1930ء فیفا عالمی کپ
1er Campeonato Mundial de Fútbol | |
---|---|
ٹورنمٹ دی تفصیل | |
میزبان ملک | یوراگوئے |
تاریخ | 13جولائی – 30 جولائی |
ٹیماں | 13 |
میدان | 3 (1 میزبان شہر میں) |
سیمی فائنل کھیلنے والے | |
فاتحین | یوراگوئے (1st بار) |
دوسرے درجہ پر | ارجنٹائن |
تیسرے درجہ پر | ریاستہائے متحدہ امریکہ |
چوتھے درجہ پر | یوگوسلاویہ |
اعداد و شمار | |
کل مقابلے | ۱۸ |
گول | ۷۰ (۳.۸۹ فی میچ) |
تماشائی | ۵۹۰,۵۴۹ (۳۲,۸۰۸ فی میچ) |
زیادہ گول کرنے والا | گلرمو سٹائبل (8 گول) |
فیفا عالمی کپ 1930 تا 2030 | |
---|---|
فیفا نے 1930ء وچ پہلا فیفا عالمی کپ مرداں دی قومی ٹیماں دے درمیاں یوراگوئے وچ منعقد کروایا۔ اس دی میزبانی دے لئی یوراگوئے، سپین، نیدرلینڈز، اٹلی تے سویڈن نے بولی لگائی، لیکن فیفا نے یوراگوئے دی بولی قبول کيتی تے اس طرح یوراگوئے پہلے عالمی کپ دی میزبانی دا اعزاز حاصل کر سکیا۔ پہلے عالمی کپ وچ صرف تیرہ ملکاں دی قومی ٹیماں شریک ہونيں۔ جنہاں نوں شامل ہونے دے لئی کوئی مقابلہ نئيں کرنا پيا، بلکہ پہلے عالمی کپ وچ کِسے وی ملک دی قومی ٹیم شرکت کيتی اہل سی، دنیا بھر دی ٹیماں نوں دعوت نامے ارسال کیتے گئے، مگر طویل سفر تے سفری اخراجات دی وجہ توں صرف تیرہ ملکاں دی ہی ٹیماں شامل ہاوسن، انہاں نوں چار گروپاں وچ تقسیم کيتا گیا، پہلا گروپ چار ٹیماں اُتے تے باقی تن گروپاں وچ تن تین ٹیماں شامل سن، ہر گروپ دی ٹیم نے اپنے گروپ دی ہر ہر ٹیم توں اک اک مقابلہ کرنا سی، اس طرح پہلے مرحلہ وچ نو ٹیماں باہر ہوئے گئياں، دوسرا مرحلہ سیمی فائنل دا سی، پہلے عالمی کپ وچ تیسرے تے چوتھے درجہ دے لئی مقابلے منعقد نئيں کیتے گئے۔ یوراگوئے وچ منعقد ہونے والے 1930 دے فیفاعالمی کپ دے فائنل وچ میزبان یوراگوئے نے ارجنٹائن نوں دو دے مقابلے وچ چار گول توں شکست دے کے پہلے فیفا عالمی کپ دا فاتح بننے دا اعزاز حاصل کيتا ۔[۱]
میزبان ملک دا انتخاب
[سودھو]اٹلی، سویڈن، نیدرلینڈز، سپین تے یوراگوئے نے پہلے عالمی فٹ بال کپ دی میزبانی دے لئی درخواست پیش کيتياں۔[۲]۔[۳] اس وقت یوراگوئے فٹ بال اولمپکس دا فاتح سی، بولی وچ اک نواں فٹ بال دا میدان (stadium) بنانے دا اعلان کيتا گيا تے نال وچ ایہ وی کہیا گیا کہ اختتام اُتے ہونے والی عالمی کپ دی آمدنی توں، شریک ٹیماں دا شرکت اُتے اٹھنے والا خرچ واپس کيتا جائے گا۔[۴] اس طرح یوراگوئے نے اک اچھی بولی توں پہلے فیفا عالمی کپ دی میزبانی دا اعزاز حاصل کر ليا۔[۵] یوراگوئے دی بولی توں دوسرے ملکاں نے اپنی بولیاں واپس لے لین۔[۶] میزبان ملک دے انتخاب دا ایہ عمل 1929 وچ بارسلونا وچ فیفا دے زیر صدارت مکمل ہويا۔[۷]
