نسخہ سینا
نسخۂ سینا (سانچہ:Lang-ell، عبرانی: קודקס סינאיטיקוס) یونانی بائبل دا مشہور تے نہایت معتبر نسخہ جو چوتھی صدی مسیحی دی پہلی چوتھائی یعنی سن ہجری توں نیڑے 300 سال پہلے دا اے۔ اس وچ کُتبِ عہد جدید تمام و کمال محفوظ نيں۔ 1844ء وچ مشہور جرمن فاضل قسطنطین ٹشنڈارف کوہ سینا دی خانقاۂ مقدسہ کیتھرین گیا۔ اوتھے ردی دی اک ٹوکری وچ مختلف نسخےآں دے اوراق پئے سن ۔ انہاں اوراق وچوں جرمن فاضل نے چند چرمی اوراق دیکھے جنہاں اُتے قدیم یونانی طرز تحریر دے حروف لکھے سن ۔ جدوں اس نے انہاں اوراق نوں غور توں پڑھیا تاں انہاں اُتے یونانی ترجمہ سپتواجنتا نوں لکھیا پایا۔ راہباں نے اسنوں دسیا کہ ایداں دے بہتیرے اوراق انہاں دے پاس موجود نيں۔ اس نے انہاں راہباں توں کہیا کہ ایہ اوراق وڈے قیمتی نيں، انہاں نوں ضائع مت کرو، اس نے انہاں وچوں تینتالیس اوراق جنہاں اُتے عبرانی کُتبِ مقدسہ لکھی سی، لے لئی۔ لیکن جدوں راہباں اُتے انہاں اوراق دی اہمیت ظاہر ہوئی تاں انہاں نے ہور اوراق نوں اس دے حوالے کرنے توں انکار کر دتا۔ 1859ء وچ فیر اوہ ايسے خانقاہ وچ گیا۔ اک راہب توں یونانی ترجمہ سپتواجنتا اُتے گفتگو چھڑ گئی۔ راہب نے کہیا کہ میرے پاس اس یونانی ترجمے دی اک قدیم نقل موجود اے تے اک لال جُزدانہاں وچوں کڈ اسنوں نسخہ دکھایا۔ اس نسخہ وچ نہ صرف عہدِ عتیق دا اک بہت وڈا حصہ موجود سی بلکہ عہدِ جدید تمام و کمال نہایت اعلیٰ حالت وچ محفوظ سی۔ اس فاضل دی خوشی دی انتہا نہ رہی، جدوں اس نے دیکھیا کہ ایہ اوہی اوراق نيں جو اس نے پندرہ سال پہلے ٹوکری وچ پئے دیکھے سن ۔ بصد مشکل ٹشنڈراف نے اس نسخہ نوں حاصل کيتا تے اپنے مربی ”زاروس“ دے پاس لے گیا۔[۱]
1934ء وچ سرکارِ برطانیہ نے اس نسخہ نوں اک لکھ پونڈ دے عوض رُوس توں خریدتا تے اوہ ہن برطانیہ دے عجائب گھر وچ محفوظ اے۔ 1911ء وچ اوکسفرڈ یونیورسٹی دے چھاپہ خانہ نے اس نسخے دی عکسی تصویراں لے کے اسنوں کتابی صورت وچ شائع کيتا۔[۱]
یہ نسخہ ہرن دے چمڑے اُتے لکھیا ہويا اے تے اس دا ہر صفحہ پندرہ توں ساڈھے تیرہ انچ دا اے۔ ہر صفحے وچ چار کالم جو ڈھائی انچ چوڑے نيں تے ہر کالم وچ 48 سطراں نيں۔ اس قلمی نسخہ دا متن اعلیٰ ترین تے صحیح ترین اے۔[۱]