بایزید روشن جالندھری
بایزید روشن جالندھری | |
---|---|
جم |
|
وفات |
|
ترمیم |
بایزید روشن جالندھری دسويں صدی ہجری دا اک جھوٹھا نبی سی۔ جس نے مغلیہ سلطنت دے خلاف کئی بار بغاوت وی کيتياں سن۔ اس دے پیرو کار سرحدی علاقے دے قبیلے سن ۔ اس دے پیرو کار مغل بادشاہ شاہجہان تک موجود رہے۔
تعارف
[سودھو]یزید روشن جالندھری دا پور ناں بایزید ابن عبد اللہ انصاری سی۔ 931ھ بمقام جالندھر (پنجاب) وچ پیدا ہويا۔ وڈا عالم تے صاحب تصنيف سی۔ حقائق تے معارف بیان کرنے وچ یدطولی رکھدا سی تے لوکاں دے دلاں پراس دی علمیت تے کمالات دا سکہ جما ہويا سی۔ اس دے دعوی نبوت توں پہلے وچ ہمایوں بادشاہ دے خلفمرزا محمد کلیم صوبہ دار کابل نے اپنے دربار وچ علما توں اس دا مناظرہ کروایا سی۔ علمائے کابل جو علوم عقلیہ توں بالکل تہی دست سن روایتاں دے اسحلہ توں مسلح ہوئے کے مقابلے اُتے آئے مگر بایزید دے سامنے انہاں نوں کامیابی نہ ہوسکی تے صوبہ دار بایزید دی علمیت تے زور کلام توں اِنّا مرعوب ہويا کہ خود ہی اس دا معتقد ہوئے گیا۔
اہل اللہ دی صحبت توں محرومی دا نتیجہ
[سودھو]ابتدا وچ ایہ شخص ہر وقت یاد الہی وچ مشغول رہندا تے تقوی پرہیز گاری دی زندگی گزاردا سی۔ اس وقت اس دے رشتہ داراں وچ اک شخص خواجہ اسماعیل نامی اہل اللہ وچوں سی تے صاحب ارشاد وی سی۔ بایزید نے وی اس دے حلقہ ارادت وچ داخل ہونا چاہیا مگر اس دا باپ عبد اللہ مانع ہويا تے کہنے لگیا کہ میرے لئی ایہ گل وڈی بےعزتی دی اے کہ تسيں اپنے ہی عزیزاں وچوں اک غیر مشہور آدمی دے ہتھ اُتے بیعت کرو۔ بہتر ایہ اے کہ ملتان جاؤ تے شیخ بہاؤ الدین زکریا ملتانی دی اولاد وچوں کسی نوں اپنا شیخ بناؤ۔ نتیجہ ایہ ہويا کہ بایزید کسی شیخ توں وی مرید نئيں ہويا تے اہل اللہ دی صحبت اسنوں نصیب نہ ہوسکی انجام کارشیطان دے اغواء دا شکار ہوئے گیا۔ تمام مشائخ اس اُتے متفق نيں کہ جداں ہی کوئی شخص اللہ تعالی دی عبادت تے اطاعت تے تقوی تے پرہیزگاری دا راستہ اختیار کردا اے ابلیس دی طرف توں اسنوں اس راستے توں ہٹانے دیاں کوششاں شروع ہوئے جاندیاں نيں۔ ابلیس دے ہزاراں مکر تے فریب نيں وه عالماں، زاہداں تے عابداں نوں انہاں دے من بھاندے طریقے توں گمراہ کردا اے۔ بایزید وی ايسے طرح گمراہ ہويا۔ شیطان دا اس اُتے پورا قابو چل گیا تے اپنی ریاضت تے عبادت دے انوار تے ثمرات توں بہک کر اپنے آپ نوں عرش براں اُتے خیال کرنے لگیا تے ایہ خیال ایتھے تک ودھیا کہ اپنے آپ نوں نبی کہنے لگیا تے لوکاں توں کہندا سی کہ جبریل امین میرے پاس اللہ تعالی دی طرف توں پیغام لاندے نيں تے وچ الله تعالی توں اسيں کلام ہُندا ہون۔ اس نے لوکاں توں کہیا کہ مینوں غیب توں ندا آئی اے کہ سب لوک اج توں توانوں روشن پیر کہیا کرن گے چنانچہ اس دے مننے والے اسنوں ہمیشہ ايسے لقب توں یاد کردے نيں۔ لیکن عام مسلمین وچ اوہ تاریک پیر تے پیر ظلالت دے ناں توں مشہور اے۔
