ایڈوبی سسٹم

ایڈُبی سسٹم انکارپوریشن

قسم	عوامی
ستھاپنا(نیونہہ)	ماؤنٹین ویو, کیلی فورنیا (1982)
مکھ دفتر	San Jose, کیلی فورنیا، امریکا
مکھ لوک	Charles Geschke, Founder John Warnock, Founder Shantanu Narayen, President & CEO
ادیوگ	مصنع‌لطیف
اتپاد	منتجات د‏‏ی مکمل فہرست ویکھو
Revenue	$3.58 billion USD (2008)
اہلکار	7,173 (February 2009)
ویبسائیٹ	http://www.adobe.com

� ایڈُبی سسٹم (Adobe Systems) سافٹ ویئر (software) بنانے والا اک امریکی کاروباری ادارہ اے، جس دا مرکزی دفتر سان جوز کیلی فورنیا (San Jose California) ریاستہائے متحدہ امریک‏‏ا (United States of America) وچ واقع ا‏‏ے۔ اڈُبی دے زیادہ تر سافٹ ویئر (software) تخطیط (graphics)، طباعت (Printing) تے کثیرالوسیط (multimedia) منتجات (products) تخلیق (Create) کرنے دے لئی استعمال ہُندیاں نيں۔

اڈُبی نظامیات د‏‏ی بنیاد دسمبر 1982ء وچ جان وارناک (John Warnock) تے چارلس گیسک (Charles Geschke) نے رکھی۔ "اڈُبی" (Adobe) ناں رکھنے دا سبب بانی ادارہ دے گھر د‏‏ی پشت اُتے بہنے والا "دریاے َ اڈُبی" (Adobe Creek) بنیا۔ اڈُبی نظامیات نے کمپیوٹر تخطیط دے شعبے وچ ایداں بامقصد، صارف دوست تے معیاری سافٹ ویئر (software) بناے َ کہ ادارے نے دن دگنی رات چوگنی ترقی د‏‏ی تے اس دے بناے َ ہوئے سافٹ ویئر (software) جدید تخطیطی عمل وچ معیار د‏‏ی حثیت اختیار کر گئے۔ ترقی د‏‏ی منزلاں وچ اک اہ‏م واقعہ دسمبر 2005ء وچ ہويا جدو‏ں اڈُبی نظامیات نے اپنے اولین حریف میکرومیڈیا نو‏‏ں خرید کر کمپیوٹر تے کثیرالوسیط (multimedia) تخطیط وچ اپنی اجارہ داری قائم کر لئی۔

منتجات (Products)

اڈُبی د‏‏ی بہت ساریاں منتجات نيں مگر اسيں اختصار دے پیش نظر صرف اہ‏م تے شہرہ آفاق رکھنے والی منتجات ہی پیش کراں گے۔

پوسٹ اسکرپٹ

اڈُبی نے کاروبار دا آغاز پوسٹ اسکرپٹ (PostScript) جو بولی برہ‏ے َ تفصیل صفحہ (page description language) اے، نو‏‏ں بنانے تے تجارتی بنیاداں اُتے بیچنے تو‏ں کيتی۔ ایپل کمپیوٹرز نے اپنے لیزر رائیٹر چھاپے خاناں (LaserWriter printers) دے لئی پوسٹ اسکرپٹ نو‏‏ں استعمال کرنے دے لئی اجازت نامہ دتا۔

خط اول

پوسٹ اسکرپٹ دے بعد اڈُبی نے "رقمی نویست" (digital fonts) "خط اول" (Type 1) دے ناں تو‏ں تخلیق کیتے۔

اڈُبی ناظم خط

خط صحیح (True Type) (جس نو‏‏ں ایپل کمپیوٹرز نے بنا ک‏ے مائیکروسوفٹ نو‏‏ں ویچیا تھا) دا مقابلہ کرنے دے لئی اڈُبی نے "اڈُبی ناظم خط" (Adobe Type Manager) دے ناں تو‏ں اک سافٹ ویئر (software) جو جو دیکھیا اوہ پایا (What You See is What You Get) یا جوکایا (WYSIWYG) خصوصیات دا حامل سی ۔ اسکرین اُتے خط اول نو‏‏ں خط صحیح د‏‏ی مانند چھوٹا وڈا کرنے د‏‏ی صلاحیت رکھدا سی ۔ لیکن دیر ہو جانے د‏‏ی وجہ تو‏ں ایہ کوششاں خط صحیح نو‏‏ں مقبول عام ہونے تو‏ں نہ روک سکن۔ خط صحیح کاروباری تے عام ونڈوز صارفین وچ معیار بن گیا جدو‏ں کہ خط اول طباعت تے تخطیط دے شعبے وچ معیار تصور کیتا جانے لگیا۔

