فتح اللہ گولن

فتح اللہ گولن
(ترکی وچ: Fethullah Gülen)
پیدائشی نام	(ترکی وچ: Muhammed Fethullah Gülen)
جم	27 اپریل 1941
وفات	20 اکتوبر 2024 (83 سال)
طرز وفات	طبعی موت
قومیت	ترکی
مذہب	مسلم
عملی زندگی
پیشہ	سماجی کارکن ،  لکھاری ،  واعظ ،  سوجھوان ،  عوامی صحافی
مادری زبان	ترکی
پیشہ ورانہ زبان	ترکی ،  عربی ،  فارسی ،  انگریزی
شعبۂ عمل	دعوة (اسلام) ،  تصوف ،  اسلامی فلسفہ ،  اسلام ،  مذہبی اور فلاحی تحریک ،  سیاسی تحریک
تحریک	تصوف
دستخط
ویب سائٹ
ویب سائٹ	باضابطہ ویب سائٹ (انگریزی )

فتح اللہ گولن (پیدائش 27 اپریل 1941) اک ترک مبلغ، سابقہ امام،مصنف تے اک سیاسی شخصیت نیں۔ اس دے علاوہ اوہ گولن تحریک (جسنوں ہزمت جاں خدمت تحریک دے ناں توں جانا جاندا اے) دے بانی تے اس دی سب توں وڈی شاخ ‘مشترکہ اقدار دے اتحاد‘ دی با اثر شخصیت نیں۔ اس وقت اوہ خودساختہ جلاوطنی اختیار کر دے ہوئے امریکا دے شہر سائلس برگ، پینسلوانیا وچ مقیم نیں۔

گولن حنفی اسلام دی تعلیم دیندے نیں جو سنی عالم سعید نورسی توں متعلق نیں۔ گولن دے اپنے الفاظ وچ، اوہ سائنس، اہلِ کتاب تے ہور دے بین المذاہب مکالمہ تے کثیر جماعتی جمہوریت اُتے یقین رکھدے نیں۔ انہاں نے ویٹی کن تے کئی یہودی تنظیماں نال ایسے مکالمے شروع وی کیتے۔

ترک ریاست، اسلام تے جدید دنیا دی معاشرتی مباحث وچ گولن پیش پیش رہندے نیں۔ انگریزی زبان دے میڈیا اُتے انہاں اک ایسے امام دے طور اُتے پیش کیتا جاندا اے ‘جو اسلام وچ برداشت نوں ترویج دیندا اے تے اس دا زیادہ تر زور مکالمے، محنت تے تعلیم اُتے اے‘ تے ‘دنیا دی اہم ترین مسلمان شخصیتاں وچوں اک‘ اے۔

گولن تے ترکی دے موجودہ صدر طیب رجب اردگان 2013ء توں پہلے تک اتحادی سن۔ ایہ اتحاد 2013ء وچ ترکی وچ ہونے والی بدعنوانی دے خلاف تحقیقات توں ختم ہو گیا۔ اردگان نے گولن اُتے الزام لایا کہ اوہ انہاں تحقیقات دے پیچھے انہاں دا ہاتھ اے۔ اس وقت گولن ترکی دے سب توں زیادہ مطلوب شخص نیں تے انہاں اُتے ترکی وچ ہونے والی 2016 دی ناکام فوجی بغاوت دی منصوبہ بندی دا الزام اے۔ ترکی دی اک عدالت نے گولن دے خلاف گرفتاری دا حکم نامہ جاری کیتا اے۔ ترکی نے امریکا توں گولن دی ملک بدری دا وی مطالبہ کیتا اے۔ پر اہم امریکی شخصیتاں دے خیال وچ گولن دا کسے طور کسے وی دہشت گردانہ سرگرمیاں توں کوئی تعلق نئی‏‏ں۔

