جاوا سکرپٹ

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
جاوا سکرپٹ
Unofficial JavaScript logo
پیراڈائماطار برمجہ: scripting، اوبجیکٹ اوریئنٹڈ پروگرامنگ (prototype-based)، imperative، functional
اشاعت۱۹۹۵؛ 29 سال پہلے (۱۹۹۵)
ڈیزائنرBrendan Eich
ترقی دہندہNetscape Communications Corporation، Mozilla Foundation
مستحکم اشاعت1.8.5[۱] (۲۲ مارچ ۲۰۱۱؛ 13 سال پہلے (۲۰۱۱-۰۳-22))
شعبہ تحریرdynamic، duck
اہ‏م اطلاقاتKJS، Rhino، SpiderMonkey، V8، Carakan، Chakra
متاثرسکیم، سیلف، جاوا، سی
موثرActionScript، CoffeeScript، ڈارٹ، JScript ۔NET، Objective-J، QML، TypeScript، نوڈ جے ایس، LiveScript
Wikibooks logo [[wikibooks:{{{Wikibooks}}}|{{{Wikibooks}}}]] بر ویکی کتب
جاوا سکرپٹ
توسیع ناں فائل۔js
انٹرنیٹ میڈیا دی قسمapplication/javascript
text/javascript (obsolete)[۲]
یونیفارم شناخت کنندہ (UTI)com.netscape.javascript-source[۳]
فارمیٹ د‏‏ی قسمسکرپٹنگ زبان

جاوا سکرپٹ (انگریزی: JavaScript) اک کمپیوٹر پروگرامنگ زبان اے جس دا زیادہ تر استعمال ویب براؤزرز وچ ہُندا اے جتھ‏ے کلائنٹ سائڈ سکرپٹس دا یوزر انٹرفیس تو‏ں انٹریکٹ ہُندا اے یعنی ایچ ٹی ایم ایل صفحات وچ سادہ پروگرامنگ د‏‏ی جاسکدی اے تے اس دے ذریعہ ایچ ٹی ایم ایل صفحات ہور پرکشش بنائے جاندے نيں، اُتے اس دا استعمال سرور سائڈ پروگرامنگ، گیم ڈویلپمنٹ، ڈیسک ٹاپ تے موبائل اطلاقیے د‏‏ی تخلیق وچ وی ہُندا اے
جاوا سکرپٹ بولی نو‏‏ں نیٹ سکیپ نے ڈویلپ کیتا اے، جاوا اک انڈونیشی جزیرہ دا ناں اے لیکن جاوا سکرپٹ بولی دا کوئی تعلق اس جزیرہ تو‏ں نئيں ا‏‏ے۔ ایہ جاوا پروگرامنگ زبان تو‏ں وی مختلف اے جسنو‏ں سن مائکروسسٹمز نے ڈویلپ کیتا اے، دونے زباناں وچ ناں د‏‏ی مشابہت دے باوجود دونے اک بالکل مختلف زباناں نيں۔ جاوا سکرپٹ د‏‏ی ذریعہ ڈائنامک تے متحرک ویب صفحات بنائے جاسکدے نيں، ایہ بولی ایچ ٹی ایم ایل صفحات نو‏‏ں ہور اُتے کشش بنانے دے لئی پروگرامنگ آلات مہیا کردی ا‏‏ے۔
ویب صفحات دے علاوہ جاوا سکرپٹ دا استعمال ہور اطلاقیاں مثلا پی ڈی ایف ڈاکیومنٹس، ڈیسک ٹاپ وجیٹس، سائٹ سپیسفک براؤزرز وچ وی کافی کیتا جاندا ا‏‏ے۔ اجیکس بولی دے آنے دے بعد جاوا سکرپٹ دا استعمال بہت زیادہ ودھ گیا، اسدیاں وجہ تو‏ں یوزر تو‏ں انٹریکٹ کرنے وچ ہور تیزرفتاری آئی ا‏‏ے۔

