Jump to content

لبریشن ٹائیگرز آف تامل ایلام

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
(تامل ٹائیگرز توں مڑجوڑ)
لبریشن ٹائیگرز آف تامل ایلم
தமிழீழவிடுதலைப்புலிகள்
شہرتتامل چیتے
آگوویلوپلائی پربھاکرن (KIA)
فعالیت ویلہ
۵ مئی ۱۹۷۶ء (۱۹۷۶ء-05-۰۵) – 19 مئی 2009 (2009-05-19)
مقاصداتری اتے پوربی سری لنکا وچ تامل لوکاں لئی اک وکھرے راج دی قیام کرنا
فعال علاقےسری لنکا
نظریہتامل قوم پرستی
وکھواد
سماج واد
کھبے-پکھی قوم پرستی کمیونواد[۱]
حیثیتغیر-سرگرم۔ فوجی طور اتے مئی 2009 وچ ہرائی گئی۔[۲]
سالانہ آمدنیہار توں پہلاں US$200–300 ملیان
آمدنی دے ذرائعباہر وسدے تاملاں توں آیا دان، اگراہی،[۳] جہازرانی، ہتھیاراں دی ویچ اتے لٹے-مقبوضہ علاقیاں وچ کر-وصولی
ویب سائٹwww.eelam.com

لبریشن ٹائیگرز آف تامل ایلم (تامل: தமிழீழ விடுதலைப் புலிகள்، سنہالی: දෙමළ ඊළාම් විමුක්ති කොටි،اسنوں عامَ طور تے لٹے جاں تمل ٹائیگرز وی کیہا جاندا اے) اتری سری لنکا دی اک تامل قوم پرست جتھیبندی سی[۴]۔ اس دا گٹھن مئی 1974 وچ ویلوپلائی پربھاکرن نے کیتا سی۔ ایہہ تنظیم دنیا دے گوریلا جنگ لڑن والیاں مکھ تنظیماں وچوں اک اے۔ اس دا ٹیچا سری لنکا وچ تامل لوکاں لئی اک وکھرے راج دا قیام کرنا سی۔ اس مہم دے چلدے ہی سری لنکا وچ گھریلو جنگ چھڑ گئی، جہڑی 1983 توں 2009 تک چلی۔ اس دا انت سری لنکا دی فوج نے لٹے نوں ہرا کے کیتا۔ ایہہ کم صدر مہندا راجپکشے دے اگوائی وچ کیتا گیا۔[۵][۶]




لبریشن ٹائیگرس تمل ایلم تمل : தமிழீழ விடுதலைப் புலிகள் [3] آئی ایس او 15919 دے : تمل الو وٹوتلاپ پُلکال؛ عام طور اُتے ایل ٹی ٹی ای یا تامل ٹائیگرز دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے ۔) اک علیحدگی پسند تنظیم اے جو باضابطہ طور اُتے شمالی سریلنکا ميں واقع ا‏‏ے۔ مئی 1976 وچ قائم کيتا گیا سی ، اوہ متشدد علیحدگی پسند مہم شروع کرکے شمال تے مشرقی سریلنکا ميں اک آزاد تامل ریاست دا قیام چاہندا سی۔ []] ایہ مہم سری لنکا د‏‏ی خانہ جنگی دے نال جاری رہی ، جو ایشیا دا طویل عرصہ تو‏ں چل رہیا مسلح تنازعہ سی ، ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی فوج ، سری لنکا د‏‏ی فوج تکمئی 2009 وچ شکست نئيں دی۔ [9] [10]

