بھوٹان دی تریخ
بھوٹان دا مڈھلا اتہاس متھہاس وچ پھیلیا ہویا اے اتے غیرواضع اے۔ کجھ ڈھانچیاں توں ثبوت ملدے ہن کہ بھوٹان 2000 ق م دے زمانے وچ وی موجود سی۔ اک دند کہانی دے مطابق اس اتے 7 ویں صدی ق م دے لاگے چاگے وچ کوچ-بہار دے راجے سنگلدیپ دا راج سی،پر9ویں صدی وچ تبتی بدھ دھرم دی شروعات توں پہلاں بہتا کجھ جانیا گیا نہیں ملدا، جدوں تبت وچ گڑبڑی نے کئی بھکھشوآں نوں بھجّ کے بھوٹان چلے جان لئی مجبور کر دتا سی۔ 12ویں صدی وچ، بھوٹان وچ ڈروکپا کاگیوپا سکول دا قیام کیتا گئی سی اتے اج وی بھوٹان وچ بدھ دھرم دا پرمکھ روپ اے۔ دیس دا سیاسی اتہاس اس دے مذہبی اتہاس اتے وکھو-وکھو مٹھّ سکولاں اتے مٹھاں وچالے تعلقاں نال جڑیا ہویا اے۔
بھوٹان اوہناں کجھ کو دیساں وچوں اک اے جو اپنے اتہاس وچ سدا آزاد رہے ہن، جہناں نوں کدے وی باہر دی کسے طاقت ولوں (کدے-کدائیں نامماتر مان اعزاز دے رتبے دے بغیر) جتیا جاں قبضے وچ لیا نہیں گیا، جاں کنٹرول نہیں کیتا گیا۔ حالانکہ اس گل دے قیافے ہن کہ ایہہ 7 ویں توں 9 ویں صدیاں وچ ایہہ کامروپ راج جاں تبتی راج دے ماتحت سی، پر پکا نشان کوئی نہیں ملدا۔ تریخی رکارڈاں توں واضع ہندا اے کہ بھوٹان نے لگاتار اتے کامیابی نال اپنی پربھوتا دی راکھی کیتی اے۔
بھوٹان دی کنسولیڈیشن 1616 وچ ہوئی جدوں زابڈرنگ رمپوچے دے نام نال جانے جاندے مغربی تبت دے اک لاما، نوناگ نانگیال نے تن تبتی حملیاں نوں ہرا دتا، مخالف مذہبی استھاناں تے جت حاصل کیتی، قانون دی اک گنجھل دار اتے مکمل نظام تسا یگ دی رچنا کیتی اتے تہذیبی اتے سول حکمراناں دی اک نظام اتے اپنے آپ نوں حاکم وجوں قائم کیتا۔ اسدی موت توں بعد، آپسی جھگڑیاں اتے گھریلو لڑائی نے اگلے 200 سالاں لئی زابڈرنگ دی طاقت نوں گھٹا دتا۔ 1885 وچ ازیئین وانچک مڑ اقتدار نوں کنسولیڈیٹ کرن وچ کامیاب ہو گیا اتے اسنے برطانوی ہند نال نزدیکی تعلقات بناؤنا شروع کر دتا۔