اویغور نسل کشی
اویغورنسل کشی توں مراد انسانی حقوق دی اوہ خلاف ورزیاں نيں جس دا ارتکاب چین دی حکومت سنکیانگ وچ اویغور باشندےآں تے ہور نسلی تے مذہبی اقلیتاں دے خلاف کررہی اے۔ 2014 توں چینی کمیونسٹ پارٹی (سی سی پی) دی زیر قیادت چینی حکومت نے سی سی پی دے جنرل سیکرٹری شی جنہاں پنگ انتظامیہ دے دوران ایسی پالیسیاں اُتے عمل پیرا اے جس وچ اک اندازے دے مطابق 10 لکھ توں ودھ مسلماناں (جنہاں وچ اکثریت اویغور نيں) نوں بغیر کسی قانونی کارروائی دے حراستی کیمپاں وچ قید کر رکھیا اے۔ قانونی عمل [۱] دوسری جنگ عظیم دے بعد نسلی تے مذہبی اقلیتاں دی ایہ سب توں وڈی حراست اے۔ ہزاراں مسیتاں نوں تباہ یا نقصان پہنچایا گیا اے تے لکھاں بچےآں نوں زبردستی انہاں دے والدین توں جدا کر کے بورڈنگ سکولاں وچ بھیج دتا گیا اے۔
حکومت کیتی پالیسیاں وچ ریاست توں تصدیق شدہ حراستی کیمپاں وچ اویغور باشندےآں دی منی حراست، جبری مشقت، اویغور مذہبی رسومات دی حوصلہ شکنی، سیاسی اعتقاد سازی، شدید ناروا سلوک، [۲] جبری نس بندی، [۳] جبری مانع حمل، [۴] تے جبری اسقاط حمل وغیرہ شامل نيں۔[۵] چینی حکومت دے اعدادوشمار دے مطابق 2015 توں 2018 تک ہوتان تے کاشغر دے زیادہ تر اویغور علاقےآں وچ شرح پیدائش وچ 60 فیصد توں زیادہ کمی واقع ہوئی اے۔ ايسے عرصے وچ پورے ملک وچ شرح پیدائش 9.69 فیصد کم ہوئی، جو کہ 12.07 توں 10.9 فی 1000 افراد اُتے آ گئی۔ [۶] چینی حکام نے تسلیم کيتا اے کہ سنکیانگ وچ 2018 وچ شرح پیدائش تقریباً اک تہائی کم ہوئی لیکن جبری نس بندی تے نسل کشی دی خبراں دی تردید کيتی۔ سنکیانگ وچ شرح پیدائش 2019 وچ ہور 24 فیصد گر گئی (ملک بھر وچ 4.2 فیصد دی کمی دے مقابلے)۔ [۳]
پہلے پہل توان اقدامات نوں جبری انجذاب سنکیانگ تے نسلی ثقافتی نسل کشی دے طور پردیکھیا گیا لیکن جدوں ہور تفصیلات سامنے آئیاں تاں کچھ حکومتاں، کارکناں، آزاد این جی اوز، انسانی حقوق دے ماہرین، تے ماہرین تعلیم نے اسنوں نسل کشی قرار دتا۔ [۷][۸]
بین الاقوامی ردعمل مختلف اے۔ اقوام متحدہ دے بعض رکن ملکاں نے اقوام متحدہ دی انسانی حقوق کونسل نوں چین دی پالیسیاں دی مذمت کردے ہوئے بیانات جاری کیتے جدوں کہ ہور نے چین دی پالیسیاں دی حمایت کيتی۔ دسمبر 2020 وچ بین الاقوامی فوجداری عدالت نے دائرہ اختیار کيتی بنیاداں اُتے چین دے خلاف تحقیقات کرنے توں انکار کر دتا۔ [۹] ریاستہائے متحدہ پہلا ملک سی جس نے انسانی حقوق دی خلاف ورزیاں نوں 19 جنوری 2021 نوں اپنی تحقیقات دا اعلان کردے ہوئے کيتا نسل کشی قرار دتا۔ متعدد ملکاں دی مقننہ نے چین دے اقدامات نوں نسل کشی قرار دینے والی غیر پابند تجاویز منظور دی نيں، جنہاں وچ کینیڈا دا ہاؤس آف کامنز، [۱۰] ڈچ پارلیمنٹ ، برطانیہ دا ہاؤس آف کامنز [۱۱] تے لیتھوانیا دا سیماس شامل نيں۔ ہور پارلیماناں جداں کہ نیوزی لینڈ ، بیلجیئم ، تے جمہوریہ چیک نے چینی حکومت کیتی طرف توں اویغوراں دے نال سلوک نوں "انسانی حقوق دی سنگین خلاف ورزیاں" یا انسانیت دے خلاف جرائم قرار دیندے ہوئے مذمت کيتی ۔
پس منظر[سودھو]
اویغور شناخت[سودھو]
سنکیانگ تنازعہ[سودھو]
امپیریل چین[سودھو]
ریپبلکن دور (1912–1949)[سودھو]
عوامی جمہوریہ چین (1949–)[سودھو]
حکومتی پالیسیاں[سودھو]
ابتدائی "پرتشدد دہشت گردی دے خلاف اسٹرائیک ہارڈ مہم"[سودھو]
2017 توں ضابطے۔[سودھو]
پروپیگنڈا مہم[سودھو]
انسداد دہشت گردی دا جواز[سودھو]
ثقافتی اثرات[سودھو]
تعلیم[سودھو]
علماء تے مذہبی شخصیتاں دی حراست[سودھو]
قبرستان[سودھو]
شادی[سودھو]
لباس[سودھو]
بچےآں دے ناں[سودھو]
انسانی حقوق دی خلاف ورزیاں[سودھو]
حراستی کیمپاں دے اندر[سودھو]
وڈے پیمانے اُتے حراست[سودھو]
اذیت[سودھو]
لازمی نس بندی تے مانع حمل[سودھو]
برین واشنگ[سودھو]
جبری مشقت[سودھو]
طبی تجربات[سودھو]
منظم اجتماعی عصمت دری تے جنسی تشدد[سودھو]
حراستی کیمپاں دے باہر[سودھو]
IUDs تے پیدائشی کنٹرول[سودھو]
زبردستی صحبت، نال سونا، عصمت دری، تے اسقاط حمل[سودھو]
اعضاء دی کٹائی[سودھو]
جبری مشقت[سودھو]
چین توں باہر[سودھو]
بائیو میٹرک تے سرویلنس ٹیکنالوجی دا استعمال[سودھو]
بائیو میٹرک ڈیٹا[سودھو]
کاراں دی GPS ٹریکنگ[سودھو]
بدسلوکی دی درجہ بندی[سودھو]
نسل کشی یا ثقافتی نسل کشی۔[سودھو]
نسل کشی[سودھو]
بین الاقوامی ردعمل[سودھو]
