گیورگی پلیخانوف
| جنم: | 29 نومبر 1856 روسی سلطنت |
|---|---|
| موت: | 30 مئی 1918 (عمر 61 سال) فنلینڈ |
| شہریت: | روسی |
| بولی: | روسی |
| کتہ: | سدھانتک لیکھنی |
| مکھ کم: | اتہاس دی ادویتوادی ویاکھیا |
| تحریک: | سماج وادی |
گیورگی ویلینتینووچ پلیخانوف (روسی: Георгий Валентинович Плеханов ، 29 نومبر 1856 – 30 مئی 1918) [۱] اک روسی انقلابی اتے روس دے سبھ توں پہلے مارکسسٹ مفکر سن۔ اوہ روس وچ سوشل ڈیموکریٹک انقلاب دا اک بانی سی۔ 1880 اتے 1890 دے دہاکیاں وچ اوہناں نے پوری دنیا نوں مارکسسٹ نظریعے اتے اسدے اتہاس دے بارے شاندار رچناواں دتیاں، جنہاں وچ اوہناں نے مزدور طبقے دی انقلابی وچاردھارا نوں پیش کرن والے کارل مارکس اتے فریڈرک اینگلز دے وچاراں اتے سکھیاواں دی نہ صرف رکھیا کیتی سگوں اوہناں نوں ہور ڈویلپ وی کیتا اتے اوہناں دی نوں وضاحت اتے وستار کر کے لوکپری بنایا۔ مارکس اتے اینگلز جرمنی دے اجیاے دانشور سن جنہاں نے سیاسیات، معاشیات اتے فلسفے دے میدان وچ مزدور طبقے دا پکھ لیندے ہوئے اس ویلے تک دنیا وچ پرچلت وچاراں اتے وچاردھاراواں دی تنقید کردے ہوئے مزدور طبقے دی مکتی دا انقلابی نظریعہ پیش کیتا سی۔ دہاکیاں دی محنت، جدوجہد، تجزیہ، بحث-مباحثیاں نال ڈویلپ ایہی یگانترکاری نظریعہہ مارکسزم ، کمیونزم وغیرہ دے نام نال جانیا جاندا اے۔
تریخی مادہ پرستی دی وضاحت
[سودھو]اتہاس وچ وکھ-وکھ سماجی نظاماں (آدم سامواد، داس سماج، سامنتی سماج، سرمایہ دارانہ سماج) دی ترقی دے سائنس نوں پیش کرن والا مارکسسٹ نظریعہ تریخی مادہ پرستی کہاؤندا اے۔ پلیخانوف نے تریخی مادہ پرستی دی وضاحت کیتی۔ اسدے علاوہ اوہناں نے اتہاس وچ مکمل عامَ جنتا اتے آدمیاں (لیڈراں) دے کردار، مالی حالت دے بنیادی ڈھانچے دے ادھرچنا ( سیاست، قانون، ساہت، وچاردھاراواں، اخلاقیات، ریتیاں۔.۔) دے نال تعلقاں دی مارکسزم دے بنیاد اتے سائنسی جانچ پڑتال کیتی۔ سماجی تبدیلی اتے ترقی وچ وچاردھاراواں دے اہمیت بارے وی پلیکھانوو نے لکھیا۔
فلسفہ شاستر، سہج شاستر، سماجی اتے سیاسی وچاراں دے اتہاس اتے خاص کر روس وچ مادہ پرستی اتے فلسفہ شاستر دے اتہاس بارے اوہناں دیاں رچناواں سائنسی وچاراں اتے ترقی پسند رہتل دے ترقی دے حوالہ وچ وڈملا یوگدان ہن۔