"<span lang="ur">چندر گپت موریا</span>[[ گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے ]]" دیاں دہرائیاں وچ وکھراپا
گروہ گٹھ بندی: کاپی گٹھ :شخصیتاں توں گٹھ :تریخی شخصیتاں |
No edit summary |
||
| لیک ۱ – | لیک ۱ – | ||
{{Infobox royalty |
|||
| name = چندرگپت موریا |
|||
| image= Chandragupt maurya Birla mandir 6 dec 2009 (31) (cropped).JPG |
|||
| caption = چندرگپت موریا دا بتّ |
|||
| alt = Statue of a standing young man in red stone. |
|||
| title = [[چکرورتی]] |
|||
|succession= [[موریا راجونش]] |
|||
| reign = 322-298 بیسی |
|||
| othertitles = |
|||
| predecessor =[[نند سامراج]] دے [[دھنا نند]] |
|||
| successor =[[بندسار]] |
|||
| spouse =[[دردھارا]] |
|||
| issue =[[بندسارا]] |
|||
| native_lang1 =[[ینانی]] |
|||
| native_lang1_name1 = ساندروکوٹس |
|||
| house = [[موریا راجونش]] |
|||
| father = |
|||
| mother = |
|||
| Wife = سیلیکس نکیٹر دی پتری |
|||
| brothers = |
|||
|birth_date = 340 بیسی |
|||
|birth_place = [[پاٹلیپتر]]، [[بہار]]، [[بھارت]] |
|||
|death_date = 298 بیسی (عمر 41–42) |
|||
|death_place = [[شراونبیلاگاؤ]]، [[کرناٹک]]، بھارت{{sfn|Mookerji|1988|p=40}} |
|||
}} |
|||
[[Image:Chandragupta mauryan empire.GIF|right|250px|'''چندرگپت موریا''' دا راج]] |
|||
'''چندرگپت موریا''' (جم 340 [[ق م]]، راج 322 – 298 [[ق م]]) [[بھارت]] دا بادشاہ سی۔ اسنوں چندرگپت نام نال وی مخاطب کیتا جاندا اے۔ ایہناں نے [[موریا سلطنت]]/[[موریا شاہی خاندان]] دا قیام کیتا سی۔ چندرگپت پورے [[بھارت]] نوں اک سامراج دے ماتحت لیاؤن وچ کامیاب رہا۔ |
|||
==سلطنت دا قیام== |
|||
اسنے اپنے وزیر [[چانکیہ]] دی مدد نال راجا مہانند اتے نندونش دا ناس کر کے پٹنے وچ [[راجگڑھ]] قایم کیتا اتے سارے بھارت نوں ماتحت کیتا۔ اس دے راج وچ [[افغانستان]]، بہار، کاٹھیاواڑ اتے [[پنجاب]] وغیرہ دیس شامل سن۔ چندرگپت نے یونانی راجا سیلیوکس دی پتری نال ویاہ کیتا۔ مدراراکشس ناٹک وچ چندرگپت دی سندر کہانی ملدی اے۔ ایہہ B.C. 322 وچ راجسنگھاسن تے بیٹھا اتے B.C.298 وچ راجسنگھاسن چھڈکے بنباسی ہو گیا۔ چندرگپت دی چترنگنی فوج 6,90,000 سی۔ اس دا پتر بندوسار وی پرتاپی مہاراجہ ہویا اے۔ |
|||
==[[موریا سلطنت]]== |
|||
[[File:MauryanCoin.JPG|thumb|250px|left|موریا سلطنت دے تیجی صدی قبل مسیح دے چاندی دے سکے جنہاں تے ہاتھی تے چکر بنے ہوئے نیں]] |