لوکاں نوں گمراہ کرنے دی کارروائیاں
[سودھو]بایزید جدوں کالنجر توں کافی کرم آیا تاں ایتھے اس نے اپنے عقیده تناسخ دی اشاعت شروع کر دتی۔ بایزید دا باپ عبد اللہ جو اک راسخ العقیدہ مسلمان سی بیٹے دی اس گمراہی پربہت غضبناک ہويا تے غیرت دینی توں مجبور ہوئے کے بایزید اُتے چھری لے کے چل پيا۔ بایزید بری طرح مجروح ہويا تے کامی کرم چھڈ کے افغانستان دے علاقے ننگرہار چلا آیا تے قبیلہ مہمند وچ سلطان احمد دے مکان وچ رہنے لگا۔ جب اوتھے دے علما نوں بایزید دی گمراہی تے بدمذہبی دا حال معلوم ہويا تاں سب اس دی مخالفت اُتے متفق ہوئے کے اٹھیا کھڑے ہوئے تے لوکاں نوں بایزید دے عقائد توں آگاہ کرنے لگے اس لئی لوک ہن اس توں دور بھاگنے لگے جدوں اوتھے اس دا جادو نہ چل سکیا تاں ایہ پشاور جا کے غوریا خیل پٹھاناں وچ رہنے لگا۔ ایتھے چونکہ کوئی عالم دین اس دی مزاحمت کرنے والا نئيں سی اس لئی اسنوں خاطر خواہ کامیابی ہوئی ایتھے تک کہ اس علاقے وچ بلا شرکت غیر ے اپنی پیشوائی تے مشیعت دا سکہ چلانے لگیا تے نیڑے قریب ساری قوم خیل اس دی اطاعت کرنے لگی۔ بایزید ایتھے اپنا تسلط قائم کر کے ہن ہشت نگر وارد ہويا۔ ایتھے وی اس دی اطاعت تے عقیدت دا بازار گرم ہوئے گیا۔
اک عالم دین اخوند درویزہ توں بایزید دا مناظرہ ہويا جس وچ بایزید مغلوب وی ہوئے گیا مگر اس دے مرید ایداں دے اندھے خوش اعتقاد تے طاقتور سن کہ اخوند درویزه دی ساری کوششاں بیکار ہوئے گئياں۔ جب بایزید دی مذہبی غارتگری دا حال کابل دے گورز محسن خان نے سنیا جو اکبر بادشاہ دی طرف توں کابل دا حاکم سی تاں اوہ بہ نفس نفیس ہشت نگر آگیا تے بایزید نوں گرفتار کر کے لے گیا تے اک مدت تک اسنوں قید وچ رکھ دے رہیا کر دتا۔ بایزید ہشت نگر آ گیا تے اپنے مریداں نوں جمع کر کے آس پاس دے پہاڑاں وچ جا کے مورچہ بند ہوئے گیا۔ اس دے نال نال اس نے آفریدی تے درگزی پٹھاناں نوں وی اپنے مریدی دے رام وچ پھانس لیا تے اہل سرحد دے دلاں وچ اس دی عقیدت دی گرمی اس طرح دوڑنے لگی جس طرح رگاں وچ خون دوڑدا اے۔
عالم حق توں مکالمہ
