۱۹۸۱ ایرانی وزیر اعظم دے دفتر اُتے بمباری

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
۱۹۸۱ ایرانی وزیر اعظم دے دفتر اُتے بمباری
ایران وچ دہشت گردی دا حصہ
دھماکے دے بعد ایرانی وزیراعظم ہاؤس د‏‏ی عمارت
ٹکاناتہران, ایران
تریخ30 اگست 1981 (1981-08-30)
15,[۱] 14:45[۲] (+3:30)
نشانہایرانی اہلکار
ہلے دی قسم
بمباری
موتاں8[۳]سانچہ:Unreliable source inline
پھٹڑ23[۳]سانچہ:Unreliable source inline

ایران دے وزیر اعظم محمد جواد بہونر دے دفتر اُتے 30 اگست 1981 نو‏‏ں عوامی مجاہدین آف ایران (MEK) [۴][۵] بہونر، صدر محمد علی راجائی تے چھ ہور ایرانی سرکاری اہلکار ہلاک ہوئے۔ بریف کیس بم دھماکا ہفت تیر بم دھماکے دے دو ماہ بعد ہويا، جس وچ ایران دے دوسرے اعلیٰ ترین عہدے دار چیف جسٹس محمد بہشتی سمیت ستر تو‏ں ودھ ایرانی اہلکار ہلاک ہو گئے۔

ذرائع دے مطابق، "کسی نو‏‏ں بالکل نئيں معلوم سی کہ دھماکے دے وقت کمرے وچ کون سی۔" آخر کار، تن شرکاء ایداں دے سن جنہاں دا حساب نئيں لیا گیا جنہاں وچ مسعود کشمیری ، راجئی تے بہونار شام‏ل سن ۔ بعد وچ ایہ انکشاف ہويا کہ راجئی تے بہونار دونے دھمادے ميں ہلاک ہو گئے سن ۔ [۶] البرٹ بینلیوٹ دے مطابق، آیت اللہ خمینی نے بم دھماکے د‏‏ی ذمہ داری MEK اُتے عائد کيتی، "پر، ماہرین تعلیم تے مبصرین دے درمیان بہت زیادہ قیاس آرائیاں د‏‏ی جا رہیاں نيں کہ ایہ بم دھماکےآں د‏‏ی منصوبہ بندی آئی آر پی دے سینئر رہنماواں نے د‏‏ی ہوئے گی، بشمول بعد وچ ایرانی صدر علی اکبر ہاشمی-رفسنجانی۔ IRP دے اندر اپنے حریفاں تو‏ں چھٹکارا حاصل کرنے دے لئی۔" [۷]سانچہ:صفحہ درکار

اس دے بعد، عبوری صدارتی کونسل نے پنج قومی سوگ دا اعلان کيتا ، تے ایران د‏‏ی پارلیمنٹ نے آیت اللہ مہدوی کنی نو‏‏ں اگلا وزیراعظم منتخب کيتا۔

بمباری[سودھو]

اطلاعات اخبار دا صفحہ اول، دھماکے د‏‏ی رپورٹنگ۔
ایرانی وزیر اعظم دا دفتر 1981 دے دھماکے دے بعد۔

زندہ بچ جانے والےآں دے مطابق، بم اس وقت پھٹا جدو‏ں متاثرین وچو‏ں اک نے اک بریف کیس کھولیا جسنو‏ں مسعود کشمیری نے "MEK دے ایجنٹ" دے طور اُتے لیایا سی۔ [۸]سانچہ:صفحہ درکار اطلاعات نے رپورٹ کيتا کہ دھماکے تو‏ں پہلی منزل تباہ ہو گئی تے وزیر اعظم د‏‏ی عمارت د‏‏ی دوسری منزل نو‏‏ں جزوی طور اُتے نقصان پہنچیا، جو پادری اسٹریٹ اُتے واقع ا‏‏ے۔ راجئی، بہونار، تے فوجی تے سیکورٹی اہلکار مارے گئے۔ زخمیاں نو‏‏ں ملبے تو‏ں کڈ ک‏ے ہسپتال منتقل کر دتا گیا۔ انہاں دے شدید جھلس جانے د‏‏ی وجہ تو‏ں، لاشاں د‏‏ی آسانی تو‏ں شناخت نئيں ہوسکی سی، تے کچھ متاثرین نو‏‏ں انہاں دے دنداں تو‏ں شناخت کيتا گیا سی۔ سانچہ:غیر معتبر مآخذ؟ ]

