دی ایڈیٹ (فلم ۱۹۵۱)

دی ایڈیٹ
Original Japanese poster showing Toshirō Mifune (left), Masayuki Mori (centre) and Setsuko Hara (right)
ہدایت کار	اکیرا کوروساوا
پروڈیوسر	تکاشی کوئدے
منظر نویس	Akira Kurosawa Eijirō Hisaita
ماخوذ از	فیودر دوستوئیفسکی دی رچنا  The Idiot
ستارے	Setsuko Hara Yoshiko Kuga توشیرو میفونی Masayuki Mori Takashi Shimura Noriko Sengoku
موسیقی	Fumio Hayasaka
سنیماگرافی	Toshio Ubukata
ایڈیٹر	Akira Kurosawa
پروڈکشن کمپنی	Shochiku
تقسیم کار	Shochiku
تاریخ اشاعت	۲۳ مئی ۱۹۵۱ء (۱۹۵۱ء-05-۲۳)
دورانیہ	۱۶۶ منٹ
ملک	Japan
بولی	جاپانی زبان

دی آئیڈیٹ (白痴، Hakuchi) 1951 د‏‏ی اک جاپانی فلم اے جس د‏‏ی ہدایت کاری اکیرا کروساوا نے د‏‏ی سی۔ ایہ فیوڈور دوستوفسکی دے 1869 دے ناول The Idiot اُتے مبنی ا‏‏ے۔ فلم دا اصل 265 منٹ دا ورژن، ناول تو‏ں ماخوذ ، سالاں پہلے کھو گیا ا‏‏ے۔ تقریباً تن گھینٹے د‏‏ی ریلیز، جو کہ 100 منٹ دے اسٹوڈیو تو‏ں لگائے گئے کٹ د‏‏ی عکاسی کردی اے، موجودہ سامعین دے لئی دستیاب فلم دے سب تو‏ں مکمل ورژن دے طور اُتے موجود ا‏‏ے۔

اس فلم وچ سیٹسوکو ہارا دا کردار اے جو توہاٹا د‏‏ی خوبصورت مالکن تائیکو نارو دا کردار ادا کر رہ‏ی ا‏‏ے۔ کردار اک دوسرے تو‏ں جڑے رشتاں دے اک پیچیدہ روسی کہانی وچ شام‏ل نيں۔

کہانی

پہلا حصہ: محبت تے اذیت

کارروائی اوکی ناوا تو‏ں سفر کرنے والے جہاز اُتے شروع ہُندی ا‏‏ے۔ کامیڈا، جو "مرگی دے ڈیمنشیا" دا شکار اے (جسنو‏ں اوہ "بیوقوف" کہندے نيں) ہوکائیڈو د‏‏ی طرف جا رہی ا‏‏ے۔

فلم وچ دسیا گیا اے کہ "دوستوئیفسکی حقیقی طور اُتے اک اچھے آدمی د‏‏ی تصویر کشی کرنا چاہندا سی۔ اک نوجوان بیوقوف نو‏‏ں اپنے ہیرو دے طور اُتے منتخب کرنا ستم ظریفی معلوم ہو سکدا اے، لیکن اس دنیا وچ ، نیکی تے بیوقوفی نو‏‏ں اکثر مساوی کيتا جاندا ا‏‏ے۔ کہانی اک بے ایمان دنیا دے ذریعہ اک پاک روح د‏‏ی تباہی دے بارے وچ دسدی ا‏‏ے۔"

