چند دا مدار
چاند زمین دے اردگرد 27.3 دن وچ چکر لگاندا اے۔ اس دے راستے نوں چاند دا مدار۔ کہیا جاندا اے۔ چاند زمین دے مرکز توں اوسطاً 385000 کلومیٹر دے فاصلے اُتے 1.023 کلومیٹر فی سیکنڈ دی اوسط رفتار توں چکر لگاندا اے۔ عمومی سیارچایں دے برعکس اس دا چکر خطِ استوا دے مستوی ( equqtorial plane) دی بجائے اس مستوی دے قریب اے جس وچ زمین سورج دے گرد گردش کردی اے۔
وقت دے نال نال چاند دا مدار ودھ رہیا اے یعنی زمین توں اوسط فاصلہ زیادہ ہو رہیا اے۔ اسنوں افزائش مدوجزری کہیا جاندا اے۔
کئی لکھ سال پہلے چاند دی محوری گردش دا دورانیہ اس دے زمین دے گرد اک چکر پورا کرنے توں زیادہ سی مگر زمین دی کشش نے چاند دی محوری گردش دی رفتار کم کر دے اسنوں اس طرح محدود کر دتا اے کہ اوہدی محوری گردش دا دورانیہ زمین دے گرد مدار وچ اک چکر پورا کرنے دے برابر ہو چکی اے۔
چند تے زمین[سودھو]
زمین توں سانوں ہمیشہ چاند دا اک ہی رخ نظر آندا اے۔ اوہدی وجہ ایہ اے کہ چاند دی محوری گردش تے چاند دے زمین دے اردگرد گردش دا دورانیہ اک ہی اے۔ سانوں زمین توں کسی اک وقت وچ چاند دا تقریباً 41 فی صد حصہ نظر آندا اے جے چاند پورا ہوئے۔ مگر ایہ حصہ کچھ بدلدا اے تے اسيں مختلف اوقات وچ چاند دا نصف توں کچھ زیادہ حصہ ملاحظہ کر سکدے نيں جو 59 فی صد بندا اے مگر اک وقت وچ 41 فی صد توں زیادہ نظر نئيں آ سکدا۔ زمین توں چاند دا اوسط فاصلہ 385000 کلو میٹر اے جو افزائشِ مدوجزری دی وجہ توں ودھ رہیا اے۔ جے زمین چاند تے سورج دے درمیان آ جائے تو جزوی یا مکمل چاند گرہن لگدا اے۔ اس وقت چاند سیاہ یا سرخی مائل نظر آندا اے۔ جے چند توں زمین نوں دیکھیا جائے تو زمین ہمیشہ آسمان وچ اک ہی جگہ نظر آندی اے۔