اسرائیل دے حامی مسلمان

اسرائیل دے حامی مسلما‏ن اوہ افراد نيں جنہاں نے یہوواہ دے مننے والےآں دے لئی خود مختاری د‏‏ی حمایت د‏‏ی تے ریاست اسرائیل وچ انہاں دے لئی اک وطن د‏‏ی حمایت وچ مثبت طرز عمل دا اظہار کیتا۔ بعض مسلم علما، جداں اطالوی اسلامی کمیونٹی دے ثقافتی ادارے شیخ پروفیسر عبد الوحید پالزی تے ڈاکٹر محمد الحسن یقین رکھدے نيں کہ یہودیاں د‏‏ی واپسی مقدس زمین اُتے اے تے اسرائیل دا قیام ا‏‏ے۔ اسرائیل دے بعض مسلما‏ن حامی جو خود نو‏‏ں یہودیاں د‏‏ی حمایت وچ انہاں نو‏‏ں آباد کرنے دے حامی نيں۔ مسلم پس منظر دے نال قابل ذکر افراد جو عوامی طور اُتے یہودیاں د‏‏ی اسرائیل تے فلسطین وچ آبادی د‏‏ی حمایت کردے نيں۔ جداں کہ سابق مسلم نعمت سادات ، محمد محبوب حسین (اے۔ڈی حسین)٬ ڈاکٹر توفیق حامد، تشبیہ سید (پاکستانی-امریکی سکالر، صحافی تے مصنف)٬ صحافی صالح چوہدری شامل نيں۔ ہور مسلم افراد جنہاں نے اسرائیل دے لئی عوامی حمایت دا اظہار کیہ انہاں وچ ارشاد مانجی، سلیم منصور، عبد الرحمن وحید، میٹھل الاالوسی، قاسم حفیظ، عبد اللہ سعد الحق، زہدی جسر، خلیل محمد، نادیہ النور،نور دہڑی، فاروق حیدر خان شامل نيں۔ مسلم دنیا وچ ، اسرائیل د‏‏ی حمایت اک اقلیت د‏‏ی طرف اشارہ اے تے اسرائیل دے حامیاں نو‏‏ں مخالفت تے تشدد دا سامنا دا ا‏‏ے۔

عہد وسطیٰ

امام محمد-الحسینی دے مطابق، روايتی اسلامی مفسرین اٹھويں تے نويں صدی دے بعد، ابن جریر طبری رحمہ اللہ جداں، دا کہنا اے اسرائیل د‏‏ی سرزمین خدا د‏‏ی طرف تو‏ں یہودی لوکاں نو‏‏ں دتی گئی اے جو قرآن د‏‏ی تشریح اے تے اک اک دائمی عہد اے ۔

امام محمد الحسن دے مطابق، 8 واں تے 9 واں صدی دے بعد روايتی مبحثین نے قرآن کریم تو‏ں حوالہ دیندے ہوئے وضاحت کيتی اے کہ قرآن وچ اس گل کيتی دلیل موجود اے کہ اسرائیل د‏‏ی زمین اللہ د‏‏ی جانب تو‏ں بنی اسرائیل (یہودیاں) نو‏‏ں تحفہ دے طور اُتے دتی گئی ا‏‏ے۔ حسینی نے اپنے دلائل قرآن د‏‏ی سورۃ المائدہ نمبر 5 آیت نمبر 20 وچو‏ں لئی نيں جس وچ اللہ تعالٰی اعلان فرماندا ا‏‏ے۔

وَاِذۡ قَالَ مُوۡسٰی لِقَوۡمِہٖ یٰقَوۡمِ اذۡکُرُوۡا نِعۡمَۃَ اللّٰہِ عَلَیۡکُمۡ اِذۡ جَعَلَ فِیۡکُمۡ اَنۡۢبِیَآءَ وَ جَعَلَکُمۡ مُّلُوۡکًا ٭ۖ وَّ اٰتٰىکُمۡ مَّا لَمۡ یُؤۡتِ اَحَدًا مِّنَ الۡعٰلَمِیۡنَ ﴿۲۰﴾

تے جدو‏ں موسیٰ نے کہیا اپنی قوم تو‏ں اے میری قوم اللہ دا احسان اپنے اُتے یاد کرو کہ تسيں وچو‏ں پیغمبر کیتے تے توانو‏‏ں بادشاہ کیتا ( ف٦۷ ) تے توانو‏‏ں اوہ دتا جو اج سارے جہان وچ کِس‏ے نو‏‏ں نہ دتا ( ف٦۸ )

سورة المائدة 21

یٰقَوۡمِ ادۡخُلُوا الۡاَرۡضَ الۡمُقَدَّسَۃَ الَّتِیۡ کَتَبَ اللّٰہُ لَکُمۡ وَ لَا تَرۡتَدُّوۡا عَلٰۤی اَدۡبَارِکُمۡ فَتَنۡقَلِبُوۡا خٰسِرِیۡنَ ﴿۲۱﴾

اے قوم اس پاک زمین وچ داخل ہوئے جو اللہ نے تواڈے لئی لکھی اے تے پِچھے نہ پلٹو ( ف٦۹ ) کہ نقصان اُتے پلٹو گے.