شمار | بولی دینے والے | نتیجہ |
---|---|---|
1 | یوراگوئے | یوراگوئے، منتخب کيتا گيا |
2 | اٹلی | |
3 | نیدرلینڈز | |
4 | سپین | |
5 | سویڈن | |
6 | ہنگری |
شریک ملکاں
[سودھو]1930 دا عالمی مقابلہ اس لحاظ توں باقی سب مقابلاں توں منفرد سی کہ اس وچ شرکت دے اہل ہونے دے لئی عالمی کپ توں پہلے کوئی مقابلے نئيں ہوئے۔ بلکہ شریک ہونے دے لئی دعوت نامے ارسال کیتے گئے۔ 28 فروری، 1930 تک کوئی وی قومی ٹیم اس وچ شامل ہونے دے لئی اپنا ناں پیش کر سکدی سی۔ صرف تیرہ (13) ملکاں شریک ہوئے، جنہاں وچوں زیادہ تعداد انہاں ملکاں کيتی سی جو نیڑے سن، کیونجے اس فاصلہ بہت زیادہ سی، اس لئی باقی ملکاں شریک نئيں ہوئے۔[۲]
میدان
[سودھو]تمام مقابلے مونٹی ویدیو دے تن میداناں ( stadiums)، سینٹینیل میدان، گران پارکیو سینٹرل میدان تے پھوسی ٹوس میدان وچ منعقد ہوئے۔ سینٹینیل میدان یوراگوئے دی آزادی دے سو سال پورے ہونے اُتے جشن منانے تے فیفا عالمی کپ دونے دے لئی تعمیر کيتا گيا سی۔ جوآن سکازو نے اس دا نقشہ بنایا سی۔[۸]
مونٹی ویدیو | |||
---|---|---|---|
میدان سینٹینیل | میدان گران پارکیو سینٹرل | میدان پھوسی ٹوس | |
تماشائیاں دے لئی جگہ: 90,000 | تماشائیاں دے لئی جگہ: 20,000 | تماشائیاں دے لئی جگہ: 1,000 | |
ٹیماں
[سودھو]وہ تیرہ ملکاں جو شریک ہوئے۔
- یوراگوئے
- ارجنٹائن
- امریکہ[۹][۱۰]
- یوگوسلاویہ
- چلی
- برازیل
- فرانس
- رومانیہ
- سانچہ:Country data PAR
- پیرو
- بیلجیم
- بولیویا
- میکسیکو
انتظامیہ
[سودھو]پہلے عالمی کپ وچ پندرہ ریفری تے لائن مین متعین کیتے گئے، جنہاں وچوں گیارہ دا تعلق براعظم امریکا توں تے چار یورپ توں سن، یورپی ریفریاں وچ اک اک فرانس تے رومانیہ کا، جدوں کہ دو بلغاریہ توں سن ۔ تے براعظم جنوبی و شمالی امریکا دے ریفریاں وچوں چھ یورگوئے، اک اک ارجنٹائن، برازیل، چلی، میکسیکو، بولیویا توں سی۔
|
|
طریقہ کار
[سودھو]تیرہ ٹیماں نوں چار گروپاں وچ ترتیب دتا گیا۔ پہلا گروپ چار ٹیماں اُتے تے باقی تِناں گروپ تن تین ٹیماں اُتے مشتمل سن ۔ ہر ٹیم نے اپنے گروپ وچ شامل ہر ٹیم توں اک اک مقابلہ کرنا سی۔ جیت دی صورت وچ دو درجے (points) تے بلانتیجہ مقابلہ دی صورت وچ صرف اک درجہ (point)ملدا۔ جے اک گروپ دی دو ٹیماں اک جداں درجہ اُتے پہنچ جانيں تاں اس دے لئی اک ٹیم دے حق وچ فیصلہ کيتا جاندا کہ کیہڑی ٹیم اگلے مرحلہ وچ جائے گئی۔ تا اسيں اس گل کيتی نوبت نئيں آئی۔ اس طرح ہر گروپ توں اک اک ٹیم دوسرے مرحلے وچ پہنچی، جس نوں ناک آؤٹ مرحلہ یا سیمی فائنل کہیا جاندا اے۔ اس وچ فیصلہ نا ہونے دی صورت وچ اضافی وقت دتا جانا سی مگر اس دی ضرورت نہ پیش آئی۔