سوانح

گولن دی پیدائش ارض روم دے قریب کرکُک دے پنڈ وچ ہوئی۔ انہاں دے والد رمیض گولن اک امام سن۔ مصطفیٰ کمال دی حکومت ولوں مذہبی تعلیم دی ممانعت دے باوجود انہاں دی والدہ پنڈ دے بچاں نوں قرآن پڑھاندیاں سن۔ گولن نے ابتدائی تعلیم اپنے پنڈ توں ای شروع دی مگر جلد ای انہاں دا خاندان نقل مکانی کر گیا۔ انہاں نے ارزرم دے مدارس توں تعلیم حاصل دی تے پہلا رسمی خطاب 14 سال دی عمر وچ کیتا۔ گولن سعید نورسی دے خیالات توں متاثر سن۔

حکان یاوُز دے مطابق اگر گولن تے نورسی توں متاثر رسالہ نور جاں نور تحریک دے پیروکاراں دا مقابلہ کیتا جائے تو گولن اپنی سوچ توں زیادہ ترک قوم پرست نیں۔ اس دے علاوہ انہاں ریاست اُتے زیادہ اعتبار اے تے معاشی پالیسیاں دے بارے زیادہ سوچتے نیں۔

انہاں دے تجارت دے حق وچ ہونے دی وجہ توں کئی لوکسانچہ:Who انہاں دی تعلیمات نوں اسلام دی کالوینیت شمار کر دے نیں۔ اوکسفرڈ انالیٹیکا دے مطابق:

"گولن نے نورسی دے خیالات نوں عملی شکل تد دتی جدو‏‏ں اوہ ازمیر دی اک مسجد نوں 1966 وچ منتقل ہوئے۔ ازمیر اوہ شہر اے جتھے سیاسی اسلام کدی جڑ نئی‏‏ں پکڑ سکیا۔ پر کاروباری تے ماہرِ فن افراد اُتے مشتمل مڈل کلاس حکومتی پابندیاں توں اکتائی ہوئی سی کہ انہاں پوری طرح کم کرنے دا موقع نئی‏‏ں مل رہیا سی۔ انہاں تاجر دوست پالیسیاں پسند سن تے کسے حد تک قدامت پرست زندگی دے طور طریقے وی۔ ایہ لوک زیادہ تر مغرب تے بالخصوص امریکا توں متاثر سن کہ انہاں دے اصرار اُتے 1950 وچ ترکی وچ پہلی بار آزادانہ انتخابات ہوئے۔ امریکی امداد توں انہاں دی معاشی ترقی دی رفتار ودھی۔"

گولن رسمی تبلیغی ذمہ داریاں توں 1981ء وچ الگ ہوئے۔ 1988ء توں 1991ء تک انہاں نے وڈے شہراں دی مقبولِ عام مساجد وچ خطبے دتے۔ 1994ء وچ انہاں نے ‘صحافیاں تے لکھاریاں دی فاؤنڈیشن‘ بنائی تے خود اس دے اعزازی صدر مقرر ہوئے۔ انہاں نے 1998ء وچ ویلفیئر پارٹی دی تحلیل جاں 2001ء وچ ورچو پارٹی دی تحلیل اُتے وی کوئی تبصرہ نہ کیتا۔‎ انہاں نے تانسو چیلر تے بلند ایجوت نال ملاقاتاں تے کیتیاں مگر اسلامی سیاسی جماعتاں دے رہنماواں توں ہمیشہ کنارہ اختیار کیتا۔

1999ء وچ گولن علاج دی غرض توں امریکا منتقل ہوئے۔ اندازہ اے کہ انہاں اپنی کہی ہوئی گل توں پیدا ہونے والی مشکلات دا اندازہ سی (ایہ گل انہاں دی روانگی دے بعد ٹیلی ویژن اُتے نشر ہوئی) تے انہاں دی ایہ گل اک اسلامی ریاست دے حق وچ محسوس کیتی گئی۔ جون 1999ء نوں گولن دی ترکی توں روانگی دے بعد بعض ترک ٹیلی ویژن چینلاں نوں وڈیو ٹیپاں بھیجیاں گئیاں جنہاں وچ گولن نوں ایہ کہندے سُنیا گیا:

