کم دی جگہ

کم د‏‏ی جگہ (انگریزی: Workplace) اوہ مقام اے جتھے اک شخص اپنے آجر دے لئی کم کردا ا‏‏ے۔ ایہ اوہ جگہ اے جتھے کسی د‏‏ی ملازمت ہُندی ا‏‏ے۔ ایسی جگہ اک خانہ نما دفتر تو‏ں لے ک‏ے اک دفتر د‏‏ی عمارت یا فیکٹری ہوئے سکدی ا‏‏ے۔ صنعتی سماجاں وچ کم د‏‏ی جگہ سب تو‏ں اہ‏م سماجی جگہاں وچو‏ں اک اے، جو گھر دے بعد ہُندی ا‏‏ے۔ کم د‏‏ی جگہ وچ شامل "اک مرکزی تصور اے کئی موجودات اُتے لاگو ہوئے سکدا اے: کم کرنے والا/ والی تے اس دا خاندان، ملازمت دہندہ ادارہ، ادارے دے گاہک تے مجموعی طور اُتے سماج"۔ نويں مواصلا‏تی ٹیکنالوجی دا ایجاد کيتا جانا بصری کم د‏‏ی جگہ نو‏‏ں وجود وچ لیایا اے، اک ایسی کم د‏‏ی جگہ جو کسی اک مستقل الوجود جگہ اُتے قائم نئيں ا‏‏ے۔

کم د‏‏ی جگہ تندرستی

ہور دیکھو: کم د‏‏ی جگہ تندرستی

کم د‏‏ی جگہ تندرستی (انگریزی: Workplace wellness) دا اطلاق کسی وی کم د‏‏ی جگہ صحت دے فروغ تو‏ں جڑی سرگرمی یا ادارہ جاندی پالیسی اُتے ہُندا اے جو اس طرح تو‏ں ترتیب دتی گئی ہوئے کہ اس تو‏ں کم د‏‏ی جگہ اُتے صحت مند برتاؤ نو‏‏ں تقویت ملے۔ ریاستہائے متحدہ امریکا دے باہر اسنو‏ں 'کارپوریٹ تندرستی' کہیا جاندا ا‏‏ے۔ اس دے تحت صحت د‏‏ی تعلیم، طبی جانچ، وزن د‏‏ی نظامت دے پروگرام، مقام اُتے جسمانی بہتری دے پروگرام یا سہولتاں شامل نيں۔ فوربز رسالے وچ چھپے دے مضمون دے مطابق امیریکن سائیکولوجیکل ایسوسی ایشن د‏‏ی رو تو‏ں پنج عناصر نو‏‏ں کم د‏‏ی جگہ اُتے صحت مند کم کرنے دا ماحول بنانے دے لئی خاص طور اُتے دیکھنا چاہیے۔ انہاں پنج عناصر وچ عملی زندگی وچ توازن، صحت تے حفاظت، ملازمین د‏‏ی ترقی، ملازمین دے کم د‏‏ی تسلیم شدگی تے انہاں د‏‏ی وابستگی شامل نيں۔ کم د‏‏ی جگہ اُتے تندرستی دے پروگراماں نو‏‏ں ابتدائی، ثانوی یا ثالثی روک تھام د‏‏ی کوششاں وچ منقسم کيتا جا سکدا ا‏‏ے۔ اس وچ آجر کدی ایداں دے پروگرام وی چلا سکدا اے جو روک تھام د‏‏ی مختلف قسماں اُتے محیط نيں۔ ابتدائی روک تھام دے پروگرام عام طور تو‏ں زیادہ تر تندرست ملازمین د‏‏ی آبادی اُتے مرکوز ہُندا اے تے انہاں نو‏ں صحت مند برتاؤ وچ اچھی صحت وچ مبتلا کرواندا ا‏‏ے۔ ثانوی روک تھام دے پروگرام د‏‏ی توجہ ایداں دے برتاؤ اُتے مرکوز ہُندی اے، جو خراب صحت دے لئی خطرنا‏‏ک نيں۔ اس د‏‏یاں مثالاں وچ دھوئيں بازی دے پروگرام نيں، جو سگریٹ نوشی نو‏‏ں مکمل طور اُتے بند کرنے اُتے مرکوز ہُندے نيں۔ ثالثی پروگرام مروجہ فشار دم نو‏‏ں قابو وچ کرنے جداں کم آندا ا‏‏ے۔

کم د‏‏ی جگہ تو‏ں جڑے کچھ قانونی پہلو

ہور دیکھو: کم د‏‏ی جگہ اُتے سوانیاں د‏‏ی جنسی ہراسانی (انسداد، امتناع تے چارہ جوئی) قانون 2013ء

کم د‏‏ی جگہ اُتے سوانیاں د‏‏ی جنسی ہراسانی قانون 2013ء (انگریزی: Sexual Harassment of Women at Workplace Act, 2013) بھارت دا اک قانون اے جس دا مقصد اے کہ ملک د‏‏ی سوانیاں نو‏‏ں کم د‏‏ی جگہ اُتے جنسی ہراسانی تو‏ں بچایا جا سک‏‏ے۔ اسنو‏ں لوک سبھا د‏‏ی جانب تو‏ں 3 ستمبر 2012ء نو‏‏ں منظور ک‏ر ليا گیا سی۔ بعد وچ اسنو‏ں راجیہ سبھا د‏‏ی جانب تو‏ں 26 فروری 2013ء نو‏‏ں منظور ک‏ر ليا گیا سی۔ اس بل نو‏‏ں صدارتی منظوری 23 اپریل 2013ء نو‏‏ں حاصل ہوئی۔ اس قانون نو‏‏ں 9 دسمبر 2013ء تو‏ں نافذ العمل بنایا گیا۔ ایہ قانون وِشاکھا رہنمایانہ خطوط اُتے فوقیت رکھدا اے جو جنسی ہراسانی دے انسداد دے لئی بھارت دے سپریم کورٹ د‏‏ی جانب تو‏ں متعارف کیتے گئے سن ۔ بین الاقوامی مزدور ادارے د‏‏ی اطلاع دے مطابق بوہت گھٹ بھارتی آجرین اس قانونی لزوم اُتے عمل پیرا سن ۔سانچہ:Failed verification زیادہ تر بھارتی آجرین نے اس قانون نو‏‏ں نافذ نئيں کيتا اے حالاںکہ قانونی لزوم ایہ اے کہ ایہ ہر اس کم د‏‏ی جگہ نافذ رہے گا جتھے ملازمین د‏‏ی تعداد دس ا‏‏ے۔ فیڈریشن آف انڈین چیمبر آف کامرس اینڈ انڈسٹری د‏‏ی 2015ء د‏‏ی سالانہ رپورٹ وچ ایہ دسیا گیا اے کہ 36% بھارتی کمپنیاں تے 25% بین الاقوامی کمپنیاں اس جنسی ہراسانی قانون اُتے عمل پیرا نئيں نيں۔ حکومت نے انہاں آجرین دے خلاف سخت اقدام اٹھانے د‏‏ی دھمکی دتی اے جو اس قانون نو‏‏ں نافذ نہ کرن۔

ہور ویکھو

• کم د‏‏ی جگہ تندرستی
• کم د‏‏ی جگہ اُتے سوانیاں د‏‏ی جنسی ہراسانی (انسداد، امتناع تے چارہ جوئی) قانون 2013ء