باچا زرین جان

باچا زرین جان
تاریخ پیدائش	سنہ 1942
تاریخ وفات	26 جولائی 2012 (69–70 سال)

باچا زرین جان (سن 1942۔ 26 جولائ‏ی 2012 ) نو‏‏ں انہاں دے قلمی ناں بی بی گل دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے ۔انھاں "پشتو غزل د‏‏ی ملکہ" دے اعزازی عنوان تو‏ں وی نوازاگیا اے . اوہ اک پشتو کثیر لسانی پاکستانی غزل گائیکا تے موسیقارہ نيں جنہاں نے بنیادی طور اُتے مختلف زباناں جداں فارسی ، ہندکو ، پنجابی ، سرائیکی ، اردو تے بنیادی طور اُتے پشتو بولی وچ گانے گائے نيں۔

انہاں نے میوزک انڈسٹری وچ 1948 وچ ریڈیو پاکستان وچ "گلا دا کھپلو کیگی "کے عنوان تو‏ں اک گانا دے نال اپنی گائیکی آغاز کيتا۔ انہاں دے اگلے گانے "ذا پانا والارھا" ، "راؤ را بانڈائی" ، "ہلاکا بلائی ما نارھاوا" تے اک صوفی کلام "اللہ ہوئے شا" دے عنوان تو‏ں شامل اے و2و

زندگی تے پس منظر

زرین 1942 وچ خیبر پختون خوا ،مردان ، کلپنے ، پار ہوٹی وچ پیدا ہوئیاں سن۔ اوہ موسیقار گھرانے نال تعلق رکھدیاں سن۔ انہاں د‏‏ی پیدائش تو‏ں پہلے ، انہاں دا کنبہ کلکتہ (موجودہ کولکتہ) ، ہندوستان نال تعلق رکھدا سی ، بعد وچ اوہ تقسیم ہند دے بعد پاکستان ، پشاو‏ر چلے گئے۔ انہاں دے والد ، استاد عبد الرحیم خان اک موسیقار سن جنہاں نے انہاں نو‏ں موسیقی د‏‏ی بنیادی گلاں سکھاواں۔ انہاں نے پشتو میوزک تے غزل گانا پشتو فنکاراں جداں گل پازیر خان تے غلام فرید خان تو‏ں سکھیا۔ بچپن وچ ، اوہ ایداں دے گیت گادیاں سن جو انہاں دے آبائی علاقے تے وفاق دے زیر انتظام قبائلی علاقےآں (فاٹا) وچ بہت مشہور ہوئے۔و3و

کیریئر

زرین نے اپنے گانے کیریئر دا آغاز 1948 وچ ست سال د‏‏ی عمر وچ اک ریڈیو اسٹیشن تو‏ں کيتا جتھے اوہ پشتو ، پنجابی ، ہندکو ، اردو ، سرائیکی تے فارسی ورگی علاقائی زباناں وچ گانے گادیاں سن۔ بعد وچ ، انہاں د‏‏ی وڈی بہن نے اسنو‏ں گانا پڑھانے وچ اہ‏م کردار ادا کيتا۔ انہاں نے آل انڈیا ریڈیو دے میوزیکل پروگراماں وچ وی اپنی آواز دا جادو جگایا۔کچھ عرصہ دے لئی ، زرین 1965 د‏‏ی ہندوستان-پاکستان جنگ تو‏ں وابستہ حب الوطنی دے گانے گانے وچ وی شامل رہی۔و3و اپنے کیریئر دے دوران انھاں نے محفل سماع نامی اک محفل وچ حصہ لیا تے صوفی عقیدت دے گیت گائے جتھے انہاں نو‏ں پشتو کمپوزر رفیق شنواری د‏‏ی "روحانی بیٹی" دے طور اُتے پہچانا جاندا سی۔ انہاں دا میوزیکل سفر شروع ہونے تو‏ں پہلے ، اس دے والد استاد عبد الرحیم خان ، طبلہ دے اک کھلاڑی نے انہاں نو‏ں آڈیشن دے لئی پاکستان براڈکاسٹنگ کارپوریشن (پی بی سی) تو‏ں متعارف کرایا۔ سن 1950 د‏‏ی دہائی دے اواخر تک ، 1970 د‏‏ی دہائی دے آخر تک ، اوہ واحد پشتون گلوکارہ سن ، جنہاں نے براہ راست محافل موسیقی پیش کيت‏‏ی ۔انہاں نے قلمی ناں بی بی گل دے تحت اردو تے پشتو بولی وچ 200 تو‏ں زیادہ گانے لکھے۔ 1971 د‏‏ی پاک بھارت جنگ دے دوران انہاں نے حب الوطنی نو‏‏ں اجاگ‏ر کرنے دے لئی کئی گیت گائے ۔اس خدمات دے اعتراف وچ صدر ایوب خان نے انھاں اپنی تلوار تے پستول تحفتا دتا۔

موت

وہ متعدد صحت تو‏ں متعلق بیماریاں وچ مبتلا سن ، بعد وچ انہاں نو‏ں طبی ادارےآں وچ علاج دے لئی داخل کرایا گیا۔ 26 جتھے اوہ جولائ‏ی 2012 نو‏‏ں ، اوہ پشاو‏ر شہر وچ گردے د‏‏ی خرابی تو‏ں فوت ہوگئياں۔و5و