[سودھو]جس طرح ابلیس ہندستان دے جھوٹھے نبی مرزا قادعیانی نوں اپنی جھوٹی نورانی شکلاں دکھایا کردا سی تے مرزا گمراہ ہوئے کے اسنوں اپنا معبود برحق سمجھدا سی ايسے طرح بایزید وی ابلیس دے شعبدے تے اس دی فریبی نورانی شکل دیکھ کے اسنوں (معاذ اللہ) خدائے برتر سمجھ بیٹھیا سی۔ چنانچہ ايسے یقین دی بدولت کہ ميں نے خدا نوں دیکھیا اے دوسرےآں توں سوال کيتا کردا سی کہ تسيں لوک کلمہ شہادت اشھدان لا الہ الا اللہ پڑھنے وچ جھوٹھے ہوئے کیونجے جس نے خدا نوں نئيں دیکھیا پھروہ کہے کہ ماں گواہی دیندا ہاں کہ اللہ دے سوا کوئی معبود نئيں تاں اوہ اپنے قول وچ جھوٹھا اے کیونجے جو خدا نوں نئيں دیکھدا اسنوں پہچاندا وی نئيں۔ اک سرحدی عالم دے نال بایزید کذاب دی بعث ہوئی۔
- عالم صاحب: توانوں کشف القلوب دا دعوی اے دسو اس وقت میرے دل وچ کیہ اے ؟
بایزید کذاب: (ملحدانہ عیاری توں کم لیندے ہوئے) وچ تاں یقیناً کاشف قلوب تے لوکاں دے خیالات توں آگا ہاں لیکن چونکہ تمارے سینے وچ تاں دل ہی نئيں اے اس لئی وچ کیہ بتا سکدا ہون۔
- عالم صاحب: اس دا فیصلہ بہت آسان اے۔ ایہ قوم دے لوک سن رہے نيں۔ تسيں مینوں قتل کر دو جے میرے سینے توں دل برآمد ہوئے جائے تاں فیر لوک میرے قصاص وچ توانوں وی قتل کر دیؤ گے۔
بایزید کذاب: ایہ دل جس نوں تسيں دل سمجھدے ہوئے ایہ تاں گائے ، بکری تے کتے تک وچ موجود اے۔ دل توں مراد گوشت دا ٹکڑا نئيں دل تے ہی چیز۔ رسول الله صلی الله علیہ وآلہ وسلم نے فرمایا: قلب المومن اكبر من العرش ووسع من الكرسی" "مومن دا دل عرش توں زیادہ وڈا تے کرسی توں زیادہ وسیع اے "
(بایزید دا ایہ بیان بالکل لغو اے دل ايسے گوشت دے لوتھڑے نوں کہندے نيں جو صوفیائے کرام دی اصلاح وچ لطیفہ قلب دی جگہ اے تے حدیث شریف وچ رسول اللہ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے فرمایا اے کہ جسم وچ گوشت دا اک لوتھڑا اے جے اس دی اصلاح ہوئے جائے تاں سارے جسم دی اصلاح ہوئے جاندی اے تے جدوں اس وچ فساد رونما ہوئے تاں سارا جسم فاسد ہوئے جاندا اے تے اوہ لوتھڑ دل اے۔ مومن دے دل دا عرش توں وڈا ہونا تے کرسی توں وسیع ہونے دا مقولہ جو بایزید نے حضرت خیرالبشر صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دی طرف منسوب کیہ اوہ محض جھوٹھ اے۔ ایہ قول حضور علیہ السلام توں ثابت نئيں۔)
- عالم صاحب: چنگا تسيں دعوی کردے ہوئے کہ توانوں کشف قبور ہُندا اے اسيں تمارے نال قبرستان چلدے نيں تے دیکھدے نيں کہ کوئی مردہ تسيں توں اسيں کلام ہُندا اے یا نئيں بولو منظور اے۔
