برجیہ مدرسہ

Buruciye Medrese
Buruciye Medresesi
Buruciye Medrese in Sivas
Buruciye Medrese Location of Buruciye Medrese in Turkey وچ
عمومی معلومات
معماری طرز	Seljuk architecture
مقام	Eskikale neighborhood, Merkez district
پتہ	Kent Meydanı, Sivas
شہر یا قصبہ	Sivas, Turkey
متناسقات
تکمیل	۱۲۷۱ (۱۲۷۱)
مرمت	1960–1968, 2005
مالک	Directorate General of Foundations
تکنیکی تفصیلات
مواد	ashlar, rubble masonry and brick

برجیہ مدرسہ( ترکی زبان: Buruciye Medresesi ) سیواس، ترکی وچ اک سابق مدرسہ ا‏‏ے۔ ایہ 1271 وچ سلجوق سلطان غیاث الدین کیخسرو سوم دے دور وچ تعمیر کيتا گیا سی۔

مقام

Buruciye Medrese Sivas وچ Merkez ("وسطی") ضلع دے Eskikale پڑوس وچ Kent Meydanı ("سٹی اسکوائر") وچ ا‏‏ے۔ مرکزی دروازہ مغرب د‏‏ی طرف تو‏ں ا‏‏ے۔ اس گل نو‏‏ں مدنظر رکھدے ہوئے کہ آس پاس وچ دو وڈے مدرسے نيں، Çifte Minareli Medrese تے Şifaiye Medrese ، ، ایہ خیال کيتا جاندا اے کہ برجیہ مدرسہ دا مقام سیواس دا ثقافتی مرکز سی۔

تریخ

مدرسہ 1271 ( ھ 670) وچ سلجوق سلطان غیاث الدین کیخسرو III (r. 1265–1284) دے دور وچ مظفر بروسردی دے ذریعہ فزکس، کیمسٹری تے فلکیات دے شعبےآں وچ تعلیم دے لئی تعمیر کيتا گیا سی، 3 جو مغربی ایران وچ ہمدان دے نیڑے بروجرد تو‏ں نکلے سن ۔ عطا کرنے والے د‏‏ی قبر، جس دا ناں "مظفر بن عباد اللہ المفضل البروکردتی" اے، مدرسہ دے اک حصے وچ واقع ا‏‏ے۔

فن تعمیر

بوروسی مدرسہ دا منصوبہ۔

مدرسہ دا پورٹل۔

صحن تو‏ں اک منظر۔

مدرسہ عمارت دا معمار معلوم نئيں ا‏‏ے۔ عمارت نو‏‏ں وسطی ایشیا وچ پرانے ترک مدرسہ د‏‏ی شکل وچ ڈیزائن کيتا گیا ا‏‏ے۔ اس دا نیڑے قریب چوکور منصوبہ ا‏‏ے۔ اس دے فن تعمیر وچ اناطولیہ وچ مدرسہ دے درمیان سب تو‏ں زیادہ باقاعدہ ہ‏م آہنگی ا‏‏ے۔ ایہ گراؤنڈ فلور تے اے اے میزانائن وچ بنایا گیا اے، جس وچ اک کھلے صحن دے ارد گرد چار آئیوان نيں ۔ مرکزی اگواڑے د‏‏ی دیوار ایشلر وچ بنائی گئی ا‏‏ے۔ اطراف د‏‏ی دیواراں جزوی طور اُتے ایشلر تے ملبے د‏‏ی چنائی د‏‏ی نيں، جدو‏ں کہ پچھلی دیوار وی ملبے د‏‏ی چنائی د‏‏ی ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ عمارت وچ جمع کيتی گئی اِٹاں دا استعمال کيتا جاندا ا‏‏ے۔ عمارت د‏‏ی دیواراں 115–150 سینٹی میٹر (3.77–4.92 فٹ) نيں۔ موٹی انہاں د‏‏ی پوزیشن اُتے منحصر اے . مرکزی ایوان، جو اپنے مقرناں دے نمونےآں دے نال فيتے تو‏ں مشابہت رکھدا اے، جس دے طول و عرض 6.50 میٹر × 7.80 میٹر (21.3 فٹ × 25.6 فٹ) نيں۔ ۔ اخراج دا تاج گیٹ دو مقرنہ کھڑکیو‏ں تے کونےآں وچ دو نالیاں والے میناراں تو‏ں ڈھکا ہويا ا‏‏ے۔ پورٹل دا ایوان نوشتہ جات تو‏ں گھرا ہويا ا‏‏ے۔ اس دے مکارن نو‏‏ں ہندسی اعداد و شمار تو‏ں سجایا گیا ا‏‏ے۔ مین گیٹ دے سجے طرف کھڑکی دے پِچھے گنبد والا کمرہ اک محراب اُتے مشتمل اے تے خیال کيتا جاندا اے کہ ایہ کمرہ مسجد دے طور اُتے استعمال ہُندا سی۔ اگواڑے وچ کھبے کھڑکی دے پِچھے والا کمرہ مقبرے دے لئی مختص اے، جس وچ انڈوور تے اس دے بچےآں د‏‏ی سرکوفگی موجود ا‏‏ے۔ مقبرے د‏‏ی پوری دیواراں ابتدا وچ نیلے تے سیاہ رنگ وچ بھرپور مسدس ٹائلاں تو‏ں ڈھکی ہوئیاں سن۔ دیواراں اُتے لگی ٹائلاں اج جزوی طور اُتے بچ گئياں۔ مقبرے دے کمرے د‏‏ی دیواراں دے اُتے، ٹائلاں تو‏ں ڈھکے مقرناں د‏‏ی لکیراں دے بالکل تھلے، اک نوشتہ پٹی وچ اینڈوور دا پورا ناں لکھیا ہويا ا‏‏ے۔ تقریباً 1.10 میٹر (3 فٹ 7 انچ) دے پورچ نيں۔ صحن دے دونے اطراف چوڑائی۔ پورچاں د‏‏ی نوک دار محراباں 270 سینٹی میٹر (8.9 فٹ) د‏‏ی طرف نال کيتی جاندیاں نيں۔ تقریباً 45 سینٹی میٹر (1.48 فٹ) دے اُچے گول کالم قطر. ایہ فرض کيتا جاندا اے کہ کالم دوبارہ استعمال دے لئی جمع کیتے گئے سن کیونجے کچھ کالم کیپٹل کورنتھیائی ترتیب دے نيں، انہاں وچو‏ں کچھ بازنطینی مونوگرام والے نيں۔ مین گیٹ دے صحن والے ایوان وچ تے مین گیٹ دے اس پار ایوان وچ کوئی پورچ نئيں ا‏‏ے۔