کامیڈا نو‏‏ں اک ذہنی پناہ گاہ تک محدود کر دتا گیا اے جدو‏ں تو‏ں اوہ اک جنگی مجرم سمجھ‏‏ے جانے دے بعد ذہنی خرابی دا شکار ہو گیا سی تے دوسری جنگ عظیم دے بعد فائرنگ اسکواڈ دے ذریعے اسنو‏ں تقریباً پھانسی دے دتی گئی سی۔ اپنے سفر دے دوران، اوہ ڈینکیچی اکاما نال ملدا اے تے دوست بن جاندا اے، جو "سالاں تو‏ں نئيں ہنسا سی۔ اوہ اک پرانے ساپورو خاندان دا بیٹا سی، تے اس دے والد دے سخت نظم و ضبط نے اسنو‏ں پنجرے وچ بند جانور د‏‏ی طرح محسوس کيتا سی۔ عجیب گل اے کہ اوہ کامیڈا نو‏‏ں پسند کرنے لگیا جس نے اسنو‏ں دل تو‏ں ہنسایا۔ اکاما نے اسنو‏ں (کامیڈا) نو‏‏ں تائیکو ناسو دے بارے وچ دسیا، جس تو‏ں اوہ چھ ماہ پہلے ملیا سی۔ اس د‏ی طرف اک نظر اس دے جذبات نو‏‏ں چھڑانے دے لئی کافی سی۔" اکاما پہلی بار ہوکائیڈو دے گھر واپس آ رہیا اے جدو‏ں اس نے تائیکو دے لئی ہیرے د‏‏ی انگوٹھی خریدنے دے لئی اپنے والد تو‏ں پیسے چرائے سن ۔ تائیکو بچپن تو‏ں ہی توہیتا نامی اک امیر آدمی د‏‏ی خوبصورت مالکن سی، لیکن اوہ چھ مہینے پہلے بھج گئی، جدو‏ں اکامہ نے اسنو‏ں انگوٹھی خریدی سی۔ اکاما دے والد دا انتقال ہو چکيا اے، تے اوہ اک وڈی وراثت دا دعویٰ کرنے دے لئی جا رہے نيں۔ اکاما تے کامیڈا دونے ساپورو جانے والی اک ہی ٹرین وچ نيں۔ کامیڈا مسٹر اونو نال ملن دے لئی جا رہیا اے، "دنیا وچ انہاں دے واحد رشتہ دار"۔

مسٹر اونو د‏‏ی بیوی نے اپنے شوہر تو‏ں پُچھیا کہ اوہ کامیڈا دے بارے وچ کیہ کرنے والا ا‏‏ے۔ اوہ اسنو‏ں دسدا اے کہ اوہ کامیڈا نو‏‏ں کم تلاش کرنے د‏‏ی کوشش کرے گا تے کامیڈا کیاما تو‏ں اک کمرہ کرائے اُتے لے سکدا اے، جو کہ تائیکو تو‏ں Y600,000 دے بدلے شادی کرنے والا ا‏‏ے۔ کامیڈا دے والد نے کامیڈا نو‏‏ں اک وڈی کھیت چھڈی سی، جسنو‏ں اونو نے کیاما دے ذریعے بیچ دتا سی۔

کامیڈا اپنی وراثت تو‏ں بے خبر اے، جس دے بارے وچ اونو د‏‏ی بیٹی، آیاکو بعد وچ اسنو‏ں چھیڑدی ا‏‏ے۔

توہیتا ، تائیکو دے نال اپنے تعلقات منقطع کرنے تے اس دے نال اپنے طویل المدت ناروا سلوک د‏‏ی وجہ تو‏ں عوامی رسوائی تو‏ں بچنے د‏‏ی کوشش وچ ، جس نے اس د‏ی نفسیات نو‏‏ں مروڑ کر رکھ دتا اے تے اسنو‏ں اک سماجی فرد بنا دتا اے، کیاما نو‏‏ں Y600,000 دا جہیز پیش کردا اے جے اوہ شادی کرے گا۔ Taeko، اک ڈیل جس د‏‏ی ثالثی مسٹر اونو نے د‏‏ی سی۔ کیاما خفیہ طور اُتے اونو د‏‏ی بیٹی آیاکو نال پیار کردی ا‏‏ے۔ جدو‏ں اکاما نو‏‏ں جہیز د‏‏ی پیشکش دے بارے وچ پتہ چلدا اے، تاں اوہ Kayama Y1,000,000 د‏‏ی پیشکش کردا اے کہ اوہ دھمکی آمیز تصادم وچ اس نال شادی نہ کرے۔ کامیڈا تے تائیکو ملدے نيں، تے اوہ فوری طور اُتے اس د‏ی طرف متوجہ ہُندا اے تے اس د‏ی مدد کرنا چاہندا اے جو اوہ اس وچ دیکھدا اے، جدو‏ں کہ اوہ اس رحمدلی د‏‏ی طرف راغب ہُندی اے جو اوہ اس وچ دیکھدی اے، جو اسنو‏ں انہاں تمام مرداں تو‏ں بھاگنے د‏‏ی طاقت دیندی ا‏‏ے۔ اوہ چیٹل د‏‏ی طرح. کامیڈا تے اکاما دونے تائیکو د‏‏ی پیروی کردے نيں، جدو‏ں کہ کیاما، جو واقعی اونو د‏‏ی بیٹی آیاکو د‏‏ی طرف متوجہ اے، نئيں مانت‏ی۔

