میرپور دا قتل عام ۱۹۴۷
33°9′N 73°44′E / 33.150°N 73.733°E
| میرپور دا قتل عام ۱۹۴۷ | |
|---|---|
| تاریخ | نومبر ۱۹۴۷ |
| مقام | ضلع میرپور33°9′N 73°44′E / 33.150°N 73.733°Eمتناسقات: 33°9′N 73°44′E / 33.150°N 73.733°E |
| اہداف | نسل کشی، دھرم دا صفایا |
| طریقہ کار | فساد کرنا، پوگروم، کٹوڈھ، لٹمار، بلاتکار |
| متاثرین | |
| اموات | ۲۰٬۰۰۰+ ہندو/سکھ[۱][۲][۳][۴][۵] |
| Lua error in ماڈیول:Location_map at line 380: The value "{{{longitude}}}" provided for longitude is not valid. | |
۱۹۴۷ دا میرپور قتل عام پہلی کشمیر جنگ دوران ہتھیاربند پشتون قبیلیاں اتے مقامی ہتھیاربند مسلماناں ولوں اج دے آزاد کشمیر دے میرپور وچ ہزاراں ہندو اتے سکھ شرنارتھیاں دی قتل سی۔ اس توں بعد ۲۵ نومبر ۱۹۴۷ نوں دھاڑویاں ولوں میرپور اتے قبضہ کر لیتا گیا۔
پچھوکڑ
[سودھو]برطانوی ہند دی آزادی توں ترنت بعد، پنچھ اتے میرپور ضلعیاں وچ بغاوت ہوئی، اتے پاکستانی فوج نے جموں اتے کشمیر اتے حملہ کرن دی اکّ فوجی سکیم بنائی۔ فوجی مہم نوں کوڈ-نام "آپریشن گلمرگ" کیہا جاندا سی، جسنوں بریٹیش فوجی افسراں ولوں مدد اتے مارگدرشن کیہا جاندا سی۔
۱۹۴۷ وچ کشمیر لڑائی توں پہلاں، میرپور ضلعے وچ لگبھگ ۷۵٬۰۰۰ ہندو اتے سکھ سن، جو کہ آبادی دا ۲۰ فیصد بندا اے۔ ایہناں دی وڈی بہو گنتی پرمکھ قصبیاں میرپور ، کوٹلی اتے بھمبر وچ رہندی سی۔ پاکستانی پنجاب دے جہلم توں پناہ گیر نے میرپور وچ پناہ لئی سی، جس کارن غیر-مسلم آبادی ۲۵٬۰۰۰ تک ودھ گئی سی۔
حادثہ
[سودھو]پہلی کشمیر جنگ دے دوران، ۲۵ نومبر دی سویر نوں حملہ آور شہر وچ داخل ہوئے اتے شہر دے کئی حصیاں نوں اگّ لگا دتی، جس نال پورے شہر وچ ہپھڑا-دپھڑی مچ گئی۔ وڈے پدھر اُتے دنگے ہوئے۔ گھٹّ-گنتی آبادی وچوں، صرف ۲٬۵۰۰ ہندو جاں سکھ راج دیاں فوجاں دے نال جموں ول بھجے۔ باقی بچے علی بیگ ول مارچ کیتے گئے، جتھے اکّ گردوارے نوں اکّ پناہ گیر کیمپ وجوں نشانیا گیا سی، پر اصل وچ اس دی ورتوں اکّ جیل دی طرحاں کیتی گئی سی۔ حملہ آوراں نے ۱۰٬۰۰۰ بندیاں نوں رستے وچ مار دتا اتے ۵٬۰۰۰ عورتاں نوں اغوا کر لیا۔ صرف ۵٬۰۰۰ دے قریب علی بیگ تک پہنچ سکے، پر اوہ جیل دے گارڈاں ولوں ہولی-ہولی مارے جاندے رہے۔ ہندو اتے سکھ عورتاں نال بلاتکار کیتے گئے تے اوہناں نوں اغوا کر لیا جاندا۔ کئی عورتاں نے بلاتکار اتے اغوا توں بچن لئی کھاڑکوآں دے ہتھاں وچ آؤن توں پہلاں زہر کھا کے اجتمائی آتم قتل کر لئی۔ مرداں نے وی خودکشی کر لئی۔ اندازے مطابق مرن والیاں دی گنتی ۲۰٬۰۰۰ توں ودھ اے۔[۶][۷][۳][۸]
آزاد کشمیر دے اوس ویلے دے پردھان سردار محمد ابراہیم خان، جس نے اس تقریب دوران اس تھاں دا دورہ کیتا، "بہت صدمہ گرست ہو کے سردار محمد ابراہم خان نے "درد نال تائید کیتی کہ نومبر ۱۹۴۷ وچ میرپور وچ کجھ ہندواں دا 'نپٹارا' کیتا گیا سی، حالانکہ اسنے اس دی گنتی دا کوئی ذکر نہیں کیتا۔ انکڑے۔"[9][a][b]
حادثہ توں بعد
