مہامیگھواہن خاندان
| مہامیگھواہن خاندان | |
|---|---|
| حصہ | شاہی خاندان |
| قسم حکمرانی | بادشآئی |
| تھاں آئی | گپتا سلطنت |
| نال بدلی | موریا سلطنت |
| آغاز | ۰۲۵۰ ق.م |
| خاتمہ | 5ویں صدی |
| انتظامی تقسیم | |
ترمیم  | |
مہامیگھواہن شاہی خاندان ( Mahā-Mēgha-Vāhana, دوجی جاں پہلی صدی ق م توں چوتھی صدی عیسوی دے شروع تک[۱][۲] ) موریا سامراج دے پتن توں بعد کلنگا دا اکّ پرانے حاکم شاہی خاندان سی۔[۳] پہلی صدی ق م وچ، مہامیگھواہن، چیدیراسٹرا (جاں سیترتھ، مطلب، چیڈیاں دا راج)[۴] دے اکّ راجا نے کلنگ اتے کوسل نوں جت لیا سی۔ مہامیگھواہن شاہی خاندان دے تیجے راجا کھارویلا دے راج دوران، دکھنی کوسل راج دا انکھڑواں انگ بن گیا۔ اسنے جین دھرم دی سرپرستی کیتی، پر دوجے دھرماں نال وتکرا نہیں کیتا۔[۵][۶] اوہ اپنے ہاتھیگنپھا شلالیکھ ولوں جانیا جاندا اے۔
دکھنی کوسل نوں بعد وچ دوجی صدی عیسوی دے شروعاتی حصے وچ ستواہن شاہی خاندان دے گوتمیپتر ستکرنی ولوں جت لیا گیا سی اتے دوجی صدی عیسوی دے دوجے ادھ تک اوہناں دے قبضے وچ رہا۔ ایہہ دوجی اتے تیجی صدی عیسوی دے دوران سی، میگھا جاں میگھواہن سیاسی نظارہ وچ دوبارہ ظاہر ہوئے اتے دکھنی کوسل اتے اپنا اختیار مڑ حاصل کیتا۔ سمدرگپت نے اپنی دکشیناپاٹھ مہم دوران کوسل دے مہیندر نوں ہرایا جو شاید میگھا ٹبر نال متعلق سی۔ نتیجے وجوں، چوتھی صدی عیسوی دوران دکھنی کوسل، گپتا سامراج دا حصہ بن گیا۔[۱][۷]
حکمراناں دی لسٹ[سودھو]
ہتھیگنپھا شلالیکھ ہیٹھ لکھے حکمراناں دا ذکر کردا اے۔[۸] ایہہ سدھے طور 'تے مہامیگھواہن اتے کھرویلا دے تعلقاں، جاں اوہناں وچکار راجیاں دی گنتی دا ذکر نہیں کردا اے۔[۹]
سدا شاہی خاندان جسنے گنٹاپلی توں اپنے شلالیکھ وچ امراوتی کھیتر وچ راج کیتا سی، اپنے آپ نوں مہامیگھواہن پروار نال متعلق کلنگا مہیساک دیساں دے مہاراجہ وجوں درساؤندے ہن۔[۱۰][۱۱] اوہ مہاں سدا، سوامک سدا اتے اسکا سدا سن۔[۱۰]
آرکیٹیکچر[سودھو]
ادیاگری اتے کھنڈگری گپھاواں مہامیگھواہن شاہی خاندان دے کم دی سبھ توں پرمکھ اداہرن اے۔ ایہہ گپھاواں دوجی صدی ق م وچ راجا کھرویلا دے حکمرانی دوران بنائیاں گئیاں سن۔ ادیاگری دا مطلب اے "سنرائیز ہلّ" اتے اس دیاں 18 گپھاواں ہن جدوں کہ کھنڈگری (دا مطلب "بروکن ہلّ") وچ 15 گپھاواں ہن۔ ہاتھیگنپھا گپھا ("ہاتھی گپھا") وچ ہاتھیگنپھا شلالیکھ اے، جو کہ دوجی صدی ق م وچ بھارت وچ کلنگا دے راجا کھرویلا ولوں لکھیا گیا سی۔ ہتھیگنپھا شلالیکھ وچ جین نموکر منتر نال شروع ہون والے ڈونگھے کٹے ہوئے براہمی اکھراں وچ ستاراں لائیناں ہن۔ ادیاگری وچ، ہتھیگنپھا (گپھا 14) اتے گنیشگنپھا (گپھا 10) خاص طور 'تے اپنیاں مورتیاں اتے راہتاں دے کلا خزانے دے نال-نال تریخی اہمیت دے کارن جانے جاندے ہن۔ رانی کا نور (مہارانی دے محل دی گپھا، گپھا 1) وی اکّ مکمل طور 'تے اکری ہوئی گپھا اے اتے اس نوں دست کاری پھریزاں نال وسیع روپ نال شنگاریا گیا اے۔ کھنڈگری اس دے سکھر توں بھونیشور دا اکّ ودھیا نظارہ پیش کردا اے۔ اننت گپھا (گپھا 3) عورتاں، ہاتھیاں، ایتھلیٹاں، اتے پھلاں نوں چکن والے ہنس دیاں اکریاں ہوئیاں مورتیاں نوں درساؤندی اے۔-
ادیاگری -
گنیش گنپھا (گپھا نن-10), ادیاگری -
ہتھی گنپھا (گپھا نن-14), ادیاگری -
-
نومنی گنپھا دے اندر تیرتھنکراں اتے دیوتیاں دی نقاشی -
ادیگری پتھر دیاں گپھاواں -
جین تیرتھنکراں دی نقاشی -
سرپا گنپھا (گپھا نن-13), ادیاگری
حوالے[سودھو]
- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Sahu, J. K. (1977). "The Meghas of Kosala". Proceedings of the Indian History Congress 38: 49–54. ISSN 2249-1937.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ For a map of their territory see: Schwartzberg, Joseph E. (1978). A Historical atlas of South Asia. Chicago: University of Chicago Press, 145, map XIV.1 (f). ISBN 0226742210.
- ↑ L Bhagawandas Gandhi (1927). Tribes in Ancient India.
- ↑ Hampa Nagarajaiah (1999). A History of the Early Ganga Monarchy and Jainism. Ankita Pustaka, 10. ISBN 978-81-87321-16-3.
- ↑ Kailash Chand Jain (2010). History of Jainism. D. K. Print World (P) Limited, 437. ISBN 978-81-246-0547-9.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Bhagwanlal Indraji (1885). "The Hâtigumphâ and three other inscriptions in the Udayagiri caves near Cuttack", Proceedings of the Leyden International Oriental Congress for 1883, 144–180.
- ↑ Sailendra Nath Sen (1999). Ancient Indian History and Civilization. New Age International, 176–177. ISBN 978-81-224-1198-0.
- ↑ ۱۰.۰ ۱۰.۱ Vyas 1995.
- ↑ Shimada, Akira (9 November 2012). Early Buddhist Architecture in Context: The Great St?pa at Amar?vat? (ca. 300 BCE-300 CE) (in en). BRILL. ISBN 978-90-04-23283-9.
سروت[سودھو]
- Vyas, Dr. R. T., ed. (1995), Studies in Jaina Art and Iconography and Allied Subjects, The Director, Oriental Institute, on behalf of the Registrar, M.S. University of Baroda, Vadodara, ISBN 81-7017-316-7