ٹورنامنٹ دا خلاصہ
[سودھو]پہلا گروپ
[سودھو]صرف پہلا گروپ ہی ایسا سی جس وچ چار ٹیماں شامل سن، ارجنٹائن، چلی، فرانس تے میکسیکو۔ فرانس نے پہلے مقابلے وچ میکسیکو نوں ہرا کر عالمی کپ دی پسندیدہ (favourites) ٹیم توں دو روز بعد مقابلہ کرنا سی۔ فرانس دا گولچی مقابلہ شروع ہونے دے ویہہ منٹ بعد ہی زخمی ہوئے کے باہر چلا گیا تے کچھ دیر بعد ہی فرانس دا لورنٹ وی ارجنٹائن دے لوئیس مونٹی دی کک توں زخمی ہوئے گیا۔ اس دے اکیاسیواں منٹ وچ لوئیس مونٹی نے مقابلہ دا واحد گول کر کے ارجنٹائن نوں فتح دلا دی۔[۱۱] فرانس و ارجنٹائن دے مقابلہ وچ اس وقت تنازع ہوئے گیا جدوں چھ منٹ پہلے ہی ریفری المیڈا ریگو نے سیٹی بجا دی، مگر معاملہ حل کر ليا گيا تے چھ منٹ وقت ہور دتا گیا۔[۱۲] فرانس دا اگلا مقابلہ چلی توں سی۔ جس وچ عالمی کپ دی پہلی پینالٹی کک چلی دے خلاف فرانس نوں ملی، مگر اس گک نوں گولچی نے روک لیا اس طرح 19 جولائی 1930 نوں گولچی ایلکس پہلا عالمی کپ دا گولچی بن گیا جس نے پینالٹی کک روکيتی۔[۱۳] ارجنٹائن دا دوسرا مقابلہ میکسیکو توں سی جس وچ ارجنٹائن نوں تن پینالٹی کک ملیاں، ايسے دن میکسیکو دے گولچی نے فرنینڈو دی پینالٹی روکيتی۔[۱۴] ايسے مقابلہ وچ گلرامو سٹائبل نے عالمی کپ وچ پہلی بار تن گول ( hat-trick)کیتے۔[۱۵] ارجنٹائن دا کپتان مقابلہ وچ شریک نہ ہوئے سکیا سی، مگر اس دے باوجود 3-6 توں جیت گئے۔[۱۶] ارجنٹائن اپنے سارے مقابلے جیت کر سیمی فائنل وچ پہنچ گيا۔
دوسرا گروپ
[سودھو]دوسرے گروپ وچ برازیل، بولیویا تے یوگوسلاویہ شامل سن ۔ برازیل ٹیم اس گروپ دی اہم ٹیم سی جس توں اچھی کارکردگی دی امید دی جا رہی سی۔ لیکن پہلے ہی مقابلہ وچ یوگوسلاویہ نے برازیل نوں 2-1 توں شکست دتی۔[۱۷] بولیویا کوئی مقابلہ نا جیت سکیا۔ انہاں نے میزبان ٹیم نوں اک قطار وچ کھڑے ہوئے کے خراج تحسین پیش کيتا، ہر اک نے ایسی شرٹ پہن رکھی سی جس اُتے واوا برازیل (Viva Uruguay) لکھیا ہويا سی۔[۱۸] بولیویا دے مقابلے شروع وچ بولیویا دے لئی امید افزا محسوس ہوئے، لیکن اختتام تک بولیویا بری طرح ہار چکيا ہُندا۔ بولیویا ٹیم نے تِناں مقابلاں وچ کوئی گول نا کيتا۔[۱۹] بولیویا دونے، برازیل اک مقابلہ ہار کر، باہر ہوئے گئے، يوگوسلاویہ دونے مقابلے جیت کر سیمی فائنل وچ پہنچ گیا۔[۲۰]
تیسرا گروپ