"موجودہ نظام حالے تک چل رہیا اے۔ ساڈے دوست جو مقننہ تے انتظامیہ وچ موجود نیں، اوہ اس توں سبق سیکھن تے اس بات دا جائزہ لیں کہ اس نظام نوں کداں بدلا جا سکدا اے تاکہ پورے ملک وچ ایہ نظام کداں اسلام دے حق وچ بدلا جا سکدا اے۔ پر انہاں حالات دے سازگار ہونے دا انتظار کرنا چاہیدا۔ یعنی سانوں باہر نکلنے وچ عجلت نئی‏‏ں کرنی چاہیدی۔"

پر گولن دا اصرار اے کہ انہاں دیاں نوں سیاق و سباق توں ہٹ کے پیش کیتا گیا سی تے انہاں دے حامیاں نے انہاں ٹیپاں دے مصدقہ ہونے اُتے وی سوال اٹھائے کیونجے گولن نے انہاں ٹیپاں دے نال چھیڑ چھاڑ دا الزام لایا سی۔ گولن اُتے انہاں دی غیر حاضری وچ 2000ء وچ مقدمہ چلایا گیا تے 2008ء وچ نویں جسٹس اینڈ ڈیویلپمنٹ پارٹی (اے دے پی) دی حکومت تے وزیرِ اعظم رجب طیب اردگان دے دور وچ انہاں الزامات توں باعزت بری کر دتا گیا۔

گولن نے 2001 وچ امریکا دا گرین کارڈ حاصل کیتا۔

19 دسمبر 2014 نوں گولن دے حامی اک میڈیا نال وابستہ 20 صحافیاں دی گرفتاری دے بعد ترک عدالت نے گولن دی گرفتاری دے احکامات جاری کیتے۔ گولن اُتے الزام سی کہ انہاں نے ‘مسلح دہشت گرد گروپ‘ نوں بنایا تے اسنوں چلا رہے نیں۔

عقائد

گولن کسے نویں عقیدے اُتے عمل پیرا نئی‏‏ں ہُندے بلکہ اوہ اس حوالے توں پرانے اسلامی نظریات تے انہاں دی سوچ نوں اگے ودھاندے نیں۔ اسلام دے بارے انہاں دے خیالات معتدل تے مقبول نیں۔ اگرچہ اوہ کدی صوفی طریقت دے رکن نئی‏‏ں رہے تے نہ ای طریقت وچ شمولیت نوں مسلماناں دے لئی ضروری سمجھدے نیں، بلکہ انہاں دے خیال وچ ‘صوفی ازم اسلام دے اندر اک سمت اے تے بیرونی تے اندرونی سمتاں نوں الگ نئی‏‏ں کیتا جا سکدا۔

انہاں دی تعلیمات وچ ہور اسلامی علما توں دو طرح نال فرق نیں تے دوناں دا تعلق قرآن دی مخصوص آیات دے ترجمے توں اے۔ انہاں دی تعلیمات دے مطابق ‘مسلماناں نوں اجتماعی تے ریاستی بھلائی دے لئی خدمت کرنی چاہیدی اے تے اس دا دائرہ دنیا بھر دے مسلماناں تے غیر مسلم تک پھیلانا چاہیدا اے تے دوسرا ایہ وی کہ مسلماناں دی ذمہ داری اے کہ اوہ اہلِ کتاب (یہودی تے مسیحی)، ہور مذاہب تے ملحداں تے لادین افراد نال وی توں مکالمہ کرن۔