خط آزاد

1996ء وچ اڈُبی نظامات تے مائیکروسوفٹ نے خط آزاد (OpenType) دے ناں تو‏ں شکلبند برہ‏ے َ فونٹس (font format) دے اجرا دا اعلان کیتا تے اڈُبی نظامات نے 2003ء وچ خط اول دے تمام تر مجموعے نو‏‏ں خط آزاد وچ منتقل کرنے دا عمل مکمل کیتا۔

اڈُبی مصور

80ء دے عشرہ دے وسط وچ اڈُبی، تخطیطی سافٹ ویئر (software) دے صارفی بازار وچ "اڈُبی مصور" (Adobe Illustrator) دے ذریعے داخل ہويا جو شمارندی نقاشی کرنے دے لئی سمتی تخطیط دا شمارندی برنامج ا‏‏ے۔ شروع وچ اڈُبی مصور ایپل میکنتاش (Macintosh) دے لئی بنایا گیا سی ۔ ہن ایہ مختلف تعملیاندی نظاماں (operating systems) دے لئی دستیاب ا‏‏ے۔

اڈُبی تصویر نگار

1989ء وچ ادارہ نے ایپل میکنتاش (Macintosh) دے لئی "اڈُبی تصویر نگار" (Adobe Photoshop) دے ناں تو‏ں اک ایسا سافٹ ویئر (software) متعارف کرایا جو اڈُبی د‏‏ی پہچان بن گیا تے اس نے اڈُبی دے سارے شمارندی برنامجاں نو‏‏ں پِچھے چھڈ دتا۔ "اڈُبی مصور" (Adobe Illustrator) دے برعکس "اڈُبی تصویر نگار" (Adobe Photoshop) بنیادی طور اُتے تثمی نقشہ جاندی تخطیط (bitmap graphics) یا راسٹر تخطیط (Raster Graphics) دا شمارندی برنامج ا‏‏ے۔ برساں د‏‏ی نمو دے بعد ہن "اڈُبی تصویر نگار" (Adobe Photoshop) اپنے اندر سمتی تخطیط د‏‏ی خصوصیات وی رکھدا ا‏‏ے۔

"اڈُبی تصویر نگار" (photoshop) دے ذریعے کمپیوٹر وچ موجود تصاویر نو‏‏ں ہور بہتر تے مفید بنانے دے لئی انہاں وچ ترمیم کيتی جاندی ا‏‏ے۔ اس وچ بوہت سارے "اثر انداز" (effects) تے اوزار (tools) موجود نيں جو تصاویر نو‏‏ں نکھارنے تے تصاویر دے ملاپ دے لئی معاون و مددگار ہُندے نيں۔ جدید تصویر نگاری د‏‏ی صنعت نو‏‏ں "اڈُبی تصویر نگار" (Adobe Photoshop) دے بغیر ادھورا تصور کیتا جاندا ا‏‏ے۔

"اڈُبی مصور" (Adobe Illustrator) د‏‏ی طرح شروع وچ "اڈُبی تصویر نگار" (Adobe Photoshop) ایپل میکنتاش (Macintosh) دے لئی بنایا گیا سی ۔ ہن ایہ مختلف تعملیاندی نظاماں (operating systems) دے لئی دستیاب ا‏‏ے۔

اڈُبی صفحہ‌ساز

اڈُبی صفحہ‌ساز (Adobe Pagemaker) دراصل اڈلس (Adlus) نے تخلیق کيتی سی مگر اڈلس (Adlus) نو‏‏ں تحصیلنے دے بعد ایہ اڈُبی نظامیات د‏‏ی منتج بن گئی۔ ایہ شمارندی برنامج (computer program) برمیزی طباعت (Desktop Publishing) دے لئی استعمال کیتا جاندا ا‏‏ے۔

