قطب مشتری (مثنوی)
قطب مشتری اردو زبان دی مشہور مثنوی اے جو ملا وجہی نے 1609ء وچ تحریر کيتی۔ مثنوی وچ محمد قلی قطب شاہ دی مدح تے اس دے عشق دی داستان بیان کيتی گئی اے۔ شاعری دے میدان وچ اس مثنوی نے بہت شہرت پائی۔ اس دا شمار اردو دے کلاسیکی ادب وچ ہُندا اے۔ قطب مشتری اس خاتون دا لقب اے۔ جس توں محمد قلی قطب نوں عشق سی۔ ايسے دے ناں اُتے مثنوی دا ناں اے۔
کردار[سودھو]
- سلطان ابراہیم قطب شاہ، بادشاہ
- محمد قلی قطب شاہ، شہزادہ
- مشتری، خاتون جس توں شہزادے نوں عشق ہويا۔
- زہرہ ،مشتری دی بہن
- عطارد ،مصور تے ہیرو دا رازداں
- مہتاب پری ،شہزادہ اُتے عاشق ہوئی سی
- سلکھن پری ، مہتاب پری دی کنيز
- شاہ سرطان ، حلب دا بادشاہ
- اسد خان ،مریخ دا باپ تے شاہ سرطان دا وزیر اعظم
- میروان (مشتری دی دائی)
محمد قلی قطب شاہ[سودھو]
محمد قلی قطب شاہ : (1580ء - 1611ء) سلطنت قطب شاہی دے پنجويں سلطان سن ۔ انہاں دا دار السلطنت گولکنڈہ سی۔ انہاں نے حیدرآباد شہر دی تعمیر کرکے اسنوں اپنا دار السلطنت بنایا۔ شہر حیدرآباد نوں ایرانی شہر اصفہان توں متاثر ہوکے بنوایا گیا۔
قطب مشتری[سودھو]
اردو ادب دے مورخاں دی رائے وچ ایہ اوہی حسینہ اے جو بھاگ متی دے ناں توں مشہور اے۔ ایہ رقص و موسیقی وچ وی کمال رکھدی سی۔ اس دے ناں اُتے بھاگ نگر شہر بسایا گیا، بعد وچ شہر دا ناں حیدرآباد تے بھاگ متی دا خطاب حیدرمحل ہوئے گیا۔
خلاصہ[سودھو]
محمد قلی قطب شاہ، زمانہ شہزادگی ہی وچ قطب مشتری اُتے فریفتہ ہوئے گیا تے چھپ چھپ کر اس نال ملاقاتاں کيتا کردا سی۔ بادشاہ (عبد اللہ قطب شاہ) نے پہلے تاں اسنوں باز رکھنے دی کوشش کيتی مگر اک بار محبوبہ نال ملاقات دے لئی شہزادے نے طوفانی دریا وچ گھوڑا ڈال دتا تاں باپ دی محبت جوش وچ آئی اس نے دریائے موسیٰ اُتے پل بنوا دتا، تاکہ شہزادہ بھاگ متی نال ملاقات کر سکے۔ تخت شاہی اُتے بیٹھنے دے بعد محمد قلی قطب شاہ نے بھاگ متی نوں حرم وچ داخل کر ليا۔ تے قطب مشتری دا خطاب دتا۔
حوالے[سودھو]
- تریخ بولی و ادب اردو، پروفیسر حمید اللہ شاہ ہاشمی، مکتبہ دانیال، لاہور، صفحہ 84-85