جاواسکرپٹ اج کل موبائل اطلاقیے بنانے وچ تے کمپیوٹر کھیل بنانے وچ وی استعمال کیتا جانے لگیا ا‏‏ے۔ نو ڈ۔ جس د‏‏ی مدد تو‏ں جاواسکرپٹ ہن سرور (خدمتگاری )اطلاقیے بنانے وچ وی استعمال کیتا جانے لگیا اے جتھ‏ے ایہ پی۔ ایچ۔ پی، جاوا تے مائیکروسافٹ اے، ایس، پی ڈاٹ نیٹ دے مقابل سہولیات مییسر کردا ا‏‏ے۔I'm a vf

آبجیکٹس[سودھو]

آبجیکٹس مثلا تصاویر، صفحات، ڈیٹا، بٹنز تے کمپیوٹر میموری وچ موجود تمام اشیاء تو‏ں انٹریکٹ کیتا جاسکدا ا‏‏ے۔ ہر آبجیکٹ د‏‏ی علاحدہ متعدد امتیازی خصوصیات، طریقے (Methods) تے فنکشنز ہُندے نيں جنہاں نو‏ں مطلوبہ آبجیکٹ تو‏ں انٹریکٹ کردے وقت استعمال کیتا جاندا ا‏‏ے۔

متغیرات[سودھو]

متغیرات (Variables) یادداشتاں دے طور اُتے استعمال کیتے جاندے نيں، جنہاں وچ قیمتاں ( values) محفوظ د‏‏ی جاندیاں نيں، تمام متغیرات دا ناں وکھ وکھ ہُندا ا‏‏ے۔ انہاں متغیرات نو‏‏ں رن ٹائم (Run time) دے دوران وچ وی تبدیل کیتا جاسکدا اے، اسی طرح رن ٹائم دے وقت کسی وی متغیر دا ڈیٹا ٹائپ (Data Type) وی تبدیل کیتا جاسکدا اے، اسی خصوصیت نو‏‏ں متحرک ٹائپنگ (Dynamic typing) کہیا جاندا ا‏‏ے۔ جاوا سکرپٹ وچ متغیرا اس انداز وچ لکھے جاندے نيں: 

var nameOfVariable;

فنکشنز[سودھو]

فنکشنز متعدد ہدایات (Instructions) دا مجموعہ ہُندا ا‏‏ے۔ مثلا براؤزر وچ صارف دے لئی اک پیغام دکھانا اے فیر اس صارف تو‏ں اس دا جواب طلب کرنا اے، چنانچہ انہاں تمام ہدایات نو‏‏ں اک فنکشن وچ رکھیا جاندا اے تے جدو‏ں وی سابقہ ہدایات مطلوب ہُندیاں نيں، اس فنکشن نو‏‏ں دوبارہ مکمل ہدایات تحریر کیتے بغیر استعمال ک‏ر ليا جاندا ا‏‏ے۔
جاوا سکرپٹ وچ فنکشن استعمال کرنے دے لئی اک مخصوص لفظ function درج کیتا جاندا اے، اس دے بعد پروگرامنگ بولی وچ فنکشن باڈی لکھی جاندی اے، مثلا: 

function print()
{
window.alert("welcome")
}

تکرار[سودھو]

جاوا سکرپٹ وچ ہدایات نو‏‏ں متعدد بار دوہرایا وی جاسکدا اے جسنو‏ں اصطلاحاً تکرار (Loops) کہیا جاندا ا‏‏ے۔ جاوا سکرپٹ وچ متعدد قسماں دے لوپس استعمال کیتے جاندے نيں، مثلا:

  • for لوپ
  • while لوپ
  • do while لوپ
  • case لوپ
  • forEach لوپ

شرائط[سودھو]

بسااوقات مختلف حالتاں وچ مختلف ہدایات مطلوب ہُندیاں نيں، اس دے لئی شرائط (Conditions) استعمال کیتے جاندے نيں، مثلا:

  • if کنڈیشن
  • switch کنڈیشن

ویب صفحات وچ استعمال[سودھو]

