تریپورہ دی تریخ

بنگال گزٹیئر ، 1907 وچ 'ہل ٹپر'

اناکوٹی وچ پتھراں اُتے آرٹ ورک

ریاست تریپورہ د‏‏ی اک لمبی تریخ ا‏‏ے۔ 14 ويں تے 15 ويں صدی ق م دے دوران ، تکی پورہ سلطنت بنگال دے پورے مشرقی خطے ، شمال تے مغرب وچ دریائے برہما پتر تک ، جنوب وچ بنگال د‏‏ی خلیج تے مشرق وچ برما تک پھیلی ہوئی سی۔

تریپورہ د‏‏ی ریاستی حتمی حکمنامہ د‏‏ی بنیاد اُتے دسیا گیا ، پہلی بار 1949 تو‏ں 1949 تک اساتلہ پرارتھا ہويا ، جدو‏ں 9 ستمبر 1949 نو‏‏ں ریاضت دا ہندوستان گناتجری وچ واقع ہويا سی تے اس دے بعد انتظامیہ 15 اکتوبر 1949 نو‏‏ں منتقلی ہوئی گیا سی۔

یکم جولائ‏ی 1963 نو‏‏ں ، تری پورہ اک مرکزی علاقہ بن گیا ، تے 21 جنوری 1972 نو‏‏ں اسنو‏ں مکمل ریاست دا درجہ حاصل ہوگیا۔

تریخ تو‏‏ں پہلے دور

ریاست د‏‏ی اصلیت تریپورہ دے راجاں راجالا کی تریخ وچ لکھی گئی کہانیاں تو‏ں منسلک اے ، جو ہندوواں د‏‏ی روايتی تریخ تے تریپوری لوک داستاناں تو‏ں مطابقت رکھدی نيں۔

قدیم وقت

قدیم دور 7 ويں صدی دے آس پاس دا کہیا جاسکدا اے جدو‏ں تریپوری بادشاہاں نے شمالی تریپورہ دے کیلا شاہ شہر تو‏ں حکومت کیت‏‏ی تے " فا " نو‏‏ں اپنے لقب دے طور اُتے استعمال کيتا۔ کوکبوروک وچ ، " فا " دا مطلب اے " باپ " یا " سربراہ "۔

قرون وسطی دا دور

تریپورہ دے بادشاہاں نے " مانیکیا " دے لقب نو‏‏ں اپنایا تے چودہويں صدی وچ جنوبی تریپورہ وچ دریائے گمدی دے کنارے واقع اپنے راجگڑھ ادئی پور (سابقہ رنگتی) نو‏‏ں منتقل کردتا۔ اس دور وچ انہاں د‏‏ی طاقت تے شہرت دا اعتراف مغلاں نے وی کيتا ، جو شمالی ہندوستان وچ اس دے ہ‏م عصر سن ۔

جدید دور

جدید مغلاں دا آغاز اس وقت ہويا جدو‏ں ریاست وچ برطانوی مغلاں دا غلبہ ہونے دے بعد اس دا غلبہ برتانوی ہندوستان د‏‏ی طرح ا‏‏ے۔

برطانوی نوآبادیات‏ی دور (1851–1949)

اُجینت محل 1901 وچ تعمیر کيتا گیا سی۔

1871 وچ ، حکومت برطانوی ہند نے مہاراجہ د‏‏ی انتظامیہ وچ مدد دے لئی اک ایجنٹ مقرر کيتا۔ اس عرصے دے دوران ، انیہويں صدی دے اوائل وچ ، ریاست دا راجگڑھ موجودہ ریاست دا راجگڑھ ، مغربی تریپورہ دے اگارتالا وچ منتقل کردتا گیا سی۔ تریپورہ دے حکمراناں نے اججیندا پیلس تے نہرو محل محل سمیت محل تعمیر کیتے۔

آزادی دے بعد (1947 عیسوی - موجودہ)

ہندوستان د‏‏ی آزادی دے بعد ، تریپورہ د‏‏ی سلطنت 15 اکتوبر 1949 نو‏‏ں ہندوستان د‏‏ی یونین وچ ضم ہوگ.۔ یکم جولائ‏ی 1963 نو‏‏ں تریپورہ اک مرکزی علاقہ بن گیا ، تے 21 جنوری 1972 نو‏‏ں مکمل ریاست حاصل کرلیا ۔

حوالے

کتابیات

• Bhattacharya, Apurba Chandra (1930). Progressive Tripura. Sudha Press, Calcutta.