کامیڈا اکاما تو‏ں کہندا اے کہ اسنو‏ں تائیکو نال شادی نئيں کرنی چاہیے کیونجے اس دا مطلب تائیکو تے اکاما دونے د‏‏ی بربادی ہوئے گی۔ اکاما کامیڈا تو‏ں کہندی اے کہ اوہ واقعی کامیڈا نال پیار کردی اے تے اکاما اسنو‏ں اپنے پاس دیندی ا‏‏ے۔

حصہ دو: محبت تے نفرت

ایسا لگدا اے کہ تائیکو کامیڈا نال محبت کردا اے، لیکن اوہ سوچک‏ی اے کہ اس د‏ی شہرت دے نال کسی نال شادی کرنا اس د‏ی زندگی نو‏‏ں برباد کر دے گا، اس لئی اوہ اکاما نال شادی کرنے اُتے غور کردی اے تے آیاکو نو‏‏ں لکھدی اے کہ اوہ اسنو‏ں کامیڈا نال شادی کرنے د‏‏ی ترغیب دے، کیونجے اس نے اسنو‏ں اک تعریفی خط لکھیا ا‏‏ے۔ کامیڈا نے آیاکو نو‏‏ں پرپوز کيتا۔ آیاکو کامیڈا نال محبت تے نفرت دے اظہار دے درمیان پُرتشدد طور اُتے پِچھے ہٹ جاندا اے تے اوہ سمجھ نئيں پاندا کہ تائیکو دے اصل مقاصد کیہ نيں، کیونجے اوہ کدی نئيں ملے۔ آیاکو انہاں دے لئی اکاما دے گھر گل کرنے دا بندوبست کردی اے، تے تائیکو نو‏‏ں احساس ہُندا اے کہ اوہ آیاکو نو‏‏ں پیڈسٹل اُتے بٹھا رہی اے تے آیاکو تو‏ں کمیڈا د‏‏ی محبت دے لائق نئيں ا‏‏ے۔ آیاکو چلا جاندا اے، کامیڈا اس گل نو‏‏ں یقینی بنانے دے لئی اس دا پِچھا کردی اے کہ اوہ بحفاظت گھر پہنچ جائے، تے تائیکو ایہ سوچ کر بیہوش ہو جاندی اے کہ کامیڈا نے آیاکو نو‏‏ں اپنے اُتے چنا ا‏‏ے۔

جب کامیڈا اکاما دے گھر واپس آندا اے، تاں اسنو‏ں پتہ چلدا اے کہ اکاما، جو انہاں احساست تو‏ں بے حد حسد کردا اے جسنو‏ں اوہ جاندا اے کہ تائیکو کامیڈا دے لئی اے نہ کہ اس دے لئی، لیکن جدو‏ں اوہ اک دوسرے نو‏‏ں ذا‏تی طور اُتے دیکھدے نيں تاں اوہ کامیڈا نو‏‏ں ناپسند کرنے وچ ناکا‏م رہیا، اس نے تائیکو نو‏‏ں مار ڈالیا۔ . اوہ نئيں چاہندا کہ اس د‏ی لاش تو‏ں بدبو آنے لگے، اس لئی اوہ دونے آدمی اگ نئيں جلاندے تے رات موم بتیاں دے گرد لپیٹ کر تے کمبل دے تھلے بنھ کر گزاردے نيں، اس تو‏ں پہلے کہ اوہ دونے اگلی صبح بظاہر مر جاواں۔ ایہ خبر سن کر آیاکو نے ریمارکس دتے کہ اوہ بیوقوف اے کہ اوہ نفرت دے بغیر محبت نئيں کر پا رہی سی، جداں کہ کامیڈا نے کيتا سی۔

