کلیکھو پُل

کلیکھو پُل
جم	20 جولائی 1969   ہوائی، اروناچل پردیش
وفات	9 اگست 2016 (47 سال)  ایٹانگر
وجہ وفات	پھانسی
طرز وفات	خودکشی
رہائش	ایٹانگر
شہریت	بھارت
مذہب	اینیمزم
جماعت	انڈین نیشنل کانگرس
عملی زندگی
پیشہ	سیاست دان

کلیکھو پُل (20 جولائی 1969 – 9 اگست 2016) (انگریزی: Kalikho Pul), اک بھارتی سیاستدان اتے اتلے چڑھدے صوبے اروناچل پردیش دا 8واں وزیراعظم سی۔ ایہہ ساڈھے چار مہینے اروناچل پردیش دا وزیراعظم رہیا۔ اس نے فروری 2016 توں جولائی 2016 تک وزیراعظم دا عہدہ سمبھالیا۔ 13 جولائی نوں سپریم کورٹ دے آرڈر دے بعد کلیکھو پُل نوں صوبے دے وزیراعظم دا عہدہ چھڈنا پیا سی۔ 9 اگست 2016 نوں کتھت طور تے ایٹانگر واقع اپنے سرکاری ہاؤس وچ خودکُشی دے کارن اسدی موت ہو گئی۔

شروع دا جیون

کلکھو پلّ اروناچل دے کمان مشمی قبیلے توں سی۔ ایہہ قبیلہ بھارت - چین سرحد دے دوناں طرف ملدا ہے۔ کلکھو جدوں صرف ڈھائی سال دا سی، ادوں اس دی ماں چل وسی۔ 5 سال دی عمر وچّ اس نے اپنے پیؤ نوں وی کھوہ دتا۔ اس دا بچپن بے حدّ غریبی اتے دھڑوں وچّ گزریا۔ کلکھو نے دسیا کہ ایہہ آنٹی دے گھر وچّ پلے-ودھے۔ جنگل توں لکڑی لے کے آؤندا سی، تاں اک وقت دا کھانا ملدا سی۔ کلکھو نے بڑھئی دا کم وی کیتا۔ اس دی شرواتی تنخواہ روزانہ ڈیڈھ روپئے سی۔ اس نے رات وچّ چونکیدار دا وی کم کیتا جس بدلے اس نوں 212 روپئے مہینے دا محنتانہ ملدا سی۔ اس نوں سکول دی پڑھائی دے دوران ہی ٹھیکے اتے چھوٹے-موٹے کم کرن لگّ پیا سی۔ 9ویں کلاس وچّ آؤندے آؤندے ایہہ 4 پرانے ٹرکّ خریدن وچّ کامیاب رہا۔ پلّ نے بعد وچّ پڑھائی پوری کیتی۔ اندرا گاندھی گورنمینٹ کالج توں بی اے کیتی۔ ڈگری دے تیسرے سال تکّ کلکھو نے 2.73 لکھ روپئے وچّ اپنا اک گھر بنایا۔ کالج دے دناں وچّ ایہہ طالب علم سیاست وچّ آئے، پھر کانگرس نے ایہناں نوں صوبائی اسمبلی دی ٹکٹ دتی۔

سیاسی جیون

کلکھو سال 2003 توں لے کے 2007 تکّ مکھمنتری گیگانگ اپانگ دے منترالے وچّ راج وتّ منتری رہے سن۔ الیکھنی ہے کہ راج وچّ راجنیتک سنکٹ دی شروعات دسمبر 2015 وچّ تدّ ہوئی جدوں کانگرس دے 47 ودھائکاں وچوں 21 نے بغاوت کر دتی اتے نبام ٹکی دی اگوائی والی کانگرس دی سرکار الپ مت وچّ آ گئی۔ 26 جنوری 2016 نوں راج وچّ راشٹرپتی شاسن لگایا گیا سی۔ 16 فروری ، 2016 نوں کیندری منتریمنڈل نے راج توں راشٹرپتی شاسن ہٹان دی سفارش دے بعد راجپال جے پی راجکھووا نے ایٹانگر وچّ راج-محل وچّ آجوجت سماروہ وچّ اس نوں پد اتے گپتتا دی سہں دوائی۔ مکھمنتری کلکھو پلّ دے نال کانگرس دے 19 باغی ، بیجیپی دے 11 اتے دو نردلی ودھائک سن۔ کلکھو دی اگوائی وچّ بنی سرکار نوں کانگرس نے غیرکانونی ٹھہرایا سی۔ اسدے خلاف کانگرس اچتم عدالت پہنچی سی۔ کانگرس نوں حالانکہ اچتم عدالت توں اس سمیں کوئی راحتَ نہیں ملی سی۔ اسدے بعد جولائی وچّ عدالت ولوں ہری جھنڈی ملن دے بعد نبام تکی نوں دوبارہ مکھمنتری پد مل گیا۔ اچتم عدالت نے پردیش وچّ لگائے گئے راشٹرپتی شاسن نوں غیرکانونی قرار دتا سی۔ راج ودھانسبھا وچّ کانگرس نے اپنا وشواس مت حاصل کرنا سی۔ بھاجپا نوں اک طرف جتھے کلکھو پلّ اتے باغی ودھائکاں اتے پورا بھروسہ سی، اتھے ہی آخری سمیں کانگرس نے راجنیتک داء کھیڈدے ہوئے نبام تکی نوں ہٹاکے پیما کھانڈو نوں مکھمنتری بنا دتا۔ زیادہتر باغی ودھائک حالانکہ تکی توں اسنتشٹ سن، اجیہے وچّ اس نوں ہٹائے جان دا فیصلہ کانگرس دے پکھ وچّ گیا اتے اسنے سدن وچّ بہومت ثابت کر دتا۔ استوں نہ کیول بھاجپا نوں، سگوں کلکھو پلّ نوں وی کافی وڈا صدمہ پہنچیا سی۔

موت

اس نے کتھت طور تے اپنے گھر وچّ ہی پکھے نال لمککے آتم ہتیا کر لئی۔ اوہ سیئیم گھر وچّ ہی رہِ رہے سن اتے اتھے اس نے فانسی لگاکے خدکشی کر لئی۔ کالکھو پلّ کانگرس توں بغاوت کر بھاجپا وچّ شامل ہوئے سن اتے مکھ منتری بنیا سی۔ لیکن سپریم کورٹ دے نردیش دے بعد اس نوں مکھ منتری دی کرسی چھڈنی پئی سی۔ دسیا جاندا ہے کہ ستا جان دے بعد اوہ مانسک کلیش دے دور وچوں گزر رہا سی۔

جواب

وپردیش دے سابق مکھ منتری نبام تکی نے کلکھو دی موت دی خبر اتے افسوس جتاؤندے ہوئے کیہا، ایہہ بے حدّ دکھد اتے بدقسمتی بھری ہے کہ کلکھو پلّ ورگے جوان نیتا ہن ساڈے نال نہیں ہن۔ ارناچل پردیش دے بھاجپا پردھان تاپر گوئو نے کیہا کہ سانوں دکھ ہے...... اوہ اک چنگے نیتا سن۔ آج دے ارناچل دے نیتاواں دی حالت لئی دلی دے کانگرس نیتا ذمہ دار ہن۔ میں کانگرس نوں آروپت کردا ہاں۔ کویں ہویا، کیوں ہویا اجیہا، ایہہ تاں ہولی - ہولی پتہ چلیگا۔

حوالے