[سودھو]میزبان یوراگوئے، رومانیہ تے پیرو گروپ تن وچ سن ۔ پہلا مقابلہ پیرو تے رومانیہ دا ہويا جس وچ پیرو دا کھلاڑی پلاسیڈو گالینڈو مقابلہ توں باہر کڈ دتا گیا۔ رومانیہ 3-1 توں جیت گیا، دو گول آخری وقت وچ کیتے گئے سن ۔ اس مقابلے وچ تماشائیاں دی تعداد صرف 2549 سی ایہ تعداد فیفا دی بیان کردہ اے لیکن اصل تعداد صرف 300 بیان کيتی جاندی اے۔ ایہ اج تک دی عالمی کپ دی تاريخ وچ سب توں کم تعداد اے۔[۲۱]
کیونجے حالے میدان سینٹینیل وچ تعمیراتی کم ہوئے رہیا سی اس لئی یوراگوئے نوں پنج دن انتظار کرنا پيا اپنے مقابلے دے لئی۔ یوراگوئے دے پہلے مقابلہ وچ باہر ہوئے گیا سی کیونجے اس دی بیوی آگئی سی۔[۲۲]
یوراگوئے پیرو توں پہلا مقابلہ جیت گيا، اگلا مقابلہ یوراگوئے دا رومانیہ توں سی جو اس نے 4-0 توں جیت کر، سیمی فائنل وچ جگہ بنا لی، اس طرح رومانیہ تے پیرو باہر ہوئے گئے۔[۲۳]
چوتھا گروپ
[سودھو]چوتھے گروپ وچ امریکا، پیراگوئے تے بیلجیم شامل سن ۔ امریکا دی ٹیم وچ زیادہ تر کھلاڑی نويں سن ۔ امریکا اپنا پہلا مقابلہ بیلجیم توں تے دوسرا مقابلہ پیراگوئے توں 3-0 توں جیت گیا، امریکا دے کھلاڑی پیٹانیڈو نے تن گوۂ اک مقابلہ وچ کر کے عالمی کپ دی تریخ دی پہلی ہیٹ ٹرک کيتی۔ 10 نومبر 2006 نوں فیفا نے کہیا کہ پہلی ہیٹ ٹرک گلرامو سٹائیبل نے کيتی سی، اس دے دو دن پیٹا نیڈو نے، مگر اس اُتے بعد وچ ٹام فلوری نے اعتراض کيتا کہ پہلی ہیٹ ٹرک پیٹا نیڈو نے ہی دی سی۔[۲۴][۲۵] پیرا گوئے نے بیلجیم نوں 1-0 توں ہرا دتا، لیکن امریکا دونے مقابلے جیت گيا سی اس لئی اوہ سیمی فائنل وچ پہنچ گیا۔
سیمی فائنل
[سودھو]سیمی فائنل وچ یوگوسلاویہ، ارجنٹائن، امریکا تے یوراگوئے پہنچے۔ پہلا سیمی فائنل امریکا تے ارجنٹائن دے درماں ہويا، جس وچ امریکا نے ایداں دے چھ کھلاڑی اپنی ٹیم وچ شامل کیتے سن جو برطانوی نژاد سن ۔ میدان بارش زدہ سی، پہلے آدھ وچ ارجنٹائن نوں 1-0 توں برتری حاصل سی، دوسرے آدھ وچ ارجنٹائن نے ہور پنج گول کر دتے جدوں کہ امریکا صرف اک گول کر پایا، ارجنٹائن چھ اک توں جیت گیا۔[۲۶]
دوسرا سیمی فائنل یوگوسلاویہ تے یوراگوئے دے درمیان ہويا، جس وچ یوراگوئے نے پہلے آدھ وچ دو تے یوگوسلاویہ نے اک گول گيا، لیکندوسرے آدھ وچ یوراگوئے نے ہور چار گول کیتے۔ پیڈروکیا نے ہیٹ ٹرک کيتی۔[۲۶]
تیسرا تے چوتھا درجہ