غیر ملکی تنظیماں دے رد عمل[سودھو]
اقوام متحدہ وچ ردعمل[سودھو]
یورپی یونین اُتے ردعمل[سودھو]
ملک دے لحاظ توں ردعمل[سودھو]
افریقہ[سودھو]
امریکا[سودھو]
کینیڈا[سودھو]
ریاستہائے متحدہ[سودھو]
ایشیا[سودھو]
مشرق وسطی[سودھو]
سوویت دے بعد دیاں ریاستاں۔[سودھو]
جنوبی ایشیا[سودھو]
جنوب مشرقی ایشیا[سودھو]
ترکی[سودھو]
یورپ[سودھو]
جمہوریہ چیک[سودھو]
فرانس[سودھو]
فن لینڈ[سودھو]
لتھوانیا[سودھو]
نیدرلینڈز[سودھو]
یوکرین[سودھو]
متحدہ سلطنت یونائیٹڈ کنگڈم[سودھو]
اوشیانا[سودھو]
آسٹریلیا[سودھو]
نیوزی لینڈ[سودھو]
دوسرے رد عمل[سودھو]
غیر سرکاری تنظیماں تے تحقیقی ادارے[سودھو]
اویغور ٹریبونل[سودھو]
مذہبی گروہ[سودھو]
احتجاج[سودھو]
انکار[سودھو]
ہور دیکھو[سودھو]
نوٹس[سودھو]
- ↑ "UN: Unprecedented Joint Call for China to End Xinjiang Abuses". نگہبان حقوق انسانی. 10 July 2019. https://web.archive.org/web/20191217070044/https://www.hrw.org/news/2019/07/10/un-unprecedented-joint-call-china-end-xinjiang-abuses. Retrieved on 18 December 2020.
- ↑ "Responsibility of States under International Law to Uyghurs and other Turkic Muslims in Xinjiang, China". Bar Human Rights Committee. https://web.archive.org/web/20200921202046/https://www.barhumanrights.org.uk/wp-content/uploads/2020/07/2020-Responsibility-of-States-to-Uyghurs_Final.pdf. Retrieved on 18 December 2020.
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےapne_Chinلئی۔ - ↑ "China Forces Birth Control on Uighurs to Suppress Population". وائس آف امریکا. https://www.voanews.com/east-asia-pacific/china-forces-birth-control-uighurs-suppress-population.
- ↑ "China: Uighur women reportedly sterilized in attempt to suppress population". 1 July 2020. https://www.dw.com/en/china-uighur-women-reportedly-sterilized-in-attempt-to-suppress-population/a-54018051. Retrieved on 14 March 2021.
- ↑ "Birth rate, crude (per 1,000 people) – China". The World Bank. https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.CBRT.IN?start=2015&end=2018&locations=CN. Retrieved on 2 January 2021.
- ↑ Alecci, Scilla (14 October 2020). "British lawmakers call for sanctions over Uighur human rights abuses". International Consortium of Investigative Journalists. https://www.icij.org/investigations/china-cables/british-lawmakers-call-for-sanctions-over-uighur-human-rights-abuses/. Retrieved on 18 December 2020.
- ↑ Piotrowicz, Ryszard (14 July 2020). "Legal expert: forced birth control of Uighur women is genocide – can China be put on trial?". https://theconversation.com/legal-expert-forced-birth-control-of-uighur-women-is-genocide-can-china-be-put-on-trial-142414. Retrieved on 5 September 2021.
- ↑ "Report on Preliminary Examination Activities 2020". بین الاقوامی عدالت جرائم. 14 December 2020. https://www.icc-cpi.int/itemsDocuments/2020-PE/2020-pe-report-eng.pdf. Retrieved on 19 December 2020.
- ↑ Ryan Patrick Jones (22 February 2021). "MPs vote to label China's persecution of Uighurs a genocide". Canadian Broadcasting Corporation. https://www.cbc.ca/news/politics/uighur-genocide-motion-vote-1.5922711. Retrieved on February 25, 2021. "A substantial majority of MPs — including most Liberals who participated — voted in favour of a Conservative motion that says China's actions in its western Xinjiang region meet the definition of genocide set out in the 1948 United Nations Genocide Convention. … The final tally was 266 in favour and zero opposed. Two MPs formally abstained."
- ↑ Hefffer, Greg (22 April 2021). "House of Commons declares Uighurs are being subjected to genocide in China". https://news.sky.com/story/house-of-commons-declares-uighurs-are-being-subjected-to-genocide-in-china-12283995. Retrieved on 2021-04-22.