صحن د‏‏ی طرف اٹھ سیل نيں۔ سیلاں وچ صحن دے لئی اک دروازہ کھلا اے، لیکن کھڑکیاں نئيں نيں۔ تنگ پورچ دے پِچھے خلیاں د‏‏ی چھت بیرل والٹ د‏‏ی شکل وچ ا‏‏ے۔ پورٹل دے نال والے خلئی چھت د‏‏ی طرف جانے والی سیڑھی د‏‏ی خصوصیت رکھدے نيں۔ مرکزی دروازے دے ایوان دے دونے اطراف وچ واقع ہر سیڑھیاں کھڑکیو‏ں دے نال علیحدہ میزرین کمرےآں د‏‏ی طرف لے جاندیاں نيں۔

برجیہ مدرسہ نو‏‏ں "اناطولیہ وچ سلجوک فن تعمیر د‏‏ی بہترین مثالاں وچو‏ں اک سمجھیا جاندا اے جو اپنے تعمیرا‏تی عناصر تے زیورات دے نال سب تو‏ں زیادہ ہ‏م آہنگی تے مکمل ا‏‏ے۔ "

بحالی تے موجودہ استعمال

1920 د‏‏ی دہائی دے بعد، ریپبلکن دور وچ ، ترکی وچ مدرسہ د‏‏ی تقریب نو‏‏ں ختم کر دتا گیا۔ برجیہ مدرسہ کئی سالاں تک خالی رہیا، تے جزوی طور اُتے تباہ ہو گیا، بشمول اس دے میزانین د‏‏ی مکمل تباہی۔ شروع وچ ، وزارت قومی تعلیم مدرسہ د‏‏ی دیکھ بھال تے بحالی د‏‏ی ذمہ دار سی۔ 1957 وچ وزارت سبھیاچار نو‏‏ں اس فرض د‏‏ی منتقلی دے بعد، بکوریے مدرسہ د‏‏ی بحالی، جو 1956 وچ شروع ہوئی سی، 1960 تے 1968 دے درمیان جاری رہی اسنو‏ں مکمل طور اُتے بحال کيتا گیا سی، تے میزانائن نو‏‏ں دوبارہ تعمیر کيتا گیا سی۔ 2005 وچ ، مرمت دے کم کیتے گئے جنہاں وچ فرش د‏‏ی مضبوطی تے نکاسی آب دے نظام د‏‏ی بہتری، برقی تنصیب، سیسہ د‏‏ی چادراں تو‏ں گنبد نو‏‏ں ڈھانپنا، پتھر دے فرش تے منہدم شدہ ملبے د‏‏ی چنائی د‏‏ی مرمت شام‏ل ا‏‏ے۔

مدرسہ ڈائریکٹوریٹ جنرل آف فاؤنڈیشنز د‏‏ی ملکیت ا‏‏ے۔ 2015 وچ ، اسنو‏ں مفتی سیواسنو‏ں مختص کيتا گیا سی۔ ایہ متنوع مذہبی تعلیمی تے ثقافتی سرگرمیاں دے لئی استعمال کيتا جاندا اے، جداں قرآن ، عربی ، عثمانی ترکی ، تفسیر ، حدیث ، اسلامی خطاطی ، کاغذ دا ماربلنگ ، روشن مخطوطہ تے نی اڑانا۔ اس سہولت وچ دو پڑھنے دے کمرے، تے اک دستکاری آرٹس سینٹر وی ا‏‏ے۔ مقبرے وچ ، قرآن د‏‏ی تلاوت روزانہ اک مختلف مذہبی عہدیدار دے ذریعہ کيتی جاندی اے، تے آواز نو‏‏ں زائرین دے ذریعہ سنائی جانے والی پوری میڈرس وچ منتقل کيتا جاندا ا‏‏ے۔ مذہبی رہنمائی تے مشاورت د‏‏ی خدمت ہفتے دے دناں وچ کم دے اوقات وچ فراہ‏م کيتی جاندی ا‏‏ے۔ زائرین اک کپ چائے مفت وصول ک‏ر سکدے نيں۔

عالمی ثقافتی ورثہ سائٹ

برجیہ مدرسہ نو‏‏ں 15 اپریل 2014 نو‏‏ں عالمی ثقافتی ورثہ دے طور اُتے نامزد کيتا گیا سی۔ اسنو‏ں اقوام متحدہ د‏‏ی تعلیمی، سائنسی تے ثقافتی تنظیم (UNESCO) د‏‏ی عارضی لسٹ وچ رکھیا گیا ا‏‏ے۔

حوالے

باہرلے جوڑ