[سودھو]1934 فیفا عالمی کپ توں پہلے تک تیسرے تے چوتھے درجے دے لئی مقابلے نئيں کرائے جاندے سن ۔ اس لئی 1930 دے عالمی کپ وچ کِسے نوں تیسرا تے چوتھا قرار نئيں دتا گیا، البتہ سیمی فائنل ہارنے والی ٹیماں نوں بلا تخصیص تیسرے تے چوتھے درجہ اُتے منیا جاندا سکدا اے۔ ایہ اک غلط خبر مشہور اے کہ تیسرے تے چوتھے دے لئی مقابلہ ہويا جو یوگوسلاویہ نے 3-1 توں جِتیا۔،[۲۷] حیدر جاوید نے اپنی کتاب چار ہفتے مونٹی ویدیو وچ لکھیا اے کہ تیسرے تے چوتھے درجے دے لئی مقابلہ کيتا جانا فیفا دی لسٹ وچ سی، لیکن یوگوسلاویہ ٹیم، سیمی فائنل وچ یوراگوئے توں ہارنے اُتے کافی پریشان سی جس دی وجہ توں ایہ مقابلہ نہ ہوئے سکیا۔[۲۸] فائنل دے بعد سیمی فائنل ہارنے والی دونے ٹیماں نوں ہیکانسی دا تمغا ملا، [۲۹][۳۰] لیکن جدوں 1986 وچ فیفا نے 86 تک ہونے والے تمام عالمی کپ دی اک دستاویز چھاپی تاں اس وچ 1930 دے عالمی کپ وچ امریکا نوں تیسرے تے یوگوسلاویہ نوں چوتھے درجے اُتے دیکھایا گیا۔ 2010 وچ کوسٹا ہیڈزی جو 1930 وچ یوگوسلاویہ دی ٹیم دے نگران سن، انہاں دے بیٹے نے اس اُتے اعتراض کيتا تے کہیا کہ اس وقت یوگوسلاویہ نوں وی کانسی دا تمغا ملیا سی تاں امریکا نوں تیسرا درجہ کس طرح دتا گيا۔ تے یا وی دلیل دتی کہ یوگوسلاویہ نے سیمی فائنل اس وقت دی اولمپکس فاتح ٹیم یوراگوئے توں ہارا اس طرح سخت ٹیم توں ہارنے دی بنا اُتے یوگوسلاویہ نوں تیسرا درجہ ملنا چائیے۔[۳۱][۳۲]
فائنل
[سودھو]فائنل وچ ارجنٹائن تے یوراگوئے آمنے سامنے آ گئے، دلچسپ گل ایہ اے کہ 1928اولمپکس دا فٹ بال فائنل انہاں ہی دونے دے بیچ ہويا سی، جس وچ یوراگوئے 2-1 توں جیت گيا سی۔ فائنل سینٹینیل میدان وچ 30 جولائی نوں ہويا۔ فائنل وچ سیمی فائنل دی نسبت تماشائیاں دی تعداد نیڑے دس ہزار کم سی، ارجنٹائن دے حمایتی دریا پار کر کے آئے انہاں دے لئی ایہ مقابلہ زندگی تے موت دے مترادف سی، بیونیس آئرس توں مونٹی ویدیو تک دس کشتیاں ناکافی ثابت ہونيں۔[۱۷] اک اندازے دے مطابق دس توں پندرہ ہزار ارجنٹائنی تماشائی آئے سن ۔
مقابلاں دی تفصیلات
[سودھو]پہلا مرحلہ
[سودھو]پہلا گروپ
[سودھو]ٹیم | کھیلے | جتے | بلا نتیجہ | ہارے | گول کیتے | گول کھائے | فرق | درجہ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ارجنٹائن | 3 | 3 | 0 | 0 | 10 | 4 | +6 | 6 |
چلی | 3 | 2 | 0 | 1 | 5 | 3 | +2 | 4 |
فرانس | 3 | 1 | 0 | 2 | 4 | 3 | +1 | 2 |
میکسیکو | 3 | 0 | 0 | 3 | 4 | 13 | −9 | 0 |
فرانس | 4–1 | میکسیکو |
---|---|---|
لوئیس لورنٹ 19' مارشل لینگولر 40' اینڈریو مشی ناٹ 43', 87' |
Report | کارینو 70' |
پھوسی ٹوس، مونٹی ویدیو
تماشائی: 4,444 ریفری: ڈومنگو لمبرڈی (یوراگوئے) |
ارجنٹائن | 6–3 | میکسیکو |
---|---|---|
گلرمو سٹائبل 8', 17', 80' زومیلزو 12', 55' فرنسسکو وارولو 53' |
