اسرائیل

اسرائیل
State of Israel
جدَوْلَة إِسْرَائِيل
چنڈا	نشان
راجگڑھ:	یروشلم
تھاں:	20,770 مربع کلومیٹر
لوک گنتی:	7,746,000
کرنسی:	شیکل
بولی:	عبرانی تے عربی

اسرائیل لیندے ایشیاء دا اک پارلیمانی لوکراج دیس اے۔ ایہ بحیرہ روم دے چڑھدے اتری کنڈیا تے وس ریا اے۔ اسرائیل 14 مئی 1948 نوں بنیا۔ پہلاں ایدا راجگڑھ تل ابیب سی تے اج کل یروشلم اے۔ اسرائیل نوں ساری دنیا توں آکے یہودیاں نیں مسایا۔ تے اے جنوب مغربی ایشیاء دا سب توں طاقتور ملک اے۔ اسرائیل چ کافی ساری آبادی فلسطینیاں دی وی اے۔ اسرائیل دی فوج نوں نوی سپارٹا کیا جاندا اے۔

14 مئی 1948 نوں ڈیوڈ بن گوریان نے اسرائیل دے برطانیہ توں ازادی دی دس دتی۔ ایس دے اگلس دن گوانڈی عرب دیساں نیں فلسطینی عرباں دا ساتھ دیندیاں ہویاں اسراغیل تے ہلہ بول دتا۔ ایس تے مکروں ہون والیاں لڑائیاں چ اسرائیل نے سین، گونال دیاں اچایاں غزہ تے لیندے اردن تے مل مار لیا۔

ناں

شبد 'اسرائیل" سب توں پرانی لکھت مصر وچ 1211 م پ یا 3223 ورے پہلے اک پتھر تے اے جیہڑا مصری میوزیم قاہرہ وچ پیا اے۔ ایہ سد یعقوب دا ناں سی جیدے 12 پتر اسرائیلیاں دے پرکھ نیں۔

جغرافیہ

اسرائیل دا ونسونا جغرافیہ اے ایدے دکھن وچ روہی ورگی تھاں اے تے اتر وچ برف دے پہاڑ نیں۔ ایہ لیندے ایشیاء وچ بحیرہ روم دے چڑھدے کنڈے تے اے تے ایدے اتر وچ لبنان، اتر چڑھدے ول شام، چڑھدے ول اردن تے فلسطین تے دکھن لیندے ول مصر اے۔ مصر نال ایدا بارڈر ایشیاء تے افریقہ دا بارڈر وی اے۔

1967 وچ مل ماری تھاں نوں کڈ کے ایدا تھاں 20,770 مربع کلومیٹر (8,019 مربع میل) بندا اے۔ ایدے وچ 445 مربع کلومیٹر تے پانی اے۔ اسرائیل اتر توں دکھن ول 424 کلومیٹر (263 میل) لماں اے تے ایدی چوڑائی 114 کلومیٹر (71 میل) توں لے کے 15 کلومیٹر (9.3 میل) تک اے۔ اسرائیل دا بارڈر 1,017 کلومیٹر (632 میل) لماں تے سمندری کنڈا 273 کلومیٹر (170 میل) اے۔

اسرائیلی مل ماریاں تھانواں وچ لیندا کنڈا 5,879 مربع کلومیٹر (2,270 مربع میل)؛ چڑھدا یروشلم 70 مربع کلومیٹر (27 مربع میل) تے گولان چڑھائیاں 1,150 مربع کلومیٹر (444 مربع میل) تے نیں۔ ٹلہ میرون 1,208 میٹر (3,963 فٹ) نال اسرائیل وچ سب توں اچی تھاں اے۔ مریا سمندر اپنی منفی 417 میٹر ڈونگائی نال سب تون ڈونگی تھاں اے۔ 251 کلومیٹر لماں دریاۓ اردن ماؤنٹ ہرمن توں ٹردا اے تے اردنی تریڑ نال تھلے نون وگدا ہویا جھیل طبریہ وچ آندا اے تے ایتھوں تھلے ول اردن تے اسرائیل دا بارڈر بناندا ہویا مریا سمندر وچ ڈگدا اے۔ اے اسرائیل دا سب توں لما دریا اے۔ جھیل طبریہ 53 کلومیٹر دے گھیر دی اتلے اسرائیل وچ اک جھیل اے۔

اسرائیل دے دکھن وچ نگیو دی روہی اے۔ اسرائیل دے دکھن وچ ایدا تھوڑا جیا کنڈا لال سمندر نال جڑدا اے ایتھے اسرائیلی سمندری اڈی ایلات اے تے نال دا سمندر خلیج ایلات اکھواندا اے۔

سیاست تے سرکار

اسرائیل اک پارلیمانی لوکراج اے۔ اسرائیل نوں 120 سنگیاں دی پارلیمنٹ چلاندی اے۔ سرکار نوں وزیراعظم چلاندا اے۔ وزیراعظم اسرائیلی پارلیمنٹ کنست وچ سب توں چوکھے ووٹ لین والی پارٹی دا ہوسکدا اے۔ اسرائیلی کنست وچ ووٹ سنگیاں دے بجاۓ پارٹیاں نوں پیندے نیں تے 2 ٪ توں تھوڑے ووٹ لین والی پارٹی دا کوئی سنگی نئیں چنیا جاندا۔ ایس توں ود لین والی پارٹی اپنی مرضی دے بندے ووٹ ناپ نال کنست وچ پجواندی اے۔ ایس پربندھ بارے اک اسرائیلی وزیراعظم گولڈامئیر نے کیا سی جے "اسرائیل وچ 30 لکھ وزیراعظم نیں"۔

پارلیمانی چوناں ہر چار ورے مگروں ہوندیاں نیں تے سرکار ٹٹن تے پہلے وی ہوسکدیاں نیں۔ اسرائیل دا ایدا نشان اے تے اوہدے کون نمیشی کم ای ہوندے نیں۔ 2009 دیاں چوناں وچ 14 سیاسی پارٹیاں کنست دیاں سنگی سن۔

لوک

2012 وچ اسرائیل وچ 7,933,200 لوک سن جنہاں وچ 5,978,600 یہودی سن۔ عرب اسرائیلی لوک گنتی دا 20.6% بندے نیں۔ اسرائیل نوں یہودیاں دے دیس لئی بنایا گیا سی تے دنیا وچ کتے وی رہن والا یہودی اسرائیل آکے رہ سکدا اے۔

1967 دی لڑائی وچ مل ماریاں تھانواں وچ لیندے کنڈے تے 300,000 یہودی وس رۓ نیں۔ 18,000 گولان اچائیاں تے ریندے نیں۔ 2011 وچ 250,000 یہودی چڑھدے یروشلم وچ رہ رۓ سن۔ ایسی تھانواں تے کل وسن والے یہودی 500,000 نے جیہڑے کل اسرائیلیاں دا 6.5% بندے نیں۔

بارلے جوڑ

• اسرائیل تے ویب سائیٹ

اسرائیل