سرگرمیاں

گولن تحریک بین الاقوامی سطح اُتے شہری معاشرتی تحریک اے جو گولن دیاں تعلیمات توں متاثر اے۔ انہاں دی تعلیمات وچ ہزمت (عام بھلائی دے لئی کیتی گئی خدمت) نوں نہ صرف ترکی بلکہ وسطی ایشیا دے علاوہ دنیا دے ہور علاقیاں توں وی مقبولیت مل رہی اے۔

تعلیم

اپنے خطبات وچ گولن نوں بار بار کہندے سُنیا گیا: ‘طبعیات، ریاضی تے کیمسٹری دی تعلیم حاصل کرنا اصل وچ عبادت دے مترادف اے۔‘ گولن دے پیروکاراں نے دنیا بھر وچ 1٫000 توں زیادہ تعلیمی ادارے بنائے نیں۔ ترکی وچ گولن دے تعلیمی ادارے بہترین شمار ہُندے نیں: انہاں وچ جدید ترین سہولیات مہیا کیتیاں جاندیاں نیں تے انگریزی زبان پہلی جماعت توں پڑھائی جاندی اے۔ پر گولن دے پیروکاراں توں ہٹ کے ہور سابقہ اساتذہ نے گولن تعلیمی اداریاں وچ خواتین تے لڑکیاں دے نال روا رکھے جانے والے رویے اُتے اعتراضات اٹھائے نیں تے دسیا اے کہ خواتین اساتذہ نوں تنظیمی معاملات توں دور رکھیا جاندا اے تے انہاں محدود آزادی ہُندی اے تے چھیویں جماعت تے استوں اگے تمام لڑکیاں نوں لڑکےآں تے مرد اساتذہ توں وقفیاں تے کھانے دے دوران الگ رکھیا جاندا اے۔

بین المذاہب تے بین الثقافتی مکالمہ

گولن تحریک دے شرکا نے دنیا بھر وچ بوہت سارے ادارے قائم کیتے نیں جو بین المذاہب تے بین الثقافتی مکالماں نوں ترویج دیندے نیں۔ بعض علما دے برعکس گولن یہودیاں تے مسیحیاں دے متعلق مثبت جذبات رکھدے نیں تے سامیت دشمنی دے خلاف نیں۔ 1990 دی دہائی وچ انہاں نے بین المذاہب برداشت تے مکالمے دی حمایت شروع کر دتی۔ اوہ خود ذاتی طور اُتے ہور مذاہب دے وڈیاں بشمول پوپ جان پال دوم، یونانی آرتھوڈکس چرچ دے سربراہ تے اسرائیلی سیفارڈک وڈے ربی ایلی یاہو بکشی ڈرون نال وی ملاقات کیتی۔

گولن دے بقول اوہ نہ صرف مختلف مذاہب دے درمیان بلکہ مذاہب تے لادینیت دے درمیان تعاون دے حامی نیں۔

گولن نے ترکی دے علوی باشندیاں دے چند مطالبات ول ہمدردی دکھائی دیندی اے جن وچ انہاں دی عبادت گاہاں نوں سرکاری طور اُتے تسلیم کیتا جانا تے سنیاں تے علویاں دے درمیان بہتر تعلقات اہم نیں۔

عصرِ حاضر دے امور اُتے خیالات

لادینیت

گولن نے ترکی وچ لادینیت اُتے تنقید کیتی اے تے اسنوں محض مادیت پرستی کہیا اے۔ پر ماضی وچ انہاں دا خیال سی کہ لادینیت دا مطلب مذہب دی مخالفت نئی‏‏ں اے تے ایہ وی کہ مذہب تے عقائد دی آزادی اسلام وچ موجود اے۔

گولن دی پریس ریلیز دے مطابق جمہوری لادین ملکاں وچ 95 فیصد اسلامی شعائر اُتے عمل کیتا جا سکدا اے تے اس توں کوئی مسئلہ نئی‏‏ں کھڑا ہُندا۔ باقی پنج فیصد اُتے لڑائی دی ضرورت نئی‏‏ں۔