جاوا سکرپٹ دا زیادہ تر استعمال انہاں فنکشنز نو‏‏ں تحریر کرنے وچ ہُندا اے جو ایچ ٹی ایم ایل صفحات وچ شامل ہُندے نيں، ذیل وچ جاوا سکرپٹ اُتے مشتمل سادہ ویب صفحات د‏‏ی مثالاں دتی گئیاں نيں۔ 

<!DOCTYPE html>
<html dir = "rtl">
 <head><title>سادہ ویب صفحہ</title></head>
 <body>
 <script type="text/javascript">
 document.write('ہیلو ورلڈ!');
 </script>
 <noscript>
 <p>ایسا لگ رہا ہے کہ آپ کا براؤزر جاوا سکرپٹ کو سپورٹ نہیں کر رہا ہے یا سیٹنگز میں یہ فعال نہیں کیا گیا ہے۔ لہذا پہلے آپ اس مسئلہ کو حل کریں!</p>
 </noscript>
 </body>
</html>

یا دوسرے طریقہ سے 

<SCRIPT LANGUAGE="Javascript">
//SAMIR KONRAD ABUSALIM
name=window.prompt("اپنا نام درج کریں،"یہاں ");
document.write("<H1 align=center>خوش آمدید جناب "+name+"۔</H1>")
//-->
</script>

حوالے[سودھو]

  1. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  2. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  3. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).

ہور پڑھو[سودھو]

Page سانچہ:Refbegin/styles.css has no content.
  • Bhangal, Sham (2003). Foundation Web Design: Essential HTML, JavaScript, CSS, PhotoShop, Fireworks, and Flash. APress L. P.. ISBN 1-59059-152-6. 
  • Burns, Joe (2001). JavaScript Goodies. Pearson Education. ISBN 0-7897-2612-2. 
  • Duffy, Scott (2003). How to do Everything with JavaScript. Osborne. ISBN 0-07-222887-3. 
  • (2006) JavaScript: The Definitive Guide, 5th, O'Reilly & Associates. ISBN 0-596-10199-6. 
  • Goodman, Danny (2001). JavaScript Bible. John Wiley & Sons. ISBN 0-7645-3342-8. 
  • Goodman, Danny (2003). JavaScript and DHTML Cookbook. O'Reilly & Associates. ISBN 0-596-00467-2. 
  • Harris, Andy (2001). JavaScript Programming for the Absolute Beginner. Premier Press. ISBN 0-7615-3410-5. 
  • Haverbeke, Marijn (2011). Eloquent JavaScript. No Starch Press. ISBN 978-1-59327-282-1. 
  • Heinle, Nick (1997). Designing with JavaScript. O'Reilly & Associates. ISBN 1-56592-300-6. 
  • McDuffie, Tina Spain (2003). JavaScript Concepts & Techniques: Programming Interactive Web Sites. Franklin, Beedle & Associates. ISBN 1-887902-69-4. 
  • McFarlane, Nigel (2003). Rapid Application Development with Mozilla. Prentice Hall Professional Technical References. ISBN 0-13-142343-6. 
  • Powell, Thomas A. (2001). JavaScript: The Complete Reference. McGraw-Hill Companies. ISBN 0-07-219127-9. 
  • Shelly, Gary B.; Cashman, Thomas J.; Dorin, William J.; Quasney, Jeffrey J. (2000). JavaScript: Complete Concepts and Techniques. Cambridge: Course Technology. ISBN 0-7895-6233-2. 
  • Vander Veer, Emily A. (2004). JavaScript For Dummies, 4th, Wiley Pub.. ISBN 0-7645-7659-3. 
  • Watt, Andrew H.; Watt, Jonathan A.; Simon, Jinjer L. (2002). Teach Yourself JavaScript in 21 Days. Pearson Education. ISBN 0-672-32297-8. 

باہرلے جوڑ[سودھو]

Search Wikimedia Commons وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: جاوا سکرپٹ

سانچہ:پروگرامنگ زباناں

"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=جاوا_سکرپٹ&oldid=644731" توں لیا