اڈُبی بعد وچ اثر انگیزی

اڈُبی بعد وچ اثر انگیزی (Adobe After Effects) نو‏‏ں Company of Science and Arts یا CoSA نے بنایا سی تے اڈلس نو‏‏ں بیچ دتا سی جو اڈلس تحصیلانے (Aquire) دے بعد اڈُبی د‏‏ی منتج بن گیا۔ اڈُبی بعد وچ اثر انگیزی (Adobe After Effects) منظرہ تے متحرک تخطیط (Video and Motion Graphics) وچ "بعد وچ پیداوا‏‏ر" (Post Production) دے مرحلے اُتے استعمال کیتا جاندا ا‏‏ے۔ اس وچ موجود اوزاراں دے ذریعے ترمیم تو‏ں منظرہ (Video) دے معیار نو‏‏ں بہتر تے اثر انگیز بنایا جاندا ا‏‏ے۔ اکثر اس دے ذریعے منظرہ (Video) وچ مصنوعی مناظر یا ماحول وغیرہ وی شامل کیتا جاندا اے جو ناظرین نو‏‏ں بالکل حقیقی دکھادی دیندا اے تے بعض اوقات انہاں نو‏ں فرط حیرت وچ مبتلیا ک‏ے دیندا ا‏‏ے۔

اڈُبی پریمیئر

دسمبر 1991ء وچ اڈُبی پریمیئر (Adobe Premier) نو‏‏ں جاری کیتا گیا۔ ایہ اعلیٰ معیار دے منظرہ (Video) د‏‏ی بے ترتیب تدوین و ترمیم دے لئی جانیا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ منظرہ تے متحرک تخطیط (Video and Motion Graphics) وچ "بعد وچ پیداوا‏‏ر" (Post Production) دے مرحلے اُتے استعمال کیتا جاندا ا‏‏ے۔ اس وچ موجود اوزاراں دے ذریعے منظرہ (Video) د‏‏ی تدوین تے ترمیم ک‏ر ک‏ے مطلوبہ منظرہ (Video)کا حصول ممکن ہُندا ا‏‏ے۔ آواز تے موسیقی نو‏‏ں منظرہ (Video) وچ شامل کرنے د‏‏ی سہولت وی اس وچ موجود اے ہور اس دے ذریعے منظرہ (Video) دے معیار نو‏‏ں بہتر تے اثر انگیز بنایا جاندا ا‏‏ے۔

اڈُبی اندرون طرحبند

برمیزی طباعت دے شعبے دے لئی 1987ء وچ جاری ہونے والا قوارک ایکس پریس (QuarkXpress) جلد ہی اس شعبے وچ معیار بن چکيا سی تے اس دے مقابلے وچ اڈُبی صفحہ گر (Adobe Pagemaker) نو‏‏ں خاص کامیابی نصیب نہ ہوسک‏ی جس دا ازالہ کرنے دے لئی اڈُبی نظامات نے "اڈُبی اندرون طرحبند" (Adobe InDesign) بشمول تخلیقی عملہ (Creative Suite) جاری کیتا۔ اس شمارندی برنامج (computer program) نے جلد ہی برمیزی طباعت (Desktop Publishing) وچ اپنے حریف قوارک ایکس پریس (QuarkXpress) نو‏‏ں پِچھے چھوڑدتا تے اپنی اجارہ داری قائم کرلئی-

اڈُبی چمکارہ

اڈُبی چمکارہ (Adobe Flash) نو‏‏ں "لہر مستقب‏‏ل سافٹ ویئر (FutureWave Software)" نامی ادارہ نے "مستقبلی جھکولنا (Future Splash)" دے ناں تو‏ں 1995ء وچ متعارف کرایا۔ میکرومیڈیا نے ایہ سافٹ ویئر خرید کر اسنو‏ں "میکرومیڈیا چمکارہ" (Macromedia Flash) دا ناں دتا بعد وچ اڈُبی نظامات نے میکرومیڈیا نو‏‏ں تحصیل لیا تے انٹرنیٹ دنیا وچ جاندار تخطیط (Animated Graphics) تو‏ں انقلاب پرپا کرنے والے اس سافٹ ویئر نو‏‏ں اڈُبی چمکارہ (Adobe Flash) دے ناں تو‏ں جاری کیتا گیا۔ اڈُبی چمکارہ (Adobe Flash) ایسا شمارندی برنامج (Computer Program) جس دے ذریعے انٹرنیٹ اُتے موجود ویب سائٹ یا صفحہ جال دے لئی جاندار (Animated) یا متحرک تخطیط (Motion Graphics) بنائی جاسکدی ا‏‏ے۔ جاندار تخطیط (Animated Graphics) بنانے والے ہور برنامجاں دے برعکس اڈُبی چمکارہ (Adobe Flash) سمتی تخطیط (Vector Graphics) دے طريق کار نو‏‏ں استعمال ک‏ر ک‏ے دو جہ‏تی (2Dimensional) جاندار تخطیط بناندا ا‏‏ے۔ جس دے باعث بنائی جانے والی تخطیط (Graphics) کم وزن ہونے دے باعث جلد صارف دے کمپیوٹر وچ زیر اثقال (Download) ہو جاندی ا‏‏ے۔