ترکی دی یورپی یونین وچ شمولیت بارے

گولن نے ترکی دی یورپی یونین وچ شمولیت دے ارادے دی حمایت کیتدی اے تے کہیا اے کہ ترکی تے یورپی یونین نوں اک دوسرے توں کوئی خطرہ نئی‏‏ں اے بلکہ اک دوسرے دے لئی مفید ثابت ہون گے۔

خواتین دا کردار

اراس تے جاہا دے مطابق گولن خواتین دے متعلق ‘ترقی پسندانہ‘ خیالات رکھدے نیں۔ گولن دے مطابق، اسلام دی آمد نے خواتین نوں تحفظ دتا اے تے اسلام دے ابتدائی دور وچ نہ تے خواتین گھراں تک محدود کر دتیاں گئیاں سن تے نہ ای انہاں دبایا جاندا سی۔ پر انہاں دے خیال وچ ضرورت توں زیادہ حقوقِ نسواں دی جماعتاں وغیرہ نامناسب نیں تے انہاں دا اختتام مرداں توں نفرت اُتے منتج ہُندا اے۔

دہشت گردی

گولن نے دہشت گردی دی مذمت کیتی اے۔ اوہ شہریاں دے خلاف تشدد تے جارحیت دی مخالفت کر دے نیں تے کہندے نیں کہ اسلام وچ اس دی کوئی گنجائش نئی‏‏ں۔ انہاں نے 11 ستمبر دے حملیاں دے خلاف 12 ستمبر نوں واشنگٹن پوسٹ وچ اس حملے دی مذمت کر دے ہوئے کہیا: ‘مسلمان کدی دہشت گرد نئی‏‏ں ہو سکدا تے نہ ای دہشت گرد کدی سچے مسلمان ہو سکدے نیں۔‘ گولن نے دہشت گرداں دی جانب توں اس فعل نوں اسلام اُتے حملہ قرار دتا۔

غزہ فلوٹیلا

گولن نے اسرائیل دی اجازت دے بغیر ترکی دی جانب توں غزہ نوں بحری بیڑا بھیجنے اُتے تنقید کیتی۔ انہاں نے کہیا کہ انہاں نے اس اُتے اسرائیلی حملے نوں خبراں وچ دیکھیا سی۔ اس حملے اُتے بات کر دے ہوئے انہاں نے کہیا ایہ کوئی چنگی بات نئی‏‏ں سی۔ انہاں نے منتظمین توں اسرائیل توں پیشگی اجازت نہ لینے اُتے کڑی تنقید کیتی۔

شامی خانہ جنگی

گولن نے ترکی دی جانب توں شام دی خانہ جنگی وچ شمولیت دی سختی نال مخالفت کیتی اے۔ گولن شامی صدر نوں ہٹانے دے لئی ترک حکومت دے اقدامات دی مذمت کیتی اے مگر اوہ آئی ایس آئی ایس دے خلاف فوجی کارروائی دے حق وچ نیں۔

ترک معاشرے تے سیاست اُتے اثر

گولن دی تحریک نوں ہزمت جاں جماعت کہیا جاندا اے تے لکھاں افراد اس دے پیروکار ترکی وچ تے ترکی توں باہر وی نیں۔ کہیا جاندا اے کہ ترک دی پولیس تے عدلیہ وچ گولن دے حامی خاصا اثر رکھدے نیں۔ ترک تے غیر ملکی تجزیہ نگاراں دے خیال وچ ترک پارلیمان وچ وی گولن دے حامی مجوود نیں تے ایہ تنظیم قدامت پسند زمان اخبار وی چلاندی اے۔ اس دے علاوہ آسیہ بینک، سمان یولو ٹیلی ویژن سٹیشن تے ہور بوہت سارے میڈیا دے ادارے وی شامل نیں۔ مارچ 2011 وچ ترک حکومت نے اک تحقیقاتی صحافی احمت شِک نوں گرفتار کیتا تے اس دی کتاب ‘امام دی فوج‘ نوں ضبط کر کے اس اُتے پابندی عائد کر دتی۔ اس طرح گولن تے گولن دی تحریک توں متعلق شِک دی تحقیقات انجام نوں پہنچیاں۔

