Jump to content

آئینو لوک

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
(آئنو لوک توں مڑجوڑ)
آئینو لوک
 

معلومات نسلی گروہ
دیس جاپان

روس   ویکی ڈیٹا اُتے (P17) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
نسلی گروہ نسلی گروہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P31) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مادری زبان آینو زبان   ویکی ڈیٹا اُتے (P103) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اک آئنو پروار
اک آئنو آدمی

آئینو لوک (جاپانی: アイヌ) جاپان دے شمالی حصے اتے روس دے بہت دور حڑھدے حصے وچّ وسن والی اک انسانی نسل ہے ۔ ایہہ جاپان دے ہوکائیڈو جزیرہ ، کرل جزیرہ مجموعہ اتے روس دے سخالین جزیرے اتے رہندے ہن ۔ ویلے دے نال - نال انہاں نے جاپانی لوکاں نال شادیاں کر لیتیاں ہن اتے اوہناں وچّ رل چکے ہن ۔[۱] اس وجہ ولوں ایہناں دی گنتی دا ٹھیک اندازہہ لگا پانا اوکھا ہے ۔ اندازا لگایا جاندا ہے کہ دنیا وچّ 25،000 توں 2،00،000 دے وچّ آئینو رہندے ہن ۔[۲]

آئینو لوکاں دیاں جڑاں

[سودھو]

آئیناں دا رنگ ہور جاپانیاں نالوں گورا ہندا ہے اتے اوہناں دے جسم اتے بال زیادہ ہندے ہن (پرانے ویلے وچّ آئینو پرکھ اکثر گھنی داڑیاں رکھیا کردے سن) । اس کارن توں کجھ وگیانیاں دا کدے ایہہ مننا ہویا کردا سی دے ایہناں دا تعلق یورپ دے لوکاں نال ہے ۔ لیکن جنٹکس دے پڑھائی نال پتہ چلا ہے کہ ایہناں دا یورپی لوکاں نال کوئی تعلق نہیں ۔ ہیپلو گروپ دے نظریئے ولوں ایہہ زیادہتر ہیپلو گروپ ڈی دی نسل پائے گئے ہن، جو جاپان وچّ کافی پایا جاندا ہے اتے جاپان دے باہر صرف تبت اتے بھارت دے انڈمان تے نکوبار جزیرےآں وچّ ہی زیادہ ملدا ہے ۔[۳] ماترونش سموہ دی نظر ولونائنووانوچّ ماترونش سموہ وائِ، ماترونش سموہ ڈی، ماترونش سموہ ایم7اے اتے ماترونش سموہ جی1 ملدے ہے ۔[۳][۴][۵] ایہہ سارے چڑھدا ایشیا، وچکار ایشیا اتے کجھ حد تکّ اتلے اتے دکھن امریکہ وچّ ملدے ہن ۔ پترونش اتے ماترونش دوناں ہی سنکیت دندے ہن کہ آئینو لوک چڑھدے ایشیا دے ہی علاقے وچّ پیدا ہوئے ہن ۔

بولی

[سودھو]

آئینوآں دے وکھرے قبیلے آئینو بولی پروار دی وکھریاں بولیاں بولیا کردے سن ۔ اس بولیاں نوں اک مڈھلی بولی پروار منیا جاندا ہے، یعنی ایہہ کسے ہور بولی پروار دا حصہ نہیں ہن ۔ موجودہ ویلے وچّ 100 ولوں وی گھٹّ لوک آئینو بولیاں نوں اپنی ماں بولی دے روپ وچّ بولدے ہن ۔ منیا جاندا ہے کہ آئنو بولیاں ہمیشا لئی لپت ہون دے بہت قریب ہن ۔

رہتل

[سودھو]

حکایتی آئنو رہتل جاپانی لوکاں کہ رہتل ولوں بہت وکھ سی ۔ پرکھ اک عمر دے ہون دے بعد کدے وی داڑھی نہیں کٹدے سن ۔ عورتاں اتے مرد دوناں اپنے بال کندھےآں تکّ لمبے رکھیا کردے سن ۔ سطریاں وچّ بلیاں دے آسپاس گدواکر (یعنی ٹیٹو کر دے) رنگنے نوں شنگار دا روپ منیا جاندا سی ۔ اس دا رنگ بھورج دی چھال جلاکے ملی کالکھ ولوں بنایا جاندا سی ۔ عورتاں اتے مرد ایلم دے رکھ دی اندرونی چھال دے ریشوں نال بنے وڈے لپیٹن والے چوغے پاؤندے سن ۔

ایہہ وی ویکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. Encyclopedia of bilingualism and bilingual education, Volume 1997, Colin Baker, Sylvia Prys Jones
  2. Poisson, B. 2002, The Ainu of Japan, Lerner Publications, Minneapolis, p.5.
  3. ۳.۰ ۳.۱ Tajima, Atsushi; et al. (2004). "Genetic origins of the Ainu inferred from combined DNA analyses of maternal and paternal lineages". Journal of Human Genetics 49 (4): 187–193. doi:10.1007/s10038-004-0131-x. PMID 14997363. 
  4. Tanaka, Masashi; et al. (2004). "Mitochondrial Genome Variation in Eastern Asia and the Peopling of Japan". Genome Research 14 (10A): 1832–1850. doi:10.1101/gr.2286304. PMID 15466285. 
  5. Noboru Adachi, Ken-ichi Shinoda, Kazuo Umetsu, and Hirofumi Matsumura, "Mitochondrial DNA Analysis of Jomon Skeletons From the Funadomari Site, Hokkaido, and Its Implication for the Origins of Native American," American Journal of Physical Anthropology 138:255–265 (2009)