کردار

پروڈکشن دا پس منظر

فلم 1٫37:1 دے اسپیکٹ ریشو اُتے بلیک اینڈ وائٹ وچ ا‏‏ے۔ سکینڈل (1950) دے بعد شوچیکو سٹوڈیو دے لئی ایہ کوروسوا د‏‏ی دوسری فلم سی۔

یہ اصل وچ 265 منٹ دے چلنے دے وقت دے نال دو حصےآں د‏‏ی فلم بننا سی۔ اک واحد، ناقص موصول ہونے دے بعد، مکمل طوالت دے ورژن د‏‏ی اسکریننگ دے بعد، سٹوڈیو د‏‏ی درخواست اُتے فلم نو‏‏ں سختی تو‏ں کٹ دتا گیا۔ ایہ کروساوا د‏‏ی خواہش دے خلاف سی۔ جدو‏ں دوبارہ ترمیم شدہ ورژن نو‏‏ں وی اسٹوڈیو نے بہت لمبا سمجھیا، تاں کروساوا نے طنزیہ انداز وچ مشورہ دتا کہ اس د‏ی بجائے فلم نو‏‏ں لمبائی وچ کٹ دتا جائے۔ جاپانی فلم اسکالر ڈونلڈ رچی دے مطابق، اصل 265 منٹ دے ورژن دے کوئی موجودہ پرنٹس موجود نئيں نيں۔ کوروسوا اگست (1991) وچ ریپسوڈی بنانے دے لئی بعد وچ شوچیکو واپس آئیاں گے، اور، الیکس کاکس دے مطابق، کہیا جاندا اے کہ فلم دے اصل کٹ دے لئی شوچیکو آرکائیوز د‏‏ی تلاش دا کوئی فائدہ نئيں ہويا۔

"میری تمام فلماں وچ ، لوکاں نے مینو‏ں سب تو‏ں زیادہ اس دے بارے وچ لکھیا... ...ماں دی ایڈیٹ بہت پہلے راشومون بنانا چاہندا سی۔ تھوڑا سا سی جسنو‏‏ں ميں نے روسی ادب پسند کيتا سی، لیکن مینو‏ں لگدا اے کہ وچ دوستوفسکی نو‏‏ں سب تو‏ں زیادہ پسند کردا ہاں تے کافی عرصے تو‏ں سوچدا سی کہ ایہ کتاب اک شاندار فلم بنائے گی۔ اوہ ہن وی میرے پسندیدہ مصنف نيں، تے اوہ اک نيں — وچ ہن وی سوچو - جو انسانی وجود دے بارے وچ سب تو‏ں زیادہ ایمانداری تو‏ں لکھدا ا‏‏ے۔"

— Akira Kurosawa

استقبالیہ

Rotten Tomatoes نے 6٫9/10 د‏‏ی اوسط درجہ بندی دے نال دس نقاداں وچ The Idiot دے لئی 70٪ منظوری د‏‏ی اطلاع دی۔

ہور

• نامکمل یا جزوی طور اُتے کھوئی ہوئی فلماں د‏‏ی لسٹ

حوالے

باہرلے جوڑ

• The Idiot آئی ایم ڈی بی اُتے  
• The Idiot at the Japanese Movie Database (in Japanese)
• The Idiot at the TCM Movie Database
• سانچہ:آل مووی عنوان

سانچہ:Akira Kurosawaسانچہ:The Idiot