Report | مینیل روساس 42' (پینلٹی), 65' گایون 75' |
دوسرا گروپ
[سودھو]ٹیم | کھیلے | جتے | بلا نتیجہ | ہارے | گول کیتے | گول کھائے | فرق | درجہ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
یوگوسلاویہ | 2 | 2 | 0 | 0 | 6 | 1 | +5 | 4 |
برازیل | 2 | 1 | 0 | 1 | 5 | 2 | +3 | 2 |
بولیویا | 2 | 0 | 0 | 2 | 0 | 8 | −8 | 0 |
تیسرا گروپ
[سودھو]ٹیم | کھیلے | جتے | بلا نتیجہ | ہارے | گول کیتے | گول کھائے | فرق | درجہ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
یوراگوئے | 2 | 2 | 0 | 0 | 5 | 0 | +5 | 4 |
رومانیہ | 2 | 1 | 0 | 1 | 3 | 5 | −2 | 2 |
پیرو | 2 | 0 | 0 | 2 | 1 | 4 | −3 | 0 |
یوراگوئے | 4–0 | رومانیہ |
---|---|---|
پابلو ڈوریڈو 7' ہیکٹر سکارونی 24'[۳۳] پیری گرینو انسیلینو 30' پیڈروکیا 35'[۳۳] |
Report |
چوتھا گروپ
[سودھو]ٹیم | کھیلے | جتے | بلا نتیجہ | ہارے | گول کیتے | گول کھائے | فرق | درجہ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
امریکہ | 2 | 2 | 0 | 0 | 6 | 0 | +6 | 4 |
سانچہ:Country data PAR | 2 | 1 | 0 | 1 | 1 | 3 | −2 | 2 |
بیلجیم | 2 | 0 | 0 | 2 | 0 | 4 | −4 | 0 |
ناک آؤٹ مرحلہ
[سودھو]سیمی فائنل
[سودھو]ارجنٹائن | 6–1 | امریکہ |
---|---|---|
لوئیس مونٹی 20' الجیناڈرو سکوپی 56' گلرمو سٹائبل 69', 87' کالوس پیکولا 80', 85' |
جم براؤن 89' |
یوراگوئے | 6–1 | یوگوسلاویہ |
---|---|---|
پیڈروکیا 18', 67', 72'[۳۳] اینسیلیمو پیریگرینو 20', 31'[۳۳] سینٹوس ایراندی 61'[۳۳] |
Report | ڈورڈی 4'[۳۳] |
فائنل
[سودھو]یوراگوئے | 4–2 | ارجنٹائن |
---|---|---|
پیبلو ڈوراڈو 12' پیڈروکیا 57'[۳۳] سینٹوس ایراندے 68' ہیکٹر کیسٹرو 89' |
کارلوس پیسل 20' گلرامو سٹیبل 37'[۳۳] |
فائنل وچ میزبان یوراگوئے نے ارجنٹائن نوں دو دے مقابلے وچ چار گول توں شکست دے کے پہلا فیفا عالمی کپ دا فاتح بننے دا اعزاز حاصل کيتا ۔
گول کرنے والے
[سودھو]- 8 گول
- 5 گول
- 4 گول
- 3 گول
- کارلوس
- پرگینیاں
- پریگرنو
- سانچہ:Country data Kingdom of Yugoslaviaآئیون بیک
- 2 گول
|
- 1 گول
|
|
- اپنی طرف گول کرنے والا کھلاڑی
فیفا دی درجہ بندی
[سودھو]1986 وچ فیفا نے اک درجہ بندی جاری کی، جو 1986 تک دے انعقاد پزیر ہونے والے ہر فیفا عالمی کپ دی درجہ بندی سی۔[۳۵]
فیفا عالمی کپ 19030 دی درجہ بندی:
فائنل
سیمی فائنل کھیلنے والے
گروپ مرحلے وچ باہر ہوئے جانے والے
باہرلے جوڑ
[سودھو]چار دن مونٹی ویدو وچ ، عالمی کپ دی کہانی
ہور ویکھو
[سودھو]کتابیات
