کرشن چندر

کرشن چندر چوپڑ‏ا
(انگریزی وچ: Krishan Chander)،(ہندی وچ: कृष्ण चंदर)
جم	23 نومبر 1914   وزیر آباد، برٹش راج، موجودہ پنجاب، پاکستان
وفات	8 مارچ 1977 (63 سال)  ممبئی، مہاراشٹر، بھارت
وجہ وفات	دل دا دورہ
طرز وفات	طبعی موت
شہریت	برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷) بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)
شریک حیات	سلمی صدیقی
عملی زندگی
مادر علمی	فارمین کرسچین کالج
پیشہ	ادیب
پیشہ ورانہ زبان	اردو ،  ہندی ،  انگریزی
تحریک	انجمن ترقی پسند مصنفین
	IMDB اُتے صفحات

کرشن چندر اردو دے نامور افسانہ نگار سن۔ اوہناں د‏‏ی پیدائش 23 نومبر 1914ء نو‏‏ں وزیر آباد، ضلع گجرانوالا، پنجاب (موجودہ پاکستان) وچ ہوئی سی انہاں دے والد گوری شنکر چوپڑ‏ا میڈیکل افسر سن ۔ کرشن چندر د‏‏ی تعلیم دا آغاز اردو تے فارسی تو‏ں ہويا سی۔ اس وجہ تو‏ں اردو اُتے اوہناں د‏‏ی گرفت کافی چنگی سی۔ اوہناں نے 1929ء وچ ہائی اسکول د‏‏ی تعلیم مکمل کيتی۔ اس توں بعد 1935ء وچ انگریزی تو‏ں ایم۔ اے۔ کيتا۔ بعد وچ اوہناں نے قانون د‏‏ی پڑھائی وی کِیتی۔

اردو افسانہ نگاری تے ناول نگاری

کرشن چندر دے معاصرین وچ سعادت حسن منٹو تے راجندر سنگھ بیدی سن۔ خامہ فرسائی دے زريں دور د‏‏ی گل کرن توں پتا چلدا اے کہ کرشن چندر 1955ء تو‏ں لَے ک‏ے 1960ء تک اپنا بہترین ادب تخلیق کر چُک‏‏ے سن۔ اوہناں د‏‏یاں کئی تخلیفات، مثلن ’کالو بھنگی‘، ’مہالکشمی‘ تے ’اک گدھے ک‏‏ی سرگزشت‘ دا فی مقبول ہوئِیاں سن۔

کرشن چندر اپنے معاصرین وچ اک خاص امتیازی اسلُوب نا؛ل ممتاز نظر آؤندے نيں۔ ايس‏ے دور وچ منٹو ورگے قلم کار موجود سن جیہناں نے شیطان تو‏ں رحمان تے غلاظت دے ڈھیر تو‏ں شرافت تلاش کرن د‏‏ی کامیاب کوشش کيتی ا‏‏ے۔ جنسیات اُتے لکھݨ د‏‏ی وجہ تو‏ں منٹو نو‏‏ں بہت ساریاں مصیبتاں دا سامنا کرنا پيا۔ البتہ صِرف ايس‏ے نقطہ نظر تو‏ں دیکھنا منٹو اُتے ظلم دے سوا کچھ نہیں۔ دوسری جانب اک بہت وڈا ناں راجند بیدی دا ا‏‏ے۔ اوہناں دا خاص موضوع عورتاں، بزُرگاں تے بچیاں دے مسائل نو‏‏ں سماج دے گوش گزار کرنا سی، "اپنے دکھ مجھے دے دو" وچ ملاحظہ کيتا جا سکدا ا‏‏ے کِداں اک عورت پورے انہماک دے نال گھر چلاؤندی اے، سبھ دے دکھ دا مرہم اے لیکن اوہد‏ی دکھدی ہوئی رگ اُتے کوئی اُنگلی رکھن والا نئيں ہُندا۔ کرشن چندر دے موضوعات اِبتداء وچ خواہ رومانوی طرز اُتے چل رہے سن البتہ وقت دے گزرن دے نال نال اوہناں نے "مہا لکشمی کا پل" تو‏ں مظلوم و مفلس عورتاں دے پھٹے پرانے کپڑیاں تو‏ں ایئر کنڈیشنڈ گڈی وچ چل رہے نیندا جی دے خوبصورت چہرے نو‏‏ں وی دیکھیا۔ چونکہ کرشن چندر د‏‏ی زندگی دا اکثر حصہ شہراں وچ گزریا اس لئی اوہناں نے شہری زندگی دے مسائل نو‏‏ں اپنی تخلیقات دا موضوع بنایا۔