بایزید کذاب: مردہ میرے توں یقیناً اسيں کلام ہوئے گا مگر مشکل ایہ اے کہ تسيں کچھ نئيں سن سکو گے جے تسيں مردے دی آواز سن سکدے تاں وچ توانوں کافر کیوں کہندا۔ اس جواب اُتے لوک کہنے لگے کہ اسيں کس طرح یقین کرن کہ تسيں سچے ہوئے۔ بولا کہ تسيں وچوں بہتر تے فاضل شخص میرے پاس کچھ عرصہ رہے تے میرے طریقے دے مطابق عبادت تے ریاضت بجالائے فیر اس توں تصدیق کر لینا۔ پاکستان دے جھوٹھے نبی مرزا قادیانی نے وی ايسے قسم دی مضحکہ خیز شرط پیش کيتی سی کہ جو کوئی میرا معجزہ دیکھنا چاہے اوہ قادیان آئے تے نہایت حسن اعتقاد دے نال اک سال تک رہے اس دے بعد وچ معجزہ دکھا داں گا۔
مغل بادشاہ اکبر دے مقابلے اُتے
[سودھو]سرحد دے عقیدت منداں توں طاقت حاصل کر کے بایزید نے سرحد وچ اپنے قدم مضبوطی توں جما لئی ایتھے تک کہ اکبر بادشاہ دی اطاعت توں باہر ہوئے کے علی الاعلان اس دا حریف بن دے مقابلے اُتے آگیا۔ بایزید اپنی تقریراں وچ کہندا کہ مغل وڈے ظالم تے جفا پیشہ نيں انہاں نے افغاناں اُتے وڈے ظلم توڑے نيں۔ اس دے علاوہ اکبر بادشاہ سخت بے دین اے اس لئی اس دی اطاعت ہر کلمہ گو اُتے حرام اے۔ انہاں تقریراں دا ایہ اثر ہويا کہ ہر جگہ مغلیہ سلطت دے خلاف اشتعل پیدا ہوئے گیا تے اکثر سرحدی قبیلے اکبر بادشاہ توں منحرف ہوئے گئے۔ جب بایزید دی بغاوت حد توں ودھ گئی تاں اکبر دے کان کھڑے ہوئے تے اس نے اک لشکر جرار اس دی سرکوبی دے لئی روانہ کيتا مگر مقابلہ ہُندے ہی بایزید دے ہتھوں شکست کھا گیا۔ اس توں بایزید دے حوصلے تے ودھ گئے تے افغاناں دی نظر وچ شاہی فوج دی کوئی حقیقت نہ رہی تے انہاں دے علاقےآں وچ اکبری حکومت دے خلاف اپنے اپنے مفاسد پیدا ہوئے جو کسی طرح وی اک حکومت دے زوال دا باعث ہوئے سکدے سن ۔ جلال الدین اکبر بادشاہ ایہ سب کچھ دیکھ رہیا تها لہذاا اس نے اک شاطرانہ چال چلی تے اوہ ایہ کہ اس نے سب توں پہلے اہل تراه نوں اندرون خانہ خوب انعام تے اکرام تے مال تے دولت توں نواز کر اسيں نوا بنالیا۔ ہن بظاہر تاں اہل تراه بایزید دا کلمہ پڑھدے سن مگر بیاطن سلطنت مغلیہ دے وفادار سن ۔ جدوں بایزید نوں اہل تراہ دے اس مکر تے فریب دا حال معلوم ہويا تاں اس نے انہاں اُتے حملہ کر کے سینکڑاں نوں قتل تے سینکڑاں نوں ملک بدر کر کے پورے علاقے اُتے اپنا تسلط قائم کر ليا۔ اس دے بعد اس نے ننگر ہار اُتے حملہ کر کے اسنوں اپنے قبضے وچ لے لیا تے جنہاں بستیاں نے اس دے حکم توں ذرا وی سرتابی دی انہاں نوں پرت کر برباد کر دتا۔ اس طرح ہن سرحد وچ کِسے نوں اس دی اطاعت توں انکار دی جرات نئيں رہی۔ مگر بایزید دے ظلم توں تے لُٹ مار توں لوکاں دے دل وچ اس دی عقیدت کم ہونے لگی تے بعض قبیلے نے اس توں منحرف وی ہونا چاہیا مگر چونکہ اس دی قوت تے شان تے شوکت توں سب مرعوب سن اس لئی کوئی مخالفت کامیابی نہ ہوسکی۔ اکبر بادشاه بایزید دی ودھدی ہوئی قوت دیکھ کے ہر وقت اس دی سرکوبی دے منصوبے بناندا سی آخر کار اس نے وڈے اعتماد دے نال اک فوج گراں اس دے مقابلے دے لئی روانہ کيتی تے کابل دے صوبہ دار حسن خان نوں وی حکم دتا کہ اک طرف اوہ اس اُتے حملہ کرے۔ چنانچہ کابل توں محسن خان تے دوسری طرف شاہی افواج نے بایزید دی فوج اُتے حملہ کر دتا۔ میدان جنگ آتش قتال توں بھڑک اٹھا ہر چند ہر طرف توں قبائی بایزید کذاب دی حمایت وچ آ رہے سن مگر ہن کذاب دا ستارہ روبہ زوال ہوئے چکيا سی۔ اوہ دو طرفہ فوجاں دے مقابلہ وچ ٹھہر نئيں سکیا تے شکست کھا کر بھجیا۔ بوہت سارے اس دے فوجی مارے گئے تے باقی نے دشوار گزار پہاڑاں اُتے چڑھ کر جان بچائی۔ خود بایزید کذاب ہشت نگر آکے از سر نو لشکر دی ترتیب وچ مشغول ہويا مگر اس دی عمر دا پیمانہ لبریز ہوئے چکيا سی۔ افغانستان دے سلسلہ کوہ وچ بھیتر پور دی پہاڑیاں وچ اس دا آخری وقت گزریا تے اس علاقے وچ اس دی قبرواقع اے۔ بایزید کذاب دے مرنے دے بعد اس دی اولاد نے اک عرصے تک مسلماناں اُتے لُٹ مار تے قتل تے غارت گری دا بازار گرم رکھیا۔ مغل بادشاہ اکبر تے اس دے بیٹے جہانگیر اس دی اولاد دا ٹکراؤ ہُندا رہندا سی آخر کار شاہجہان بادشاہ دے زمانے وچ اس دی اولاد مغلیہ سلطنت دی مطیع ہوئے گی تے جھوٹی نبوت دے پیرو وی ختم ہوئے گئے۔
خود ساختہ شریعت
[سودھو]جداں کہ اج تک کذاب یمامہ توں لے کے کذاب قادیان تک ہر جھوٹھے نبوت دے دعویداراں نے اپنی خانہ ساز شریعتاں جاری کيتياں یا رسول الله صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دی شریعت مطہرہ وچ ترمیم تے تنسیخ دی جسارت کیتی۔ ايسے طرح بایزید کذاب نے وی اپنی شریعت گڑھی سی تے عربی عبارتاں لکھ لکھ کے اپنی مرضی دے مطابق ڈھال کر اسنوں نبی علیہ الصلوة والسلام دی طرف منسوب کر دیندا سی۔ مثلاً کہندا سی کہ رسول اللہ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے فرمايا اے
- الشریعیته کمثل اليل والطبريقته كمثل النجوم والحقيقته كمثل القمر والمعرفته كمثل الشمس وليس فوق الشمس شی
ترجمہ: شریت رات دی طرح اے تے طریقت ستارےآں کی طرح۔ حقیقت چاند دی مانند اے تے معرفت آفتاب دی طرح اے تے آفتاب توں ودھ کے کوئی شے نئيں۔ حالانکہ ایہ دعوی بالکل غلط تے باطل اے کہ شریعت رات دی طرح اے انہاں خرافات دا قائل سوائے ملحد اں تے زندیقاں دے کوئی تے نئيں ہُندا چہ جائیکہ انہاں خرافات نوں رسول اللہ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دی طرف منسوب کرنا۔