[سودھو]- Almeida, Rony J. (2006). Where It All Began. Lulu. ISBN 978-1-4116-7906-1.
- Crouch, Terry (2002). The World Cup: The Complete History. London: Aurum. ISBN 1-85410-843-3.
- (2003) Sport. Routledge. ISBN 978-0-415-26292-7.
- Freddi, Cris (2006). Complete Book of the World Cup 2006. London: HarperCollins. ISBN 0-00-722916-X.
- Glanville, Brian (2005). The Story of the World Cup. London: Faber and Faber. ISBN 0-571-22944-1.
- Goldblatt, David (2008). The Ball Is Round: A Global History of Soccer. Penguin. Retrieved on 30 August 2010.
- Hunt, Chris (2006). World Cup Stories: The history of the FIFA World Cup. Ware: Interact. ISBN 0-9549819-2-8.
- Jawad, Hyder (2009); Four Weeks In Montevideo: The Story of World Cup 1930, (Seventeen Media & Publishing)
- Lisi, Clemente Angelo (2007). A history of the World Cup: 1930–2006. Lanham, Maryland: Scarecrow Press. Retrieved on 26 April 2011.
- Seddon, Peter (2005). The World Cup's Strangest Moments. London: Robson. ISBN 1-86105-869-1.
حوالے
[سودھو]- ↑ BBC SPORT | WORLD CUP | History | Uruguay 1930
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ http://www.fifa.com/classicfootball/history/fifa/historyfifa4.html FIFA. Retrieved 1 December 2009.
- ↑ http://news.bbc.co.uk/sport3/worldcup2002/hi/history/newsid_1632000/1632201.stm BBC Sport (BBC). 11 April 2002. Retrieved 14 June 2009.
- ↑ Crouch, pp. 2–3
- ↑ Glanville, p. 16
- ↑ Freddi, Cris (2006). Complete Book of the World Cup 2006. London: HarperCollins. p. 1. ISBN 0-00-722916-X.
- ↑ Goldblatt (2008), p. 248
- ↑ Goldblatt, David (2007). The Ball is Round: A Global History of Football. London: Penguin. p. 248. ISBN 978-0-14-101582-8.
- ↑ There was no official World Cup third place match in 1930 and no official third place was awarded at the time; both the USA and Yugoslavia lost in the semi-finals. However using the overall tournament records, FIFA's official website lists the United States as the third place finishers in the 1930 World Cup.[۱]
- ↑ Fifa Bronze medal awarded to Thomas Florie captain of USA team.[۲]
- ↑ Freddi, Cris (2006). Complete Book of the World Cup 2006. London: HarperCollins. p. 3. ISBN 0-00-722916-X.