[[File:MauryanCoin.JPG|thumb|250px|left|موریا سلطنت دے تیجی صدی قبل مسیح دے چاندی دے سکے جنہاں تے ہاتھی تے چکر بنے ہوئے نیں]] |
||
سنہ 321 قبل مسیح توں 204 ق م تک دے زمانے چ [[مگدھ]] ، اتلے [[ہندستان]] چ اک بوت وڈی سلطنت سی ، ایہہ سلطنت [[دریاۓ گنگا]] دی وادی توں لے کے [[پنجاب]] یعنی [[آریہ ورت]] تک سارا دیس اس دے ہیٹھ سی ۔ تے قدیم آریا دیاں ساریاں ریاستاں جہڑیاں کہ بدیہہ ، [[پانچال]] ، [[کوشل]] تے [[کاشی]] دے ناواں ناں مشہور سن ، ایہہ ساریاں مگدھ دے سلطنت چ شامل سن ۔ [[مگدھ دی سلطنت]] تے حکومت چندر گپت موریا دے خاندان دی سی ، اسنوں موریا اس لئی آکھئیا جاندا اے کہ اس دی ماں دا ناں مرا سی ۔ تریہہ(30) سال دے نیڑے چندر گپت موریا نے اس سلطنت تے راج کیتا ۔ |
سنہ 321 قبل مسیح توں 204 ق م تک دے زمانے چ [[مگدھ]] ، اتلے [[ہندستان]] چ اک بوت وڈی سلطنت سی ، ایہہ سلطنت [[دریاۓ گنگا]] دی وادی توں لے کے [[پنجاب]] یعنی [[آریہ ورت]] تک سارا دیس اس دے ہیٹھ سی ۔ تے قدیم آریا دیاں ساریاں ریاستاں جہڑیاں کہ بدیہہ ، [[پانچال]] ، [[کوشل]] تے [[کاشی]] دے ناواں ناں مشہور سن ، ایہہ ساریاں مگدھ دے سلطنت چ شامل سن ۔ [[مگدھ دی سلطنت]] تے حکومت چندر گپت موریا دے خاندان دی سی ، اسنوں موریا اس لئی آکھئیا جاندا اے کہ اس دی ماں دا ناں مرا سی ۔ تریہہ(30) سال دے نیڑے چندر گپت موریا نے اس سلطنت تے راج کیتا ۔ |
||
| لیک ۵ – | لیک ۳۸ – | ||
مگدھ دی سلطنت دا [[راجگھر]] [[پاٹلی پتر]] دا شہر سی ۔ [[باختر]] یعنی [[ترکستان]] دے [[راجہ]] [[سلوکس]] نے اس نال صلح کر کے اپنی دھی دا اس نال ویاہ کر دتا سی ۔ [[مگاستھینز]] ناں دا اک [[یونانی]] [[سفیر]] 8ورہے اس دے [[دربار]] چ رہئیا ۔ اس نے مگدھ دیس تے [[ہندو]]آں دے رسم تے رواج دا جہڑا حال دیکھئیا یاں سنئیا اوہ بوت تفصیل نال لکھئیا اے ۔ اوہ لکھدا اے کہ ، [[پاٹلی پتر]] اک بوت وڈا شہر سی جہڑا 9 [[میل]] لمبا تے 2 میل چوڑا سی ۔ مگدھ دے راجہ دی فوج چ 6 [[لکھ]] پیادے تے چالیہہ(40) [[ہزار]] سوار سن ۔ راجہ بوت عقل مندی تے خوبی نال حکومت کردا سی ۔ چندر گپت دا پوتا [[اشوک]] (272 ق م توں 232 ق م تک )جہڑا اس خاندان دا تیجا راجہ سی ، اوہ 272 ق م چ گدی تے بیٹھا تے اس نے چندر گپت توں وی ودھ شہرت پائی ۔ اس نوں اکثر [[اشوک اعظم]] آکھئیا جاندا اے ، کیونجے ایہہ اپنے ویلے دا سب توں وڈا تے طاقتور راجہ سی ۔ |