بایزید کذاب نے اک کتاب بنام خیرالبيان چار زباناں عربی ، فارسی ، ہندی تے پشتو وچ لکھی تے اسنوں کلام الہی کہہ کے لوکاں دے سامنے پیش کيتا تے کہیا کہ ميں نے اس وچ اوہی کچھ لکھیا اے جو الله تعالی نے مجھ اُتے وحی کيتا اے۔
نفسانی شریعت دے احکام
[سودھو]فخر موجودات جناب رسول الله صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دی شریعت مطہرہ دے جِنّے وی احکام نيں اوہ سب انسان دے نفس امارہ دی خواہشات دی مخالفت اُتے مبنی نيں توں کہ انسان انہاں اُتے عمل کے دے اپنے نفس اماره اُتے غالب آئے تے اسنوں صفائے نفس نصیب ہوئے تے قلب حق تعالی دی تجلیات دا متحمل ہوئے سکے۔ اس حدیث شریف وچ ايسے طرف اشارہ اے:
- الا وان الجنته حفت بالمكاره وان النار حفت بالشهوات
ترجمہ : ”سن لو جنت نفس دے خلاف کم کرنے توں حاصل ہوئے گی تے دوزخ وچ لوک اپنے نفس دی شھوات دی پیروی دی وجہ توں جاواں گے" چنانچہ جِنّے شریعت مطہرہ دے احکام نيں اوہ سب نفس دے خلاف نيں مثلاً روزه ، خیرات ، نماز ، وضو ، زکوة ، حج ، غسل جنابت وغیرہ تے ایہ سب انسان نوں جنت وچ لے جانے والے اعمال نيں۔ اس دے برعکس اج تک جِنّے جھوٹھے نبوت دے دعویدار کذاب یمامہ توں کذب قادیان تک ظاہر ہوئے نيں انہاں سب وچ اک چیز مشترک رہی اے تے اوہ اے انہاں دی خود ساختہ شہوت انگیز تے نفس امارہ دی خواہشاں دے عین مطابق انہاں دا دین تے شیطانی شریعت۔ چنا نچہکسی نے نمازاں پنج دی بجائے دو کر دیؤ ، کسی نے روزے اڑادتے ، کسی نے حج ختم کر دتا ، کسی نے زنا نوں جائز قرار دے دتا ، کوئی غسل جنابت نوں لے اڑا ،کدرے شراب حلال ہوئے گئی غرض کہ جہنم وچ جانے دا پورا پورا بندوبست تے سامان مہیا کر دتا گیا۔ بایزید کذاب دی شریعت دے درج ذیل اے
- غسل جنابت دی ضرورت نئيں۔ ہويا لگنے توں بدن خود بخود پاک ہوئے جاندا اے کیونجے چاراں عناصر اگ ، ہويا ، پانی تے مٹی پاک کرنے والے نيں۔
- جو شخص مجھ اُتے ایمان نہ لیائے اوہ مسلمان نئيں۔ ایداں دے شخص دا ذبیحہ حرام اے۔
- قبلہ دی طرف رخ کرنا ضروری نئيں۔ جدھر چاہو منہ کر کے نماز پڑھ لو۔
- مسلماناں دی میراث انہاں دے وارثاں دی نئيں بلکہ میرے مریداں دی اے۔
- جو لوک مجھ اُتے ایمان لیائے بس اوہی زندہ نيں باقی سب مسلمان مردہ نيں تے مرداں نوں میراث نئيں ملیا کردی۔ ایداں دے مردہ مسلماناں نوں قتل کر دينا واجب اے۔ [۱]
حوالے
[سودھو]- ↑ بائیس جھوٹھے نبی تالیف نثار احمد خان فتحی صفحہ 91 توں 99