2005 وچ گولن دی تحریک نال منسلک اک فرد اک پارٹی دے دوران امریکی سفیر دے کول پہنچیا تے انہاں اک لفافہ تھمایا جس وچ مبینہ فوجی بغاوت دی تفصیل درج سی۔ پر جلد ای تصدیق ہو گئی کہ ایہ کاغذات جعلی سن۔ گولن دے حامیاں نے دسیا کہ انہاں دی تحریک شہری نوعیت دی اے تے اس دے کوئی سیاسی عزائم نئی‏‏ں۔

اردگان توں علیحدگی

گولن تے انہاں دے پیروکار دعویٰ کر دے نیں کہ انہاں دی تحریک سیاسی نئی‏‏ں مگر تجزیہ نگاراں دے مطابق ترک وزیرِ اعظم دے قریبی حلقیاں توں بدعنوانی دے خلاف کیتیاں جانے والیاں گرفتاریاں اصل وچ گولن تے اردگان دے وچکار طاقت دی کشمکش سی۔ انہاں گرفتاریاں دا نتیجہ 2013 وچ ترک بدعنوانی سکینڈل دی صورت وچ نکلیا جس وچ جسٹس اینڈ ڈیویلپمنٹ پارٹی دے حامیاں تے مخالفین، دوناں نے الزام لایا کہ ایہ سب گولن دے کہنے اُتے ہو رہیا اے۔ دسمبر 2013 وچ اردگان نے اس تحریک دے زیادہ تر پرائیوٹ سکولاں نوں ترکی بھر وچ بند کر دینے دا حکم جاری کیتا۔

اردگان حکومت نے دسیا اے کہ بدعنوانی تحقیقات دا اصل مقصد گولن دا سیاسی ایجنڈا اے تاکہ اوہ دفاع، خفیہ ایجنسیاں تے انصاف دے محکماں تک رسائی حاصل کر سکن۔ تقریباً ایہی الزامات گولن اُتے 2000 دے مقدمے دے دوران وی لگائے گئے سن جدو‏‏ں اردگان حکومت وچ آ رہے سن۔ 2000 وچ گولن دی غیر حاضری وچ انہاں اُتے مقدمہ چلایا گیا تے 2008 وچ اردگان دی حکومت نے انہاں الزامات نوں خارج کر دتا سی۔

جنوری 2014 وچ گولن نے وال سٹریٹ جرنل نوں ای میل وچ تبصرہ کیتا: ‘ترک عوام پچھلے دو سالاں توں جمہوریت نوں الٹے قدماں پھردے ہوئے دیکھ کے پریشان ہو رہے نیں‘۔ پر انہاں نے حکومت دے خلاف کسے وی سازش وچ حصہ لینے توں انکار کیتا۔ بعد ازاں جنوری 2014 وچ بی بی سی ورلڈ نوں انٹرویو دے دوران گولن نے کہیا: ‘اگر میں لوگاں نوں کچھ کہاں تے اوہ ایہ ہوئے گا کہ کہ تسی‏‏ں انہاں لوگاں نوں ووٹ دو جو جمہوریت، قنون دی بالادستی تے نال چلنے والے لوک ہون۔ لوگاں نوں کسے امیدوار جاں کسے پارٹی نوں ووٹ ڈالنے دا کہنا انہاں دی بے عزتی ہوگی۔ ہر انسان بخوبی جاندا اے کہ اس دے آس پاس کیہ ہو رہیا اے۔‘

