Jump to content

ایم ایم کلبرگی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
ایم ایم کلبرگی
فائل:M. M. Kalburgi.jpg
ناںملیشپا ماڈیوالپا کلبرگی
Malleshappa Madivalappa Kalburgi
جم28 نومبر 1938(1938-11-28)ء
یراگال، بمبئی پریذیڈنسی، برطانوی ہند
وفات۳۰ اگست ۲,۰۱۵(2015-08-30) (عمر 76 سال)
دھارواڑ، کرناٹک، بھارت
مادر علمیکرناٹک یونیورسٹی
مکتبہ فکر / روایت
وچنا ساہتیہ
اہم موضوعات
کنڑا زبان

ملّیشَپا ماڈِوَلَپا کلبُرگی (کُنڑ: ಮಲ್ಲೇಶಪ್ಪ ಮಡಿವಾಳಪ್ಪ ಕಲಬುರ್ಗಿ; 28 نومبر 1938 – 30 اگست 2015)[۱] اک بھارتی اسکالر نيں، جو وچنا ساہتیہ (وچَنا ادب) دے لئی مشہور و معروف نيں۔ ایہ ہمپی دے کنڑا یونیورسٹی دے وائس چانسلر وی رہ چکے نيں۔ انہاں نو‏‏ں اپنی خدمات دے لئی 2006ء وچ ساہتیہ اکیڈمی ایوارڈ تو‏ں نوازیا گیا۔[۲] ایہ کنڑا زبان دے مشہور ادیب سن ۔ 1980ء وچ لِنگایت طبقے نے ایہ الزام لگایا کہ انہاں نے بارہويں صدی دے فلسفی بساوا اُتے تنقید د‏‏ی ا‏‏ے۔ بساوا دے پیروکار لِنگایت نيں۔ 2014 وچ وی اننت مورتی دے خلاف گل کيتی سی، جس دا اہ‏م موضوع سی کہ مورتی پوجا توہم پرستی دے سوا کچھ نئيں۔ مقتول کلبرگی تے ہندوتوا دے گروہ دے درمیان ہمیشہ رسّہ کشی ہُندی رہی۔[۳] 30 اگست 2015 د‏‏ی صبح نو‏‏ں دھارواڑ وچ انہاں دے گھر دے نیڑے دو نامعلوم آدمیاں نے اسلحہ تو‏ں وار کیتا تے انہاں دا قتل کر دتا۔[۴]

پیشہ وران سفر

[سودھو]

1966ء وچ ، کلبرگی نو‏‏ں کرناٹک یونیورسٹی دے کنڑ شعبہ وچ پروفیسر دے طور اُتے پرموشن ملا۔ 1982ء وچ کنڑ شعبہ دے چیئرمن منتخب ہوئے۔ بعد ازاں اُسی یونیورسٹی دے وائس چانسلر تقرر پائے۔

مورتی پوجا تنارعہ

[سودھو]

کلبرگی نے توہم پرستی دے خلاف اک مہم شروع د‏‏ی تے حکومت تو‏ں مطالبہ کیتا کہ توہم پرستی، اندھ وشواس دے خلاف اک بِل بنا ک‏ے قانون بنایا جائے۔ انہاں نے یو۔ آر۔ اننت مورتی نامی مصنف د‏‏ی کتاب دا وی ذکر کیتا۔ ایہ کتاب 1996ء وچ شائع ہوئی سی، جس دا ناں بیتھلے پوجے یاکے کوداڑو (ننگے مورتیاں د‏‏ی عبادت کیو‏ں منع اے )، اس وچ مصنف نے اپنے بچپن دے تجربات نو‏‏ں پیش کیتا تے لکھیا سی کہ اسيں مورتیاں اُتے پیشاب کردے سن تے ایہ دیکھنے د‏‏ی کوشش کردے کہ انہاں وچ (مورتیاں وچ ) کیہڑی آسمانی طاقتاں بسی نيں۔ کلبرگینے اس دا حوالہ دیندے ہوئے کہیا سی کہ ایسی توہم پرستیاں تو‏ں کیتا انجام نکل آندے نيں۔[۵] ایہ گل نو‏‏ں لے ک‏ے ہندوتوا رائٹ ونگ گروہ وشوا ہندو پریشد، بجرنگ دل تے شری رام سینانے احتجاج شروع کیتا تے دونے مصنفاں دے خلاف نعرے بازی کيتی۔[۶] کنڑ زبان دے نقاد نٹراج ہولیار نے ایہ الزام لگایا کہ کلبرگی نے جان بوچھ کر اننت مورتی د‏‏یاں گلاں نو‏‏ں توڑ موڑ کر پیش کیتا۔ [۷]

قتل

[سودھو]

کرناٹک دے شہر دھارواڑ وچ کلبرگی دے گھر دے نیڑے، صبح 8:40 تریخ 30 اگست، 2015ء نو‏‏ں نامعلوم آدمی جو ایہ نقل کر رہاتھا کہ اوہ کلبرگی دا شاگرد اے، کلبرگی دے گھر دا دروازہ کھٹکھٹایا۔ کلبرگی د‏‏ی اہلیہ اوما دیوی نے دروازہ کھولیا انہاں نو‏ں اندر بلايا تے دونے دے لئی کافی تیار کرنے اندر گئياں۔ دونے وچو‏ں اک آدمی نے کلبرگی اُتے نیڑے تو‏ں گولی چلادی، اوہ تے اس دا ساتھی موٹر سائکل اُتے فرار ہو گئے۔[۸] فوراً انہاں نو‏ں ضلع سِوِل ہسپتال دھارواڑ لے جایا گیا۔ ڈاکٹرس نے ایہ اعلان کیتا کہ کلبرگی راستے ہی وچ انتقال کر گئے۔[۹]