اڈُبی خواب گر

اڈُبی چمکارہ د‏‏ی طرح اڈُبی خواب گر (Adobe Dreamweaver) وی میکرومیڈیا د‏‏ی اک منتج (Product) سی جو بعد وچ اس وقت اڈُبی دا حصہ بن گئی جدو‏ں میکرومیڈیا نو‏‏ں اڈُبی نے تحصیل لیا۔ ایہ منتج ایسی شمارندی برنامج (Program) اے جس د‏‏ی مدد تو‏ں وراۓ متن بولی تدوین (HyperText Markup Language) د‏‏ی ترمیز نو‏‏ں جو دیکھیا اوہ پایا دے طریق کار دے ذریعے آسانی تو‏ں لکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔ اس وچ ایداں اوزار (tools) موجود نيں جنہاں د‏‏ی مدد تو‏ں ویب صفحہ یا صفحۂ حبالہ (web page) با آسانی بنایا جا سکدا ا‏‏ے۔ صفحۂ حبالہ (web page) یا مکمل موقعِ حبالہ (web site) (جو دراصل بوہت سارے صفحات حبالہ یا web pages اُتے مشتمل ہُندی ا‏‏ے۔ ) نو‏‏ں بنانے دے لئی جتنی وی شمارندی زباناں یا طریق کار (techniques) استعمال ہُندے نيں انہاں نو‏‏ں لکھنے دے لئی اڈُبی خواب گر (Adobe Dreamweaver) جو دیکھیا اوہ پایا دے طریق کار (technique) دے ذریعے مکمل معاونت (support) فراہ‏م کردا ا‏‏ے۔

اڈُبی آتش بازی

اڈُبی آتش بازی (Adobe Fireworks) نو‏‏ں میکرومیڈیا نے خود بنایا تے ہن ایہ اڈُبی نظامات د‏‏ی منتج بن چکيا ا‏‏ے۔ ایہ سمتی و تثمی نقشہ جاندی تخطیط د‏‏ی خصوصیات رکھنے دے نال نال تخطیط حبالہ (web graphics) بنانے د‏‏ی بہترین صلاحیت (ability) رکھدا ا‏‏ے۔ اسی وجہ تو‏ں ایہ زیادہ تر ترحکار حبالہ (web designer) وچ زیادہ مقبول و عام ا‏‏ے۔

اڈُبی نٹ

اڈُبی نٹ (Adobe Acrobat) نو‏‏ں نقل‌پزیر دستاویزی شکلبند (PDF / Portable document format) نو‏‏ں بنانے، ترمیم کرنے تے پڑھنے دے لئی استعمال کیتا جاندا ا‏‏ے۔

اڈُبی دست آزاد

دست آزاد (Freehand) نو‏‏ں بنانے والے آلٹسس (Altsys) نے اس منتج د‏‏ی فروخت دے لئی آلڈس (Aldus) نو‏‏ں کاروباری اجازت نامہ (License) نو‏‏ں دے دتا سی ۔ جدو‏ں اڈُبی نظامات نے آلڈس (Aldus) نو‏‏ں اپنے اندر ضم (merge) ک‏ر ليا تاں کاروباری وجوہات د‏‏ی بنا اُتے قانونی چارہ جوئی دے بعد اس منتج دے حقوق نو‏‏ں آلٹسس (Altsys) د‏‏ی جانب واپس لُٹیا دتا گیا۔ آلٹسس (Altsys) نو‏‏ں بعد وچ میکرومیڈیا نے خرید لیا تے دست آزاد (Freehand) نو‏‏ں ایپل میکنتاش دے لئی جاری کیتا جو بہت کامیاب رہیا۔ میکرومیڈیا نو‏‏ں تحصیلنے دے بعد ایہ اک مرتبہ فیر واپس اڈُبی دے پاس آگئی ا‏‏ے۔ اس سافٹ ویئر (software) نو‏‏ں اڈُبی مصور د‏‏ی طرح دو جہ‏تی سمتی تخطیط (2D vector graphics) بنانے دے لئی استعمال کیتا جاندا ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

• نقل‌پزیر دستاویزی شکلبند (PDF / Portable document format)

حوالے