مگدھ دی سلطنت دا [[راجگھر]] [[پاٹلی پتر]] دا شہر سی ۔ [[باختر]] یعنی [[ترکستان]] دے [[راجہ]] [[سلوکس]] نے اس نال صلح کر کے اپنی دھی دا اس نال ویاہ کر دتا سی ۔ [[مگاستھینز]] ناں دا اک [[یونانی]] [[سفیر]] 8ورہے اس دے [[دربار]] چ رہئیا ۔ اس نے مگدھ دیس تے [[ہندو]]آں دے رسم تے رواج دا جہڑا حال دیکھئیا یاں سنئیا اوہ بوت تفصیل نال لکھئیا اے ۔ اوہ لکھدا اے کہ ، [[پاٹلی پتر]] اک بوت وڈا شہر سی جہڑا 9 [[میل]] لمبا تے 2 میل چوڑا سی ۔ مگدھ دے راجہ دی فوج چ 6 [[لکھ]] پیادے تے چالیہہ(40) [[ہزار]] سوار سن ۔ راجہ بوت عقل مندی تے خوبی نال حکومت کردا سی ۔ چندر گپت دا پوتا [[اشوک]] (272 ق م توں 232 ق م تک )جہڑا اس خاندان دا تیجا راجہ سی ، اوہ 272 ق م چ گدی تے بیٹھا تے اس نے چندر گپت توں وی ودھ شہرت پائی ۔ اس نوں اکثر [[اشوک اعظم]] آکھئیا جاندا اے ، کیونجے ایہہ اپنے ویلے دا سب توں وڈا تے طاقتور راجہ سی ۔ |
||
سنہ232 ق م چ [[اشوک]] مرئیا تے اس دے 40 سال مگروں موریا ٹبر]] دا وی خاتمہ ہوگئیا ۔ موریا دے مگروں 2 خاندان مگدھ ہور ہوئے جنہاں دے ناواں سوا دوجے ہور حالات کجھ معلوم نئیں ۔ اشوک دے 2 سو [[سال]] مگروں مگدھ دا راج [[اندھر |
سنہ232 ق م چ [[اشوک]] مرئیا تے اس دے 40 سال مگروں موریا ٹبر]] دا وی خاتمہ ہوگئیا ۔ موریا دے مگروں 2 خاندان مگدھ ہور ہوئے جنہاں دے ناواں سوا دوجے ہور حالات کجھ معلوم نئیں ۔ اشوک دے 2 سو [[سال]] مگروں مگدھ دا راج [[اندھر راجٹبر]] دے ہتھیں آئیا ۔ |
||
[[گٹھ:موریا شاہی خاندان]] |
|||
[[گٹھ:ہندستان]] |
[[گٹھ:ہندستان]] |
||
[[گٹھ:ہندستانی شخصیتاں]] [[Category:برصغیر]] |
[[گٹھ:ہندستانی شخصیتاں]] [[Category:برصغیر]] |
||
| لیک ۱۴ – | لیک ۴۷ – | ||
[[category:ہندستان دی تریخ]] |
[[category:ہندستان دی تریخ]] |
||
[[category:ہندو شخصیتاں]] |
[[category:ہندو شخصیتاں]] |
||
[[گٹھ:بھارت دی تریخ]] |
|||
[[en:Chandragupta_Maurya]] |
|||
۲۲:۵۳, ۲۴ دسمبر ۲۰۱۷ دی دہرائی
| چندرگپت موریا | |
|---|---|
| چکرورتی | |
_(cropped).JPG) چندرگپت موریا دا بتّ | |
| موریا راجونش | |
| راج ویلہ | 322-298 بیسی |
| پیشرو | نند سامراج دے دھنا نند |
| جانشین | بندسار |
| شریک حیات | دردھارا |
| نسل | بندسارا |
| ینانی | ساندروکوٹس |
| خاندان | موریا راجونش |
| جم | 340 بیسی پاٹلیپتر، بہار، بھارت |
| موت | 298 بیسی (عمر 41–42) شراونبیلاگاؤ، کرناٹک، بھارت[۱] |
