ڈیگو گارشیا
ڈیگو گارشیا وڈا سمندر ہند دے وسط چ واقع اک جزیرہ اے ۔ ایہہ ہندستان تے سری لنکا دے دکھنی ساحلاں توں تقریبا 1 ہزار کلومیٹر دے فاصلے تے واقع اے ۔ اصل چ ایہہ حلقہ نما مونگے دیاں چٹاناں نیں جہڑیاں مرجانی جھیل نوں گھیرے ہوئے نیں جسنوں انگریزی چ Atoll آکھئیا جاندا اے ۔ ایہہ بحر ہند چ واقع برطانیہ دے مل مارے علاقےآں دا حصہ اے ۔ 1973ء چ مقامی آبادی دی جبری بے دخلی دے بعد امریکہ تے برطانیہ اس جزیرے نوں فوجی اڈے دے طور تے ورت رہے نیں ۔
جغرافیہ[سودھو]
ایہہ جزیرہ 60 کلومیٹر لمبا تے 8 کلومیٹر چوڑا اے ۔ مرجانی جھیل دی ودھ توں ودھ گہرائی 30 میٹر اے پر اس چ کئی مرجانی چٹاناں باہر نکلياں ہوئیاں نیں جس دی وجہ توں اس چ جہاز رانی خطرناک اے ۔ جزیرے دا کل رقبہ 170 مربع کلومیٹر اے ۔ جس چ 30 مربع کلومیٹر زمینی علاقہ اے ، 17 مربع کلومیٹر پیرامونی علاقہ اے تے 124 مربع کلومیٹر مرجانی جھیل تے مشتمل اے ۔
تریخ[سودھو]
اس جزیرے نوں 16ویں صدی چ پرتگیزی جہازراناں نے لبھئیا ، کہندے نیں اس جزیرے دا ناں پہلے جہاز دے کپتان دے ناں تے رکھئیا گئیا ہوئے گا ۔ جزیرہ 18ویں صدی تک غیرآباد سی جس دے مگروں فرانسیسیاں نے غلاماں دی مدد نال ایتھے کھوپرے دی پیداوار دا آغاز کیتا ۔ نیپولین دیاں جنگاں دے بعد ڈیگوگارشیا برطانیہ دے قبضے چ آ گئیا پر 1814ء توں 1965ء تک ایہہ ماریشیس دے کول رہئیا ۔