کرناٹک جنگاں
کرناٹک جنگاں | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||
محارب | ||||||||
کمانڈر اور رہنما | ||||||||
عالمگیر دوم انوار الدین محمد خان ⚔ ناصر جنگ میر احمد ⚔ مرتضی جنگ ⚔ چندا صاحب ⚔ رضا صاحب محمد علی والاجاہ مرتصی علی عبد الوہاب حیدر علی دلوائی نانجاراجا صلابت جنگ |
ڈوپلے De Bussy Comte de Lally d'Auteil سانچہ:POW Law سانچہ:POW De la Touche |
رابرٹ کلائیو Stringer Lawrence |
کرناٹک جنگاں ہندوستان برطانیہ تے فرانس دے وچکار 17 ويں صدی دے وسط وچ اپنے اقتدار نوں قائم کرنے دی کوششاں وچ ہونے والی جنگ اے۔ برطانیہ تے فرانس نے چار بار جنگ کيتی۔ جنگ دا مرکز کرناٹک دا علاقہ سی ، لہذا اسنوں کرناٹک دیاں جنگاں کہیا جاندا اے۔
پس منظر
[سودھو]1707 ء اورنگ زیب دی موت دے بعد ہندوستان دے مختلف علاقےآں توں مغلاں دا کنٹرول کمزور ہويا۔ نظام الملک نے حیدرآباد دی آزاد سلطنت قائم کيتی۔ انہاں دی موت دے بعد ، انہاں دے بیٹے نصیر جنگ تے اس دے پوتے مظفر جنگ نے پے درپے جدوجہد کرنا شروع کردتی۔ اس توں برٹنی تے فرانسیسی کمپنیاں نوں بھارتی سیاست وچ مداخلت دا سنہری موقع ملا۔ نظام الملک دی طرح ، نواب دوست علی خان نے کرناٹک نوں مغلاں تے حیدرآباد توں آزاد کرایا۔ دوست علی دی موت دے بعد ، اس دے داماد چندا صاحب تے محمد علی دے وچکار پے در پے تنازعہ شروع ہوگیا۔ فرانس تے انگلینڈ نے وی ایتھے مداخلت کیتی۔ فرانس نے چندا صاحب دی حمایت دی تے انگلینڈ نے محمد علی دی حمایت کیتی۔ [۲]
پہلی کرناٹک جنگ (1746–1748)
[سودھو]جانشینی دی اس جدوجہد وچ ،پانڈیچیری پنڈیچری دے گورنر ، ڈوپل دی سربراہی وچ فرانسیسی نے کامیابی حاصل کيتی۔جانشینی دے لئی اس جدوجہد دی قیادت وچ فرانسیسی وچ Duple دے گورنر ، جِتیا. تے اپنے دعویداراں دی معزولی دے بدلے وچ ، اس نے شمالی حکومت دا علاقہ حاصل کيتا جس اُتے فرانسیسی افسر بوسی نے ست سالاں تک کنٹرول کيتا۔
دوسری کرناٹک جنگ (1749–1754)
[سودھو]لیکن فرانسیسیاں دی ایہ فتح انتہائی قلیل مدت سی کیونجے 1751 عیسوی وچ ، رابرٹ کلائیو دی سربراہی وچ برطانوی اقتدار نے جنگ دے حالات نوں تبدیل کردتا۔ برطانوی اقتدار ، جس دی سربراہی رابرٹ کلائیو نےکيتی سی ، نے اک سال بعد فرانس دے حمایت یافتہ دعویداراں نوں جانشینی دے لئی شکست دتی۔ بالآخر فرانسیسیاں نے انگریزاں دے نال پانڈیچیری دے نال معاہدہ کرنا پيا۔
تیسری کرناٹک جنگ (1756–1763)
[سودھو]ست سالہ جنگ (1758–1763 ء)۔ ) یعنی دو یورپی طاقتاں دی دشمنی تیسری کرناٹک جنگ وچ اک بار فیر سامنے آگئی ۔ جنگ فرانسیسی کمانڈر کاؤنٹ ڈی لالی دے مدراس اُتے حملے دے نال شروع ہوئی۔ لالی نوں برطانوی کمانڈر سر آئیرکٹ نے شکست دتی۔ سن 1761 ء وچ ، انگریزاں نے پانڈیچیری اُتے قبضہ کرلیا تے لالی نوں جینجی تے کریکال دے حوالے کرنے اُتے مجبور کردتا۔ لہذا ، بانڈی واش وچ لڑی جانے والی تیسری کارناٹک جنگ (1760 ء) وچ فرانسیسیاں نوں شکست ہوئی تے بعدازاں یورپ وچ انہاں نوں برطانیہ دے نال پیرس دا معاہدہ کرنا پيا ۔ [۳]
حوالے
[سودھو]- ↑ (1929) The Cambridge History of the British Empire, 126. Retrieved on 16 December 2014.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ [कर्नाटक युद्ध- माइ सिविल पुस्तक कॉम http://www.mycivilpustak.com/history/carnatic-wars-1746-1763/ Archived 23 सितंबर 2016 at the وے بیک مشین आंग्ल-फ्रांसीसी युद्ध][]