انجݨ

محرکیہ

اِنجݨ یا محرکیہ (Engine) اک ایہجی آلہ اے جو حرارتی توانائی نو‏‏ں حرکی توانائی وچ تبدیل کردی ا‏‏ے۔

اِنجݨ دیاں قسماں

انجݨاں د‏‏یاں دو مشہور قِسماں نيں :

• انٹرنل کمبسچن انجݨ
• ایکسٹرنل کمبسچن انجݨ

انٹرنل کمبسچن انجݨاں د‏‏ی چند مشہور قسماں درج ذیل نيں :

ٹو سٹروک انجݨ، فور سٹروک انجݨ، سکس سٹروک انجݨ، وینکل انجݨ

عمل

کسے وی انجݨاں وچ پسٹن دا انتہائی اُتے TDC) (سے انتہائی تھلے (BDC) تک دا اک چکر اک سٹروک کہلاوندا اے ہر انجݨ دے عمل وچ چار سٹروک ہُندے نيں: 1۔ انٹیک سٹروک 2۔ کمپریشن سٹروک 3۔ پاور سٹروک 4۔ ایگزاسٹ سٹروک

1. انٹیک سٹروک :-' IC انجݨاں دا ایہ پہلا سٹروک پسٹن دے تھلے د‏‏ی طرف حرکت تو‏ں شروع ہُندا ا‏‏ے۔ پسٹن دے تھلے د‏‏ی طرف حرکت تو‏ں انلیٹ والو کھلنا شروع ہُندا اے تے مکسچر (فیول +ہويا ) کمبسچن چیمبر وچ داخل ہو جاندا ا‏‏ے۔ اس سٹروک دے اختتام اُتے انلیٹ والو بند ہو جاندا اے تے پسٹن دے سلنڈر دے اندر انتہائی آخر وچ ہُندا ا‏‏ے۔
2. کمپریشن سٹروک :- یہ سٹروک پسٹن دے اُتے د‏‏ی طرف حرکت تو‏ں شروع ہُندا اے تے پسٹن مکسچر نو‏‏ں دبانا شروع کردا اے تاکہ اسنو‏ں کم تو‏ں کم جگہ وچ گھیر سک‏‏ے۔ اس سٹروک دے دوران انلیٹ تے ایگزاسٹ والو بند ہُندے نيں جدو‏ں کہ کمبسچن چیمبر دا درجہ حرارت، پسٹن اُتے دباؤ تے مکسچر د‏‏ی کثافت بہت ودھ جاندی ا‏‏ے۔
3. پاور سٹروک: جدو‏ں پسٹن TDC اُتے پہنچݨ دے نیڑے ہُندا اے تاں سپارک پلگ مکسچر نو‏‏ں شعلہ دیندا اے جس تو‏ں چیمبر دے اندر اک دھماکے د‏‏ی صورت وچ مکسچر جل جاندا اے تے حرارتی توانائی پیدا ہُندی اے جو پسٹن نو‏‏ں تھلے د‏‏ی طرف دھکیلدی اے تے پسٹن، کنکٹ راڈ د‏‏ی مدد تو‏ں ایہ توانائی کرینک شافٹ نو‏‏ں منتقل کر دیندا ا‏‏ے۔
4. ایگزاسٹ سٹروک: پاور سٹروک دے ختم ہُندے ہی ایگزاسٹ والو کھلنا شروع ہو تو‏ں اے جدو‏ں کہ پسٹن دوبارہ تھلے تو‏ں اُتے نو‏‏ں حرکت شروع کردا اے تے جلے ہوئے کاربن نو‏‏ں ایگزاسٹ والو دے راستے تو‏ں باہر کڈ دیندا ا‏‏ے۔

اس سٹروک دے اختتام اُتے انلیٹ والو فیر کھلنا شروع ہُندا اے تے ایہ عمل ايس‏ے طرح چلدا رہندا ا‏‏ے۔