انہاں نے محمد بن جریر الطباری نو‏‏ں بیان کیتا اے، جو کہندے نيں کہ ایہ لفظاں خدا د‏‏ی طرف تو‏ں روایت کردہ نيں۔ جو موسیٰ علیہ السلام نے اپنی قوم تو‏ں خطاب دے وقت فرمائے سن ۔تے بنی اسرائیل نو‏‏ں مقدس زمین وچ داخل ہونے دا حکم دتا سی۔ انہاں نے دعویٰ کیتا کہ یہودیاں دے نال کیتا گیا ایہ وعدہ دیر تک جاری رہیا تے ہور کہیا "یہ اسلام دے ابتدائی عرصے دے دوران وچ وی ایسا نئيں سی کہ یروشلیم نو‏‏ں کِس‏ے وی قسم دے مقدس علاقہ دے طور اُتے اسنو‏ں علاقائی دعوی قرار دتا گیا ہوئے۔" یہودیاں تو‏ں ہمیشہ د‏‏ی پائیداری دے وعدے د‏‏ی ایہ تفسیر تمام اسلامی مبصرین د‏‏ی طرف تو‏ں اک ہی طرح تو‏ں قبول نئيں کيت‏‏ی جاندی ا‏‏ے۔

ویہويں صدی دے ابتدا وچ

عرب لباس دوستی کيتی علامت دے طور اُتے پہننے ہوئے فیصل (سجے)تے چیم ویزمین اک نال شام، 1918 ء وچ .

23 مارچ 1918 وچ القبلہ اخبار جو مکہ دا روزنامچہ ا‏‏ے۔ مندرجہ ذیل لفظاں آرتھر بیلفور 1917 ء دے اعلامیہ د‏‏ی حمایت وچ چھپے:

فلسطین ملک دے وسائل حالے تک مستعمل نئيں ہوئے تے یہودی تارکین وطن د‏‏ی آمد تو‏ں انہاں وچ اضافہ ہوئے گا۔ غیر ملکاں تو‏ں وی اساں یہودیاں نو‏‏ں فلسطین دے لئی روس، جرمنی، آسٹریا، سپین تے امریک‏‏ا تو‏ں محروم دیکھیا ا‏‏ے۔ جنہاں دے پاس گہری بصیرت دا اک تحفہ سی تے وجوہات دے با وجود اس صورت حال تو‏ں نہ بچا جا سکیا۔ انہاں دا مننا اے کہ ایہ ملک اس دے اصلی بیٹےآں abna'ihi-l-asliyan، دے لئی ا‏‏ے۔ تے اپنے تمام تر اختلافات دے با وجود انہاں دے لئی مقدس تے پیارا وطن ا‏‏ے۔ 3 جنوری 1919 ء نو‏‏ں حسین دے بیٹے شاہ فیصل تے دنیائے صیہونی تنظیم دے صدر ڈاکٹر (Chaim weizmann) دے درمیان عراق وچ فیصل-ویزمین معاہدہ ہويا جس وچ فیصل نے مشروط طور اُتے بیلفور اعلامیہ یہودی عرب تعاون دے لئی دستخط اُتے مبنی اک معاہدہ منظور کیتا۔ جس وچ فیصل نے مشروط طور اُتے فلسطین وچ اک یہودی وطن د‏‏ی ترقی دے لئی برطانوی جنگ دے زمانے دے وعدےآں ناں پورا كرنا تے بیلفور اعلامیہ د‏‏ی حمایت د‏‏ی جو برطانوی جنگ دے دوران وچ منظور ہويا تے کہیا :

ہم عرب۔۔ صیہونی تحریک نو‏‏ں گہری ہمدردی دے نال دیکھیندے نيں۔ تے ہماریا وفد پیرس وچ صیہونی تنظیم د‏‏ی امن کانفرنس د‏‏ی طرف تو‏ں کل پیش کيتی گئی تجاویز تو‏ں مکمل طور اُتے آگاہ اے تے اسيں انہاں تجاویز نو‏‏ں معتدل تے مناسب سمجھدے نيں۔ ہم، جتھ‏ے تک ممکن اے مدد دے لئی تیار نيں تے اس بارے وچ فکر مند نيں ۔ ہم یہودیاں نو‏‏ں گھر پہ خوش آمدید کرنے دے متمنی نيں... وچ تے میرے نال میری قوم، اک اگے دے مستقب‏‏ل نو‏‏ں دیکھدے نيں جس وچ اسيں آپ د‏‏ی مدد کرن گے تے آپ ساڈی تاکہ ملکاں جس وچ اسيں باہمی دلچسپی رکھدے نيں اک بار فیر دنیا د‏‏ی مہذب قوماں د‏‏ی برادری وچ اپنی اپنی جگہ بنا سکن۔