بھارتی پانی پالیسی

بھارتی پانی پالیسی
انتظامی تقسیم
ملک	بھارت

قومی جل نیتی جاں پانی پالیسی بھارت سرکار دے جل سروت وزارت ولوں جل سروتاں دی منصوبہ بندی اتے ترقی اتے اوہناں دی بہترین ورتوں نوں ریگولیٹ کرن لئی تیار کیتی گئی اے۔ پہلی قومی جل پالیسی ستمبر، 1987 وچ اپنائی گئی سی۔ 2002 اتے بعد وچ 2012 وچ اسدی تجزیہ کیتی گئی اتے اپڈیٹ کیتی گئی۔

بھارت عالمی دی آبادی دا 18% اتے عالمی دے جل سروتاں دا لگبھگ 4% اے۔ دیس دی پانی دی مسئلہ نوں حل کرن دا اکّ حل بھارتی ندیاں نوں انٹر-لنک بناؤنا اے۔

بھارت ہن تک لگبھگ 253 بلیئن کیوبک میٹر (بیسیئیم) دی لائیو واٹر سٹوریج گنجائش بناؤن وچ کامیاب رہا اے۔ سبھ توں پہلاں، ندی دیاں ماحولیاتی لوڑاں نوں وی دھیان وچ رکھیا گیا اے۔

پرمکھ خاصیتاں

پالسی دے ماتحت مکھ اپبندھ ہن:

1. ڈیٹا بینکاں اتے ڈیٹا بیس دے اکّ نیٹورک دے نال اکّ معیاری قومی اطلاع نظام قائم کرن دی سوچ کردا اے۔
2. ودھ توں ودھ اپلبدھتا حاصل کرن لئی سروت دی منصوبہ بندی اتے ریسائیکلنگ ।
3. انسانی بستیاں اتے ماحول 'تے پروجیکٹاں دے اثر نوں اہمیت دینا۔
4. سٹوریج ڈیماں اتے پانی نال متعلق ہور ڈھانچے دی سرکھیا لئی سمت-نردیش۔
5. دھرتی ہیٹھلے پانی دے استحصال نوں مقررہ کرو۔
6. ہیٹھلے کرم وچ پانی دی ونڈ دیاں ترجیحاں نوں سیٹ کرنا: پین والا پانی، سنچائی، ہائیڈروپاور، نیویگیشن، صنعتی اتے ہور ورتوں۔
7. ستہی پانی اتے دھرتی ہیٹھلے پانی لئی پانی دیاں دراں نوں چھوٹے اتے سرحدی کساناں دے مقصداں دے مدنظر ترکسنگت بنایا جانا چاہیدا اے۔

ایہہ نیتی کساناں اتے سوے-سیوی ایجنسیاں دی بھاگی داری؉ ، پانی دی گنوتا، پانی دی زوننگ، پانی دی سنبھال، ہڑھ اتے سوکا پربندھن، کٹمالی آدی نال وی متعلق اے۔

قومی جل پالیسی 2012

قومی جل پالیسی 2012 دا مکھ زور پانی نوں معاشی چنگا مننا اے جسدا وزارت اسدی سنبھال اتے کامیاب ورتوں نوں مُتحرک کرن دا دعوہ کردا اے۔ پانی-سپردگی سیواواں دے نجیکرن لئی بنائے گئے اس پربندھ دی وکھ-وکھ حلقیاں توں تنقید ہو رہی اے۔ ایہہ نیتی پالیسی دے 1987 اتے 2002 دے سنسکرناں وچ درسائے پانی دی ونڈ لئی ترجیحاں نوں وی دور کردی اے۔ ایہہ نیتی کئی راجاں توں اسویکار نال اپنائی گئی سی۔

نقاد

• پانی دے سیوا پرداتا توں سیوا دے سودھاکرتا تک پہنچ وچ پیراڈائیم تبدیلی۔
• نیتی اوہناں لوکاں وچ ورتوں نوں روکدی نہیں اے جو پانی لئی بھگتان کرن دی گنجائش رکھدے ہن۔
• PPP موڈ اکئٹی نوں یقینی نہیں بنا سکدا اے۔
• نیتی پردوشک تنخواہ دے اصول دی پالنا نہیں کردی، سگوں ایہہ گندے پانی دے علاج لئی پروتساہن دیندی اے۔
• پانی نوں معاشی لابھ دسّ کے نیتی دی تنقید کیتی گئی۔
• کجھ کھیتراں وچ ایہہ اجے تک کامیاب نہیں ہویا اے۔
• نیتی پانی دے آلودگی نوں گھٹاؤن 'تے دھیان نہیں دیندی۔
• نیتی پانی دی وپاری ورتوں، خاص کرکے دھرتی ہیٹھلے پانی لئی مقصد نہیں رکھدی اے

ایہہ وی ویکھو

• بین الصوبائی دریائی پانی متنازعات ایکٹ
• بھارت وچ زمینی پانی
• بھارت وچ سنچائی
• بھارت وچ جل سروت
• بھارت وچ پانی دی کمی
• بھارت وچ جل سپلائی اتے سینیٹیشن
• بھارت وچ پانی دا آلودگی

باہری لنک

• قومی جل پالیسی (پانی سروت وزارت سائیٹ)
• انڈیا واٹر ویک 2012 دوران بھارت دے وزیراعظم
• پانی: بارہویں سکیم وچ پیراڈائیم شفٹ ول، مہر شاہ ولوں سکیم کمیشن Archived 2013-11-11 at the وے بیک مشین
• IWMI کھوج رپورٹ نمبر # 1, 3, 14, 56, 72, 83, 107, 111, 121, 123, 125 آدی۔
• ہڑپا دور توں بھارتی آب و ہوا تبدیلی۔

حوالے