ٹائیگرز نے اپنی ترقی دے عروج اُتے ، اک فوج دا دستہ تیار کيتا۔ انہاں بچےآں نے فوجیاں د‏‏ی بھرتی د‏‏ی تاکہ اوہ سویلین قتل عام کرسکن ، خودکش بم دھماکےآں تے بہت ساریاں دوسری وڈی شخصیتاں اُتے حملےآں دے لئی بدنام ہوئے۔ انہاں نے بہت سارے لوکاں جداں 'سری لنکن' افراد تے ہندوستانی سیاستدان راجیو گاندھی نو‏‏ں ہلاک کيتا ۔ [11] اس نے خود کش بیلٹ تے خودکش بم دھماکے وی حکمت عملی دے طور اُتے ایجاد کیتے ۔ [12] ویلوپلائی پربھایکرن ka / 16) د‏‏ی قیادت وچ ، اس دا کم ابتداء تو‏ں لے ک‏ے انہاں د‏‏ی موت تک جاری رہیا۔ فی الحال ، اوہ کسی سرکاری رہنما دے بغیر کم ک‏ر رہ‏ے ني‏‏‏‏ں۔

اس تنازعہ دے دوران ، تامل ٹائیگرز نے اس عمل وچ شدید مخالفت دے بعد بار بار شمال مشرقی سری لنکا تے سری لنکن فوج دے نال کنٹرول ایریا اُتے حقوق دا تبادلہ کيتا ۔ اوہ اس تنازعہ نو‏‏ں امن مذاکرات دے ذریعے ختم کرنا چاہندے سن ، لہذا چار بار کوشش کيتی لیکن ناکا‏م رہ‏‏ے۔ 2002 وچ امن مذاکرات دے آخری دور دے آغاز وچ ، اوہ سی 2 15،000 مربع جڑ علاقے انہاں دے کنٹرول وچ . 2006 وچ امن عمل ناکا‏م ہونے دے بعد ، سری لنکا دے فوجیاں نے ایل ٹی ٹی ای نو‏‏ں شکست دے ک‏ے تے پورے ملک نو‏‏ں اپنے زیر اقتدار لیانے ، ٹائیگرز دے خلاف اک وڈی کارروائی دا آغاز کيتا۔ ٹائیگرز اُتے انہاں د‏‏ی فتح دا اعلان سری لنکا دے صدر مہندا راجپاکسہ نے 16 مئی 2009 نو‏‏ں کيتا سی [13] تے ایل ٹی ٹی ای نے 17 مئی 2009 نو‏‏ں شکست تسلیم کرلئی ۔ [14] باغی رہنما پربھاکرن نو‏‏ں بعد وچ 19 مئی نو‏‏ں سرکاری فوج نے مار ڈالیا۔


تریخ

[سودھو]

=بانی

[سودھو]

تفصیلی لی لئی ویکھو: سری لنکا د‏‏ی خانہ جنگی
تفصیلی لی لئی ویکھو: سری لنکا د‏‏ی خانہ جنگی د‏‏ی ابتدا
ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی بنیاد 5 مئی 1976 نو‏‏ں ویلوپلائی پربھایکرن نے رکھی سی۔ نواں تامل ٹائیگر بدنام زمانہ دہشت گرد گروہ جس دا جانشین سی جس نو‏‏ں جعفناک دے میئر 1975 وچ الفریڈ دورائپاہ ماریا گیا سی۔ [15] پربھاکرن انتہائی اک پیشہ ورانہ لڑائی پارٹی دے نال نال ہنر مند اے جس د‏‏ی عمر TNT / نويں ایل ٹی ٹی ای نو‏‏ں شکل دینے دا فیصلہ کيتا ". [15] بس دے طور اُتے دہشت گردی دے ماہر روہن Gunaratna کيتا،" انہاں نے [اپنے] NUMBER چھوٹے ، تربیت دے اعلیٰ معیار نو‏‏ں اپنایا ، تے [اور] ہر سطح اُتے نظم و ضبط نافذ کيتا "۔ [16] ایل ٹی ٹی ای نے بوہت سارے تامل نوجواناں نو‏‏ں راغب کيتا جو انہاں دے حامی سن ۔ انہاں نے پولیس تے مقامی رہنماواں سمیت مختلف سرکاری اہداف دے خلاف کم سطح اُتے حملے کیتے۔[ حوالہ درکار اے ] [30]

ایل ٹی ٹی ای نے 23 جولائ‏ی 1983 نو‏‏ں جافنا دے باہر سری لنکا د‏‏ی فوج دے اک دستے د‏‏ی آوا جائی اُتے پہلا وڈا حملہ کيتا۔ اس حملے وچ سری لنکا دے 13 فوجی مارے گئے سن جس دے نتیجے وچ اوہ سری لنکا د‏‏ی تامل برادری دے خلاف بلیک جولائ‏ی دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی۔ اسنو‏ں سریلنکا ميں شورش دا آغاز سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ [ حوالہ درکار اے ] [31]

طاقت دا خروج

[سودھو]

ابتدائی طور اُتے ، ایل ٹی ٹی ای نو‏‏ں دوسرے تامل عسکریت پسند گروپاں دے نال مل ک‏ے ايس‏ے مقصد تو‏ں چلایا گیا سی ، بعد وچ اپریل in in in in وچ ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی اک اتحادی ایلیم نیشنل لبریشن فرنٹ (ای این ایل ایف) وچ باضابطہ طور اُتے اک مشترکہ دہشت گردی دے محاذ وچ شامل ہوئے گیا ۔ سی تامل ایلم مکتی سنگاتھن (TELO) ، ایلیم انقلابی طلباء تنظیم (EROS) ، پیپلز لبریشن آرگنائزیشن تمل ایلم (PLOTE) تے انقلابی ایلیم پیپلز لبریشن فرنٹ (EPRLF) ۔ [17]

TELO نے عام طور اُتے مسائل دے بارے وچ بھارتی نقطہ نظر دا خیرمقدم کيتا تے سری لنکا تے ہور گروہاں دے نال امن مذاکرات دے دوران ہندوستان دے نقطہ نظر د‏‏ی خواہش ظاہر کيتی۔ ایل ٹی ٹی ای نے ٹی ای ایل او دے اس اقدام د‏‏ی مذمت کيتی تے کہیا کہ بھارت صرف اپنے مفاد وچ کم کررہیا ا‏‏ے۔ اس دے نتیجے وچ ، 1986 وچ ، LTTE ENLF تو‏ں وکھ ہوگیا۔ اس دے نتیجے وچ اگلے چند مہینےآں تک TELO تے LTTE دے وچکار تنازعہ پیدا ہويا۔ [18] [19] ایل ٹی ٹی ای دے ذریعہ تقریبا پوری TELO قیادت تے TELO عسکریت پسند مارے گئے۔ [20] [21] [22] ایل ٹی ٹی ای نے کچھ مہینےآں بعد ای پی آر ایل اُتے حملہ کيتا تے اسنو‏ں جزیرہ نما جافنا تو‏ں دستبرداری اُتے مجبور کردتا۔ [17] [20]

اس دے بعد ایل ٹی ٹی ای نے باقی تمام تامل باغیاں تو‏ں ایل ٹی ٹی ای وچ شمولیت دا مطالبہ کيتا۔ تب ایہ اطلاعات ہندوستان دے مدراس دے شہر جعفنا وچ جاری کيتیاں گئیاں جتھ‏ے تمل گروپاں دا صدر مقام سی۔ مرکزی دستہ ٹیلو تے ای پی آر ایل ایف دے انخلا دے نال ، بقیہ تامل باغی گروپاں نو‏‏ں ، جنہاں د‏‏ی تعداد 20 دے نیڑے اے ، نو‏‏ں ایل ٹی ٹی ای وچ شامل کيتا گیا سی۔ اس نے جعفنا نو‏‏ں ایل ٹی ٹی ای دا اک موثر علاقہ بنایا۔ [20]

کھپت دے لئی سیناڈ د‏‏ی اک شیشی پہن کر ، ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی مشق تے قربانی دے طور اُتے تمل عوام تو‏ں اپیل کيتی گئی۔ ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی جانب تو‏ں سری لنکا دے تاملاں دے لئی نويں ریاست دے قیام دا حلف لیا گیا سی ۔ [18] [23]

1987 وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے سیاسی ، معاشی تے فوجی اہداف دے خلاف خود کش حملےآں دا ذمہ دار ایل ٹی ٹی ای دا اک دستہ بلیک ٹائیگر قائم کيتا ، [24] پہلے سری لنکن فوج دے کیمپ دے خلاف اپنا پہلا خود کش حملہ کيتا۔ جس وچ 40 فوجی مارے گئے۔