اہ‏م عہدے دار مارے گئے۔[سودھو]

  • صدر محمد علی رجائی
  • وزیر اعظم محمد جواد باہنر
  • کرنل ایرانی پولیس دے سربراہ واحد دستجردی
  • عبد الحسین دفترین [۹]

اہ‏م عہدیدار زخمی[سودھو]

مشتبہ افراد[سودھو]

بھانويں کسی گروپ نے اس بم دھماکے د‏‏ی ذمہ داری قبول نئيں کيت‏‏ی لیکن اس دے باوجود اسنو‏ں MEK تو‏ں منسوب کيتا گیا۔ این دے ریڈ نے نوٹ کيتا کہ مغربی مبصرین دا خیال اے کہ ایران دے عوامی مجاہدین (MEK) "ممکنہ طور اُتے 28 جون تے 30 اگست دے بم دھماکےآں دے ذمہ دار سن ۔" پر، وان انگلینڈ نے نوٹ کيتا کہ "دھماکے اندرونی ذرائع نے کیتے سن - پہلا IRP دے دفاتر وچ کم کرنے والے اک ساتھی نے، دوسرا وزیر اعظم بہونار دے ہیڈ کوارٹر وچ سیکیورٹی دے انچارج گارڈ نے کيتا۔ " منگول بیات نے اس شبہ دا وی اظہار کيتا کہ ایم ای دے حملےآں دے قابل ہوئے گی "کیونجے حکومت کیت‏‏ی اعلیٰ سطح اُتے دراندازی ضروری ہُندی۔" اسلامی جمہوریہ ایران نے بعد وچ دعویٰ کيتا کہ ایہ حملہ MEK دے ایجنٹ مسعود کشمیری نے کيتا سی، بہونار دے دفتر تے سپریم نیشنل سیکیورٹی کونسل دے سیکرٹری ، جس نے حملے دے بعد ایران تو‏ں فرار ہونے دے لئی جعلی پاسپورٹ دا استعمال کيتا۔

بعد د‏‏ی تفتیش وچ ویہہ تو‏ں ودھ مشتبہ افراد د‏‏ی شناخت کيتی گئی، جنہاں وچ مسعود کشمیری ، علی اکبر تہرانی، محمد کاظم پیرو رضوی، خسرو غنبری تہرانی، جواد غدیری، محسن سجگارہ، تقی محمدی، تے حبیب اللہ دادشی شام‏ل نيں۔ [۱۰]

مجرم[سودھو]

اسلامی جمہوریہ ایران نے مسعود کشمیری (جو بم دھماکے تو‏ں اک سال پہلے بہونار دے دفتری سیکرٹری دے طور اُتے کم کر چک‏‏ے سن ) نو‏‏ں مجرم دے طور اُتے شناخت کيتا۔ پراسیکیوٹر جنرل دے دفتر دے اک اہلکار نے دسیا کہ کشمیری نے اپنی حکومت مخالف سرگرمیاں نو‏‏ں اِنّی اچھی طرح تو‏ں چھپایا سی کہ اس د‏ی غلطی تو‏ں اک لاش نو‏‏ں 31 اگست نو‏‏ں اسلامی انقلاب دے شہید دے طور اُتے پورے اعزاز دے نال سپرد خاک کر دتا گیا۔ [۱۱]

عبدالحسین دفتاریان دھماکے دے بعد لفٹ وچ پھنس گئے جتھے اوہ دم گھٹنے تو‏ں ہلاک ہو گئے۔ MEK نے ایہ افواہ پھیلیا ک‏ے کشمیری دے لئی کچھ وقت خریدیا کہ لفٹ وچ جو آدمی ملیا اوہ دراصل اوہی سی۔ بھانويں ایرانی حکا‏م نے MEK دے متعدد ایجنٹاں نو‏‏ں گرفتار تے سزائے موت دی، [۸]  کشمیری جعلی پاسپورٹ دا استعمال کردے ہوئے ملک تو‏ں فرار ہو گئے۔ [۱۲]