چندرگپت موریا (جم 340 ق م، راج 322 – 298 ق م) بھارت دا بادشاہ سی۔ اسنوں چندرگپت نام نال وی مخاطب کیتا جاندا اے۔ ایہناں نے موریا سلطنت/موریا شاہی خاندان دا قیام کیتا سی۔ چندرگپت پورے بھارت نوں اک سامراج دے ماتحت لیاؤن وچ کامیاب رہا۔
سلطنت دا قیام
اسنے اپنے وزیر چانکیہ دی مدد نال راجا مہانند اتے نندونش دا ناس کر کے پٹنے وچ راجگڑھ قایم کیتا اتے سارے بھارت نوں ماتحت کیتا۔ اس دے راج وچ افغانستان، بہار، کاٹھیاواڑ اتے پنجاب وغیرہ دیس شامل سن۔ چندرگپت نے یونانی راجا سیلیوکس دی پتری نال ویاہ کیتا۔ مدراراکشس ناٹک وچ چندرگپت دی سندر کہانی ملدی اے۔ ایہہ B.C. 322 وچ راجسنگھاسن تے بیٹھا اتے B.C.298 وچ راجسنگھاسن چھڈکے بنباسی ہو گیا۔ چندرگپت دی چترنگنی فوج 6,90,000 سی۔ اس دا پتر بندوسار وی پرتاپی مہاراجہ ہویا اے۔
موریا سلطنت
سنہ 321 قبل مسیح توں 204 ق م تک دے زمانے چ مگدھ ، اتلے ہندستان چ اک بوت وڈی سلطنت سی ، ایہہ سلطنت دریاۓ گنگا دی وادی توں لے کے پنجاب یعنی آریہ ورت تک سارا دیس اس دے ہیٹھ سی ۔ تے قدیم آریا دیاں ساریاں ریاستاں جہڑیاں کہ بدیہہ ، پانچال ، کوشل تے کاشی دے ناواں ناں مشہور سن ، ایہہ ساریاں مگدھ دے سلطنت چ شامل سن ۔ مگدھ دی سلطنت تے حکومت چندر گپت موریا دے خاندان دی سی ، اسنوں موریا اس لئی آکھئیا جاندا اے کہ اس دی ماں دا ناں مرا سی ۔ تریہہ(30) سال دے نیڑے چندر گپت موریا نے اس سلطنت تے راج کیتا ۔
مگدھ دی سلطنت دا راجگھر پاٹلی پتر دا شہر سی ۔ باختر یعنی ترکستان دے راجہ سلوکس نے اس نال صلح کر کے اپنی دھی دا اس نال ویاہ کر دتا سی ۔ مگاستھینز ناں دا اک یونانی سفیر 8ورہے اس دے دربار چ رہئیا ۔ اس نے مگدھ دیس تے ہندوآں دے رسم تے رواج دا جہڑا حال دیکھئیا یاں سنئیا اوہ بوت تفصیل نال لکھئیا اے ۔ اوہ لکھدا اے کہ ، پاٹلی پتر اک بوت وڈا شہر سی جہڑا 9 میل لمبا تے 2 میل چوڑا سی ۔ مگدھ دے راجہ دی فوج چ 6 لکھ پیادے تے چالیہہ(40) ہزار سوار سن ۔ راجہ بوت عقل مندی تے خوبی نال حکومت کردا سی ۔ چندر گپت دا پوتا اشوک (272 ق م توں 232 ق م تک )جہڑا اس خاندان دا تیجا راجہ سی ، اوہ 272 ق م چ گدی تے بیٹھا تے اس نے چندر گپت توں وی ودھ شہرت پائی ۔ اس نوں اکثر اشوک اعظم آکھئیا جاندا اے ، کیونجے ایہہ اپنے ویلے دا سب توں وڈا تے طاقتور راجہ سی ۔
سنہ232 ق م چ اشوک مرئیا تے اس دے 40 سال مگروں موریا ٹبر]] دا وی خاتمہ ہوگئیا ۔ موریا دے مگروں 2 خاندان مگدھ ہور ہوئے جنہاں دے ناواں سوا دوجے ہور حالات کجھ معلوم نئیں ۔ اشوک دے 2 سو سال مگروں مگدھ دا راج اندھر راجٹبر دے ہتھیں آئیا ۔
- ↑ Mookerji 1988, p. 40.