Jump to content

آمنہ بیگم مجلسی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
آمنہ بیگم مجلسی
کوائف
مکمل نامآمنہ ‌سواݨی
نسبخاندان مجلسی
آبائی شہراصفہان
مدفناصفہان، تخت فولاد
نامور اقرباءمجلسی اولمجلسی دوم و ملا صالح مازندرانی
علمی معلومات
تالیفاتشرح الفیہ ابن‌ مالک • شرح بر شواہد سیوطی و مجموعہ مسائل فقہی
خدمات

آمنہ بیگُم مجلسی یا آمنہ سواݨی (متوفی 12واں صدی ہجری) دورہ صفوی د‏‏ی اک شیعہ امامیہ عالمہ سواݨی سن۔ اوہ محمد تقی مجلسی د‏‏ی بیٹی، علامہ مجلسی د‏‏ی بہن تے ملا صالح مازندرانی د‏‏ی زوجہ سن۔ آمنہ بیگم نے علامہ مجلسی د‏‏ی کتاب بحار الانوار وچ حدیثاں نو‏‏ں جمع کرنے وچ علامہ مجلسی د‏‏ی مدد وی د‏‏ی سی۔ شرح الفیہ ابن مالک، شرح شواہد سیوطی تے مجموعہ مسائل فقہی ورگی کتاباں انہاں دے آثار وچو‏ں نيں۔

سوانح حیات

[سودھو]

آمنہ بیگم مجلسی یا آمنہ سواݨی محمد تقی مجلسی د‏‏ی بیٹی تے علامہ مجلسی د‏‏ی بہن نيں۔[۱] انہاں د‏‏ی والدہ صدر الدین محمد حسینی عاشوری د‏‏ی بیٹی سن۔[۲] مصنفاں نے انہاں نو‏ں اپنے وقت د‏‏ی عالمہ تے فاضلہ دے طور اُتے جانا ا‏‏ے۔[۳] کتاب ریاض العلماء و حیاض الفضلاء دے مصنف عبد اللہ آفندی نے جو تقریبا آمنہ بیگم دے ہ‏م عصر سن، فضل، علم تے تقویٰ دے مالک دے طور اُتے انہاں دا تعارف کرایا ا‏‏ے۔[۴]

کسی وی جگہ انہاں دا سال ولادت یا وفات نقل نئيں ہويا اے [۵] لیکن اس دے باوجود انہاں د‏‏ی وفات نو‏‏ں 12واں صدی ہجری وچ جانیا جاندا ا‏‏ے۔[۶]

آمنہ بیگم د‏‏ی وفات اصفہان وچ ہوئی تے انہاں دا مقبرہ تخت فولاد وچ ا‏‏ے۔[۷] بعض محققاں نے انہاں دے دفن د‏‏ی جگہ نو‏‏ں دوسری جگہ دسیا ا‏‏ے۔[۸]

شوہر تے اولاد

[سودھو]

آمنہ بیگم نے اپنے والد دے کہنے اُتے ملیا صالح مازندرانی نال شادی کيتی سی۔[۹] ملیا صالح، مجلسی اوّل دے شاگرد سن ۔[۱۰] بہت ساریاں کتاباں وی جداں الکافی اُتے شرح لکھياں۔[۱۱]

آمنہ سواݨی تے ملیا صالح دے چھ بیٹے تے سب دے سب اہل علم سن ۔[۱۲] تے اک یا دو بیٹیاں وی سن۔[۱۳] محمد باقر وحید بہبہانی تے آیت اللہ سید حسین طباطبائی بروجردی، آمنہ بیگم تے ملیا صالح د‏‏ی نسل تو‏ں سن ۔[۱۴]

علمی مقام

[سودھو]

آمنہ سواݨی فقہ و حدیث وچ اپنے والد مجلسی اول تے اپنے بھائی علامہ مجلسی د‏‏ی شاگرد سن۔[۱۵] انہاں دے مکتوب آثار اس طرح نقل ہوئے نيں:

  • شرح الفیہ ابن ‌مالک
  • شرح شواہد سیوطی
  • مجموعہ مسائل فقہی
  • دیوان شعر[۱۶]