[سودھو]مارچ ۱۹۴۸ وچ، ICRC نے علی بیگ توں بچے ہوئے ۱٬۶۰۰ لوکاں نوں بچایا، جیہناں نوں جموں اتے بھارت دے ہور کھیتراں وچ مڑ وسایا گیا سی۔ ۱۹۵۱ تک، ۱۱۴٬۰۰۰ دی پچھلی آبادی توں گھٹ جو اتھے رہندی سی صرف ۷۹۰ غیر-مسلم ،اجیہے کھیتراں وچ رہِ گئے سن جو آزاد کشمیر وچ شامل ہو گئے سن؛۔ مظفرآباد اتے میرپور دے بہت سارے ہندو اتے سکھ جہڑے چھاپے توں بچ گئے سن، سابقہ ریاست دے اندر اجڑ گئے سن۔ اوہناں دی بدقسمتی کہ ، جموں اتے کشمیر سرکار نے اوہناں نوں اندرونی طور اُتے بے گھر لوکاں دا درجہ اتے متعلق لابھ نہیں دتے ہن۔[۳]
۲۵ نومبر دی تاریخ نوں مقبوضہ کشمیر وچ میرپور دن وجوں یاد کیتا جاندا اے۔[۸]
فٹّ-نوٹ
[سودھو]نومبر، ۱۹۴۷ دے مہینے دوران، میں میرپور اپنے لئی اتھے دیاں چیزاں دیکھن گیا۔ میں رات ویلے میرپور توں لگبھگ ۱۵ میل دور علی بیگ وکھے ہندو پناہ گیر کیمپ دا دورہ کیتا۔ شرنارتھیاں وچ میں اپنے کجھ ساتھی وکیلاں نوں ترس یوگ حالت وچ پایا۔ میں اوہناں نوں خود دیکھیا، اوہناں نال ہمدردی ہوئی اتے پکا وعدہ کیتا کہ اوہناں نوں بچایا جاوے گا اتے پاکستان بھیج دتا جاوے گا، جتھوں اوہناں نوں آخرکار بھارت بھیج دتا جاوے گا۔.۔. کجھ دناں بعد، جدوں میں دوبارہ کیمپ دا دورہ کیتا تاں اوہناں لئی، میں ایہہ جان کے بہت حیران ہویا کہ اوہ سارے لوک جیہناں نوں میں آخری موقعے اُتے دیکھیا سی، دا نپٹارا کر دتا گیا سی۔ میں صرف اینا ہی کہہ سکدا ہاں کہ میری زندگی وچ کسے وی چیز نے میری ضمیر نوں اینا دکھی نہیں کیتا جنا اس حادثہ نے کیتا سی۔.۔. جہڑے کینپاں دے انچارج سن، اوہناں نال ووہارک طور اُتے نجٹھیا گیا سی پر ایہہ اوہناں لوکاں لئی کوئی معاوضہ نہیں اے جیہناں دے نزدیکی اتے پیارے مارے گئے سن۔
^ اکّ بچے ہوئے انسان دے مطابق، علی بیگ دے جیل گارڈ، جس نے کلیما دا جاپ کردے ہوئے اکّ قصائی دے چاقو نال اپنے پیڑتاں نوں ماریا سی، نے اپنی پچھان سردار ابراہم نوں پاکستان دے اکّ سپاہی اتے محمد علی جناح دے چیلے وجوں دتی اتے کیہا کہ اوہ اس دے حکماں دی پالنا کر رہا سی۔ اس دے اچّ اہلکار۔ [۱۰]
ہورویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےDas Guptaلئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےSnedden p.56لئی۔ - ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ Snedden, Christopher (2015-09-15). Understanding Kashmir and Kashmiris (in en). Oxford University Press, 167. ISBN 978-1-84904-621-3.
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےLuv Puriلئی۔ - ↑ Hasan, Mirpur 1947 (2013).
- ↑ Gupta, Jyoti Bhusan Das (2012-12-06). Jammu and Kashmir (in en). Springer, 97. ISBN 978-94-011-9231-6.
- ↑ Snedden, Christopher (2013-12-01). Kashmir-The Untold Story (in en). HarperCollins, 28,57. ISBN 978-93-5029-898-5.
- ↑ ۸.۰ ۸.۱ Puri, Luv (2012-02-21). Across the Line of Control: Inside Azad Kashmir (in en). Columbia University Press, 28-30. ISBN 978-0-231-80084-6.
- ↑ ابراہم خان، محمد (1990)، دی کشمیر ساگا، ویریناگ، پنہ۔ 55: