آکسیجن کنسنٹریٹر
آکسیجن مجموعہ کرتا ( Oxygen Concentrator)جاں آکسیجن کنسنٹریٹر جاں آکسیجن سنگراہک اک آلہ اے جو اک گیس سپلائی (عام طور اُتے آلے-دوآلے دی ہوا) توں آکسیجن نوں آکسیجن-امیرجن اتپاد گیس دھارا دی سپلائی کرن لئی نائیٹروجن نوں ہٹا کے چندا اے۔
ایہہ جنتر عام ورتوں وچ دو طریقیاں نال پریشر سونگ سوکھن اتے جھلی گیس وکھ کرنا نال کم کردا اے۔
اتہاس[سودھو]
گھریلو میڈیکل آکسیجن سنگراہکاں دی کاڈھ 1970 دے دہاکے دے شروع وچ کیتی گئی سی، ایہناں ینتراں دے اساری آؤٹپٹّ وچ 1970ویاں دے انت وچ وادھا ہویا ۔ یونین کاربائیڈ کارپوریشن اتے بینڈکس کارپوریشن دوویں شروعاتی پروڈیؤسر سن۔ اس یگ توں پہلاں، گھریلو میڈیکل آکسیجن تھیریپی لئی بھاری اچّ دباء والے آکسیجن سلنڈر جاں چھوٹے کریوجینک ترل آکسیجن پرنالیاں دی ورتوں دی لوڑ پیندی سی۔ ایہہ دوویں ادائیگی پرنالیاں نوں ، تکمیل کرن والے آکسیجن سپلائی نوں بھرن لئی سپلائی کرن والیاں ولوں اکثر گھریلو دوریاں دی لوڑ ہندی اے۔دھیرے دھیرے آکسیجن سنگراہک گھر نوں آکسیجن پہنچاؤن دا سبھ توں ترجیحی اتے سبھ توں عام زریعہ بن گیا۔ اس تبدیلی دے نتیجے وجوں آکسیجن سنگراہک اتپادکاں دے بازار وچ شامل ہون والیاں دی گنتی تیزی نال تکنیک اے۔یونین کاربائین کمپنی نے آنوک چھاننی دی 1950 وچ ایجاد کیتی جس نال ایہہ جنتر ہوند وچ آئے۔ اس نے 1960 دے دہاکے وچ پہلے کریوجینک ترل گھریلو میڈیکل آکسیجن نظام وی ایجاد کیتی۔
آکسیجن سنگراہک کویں کم کردے ہن ؟[سودھو]
پریشر سونگ سوکھن (پیئیسئے) تکنالوجی نال کم کردے آکسیجن سنگراہکاں دی ورتوں ، صحتَ سنبھال کماں وچ آکسیجن دے پربندھن لئی مکمل طور تے کیتی جاندی اے۔خاصکر جتھے ترل جاں دباء والا آکسیجن بہت خطرناک جاں اسودھاجنک ہندا اے، جویں کہ گھراں جاں پورٹیبل کلینکاں وچ۔ ہور ادیساں لئی نائیٹروجن وکھ کرن والی جھلی تکنالوجی دی بنیاد تے وی مرتکز ہن۔
جنہاں لوکاں دے خون وچ آکسیجن دے پدھر گھٹ ہون کارن میڈیکل آکسیجن دی ضرورت ہندی اے،لئی ،اک آکسیجن سنگراہک ماحول وچوں ہوا لیندا اے اتے اس وچوں نائیٹروجن نوں ہٹاؤندا اے۔ [1] صنعتی پرکریاواں وچ آکسیجن سنگراہک ، آکسیجن دا اک معاشی سروت حاصل کردے ہن جتھے اوہناں نوں آکسیجن گیس جنریٹر جاں آکسیجن جنریشن پلانٹ وی کیہا جاندا اے۔
پریشر سونگ سوکھن جاں پریشر سونگ ایڈرسوپشن[سودھو]
ایہہ آکسیجن سنگراہک گیساں نوں سودھن لئی اک انو چھاننی دی ورتوں کردے ہن اتے اچّ دباء ، زیؤلائٹ کھنجاں تے وایومنڈل نائیٹروجن دے تیز دباء سونگ ایڈسورپشن ( پیئیسئے) دے اصول' تے کم کردے ہن۔ اس پرکار دی اشتہار نظام کریا طور تے اک نائیٹروجن سکربر اے جو آکسیجن نوں مول گیس منّ کے چھڈّ دیندی اے تے دوجی وایومنڈل گیساں نوں لنگھن دیندی اے ۔ پیئیسئے تکنالوجی چھوٹے توں درمیانے-پیمانیے تے آکسیجن پیدا کرن لئی اک بھروسیمند اتے معاشی تکنیک اے۔ کرائیوجینک طریقے نال وکھ کرنا وڈے انوپات وچ عام طور تے چھوٹے یونٹاں اتے باہری ڈلوری لئی ودھیرے ڈھکواں ہندا اے۔
[2] اچّ دباء اُتے، سنگھنے زیؤلائٹ وڈے پدھر' تے نائیٹروجن نوں سوکھدے ہن، کیونکہ اسدے گن ہن وڈیستہ کھیتر اتے کیمیائی خاصیتاں۔ آکسیجن سنگراہک ہوا نوں سنکچت کردا اے اتے اس نوں زیؤلائٹ توں پار کر دندا اے، جس نال زیؤلائٹ ہوا وچوں نائیٹروجن نوں جمع کر دندا اے۔ ایہہ پھر باقی بچی گیس اکٹھی کردا اے، جو کہ زیادہتر آکسیجن ہندی اے، اتے نائیٹروجن زیؤلائٹ توں گھٹ کیتے جا رہے دباء نال باہر کڈھی جاندی اے۔
| I | دبائی ہوا دا داخلہ | A | سوکھن | |
|---|---|---|---|---|
| O | آکسیجن نکاسی | D | چھڈن عمل | |
| E | نکاس |
اک آکسیجن سنگراہک وچ اک ایئر کمپریسر، زیؤلائٹ دیاں گولیاں نال بھرے دو سلنڈر، اک دباء برابر کرن والا ڈھول جاں بھنڈارا، اتے کجھ والو اتے ٹیوباں ہندیاں ہن۔ پہلے ادھ-چکر وچ پہلے سلنڈر نوں کمپریسر توں ہوا ملدی اے، جو لگبھگ 3 سکنٹ رہندی اے۔ اس ویلے دے دوران، پہلے سلنڈر وچ دباء وایومنڈل توں لگبھگ 2.5 گنا تک ( عام ماحول دے دباء توں ) ودھدا اے ( مثال دے طور تے 20 پیئیسائی/ 138 کیپیئے گیج جاں 2.36 ایٹماسپھیرک ایبسولیوٹ ایٹیئے)۔اس دباء تے ویلے اندر زیؤلائٹ نائیٹروجن نال سنترپت ہو جاندے ہن۔
جویں ہی پہلا سلنڈر پہلے ادھ-چکر وچ خالص آکسیجن دے نیڑے پہنچدا اے (آرگون، سیؤ 2, پانی دے بھاپھ، ریڈون اتے ماحول دے ہور چھوٹے حصے وی اس دا انگ ہندے ہن)، اک والو کھلھدا اے اتے آکسیجن نال بھری گیس پرواہ نوں برابر کرن والے بھنڈارے وچ وہندی اے ، جو مریض دے آکسیجن ہوز نال جڑدا اے۔ چکر دے پہلے ادھ دے انت تے، اک ہور والو حالت دی تبدیلی ہندی اے تاں جو کمپریسر توں ہوا نوں دوجے سلنڈر ول ڈاریکٹ کیتا جائے۔ پہلے سلنڈر وچ دباء گھٹدا اے اس نال امیر آکسیجن بھنڈارے وچ چلی جاندی اے، اتے ایہہ حالت نائیٹروجن نوں واپس گیس وچ چھڈن دی آگیا دندی اے۔ چکر دے دوجے ادھ وچ پار کردیاں، اک ہور والو حالت وچ تبدیلی ہندی اے جو پہلے سلنڈر وچ گیس نوں واپس ماحول وچ بھیجن لئی ہندا اے، جس نال دباء برابر کرن والے بھنڈارے وچ آکسیجن دی کثافت نوں 90% توں ہیٹھاں آؤن توں روکیا جاندا اے۔ برابری کرن والے بھنڈار توں آکسیجن پہنچاؤن والی ہوز وچ دباء نوں گھٹ کرن والے والو ولوں ستھر رکھیا جاندا اے۔