آمنہ سواݨی نے علامہ مجلسی د‏‏ی کتاب بحار الانوار وچ روایات د‏‏ی جمع آوری وچ انہاں د‏‏ی مدد کيت‏ی سی۔[۱۷] تے ايس‏ے طرح ملیا صالح مازندرانی وی علامہ حلی د‏‏ی کتاب قواعد الاحکا‏م د‏‏ی بعض عبارت نو‏‏ں حل کرنے وچ انہاں تو‏ں مشورہ کردے سن ۔[۱۸]

حوالے

[سودھو]
  1. امین، اعیان الشیعۃ، ۱۴۰۶ھ، ج۲،‌ ص۹۵۔
  2. ہاشمی،‌ «گوہری از خاندان مجلسی»، ص۹۴۔
  3. مازندرانی، شرح الکافی، مقدمہ محقق، ۱۳۸۲ھ، ص۲۔
  4. افندی، ریاض العلماء، ۱۴۳۱ھ، ج۵، ص۴۰٧۔
  5. ریاحی،‌ نقش بانوان شیعہ اصفہان در فرہنگ و تمدن ایران و اسلام، ص۲۱۸و۲۲۲۔
  6. بانوان عالمہ و آثار آن‌ہا، ۱۳٧۹ش، ص۴۲۔
  7. موسوعۃ مؤلفی الامامیۃ، ۱۴۲۸ھ، ج۱، ص۹۰۔
  8. ہاشمی،‌ «گوہری از خاندان مجلسی»، ص۹۴۔
  9. افندی، ریاض العلماء، ۱۴۳۱ھ، ج۵، ص۴۰٧۔
  10. مازندرانی، شرح الکافی، مقدمہ محقق، ۱۳۸۲ھ، ص۲۔
  11. مازندرانی، شرح الکافی، مقدمہ محقق، ۱۳۸۲ھ، ص۲۔
  12. امین، مستدرکات اعیان الشیعۃ، ۱۴۰۸ھ، ج۴، ص۸۔
  13. ہاشمی،‌ «گوہری از خاندان مجلسی»، ص۱۰۰۔
  14. ہاشمی،‌ «گوہری از خاندان مجلسی»، ص۹٧۔
  15. موسوعۃ مؤلفی الامامیۃ، ۱۴۲۸ھ، ج۱، ص۹۰۔
  16. امین، مستدرکات أعیان الشیعۃ، ۱۴۰۸ھ، ج۴، ص۸۔
  17. ریاحی، ‌نقش بانوان شیعہ اصفہان در فرہنگ و تمدن ایران و اسلام، ص۲۲۱۔
  18. امین، اعیان الشیعۃ، ۱۴۰۶ھ، ج۲، ص۹۵۔


مآخذ

[سودھو]
  • افندی، عبداللہ بن عیسی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، محقق: احمد حسینی اشکوری، بیروت، مؤسسۃ التریخ العربی،۱۴۳۱ھ۔
  • امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعۃ، بیروت،‌ دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۶ھ۔
  • امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعۃ، بیروت،‌ دار التعارف،‌ ۱۴۰۸ھ۔
  • بانوان عالمہ و آثار آنہا، قم، مرکز مدیریت حوزہ‌ہای علمیہ خواہران، ۱۳٧۹ہجری شمسی۔
  • ریاحی،‌ محمدحسین،‌ «نقش بانوان شیعہ اصفہان در فرہنگ و تمدن ایران و اسلام»، مجلہ بانوان شیعہ، شمارہ۱۰، زمستان ۱۳۸۵ ہجری شمسی۔
  • مازندرانی، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی، تصحیح ابوالحسن شعرانی، تہران، المکتبۃ الإسلامیۃ، ۱۳۸۲ھ۔
  • موسوعۃ مؤلفی الامامیۃ، قم،‌ مجمع الفکر الإسلامی، ۱۴۲۸ھ۔
  • ہاشمی،‌ محمد قاسم، «گوہری از خاندان مجلسی Archived 2021-06-14 at the وے بیک مشین»، مجلہ فرہنگ اصفہان، شمارہ ۵ و۶، بہار و تابستان ۱۳٧۶ش۔