں دا وی اعزاز ا‏‏ے۔ کتے دا تہوار، کتے تے انساناں دے وچکار تعلقات نو‏‏ں وی منا‏ندے نيں۔ جے اس دن کوئی کتے دے نال بے عزت سلوک کردا اے تاں ایہ گناہ سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔

حوالے