گوا دی تریخ
گوا دی لمبی تریخ تیسری صدی ق م وچ شروع ہُندی اے ، جدوں ایتھے موریان خاندان دا راج قائم ہويا سی۔ بعد وچ پہلی صدی دے آغاز وچ ، ایہ کولہا پور دے ستواہانا خاندان دے حکمراناں نے قائم کيتا سی ، تے فیر بادامی دے چلوکیا حکمراناں نے اس اُتے 580 ء توں 750 ء تک حکومت کیتی۔
وجیا نگر[سودھو]
اگلے برساں وچ ، کئی مختلف حکمراناں نے اس اُتے قابو پالیا۔ 1312 عیسوی وچ ، گوا پہلی بار دہلی سلطنت دے ماتحت آیا سی لیکن وجیا نگر دے حکمران ہریہار اول نے انہاں نوں بھگا دتا ۔ وجیا نگر دے حکمراناں نے اگلے سو سال ایتھے حکمرانی کيتی تے 1469 وچ گلبرگ دے بہمنی سلطان نے دوبارہ دہلی سلطنت دا حصہ بنادتا۔ بہمنی حکمراناں دے زوال دے بعد ، بیجاپور دے عادل شاہ نے گوا اُتے کرلیا گیا تے گوا-ولہا نوں اپنا دوسرا راجگڑھ بنایا۔
پرتگالی آمد[سودھو]
1498 وچ ، واسکو ڈی گاما ایتھے آنے والا پہلا یورپی سیاح بن گیا ، جو ایتھے سمندر دے راستے آیا سی۔ اس دی کامیاب ماساں یورپ دی ہور طاقتاں نوں ہندوستان جانے دے لئی دوسرے سمندری رستےآں دی تلاش کرنے اُتے مجبور کيتا کیونجے روايتی زمینی رستےآں نوں ترکاں نے بند کردتا سی۔ پرتگالیاں نے 1510 وچ پرتگالی بحریہ دے ذریعہ اس وقت دے مقامی مغل بادشاہ نوں شکست دے کے ایتھے کچھ علاقےآں اُتے اپنا اقتدار قائم کيتا سی۔ ایتھے اوہ اک اڈہ بنانا چاہندے سن جتھوں اوہ مصالحے تجارت کرسکن۔ سولہويں صدی دے وسط تک پرتگالیاں نے موجودہ گوا دے موجودہ خطے وچ اپنی حیثیت نوں پوری طرح مضبوط کر ليا سی۔
بھارتی ٹریبونل[سودھو]
19 دسمبر 1961 نوں ، ہندوستانی فوج نے ایتھے حملہ کيتا تے خطے نوں آزاد کرایا تے گوا ہندوستان وچ شامل ہوگیا ۔ گوا تے اس دے ذیلی علاقےآں دامان تے دیو نوں ہندوستان وچ آئین دے وفاقی علاقے دے طور اُتے شامل کيتا گیا سی۔ لیکن 30 مئی 1987 نوں 56 ويں آئینی ترمیم دے تحت گوا نوں وکھ ریاست دا درجہ دتا گیا تے گوا ہندوستان دی 25 ويں ریاست بن گیا۔