2016 دی ترک بغاوت

ترک حکومت دے مطابق 15 جنوری 2016 دی بغاوت گولن دی تیار کردہ سی۔

کتب

گولن دی اپنی ویب سائٹ وچ انہاں دی 44 کتب دا ذکر ملدا اے۔ پر ایہ کتاب توں زیادہ خطبات تے مضامین دے مجموعے لگدے نیں جو کسے خاص موضوع اُتے لکھے گئے ہون۔ اس دے علاوہ دسیا جاندا اے کہ انہاں نے بوہت سارے موضوعات اُتے مقالے وی لکھے نیں جن وچ معاشرتی، سیاسی تے مذہبی امور دے علاوہ فن، سائنس تے کھیڈ وی شامل نیں تے ہزاراں دی تعداد وچ صوتی تے بصری کیسٹاں وی شامل نیں۔ اس دے علاوہ اوہ دی فاؤنٹین، یعنی امیت وغیرہ ورگے مذہبی رسالیاں وچ اہم مضامین وی لکھدے رہے نیں۔ انہاں دیاں کئی کتاباں دا انگریزی وچ وی ترجمہ ہو چکیا اے۔

• پیغمبرِ خدا: محمد
• قرآن دی تعلیمات: منتخب آیات دی تشریح
• عالمی تہذیب، مذہب تے برداشت
• بیج توں تن آور درخت تک: بچیاں دی روحانی ضروریات دی تکمیل
• دہشت گردی تے خود کش حملے: اسلامی نکتہ نظر
• قابلِ عزت افراد تک دا سفر: قلب توں نکلی ذہانت دے قطرے
• تقریر تے بیان دی طاقت
• حضرت محمد دی منتخب دعاواں

اعزازات

مارٹن لوتھر کنگ جونیر دے بین الاقوامی چیپل جو مور ہاؤس کالج وچ اے، نے 2015 وچ گولن نوں گاندھی کنگ آئیکیڈا امن انعام دتا جو انہاں ولوں امن دیاں تاحیات کوششاں دے اعتراف وچ سی۔

گولن 2008 وچ دنیا دے سو عقلمند ترین انساناں وچ سرِ فہرست آئے تے انہاں سب توں زیادہ پراثر مفکر کہیا گیا۔

گولن نوں 2013 وچ دنیا دی سو اہم ترین شخصیتاں وچوں اک کہیا گیا۔

2015 وچ اوکلوہاما سٹی تھنڈر دے باسکٹ بال کھڈاری اینس کینٹر نے دعویٰ کیتا کہ انہاں باسکٹ بال دی قومی ٹیم توں محض اس لئی کڈیا گیا کہ اوہ گولن دے پرزور حامی سن۔

گولن نوں رائل اسلامک سٹرٹیجک سٹڈیز سینٹر، عمان، اردن نے دنیا دی 500 اہم ترین مسلمان شخصیتاں وچوں اک قرار دتا۔

امن دے رنگ البم

گولن دی شاعری تے تحریراں نوں گانیاں دی شکل وچ پیش کرنے دے لئی اک منصوبہ ‘امن دے رنگ‘ دے ناں توں شروع کیتا گیا۔ کچھ منتخب مجموعہ جات انگریزی وچ ترجمہ کیتے گئے۔ کل 50 نظماں مسلم تے غیر مسلم گلوکاراں نوں بھیجیاں گئیاں تے انہاں اجازت دتی گئی کہ اوہ انہاں اپنی مرضی نال جداں چاہن، گانیاں دی شکل وچ پیش کر سکدے نیں تے فیر انہاں اک البم دی شکل وچ پیش کیتا جائے گا۔ ایہ منصوبہ دو سال توں زیادہ عرصے وچ پایہ تکمیل نوں پہنچیا تے نیل پروڈکشن تے یونیورسل میوزک نے اسنوں پیش کیتا اے۔

حوالے