خافی خان
| خافی خان | |
|---|---|
| تاریخ پیدائش | سنہ 1664
|
| تاریخ وفات | سنہ 1732 (67–68 سال)
|
 باب ادب
| |
ترمیم  | |
سیرت[سودھو]
محمد ہاشم نوں شہنشاہ محمد شاہ نے خفیٰ خان (یا خوافی خان) دا لقب دتا سی ، کیوں کہ اس دے آباؤ اجداد موجودہ ایران وچ خاف (یا خواف ) توں آئے سن ۔ اس دی پیدائش دی صحیح تریخ تے جگہ معلوم نئيں اے ، لیکن اوہ شاید ہندوستان وچ پیدا ہويا سی۔ منتخب ال لوباب فرماندے نيں کہ انہاں نے "صوابدید دی عمر" نوں پہنچدے ہوئے 52 سال مکمل کيتا سی جدوں شاہجہان دے وزیر سعد اللہ ( ہجری سال 1066) دی موت دے بعد 74 سال گزر چکے سن ۔ معاصر "صوابدید دی عمر" نوں 14 سال فرض کردے ہوئے ، اس توں ایہ ظاہر ہُندا اے کہ خافی خان 1664 دے نیڑے پیدا ہويا سی۔ [۱]
خافی خان دے والد خواجہ میر وی مورخ سن ، تے مغل شہزادہ مراد دے ماتحت اک اعلیٰ عہدے اُتے فائز سن ۔ خفی خان نے شاید اپنے کیریئر دا آغاز بطور مرچنٹ یا سرکاری کلرک دے طور اُتے کيتا سی ، تے 1693–1694 وچ بمبئی تشریف لے گئے ، جتھے انہاں دا اک انگریزی عہدیدار دے نال انٹرویو سی۔ [۱] سموگر دی لڑائی وچ خواجہ میر شدید زخمی ہوئے سن ، جس وچ مراد نوں اپنے بھائی اورنگ زیب نے شکست دتی سی۔ بعد وچ ، خواجہ میر نے اورنگزیب دی خدمت کيتی ، تے انہاں دے بیٹے خافی خان نے وی اورنگ زیب دے عہد (1658–1707) دے دوران مختلف سول تے فوجی خدمات انجام دتیاں۔ [۲]
خافی خان نے اورنگزیب دے جانشیناں دی خدمت کيتی ، جنہاں وچ بہادر شاہ ، فرخ سیر ، تے محمد شاہ شامل نيں۔ [۲] اوہ دکن تے گجرات وچ رہندا سی ، اک لمبا عرصہ سورت وچ گزاردا سی۔ اوہ احمد آباد ، راہوری ، تے چمپنر (جس دی گورنری شپ انہاں نے بہادر شاہ دے دور وچ سنبھالی تھی) وچ وی رہیا۔ انہاں دے منتخب اللباب وچ محمد شاہ دے دور حکومت دے 14 واں سال یعنی 1732 دے شروع تک دے واقعات شامل نيں۔ انہاں نے ہندوستان دی معمولی مسلم خانداناں دی تریخ اُتے وی اک کتاب لکھی: ایہ کتاب بظاہر فرشتے دے کم دا اک خاکہ سی ، تے اس دا اک چھوٹا جہا حصہ وی نسخے دی شکل وچ باقی اے۔ [۱]
خافی خان نے نظام الملکی دا لقب حاصل کيتا ، جس توں اندازہ ہُندا اے کہ انہاں نے اپنے آخری سالاں دے دوران نظام الملک ، آصف جاہ اول دی خدمت کيتی ، جس نے حیدرآباد ریاست قائم کيتا۔ اوہ شاہ نواز دا نیڑےی دوست سی ، آصف جاہ اول دا اک ہور درباری تے مآثر الامراء دا مصنف سی۔ [۱]
حوالے[سودھو]
- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ ۱.۳ H. Beveridge (1993). "K̲h̲wāfī K̲h̲ān". In M. Th. Houtsma. E. J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913–1936. BRILL. pp. 868–869. ISBN 90-04-09790-2.
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Harbans Singh, ed. (1992). The Encyclopaedia of Sikhism: M-R. Punjabi University. p. 148. ISBN 978-81-7380-349-9.