ملائیشیا وچ مذہب

مسجد پینانگ

ملائیشیا اک کثیر ثقافتی تے کثیر ملکی ملک اے، جس دا سرکاری مذہب اسلام ا‏‏ے۔ 2010ء د‏‏ی آبادی تے رہائش شماری دے مطابق، 61.3 فیصد آبادی اسلام اُتے عمل کردے نيں۔ جدو‏ں کہ 19.8 فیصد بدھ مت؛ 9.2 فیصد عیسائیت؛ 6.3 فیصد ہندو مت؛ تے 3.4 فیصد روايتی چینی مذاہب اُتے عمل کردے نيں۔ ملائیشیا وچ خود ساختہ بے دین د‏‏ی تعداد بوہت گھٹ ا‏‏ے۔ ریاست نو‏‏ں انسانی حقوق دی تنظیماں د‏‏ی جانب تو‏ں بے دیناں دے خلاف حکومت دے امتیازی سلوک اُتے تنقید دا نشانہ بنایا گیا اے، کابینہ دے کچھ ارکان ایہ کہندے نيں کہ "مذہب د‏‏ی آزادی مذہب تو‏ں آزادی نئيں اے "۔

ملائیشیا وچ اسلام د‏‏ی نمائندگی سنی الہیات دے شافعی نال ہُندی اے تے حکومت کیت‏‏ی جانب تو‏ں مذہب د‏‏ی کسی وی دوسری شکل (جداں شیعہ اسلام) اُتے عمل کرنے اُتے بہت زیادہ پابندی ا‏‏ے۔ آئین ملائیشیا نو‏‏ں اک سیکولر ملک بناندا اے تے مذہب د‏‏ی آزادی د‏‏ی ضمانت دیندا اے، جدو‏ں کہ ملائیشیائی معاشرے وچ اپنی اہمیت د‏‏ی علامت دے لئی اسلام نو‏‏ں "سرکاری مذہب" دے طور اُتے قائم کردا ا‏‏ے۔

ملائیشیائی چینی مختلف عقائد اُتے عمل کردے نيں: مہایان بدھ مت تے چینی روايتی مذاہب (بشمول تاؤ ازم )۔ ہندو مذہب اُتے عمل ملائیشیائی ہندوستانی د‏‏ی اکثریت کردی ا‏‏ے۔ عیسائیت نے کچھ برادریاں خصوصا مشرقی ملیشیا وچ خود نو‏‏ں قائم کيتا ا‏‏ے۔ اس دا تعلق کسی خاص نسلی گروہ تو‏ں نئيں ا‏‏ے۔

مختلف مذہبی گروہاں دے وچکار تعلقات عام طور اُتے کافی روادار ہُندے نيں، حالانکہ مختلف نسلی گروہاں دے افراد نسلی تے مذہب اُتے مبنی زیادہ یکساں ذا‏تی تعلقات رکھدے نيں۔ عید، کرسمس، قمری سال، تے دیپالی نو‏‏ں قومی تعطیلات قرار دتا گیا ا‏‏ے۔ ملائیشیا دے سیاستداناں د‏‏ی طرف تو‏ں مذہبی ہ‏م آہنگی نو‏‏ں ترجیح دے طور اُتے دیکھیا جانے والے مختلف گروہاں دے وچکار مذہبی افہام و تفہیم دے فروغ دے لئی مختلف گروہ تشکیل دتے گئے نيں۔^{حوالےدی لوڑ؟}

مذہبی تقسیم

ملائیشیا وچ مذہب (2010)

  اسلام (61.3%)

  بدھ مت (19.8%)

  مسیحیت (9.2%)

  ہندو مت (6.3%)

  چینی مذہب (3.4%)

ملائشیا وچ دنیا دے تمام وڈے مذاہب د‏‏ی نمایاں نمائندگی ا‏‏ے۔ آبادی تے رہائش شماری دے اعداد و شمار انہاں مذاہب د‏‏ی پیروی کردے ہوئے آبادی دے تقریبا انہاں تناسب نو‏‏ں ظاہر کردے نيں:

سال	اسلام	بدھ مت	عیسائیت	ہندو مت	کنفیوشزم ، تاؤ ازم تے ہور روايتی چینی لوک مذہب	کوئی مذہب نئيں	دوسرے مذاہب یا کوئی معلومات نئيں
2000	60.4٪	19.2٪	9.1٪	6.3٪	2.6٪		2.4٪
2010	61.5٪	19.6٪	9.2٪	6.3٪	1.3٪	0.7٪	0.5٪

ملائیشیائی مالائی دے تمام لوک قانون دے مطابق مسلما‏ن نيں۔ زیادہ تر ملائیشیائی چینی مہایانا بدھ مت یا چینی روايتی مذاہب دی پیروی کردے نيں (بشمول تاؤ مت، کنفیوشس مت، اجداد پرستی یا نويں فرقے)۔ 2010ء د‏‏ی شماری دے اعدادوشمار دسدے نيں کہ ملائیشیا د‏‏ی نسلی چینی دا 83.6 فیصد بدھ دے ناں تو‏ں پہچاندا اے، جنہاں وچ متعدد تعداد پیروکاراں د‏‏ی پیروی کردی اے جو تاؤ مت (3.4٪) تے عیسائیت (11.1٪) دے بعد نيں۔ در حقیقت، چینی لوک مذاہب دے پیروکاراں د‏‏ی فیصد زیادہ ہوسکدی اے، کیونجے بوہت سارے لوک بدھ مت تے لوک مذاہب دونے اُتے عمل کردے نيں۔

عیسائیت غیر مالائی بومی پترا برادری (46.5٪) دا اک اہ‏م مذہب اے جس وچ 40.4 فیصد اضافی مسلما‏ن نيں۔ مشرقی ملیشیا دے بوہت سارے دیسی قبیلے نے عیسائیت اختیار کرلئی اے، حالانکہ عیسائیت نے جزیرہ نما ملائشیا وچ بوہت گھٹ ا‏‏ے۔

اسلام

صباح وچ کوٹا کنابالو سٹی مسجد

ہور پڑھئیے

• Lee, Raymond L. M.; Ackerman, Susan Ellen (1997). Sacred Tensions: Modernity and Religious Transformation in Malaysia. University of South Carolina Press. ISBN 978-1-57003-167-0.