مابعد[سودھو]

رجائی تے بہونار د‏‏ی موت دے بعد، ایرانی آئین دے آرٹیکل 130 دے مطابق اک عبوری صدارتی کونسل تشکیل دتی گئی۔ عبوری کونسل اس وقت پارلیمنٹ دے اسپیکر آیت اللہ اکبر ہاشمی رفسنجانی تے سپریم کورٹ دے اس وقت دے صدر آیت اللہ موسوی اردبیلی اُتے مشتمل سی۔ کونسل نے پنج قومی سوگ دا اعلان کيتا تے وزیر داخلہ آیت اللہ مہدوی کنی نو‏‏ں آئندہ وزیر اعظم دے طور اُتے پارلیمنٹ دے لئی نامزد کيتا۔ سانچہ:غیر معتبر مآخذ؟ ] پارلیمان نو‏‏ں منتخب باہنر دے جانشین نو‏‏ں 2 اکتوبر 1981 اُتے اک انتخابی منعقد؛ کنی نے وزیر اعظم بننے دے لئی پارلیمانی اعتماد دا ووٹ حاصل کیا، حق وچ 178 ووٹ، مخالفت وچ 10 ووٹ، تے 8 غیر حاضر رہے (کل 196 ووٹاں وچو‏ں)۔ سانچہ:غیر معتبر مآخذ؟ ]

ہور ویکھو[سودھو]

حوالے[سودھو]

  1. ↑ "Shahrivar 8th in the mirror of memories; The hard times of bitter assassinations: Today is the anniversary of the explosion of the Office of the Prime Minister" (in fa). Farhikhtegan Newspaper. https://web.archive.org/web/20171213142743/http://newspaper.fdn.ir/Newspaper/MobileBlock?NewspaperBlockID=3611. Retrieved on
    ۴ نومبر ۲۰۲۱. 
  2. ↑ "The documents of suspects of PM office + Handwriting of the bomber" (in fa). Fars News Agency. http://www.farsnews.ir/newstext.php?nn=13940607000191. 
  3. ↑ ۳.۰ ۳.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  4. ↑ Newton, Michael (17 April 2014). Famous Assassinations in World History. ABC-CLIO. p. 27. ISBN 978-1-61069-286-1. 
  5. ↑ Rubin, Barry; Colp Rubin, Judith (28 January 2015). Chronologies of Modern Terrorism. Routledge. p. 246. ISBN 978-1-317-47465-4. 
  6. ↑ Muravchik, Joshua (23 July 2013). Trailblazers of the Arab Spring: Voices of Democracy in the Middle East. Encounter Books. ISBN 978-1-59403-679-8. 
  7. ↑ Katzman, Kenneth (2001). "Iran: The People's Mojahedin Organization of Iran". In Benliot, Albert V. Iran: Outlaw, Outcast, Or Normal Country?. Nova. ISBN 978-1-56072-954-9. 
  8. ↑ ۸.۰ ۸.۱ Newton, Michael (17 April 2014). Famous Assassinations in World History: An Encyclopedia [2 volumes]. ABC-CLIO. ISBN 978-1-61069-286-1. Retrieved 14 March 2017. 
  9. ↑ "When the secret of prime minister's elevator was decoded". Defa Press. http://defapress.ir/fa/news/98102/%D9%88%D9%82%D8%AA%DB%8C-%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA-%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%AF. 
  10. ↑ "Unsaid facts about Keshmiri, prime suspect of PM office bombing" (in fa). http://revolution.pchi.ir/show.php?page=contents&id=14986. Retrieved on
    28 May 2017. 
  11. ↑ United Press International (14 September 1981). "Iranian Says Secretary to Premier Hid Fatal Bomb in Teheran Office". The New York Times. https://www.nytimes.com/1981/09/14/world/iranian-says-secretary-to-premier-hid-fatal-bomb-in-teheran-office.html. 
  12. ↑ "When the secret of prime minister's elevator was decoded". Defa Press. http://defapress.ir/fa/news/98102/%D9%88%D9%82%D8%AA%DB%8C-%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA-%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%AF. 
"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=۱۹۸۱_ایرانی_وزیر_اعظم_دے_دفتر_اُتے_بمباری&oldid=663663" توں لیا