پرانیاں اکائیاں لگبھگ 20 سکنٹ دی معیاد دے نال چکر کٹدیاں ہن، اتے 90 +% آکسیجن دے متعلق منٹ 5 لیٹر متعلق منٹ تک سپلائی دی گنجائش رکھدیاں ہن۔ لگبھگ 1999 توں، 10 ایلپیئیم تک سپلائی کرن دے اہل اکائیاں مہیا ہن۔
کلاسک آکسیجن سنگراہک دو-بسترے دے انو سیواں جاں چھاننیاں دی ورتوں کردے ہن۔ نویں توجو والے بہو-بسترے دے انو سیو ورتدے ہن۔ کیونکہ 10 ایلپیئیم دے انو چھاننے وتھاں وتھاں تے کھڑے کیتے ہندے ہن تے ایہناں دا وادھا کئی پدھر کیتا ہندا اے ، اس کارن ملٹی-بیڈّ تکنالوجی ودھ رہی اپلبدھتا اتے رڈنڈینسی لئی فائدیمند اے۔ اسدے نال، 960 ایل پی ایم توں وی ودھ پیداوار کیتا جا سکدا اے۔ رینپ-اپنپ ٹائم - لنگھیا سماں جدوں تک ملٹی-بیڈّ مرتکز کرن والا> 90% اکاگرتا اُتے آکسیجن نہیں پیدا کر رہا - اکثر 2 منٹ توں وی گھٹ ہندا اے،( عام دو-بستر سنگراہکاں توں بہت تیز۔)۔ موبائیل دیاں ایمرجینسی حالات وچ ایہہ بہت فائدہ مند اے۔
جھلی راہیں وکھ کرنا عمل[سودھو]
جھلی گیس وکھریواں عمل وچ، جھلیاں اک پاربرامت رکاوٹ وجوں کم کردیاں ہن جنہاں راہیں وکھو وکھرے مپناہ وکھو وکھرے دراں تے پار لنگھدے ہن جاں کئی دروَ بالکل وی پار نہیں ہندے۔
ورتوں[سودھو]
میڈیکل آکسیجن سنگراہک مریضاں لئی آکسیجن تکمیل کرن لئی ہسپتالاں جاں گھر وچ ورتے جاندے ہن۔ پیئیسئے جنریٹر آکسیجن دا اک کفایتی سروت حاصل کردے ہن۔ اوہ اک سرکھات، []] گھٹ مہنگے، [4] اتے کرائیوجینک آکسیجن جاں دباء والے سلنڈراں دیاں ٹینکیاں نالوں ودھیرے سودھاجنک آپشن ہن۔ ایہناں دی ورتوں وکھ-وکھ صنعتاں وچ کیتی جا سکدی اے جنہاں وچ میڈیکل، پھارماسٹیکل پیداوار، پانی دے عام پلانٹ اتے کچّ دے اساری شامل ہن۔ پیئیسئے جنریٹر خاص طور تے دنیا دے دور-دراڈے جاں درگھٹنایوگ حصیاں وچ جاں موبائیل میڈیکل سہولتاں (فوجی ہسپتالاں، آفت دیاں سہولتاں) وچ فائدہ مند ہن۔
پورٹیبل آکسیجن سنگراہک[سودھو]
2000 دے شروع توں، بہت ساریاں کمپنیاں نے پورٹیبل آکسیجن سنگراہک تیار کیتے ہن۔ []] عام طور اُتے، ایہہ اپکرن لگاتار آکسیجن دے پرواہ دے اک توں پنج لیٹر متعلق منٹ دے برابر پیدا کردے ہن اتے اوہ آکسیجن حاصل کرن لئی نبض پرواہ جاں "منگ پرواہ" دے کجھ اڈیشن دی ورتوں ادوں ہی کردے ہن جدوں مریض ساہ اندر کھچدا اے۔