- ↑ Glanville, p. 18
- ↑ <Millingstein's History of World Cup
- ↑ <Millingstein's History of World Cup http://www.fifaworldcup.webspace.virginmedia.com/1930_fifaworldcup.htm Archived 2014-02-22 at the وے بیک مشین
- ↑ "1930 Golden Boot – Guillermo Stabile". Sky Sports. Archived from the original on 29 August 2006. Retrieved 20 June 2009. (archive.org mirror)
- ↑ Seddon, Peter (2005). The World Cup's Strangest Moments. London: Robson. p. 5. ISBN 978-1-86105-869-0.
- ↑ ۱۷.۰ ۱۷.۱ Glanville, p. 19
- ↑ Freddi, p. 5
- ↑ Crouch, p. 6
- ↑ Freddi, p. 6
- ↑ Freddi, p. 7
- ↑ Freddi, p. 8
- ↑ Almeida, p. 125
- ↑ "American Bert Patenaude credited with first hat trick in FIFA World Cup history". FIFA. Retrieved 19 June 2009.
- ↑ "The first World Cup hat trick". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (RSSSF). Archived from the original on 4 November 2009. Retrieved 3 December 2009.
- ↑ ۲۶.۰ ۲۶.۱ Crouch, p. 11.
- ↑ "World Cup 1930 finals". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (RSSSF). Archived from the original on 2 June 2009. Retrieved 14 June 2009.
- ↑ Jawad, Hyder (2009); Four Weeks In Montevideo: The Story of World Cup 1930, (Seventeen Media & Publishing), p. 105
- ↑ Florie medal – Where the Legend Began
- ↑ Marjanović medal – Sačuvana medalja Moše Marjanovića
- ↑ "Медаља из дома Хаџијевих сведочи да смо били трећи на Мундијалу" (in Serbian). Politika. Archived from the original on 3 May 2010. Retrieved 1 May 2010.
- ↑ "Još uvek sjaji bronza iz Montevidea" (in Serbian). Blic. Archived from the original on 23 June 2010. Retrieved 25 May 2010.
- ↑ ۳۳.۰۰ ۳۳.۰۱ ۳۳.۰۲ ۳۳.۰۳ ۳۳.۰۴ ۳۳.۰۵ ۳۳.۰۶ ۳۳.۰۷ ۳۳.۰۸ ۳۳.۰۹ ۳۳.۱۰ ۳۳.۱۱ ۳۳.۱۲ ۳۳.۱۳ ۳۳.۱۴ ۳۳.۱۵ ۳۳.۱۶ ۳۳.۱۷ ۳۳.۱۸ This is one of several goals for which the statistical details are disputed. The goalscorers and timings used here are those of FIFA, the official record. Some other sources, such as RSSSF, state a different scorer, timing, or both. See Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ FIFA initially credited the goal in the 15th minute to ٹام فلوری، but changed it to Patenaude in 2006. During previous years, it was also listed as an own goal by آوریلو گنزالیز (RSSSF).
- ↑ http://www.fifa.com/mm/document/afdeveloping/technicaldevp/50/09/00/fwc_mexico_1986_en_part4_279.pdf
- ↑ There was no official World Cup third place match in 1930 and no official third place was awarded at the time; both the USA and یوگوسلاویہ lost in the semi-finals. However using the overall tournament records, FIFA's official website lists the United States as the third place finishers in the 1930 World Cup.[۳]
- ↑ Fifa Bronze medal awarded to سیمس فلوری captain of USA team
- ↑ http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=1/index.html
- ↑ 1930 دے فیفا عالمی کپ وچ با ضابطہ طور اُتے تیسر تے چوتھی درجہ بندی نہيں کيتی گئی سی، کیونجے دے بعد ایہ دونے سیمی فائنل وچ ہارے سن اس لئی انہاں نوں ایتھے اُتے تیسرا تے چوتھا درجہ دتا گيا اے۔
سانچہ:فیفا عالمی کپ فاتحین سانچہ:1930 FIFA World Cup finalists