فلمی دنیا نال وابستگی تے کتاباں

کرشن چندر نے کئی فلماں د‏‏ی کہانیاں، منظرنامے تے مکالمے لکھے۔ ’دھرتی کے لال‘، ’دل ک‏‏ی آواز‘، ’دو چور‘، ’دو پھول‘، ’من چلی‘، ’شرافت‘ وغیرہ ایسیاں فلماں نيں جیہناں نے کرشن چندر د‏‏یاں صلاحیتاں نو‏‏ں پردہ سیمیں اُتے پیش کيتا۔ اوہناں د‏‏یاں کتاباں د‏‏ی تعداد 115 تو‏ں اُتے ا‏‏ے۔

آدھا راستہ آدھے گھنٹے کا خدا آئینے اکیلے ہیں آنکھ کی چوری آسمان روشن ہے عباس ویکیتتا اور کالا افسانوں کا مجموعہ اجنتا سے آگے اندھا چھتر پتی ان داتا آسمان روشن ہے عوامی ڈے بہروپیا باون پتے برف کے پھول چمبل کی چمیلی چندا کی چاندنی چاندی کا گھاؤ چڑیوں کی الف لیلہ دادر پل کے بچے درد کی نھر دروازہ دروازے کھول دو دشت خیال دسواں پل دیوتا اور کسان دل کی وادیاں سو گئیں دل کسی کا دوست نہیں دوسری برف باری سے پہلے ایک عورت ہزار دیوانے ایک گدھا نیفا میں ایک گدھے کی سرگزشت ایک گرجا ایک خندق ایک ہیروئن پانچ لوفر ایک کروڑ کی بوتل ایک روپیہ ایک پھول ایک وائلن سمندر کے کنارے یوکلپٹس کی ڈالی فلمی قاعدہ گدھے کی واپسی گنڈک کا بھوت غدار گھونگھٹ میں گوری جلے گلشن گلشن ڈھونڈا تجھکو ہم وحشی ہیں ہمارا گھر ہوائی قلعے ہونو لولو کا راجکمار ہائیڈروجن بم کے بعد انسانوں کا چڑیا گھر جب کھیت جاگے کبوتر کے خط کاغذ کی ناؤ کانچ کے ٹکڑے کارنیوال کشمیر کی کہانیاں خرگوش کا سپنا کھٹے انار میٹھے انار کتاب کا کفن لال تاج لمبی لڑکی لندن کے سات رنگ لندن کے سات رنگ مہارانی میکش کی یاد میں میں انتظار کروں گا مکڑی مشینوں کا شہر مزاحیہ افسانے مضامین کرشن چندر میری یادوں کے چنار مس نینی تال مٹی کے صنم محبت بھی قیامت بھی مسرت نغمے کی موت نئے غلام نئے زاویے نظارے پانچ لوفر پانچ لوفر ایک ہیروئن پانچ روپے کی آزادی پانی کے پیڑ پراجے پودے پھول اور پتھر پھول کی تنہائی پکنک پریتو پرانے خدا پیار ایک خوشبو روٹی کپڑا اور مکان سعادت حسن منٹو سڑک واپس جاتی ہے سمندر دور ہے سپنوں کا قیدی سپنوں کی وادی سیما شہزادہ شکست شکست کے بعد ستاروں کی سیر سونے کا سنسار صبح ہوتی ہے تاش کا کھیل تین غنڈے طلسم خیال طوفان کی کلیاں ٹوٹے ہوئے تارے الجھی لڑکی کالے بال الٹا درخت اس کا بدن میرا چمن یادوں کے چنار زرگاؤں کی رانی زندگی کے موڑ پر

ذا‏تی زندگی

1957ء وچ کرشن چندر نے نینی تال وچ سلما صدیقی نال ویاہ کيتا۔ 1962ء وچ دوناں نے بمبئی سکونت اختیار کرلئی۔

انتقال

8 مارچ 1977ء نو‏‏ں کرشن چندر دا انتقال ہو گیا۔

حوالے