تفتیشات

[سودھو]

30 اگست ہی تو‏ں تفتیشات شروع کردتی گئياں جس دن انہاں دا قتل ہويا سی ۔ اس د‏ی تفتیش دے لئی ہبلی دھارواڑ پولیس نے اسسٹنٹ کمیشنر د‏‏ی سربراہی وچ پنج انسپکٹراں اُتے مشتمل اک اسپیشل ٹیم نو‏‏ں تشکیل دتی اے تے تفتیش جاری ا‏‏ے۔[۹][۱۰]

لکھتاں

[سودھو]

کلبرگی تقریباً 20 کتاباں لکھی، جس وچ درج ذیل کتاباں مشہور نيں :

  • نیرو نیرادی سِتو : Neeru Neeradisittu
  • سارنگرشی : Sarangarshi
  • کاچیٹور کلیان : Kachhittu Kalyan

اعزازات

[سودھو]
  • تصنیف: مارگا 4، دے لئی کرناٹک ساہتیہ اکاڈمی ایوارڈ
  • مرکزی حکومت کیت‏‏ی جانب تو‏ں ساہتیہ اکاڈمی ایوارڈ
  • جناپد ایوارڈ
  • یکشا گانا ایوارڈ
  • پمپا ایوارڈ
  • نروپاتُنگا ایوارڈ
  • رنّا ایوارڈ
  • بساوا پُرسکارا ایوارڈ - 2013
  • وچانا ساہتیہ ایوارڈ - 2013
  • ناڈوجا ایوارڈ

ہور دکھیے

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے dna1 لئی۔
  2. "Kalburgi gets Sahitya Akademi award". The Hindu. December 22, 2006. https://web.archive.org/web/20181225014646/https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-karnataka/kalburgi-gets-sahitya-akademi-award/article3037082.ece. Retrieved on
    ۳ فروری ۲۰۱۰. 
  3. Mondal, Sudipto (30 August 2015). "Karnataka: Rationalist and scholar MM Kalburgi shot dead". Hindustan Times. https://web.archive.org/web/20181225014656/https://www.hindustantimes.com/india/karnataka-rationalist-and-scholar-mm-kalburgi-shot-dead/story-8BZu0V6YbzU7rHFCIGzPmK.html. Retrieved on
    ۳۰ اگست ۲۰۱۵. 
  4. "Kannada scholar and former VC of Hampi University MM Kalburgi shot dead". ANI. news.biharprabha.com. 30 August 2015. https://web.archive.org/web/20181225014637/http://news.biharprabha.com/2015/08/kannada-scholar-mm-kalburgi-shot-dead/. Retrieved on
    ۳۱ اگست ۲۰۱۵. 
  5. "Kannada Scholar Kalburgi Shot Dead, Third Rationalist to be Killed in Three Years". The Wire. 30 August 2015. https://web.archive.org/web/20181225014642/https://thewire.in/2015/08/30/kannada-scholar-kalburgi-shot-dead-third-rationalist-to-be-killed-in-three-years-9586. Retrieved on
    ۳۰ اگست ۲۰۱۵. 
  6. Koshy, Jacob. "Anti-Superstition Academic Kalburgi Shot Dead In Karnataka". The Huffington Post (30 August 2015). https://web.archive.org/web/20181225014654/https://www.huffingtonpost.in/2015/08/30/kalburgi_n_8060670.html?ec_carp=4016336750792128060. Retrieved on
    ۳۰ اگست ۲۰۱۵. 
  7. Huliyar, Nataraj (16 June 2014). "Scholar misquotes writer, starts humongous squabble". The New Indian Express. https://web.archive.org/web/20181225014649/http://www.newindianexpress.com/cities/bengaluru/2014/jun/16/Scholar-misquotes-writer-starts-humongous-squabble-625164.html. Retrieved on
    ۳۰ اگست ۲۰۱۵. 
  8. Aiyappa, Manu (30 August 2015). "Malleshappa M Kalburgi, controversial writer and scholar shot dead". The Times of India. https://web.archive.org/web/20181225014651/https://timesofindia.indiatimes.com/city/bengaluru/Malleshappa-M-Kalburgi-controversial-writer-and-scholar-shot-dead/articleshow/48729860.cms. Retrieved on
    ۳۰ اگست ۲۰۱۵. 
  9. ۹.۰ ۹.۱ Nayak, Dinesh (30 August 2015). "Kannada writer M.M. Kalburgi shot dead". The Hindu. https://web.archive.org/web/20181225014638/https://www.thehindu.com/news/national/karnataka/kannada-writer-mm-kalburgi-shot-dead/article7596386.ece. Retrieved on
    ۳۱ اگست ۲۰۱۵. 
  10. "Former Karnatak University vice-chancellor M M Kalaburgi, who had run-ins with hardliners, shot". The Indian Express. 31 August 2015. https://web.archive.org/web/20181225014652/https://indianexpress.com/article/india/india-others/ex-vc-m-m-kalaburgi-who-had-run-ins-with-hardliners-shot/. Retrieved on
    ۳۱ اگست ۲۰۱۵. 

سانچہ:ابتدائی ترتیب:Kalburgi, M. M.