جاں تاں اچّ رکیا وہاء حاصل کرن جاں بجلی دی کھپت نوں گھٹاؤن لئی اوہ آکسیجن دا کشتوار پرواہ وی حاصل کر سکدے ہن۔ ایہہ پورٹیبل سنگراہک بجلی دے آؤٹلیٹ وچ پلگ کیتے جا سکدے ہن اتے گھر توں باہر اتے بجلی خراب ہون دے دوران کم لئی اندرونی بیٹری جاں باہری بیٹری پیک رکھ سکدے ہن۔ پورٹیبل آکسیجن سنگراہکاں نوں عام طور تے واہن دے ڈیسی آؤٹلیٹ تے جوڑیا جا سکدا اے، اتے ایہناں وچوں زیادہ تر اپکرن ایبولینساں وچ ورتوں لئی ڈھکویں ہن۔ ایپھئیئے نے وپاری ایئرلائنساں اُتے پورٹیبل آکسیجن سنگراہکاں دی ورتوں نوں منظوری دے دتی اے۔ []] حالانکہ، ایہناں اپکرناں دے صارفین نوں پہلاں توں جانچ کرنی چاہیدی اے کہ کی کسے خاص برانڈ جاں ماڈل نوں کسے خاص ایئر لائن تے آگیا اے۔
عام طور تے، "منگ" جاں نبض-پرواہ آکسیجن سنگراہک مریضاں ولوں سوندے ویلے نہیں ورتے جاندے۔ آکسیجن سنگراہکاں وچ ایہہ سمسیاواں آئیاں ہن کہ جدوں سون والا مریض کدوں ساہ اندر لین وچ داخل ہندا اے، ایہہ پتہ لگاؤن دے یوگ نہیں ہندا۔ کجھ وڈے پورٹیبل آکسیجن سنگراہک پلس-فلو موڈ توں علاوہ جاری پرواہ موڈ وچ کم کرن لئی تیار کیتے گئے ہن۔ جاری پرواہ ڈھنگ نوں رات دی ورتوں لئی سرکھات منیا جاندا اے جدوں سی پی اے پی مشین نال جوڑیا جاندا اے۔ عام ماڈلاں دے لگبھگ 600 ڈالر دے پرچون در تے مل جاندے ہن۔ وکھ وکھ میڈیکل-سپلائیل کمپنیاں اتے / جاں بیمہ ایجنسیاں ولوں کرائے تے دین دے پربندھ مہیا ہو سکدے ہن۔
وکلپک ورتوں[سودھو]
مقصد پرورتت کیتے میڈیکل آکسیجن سنگراہک جاں خاص صنعتی آکسیجن سنگراہک چھوٹے آکسیئیسٹیلین جاں ہور بالن گیس کٹنگ ، ویلڈنگ اتے لینپورکنگ وچ مثالاں نوں جلاؤن لئی بنایا جا سکدا اے۔
سرکھیا[سودھو]
کلینکل اتے ایمرجینسی دیکھبھال دیاں دوواں حالات وچ، آکسیجن سنگراہکاں نوں آکسیجن سلنڈر جنے خطرناک نہ ہون دا فائدہ ہندا اے، جو، جے پھٹ سکدا جاں لیک ہو سکدا اے، جاں اگّ دی در۔جلن نوں ودھا سکدا اے ۔ آکسیجن سنویدک انفرادی روگیاں نوں اوہناں دے گھراں وچ ورتوں لئی نسخے والی چیز وجوں سپلائی کیتے جان لئی کافی سرکھات منیا جاندا اے۔
صنعتی آکسیجن سنگراہک[سودھو]
صنعتی پرکریاواں ڈاکٹری اکائیاں نالوں بہت زیادہ دباء اتے پرواہ ورت سکدیاں ہن۔ اس ضرورت نوں پورا کرن لئی، اک ہور عمل، جس نوں ویکیوم سونگ ایڈسورپشن (ویئیسئے) کیہا جاندا اے، ایئر پروڈکٹس ولوں تیار کیتا گیا اے۔ صنعتی آکسیجن سنگراہک میڈیکل سنگراہکاں نالوں زیادہ گنجائش دی وڈا گٹھ وچ مہیا ہندے ہن۔ صنعتی آکسیجن سنگراہک نوں کئی وار آکسیجن اتے اوزون صنعتاں دے اندر آکسیجن جنریٹر کیہا جاندا اے تاں کہ اوہ میڈیکل آکسیجن سنگراہکاں توں وکھ ہو سکن۔