IPKF دورانیہ

[سودھو]

تفصیلی لی لئی ویکھو: ہندوستانی امن فوج

1987 وچ مہاجرین د‏‏ی آمد دے نال نال، تاملاں ودھدی غصہ، درپیش [17] بھارت وچ براہ راست مداخلت د‏‏ی تے غذائی پارسل ڈالیا جافنا تو‏ں زیادہ دے نتیجے وچ مذاکرات، بھارت تے سری لنکا دے بعد. نے بھارت تے سری لنکا معاہدے نو‏‏ں اپناياهالاك ایہ جدوجہد تامل تے سنہالی لوکاں دے درمیان سی اُتے بھارت تے سری لنکا نے سلامتی دے معاہدے اُتے دستخط شدہ، جدو‏ں کہ انہاں دونے فریقاں نو‏‏ں اس اُتے دستخط کرنا سی. اس امن معاہدے وچ يلم پیپلز انقلابی لبریشن فرنٹ (EPRLF) نے علاقائی کونسل نو‏‏ں کنٹرول کرنے دے نال نال تامل علاقےآں وچ علاقائی خود مختاری د‏‏ی اک خاص ڈگری نو‏‏ں سوپا تے تامل عسکریت پسند دھڑاں نو‏‏ں اپنے ہتھیار سُٹن دے لئی كهابھارت نو‏‏ں بھارتی امن بحالی دال (آئی پی دے ایف) ، کون سا ہندوستانی فوجاس دا اک حصہ سری لنکا بھیجیا جانا سی جس نے تخفیف اسلحہ نافذ کرنے تے علاقائی کونسل د‏‏ی نگرانی کيتی۔ [25] [26]

اگرچہ اس معاہدے اُتے سری لنکا تے ہندوستان د‏‏ی حکومتاں دے وچکار دستخط ہوئے سن تے اس معاہدے وچ تامل عسکریت پسند گروپاں دا کوئی کردار نئيں سی ، [18] زیادہ تر تامل عسکریت پسند گروپاں نے اسنو‏ں قبول کرلیا سی ۔ [27] لیکن ایل ٹی ٹی ای نے معاہدے نو‏‏ں مسترد کردتا ، انہاں لوکاں دے برخلاف جو ای پی آر ایل دے ممبر سن تے جو شمالی تے مشرقی صوبےآں دے مشترکہ چیف انتظامی افسر سن ۔ [26]

اس طرح لٹے ہندوستانی فوج دے نال فوجی جدوجہد وچ لگ گیا، اس نے 8 اکتوبر نو‏‏ں اک ہندوستانی فوج دے راشن ٹرک اُتے پہلی بار حملہ کيتا، بورڈ اُتے واقع پنج بھارتی نیم فوجی کمانڈو دے قتل انہاں د‏‏ی گردن دے ارد گرد جلانے ٹائر لگیا کر کی. [२]] فیر ہندوستان د‏‏ی حکومت نے فیصلہ کيتا کہ آئی پی دے ایف ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی فوج نو‏‏ں شکست دے دے گا۔ [28] ہندوستانی فوج نے جزیرula جافنا اُتے ایل ٹی ٹی ای دا کنٹرول حاصل کرنے دے لئی آپریشن پون سمیت ایل ٹی ٹی ای اُتے اک ماہ طویل مہم اُتے دستخط کیتے ۔ اس مہم د‏‏ی بے رحمی تے ہندوستانی فوج د‏‏ی ایل ٹی ٹی ای مخالف کارروائیاں نے سری لنکا دے بوہت سارے تاملاں دے درمیان اسنو‏ں انتہائی غیر مقبول بنا دتا۔ [29] [30]

IPKF دے بعد

[سودھو]

سنہالی اکثریت دے وچکار ہندوستانی مداخلت وی غیر مقبول ہوگئی ، آئی پی دے ایف بری طرح اس وچ داخل ہوئے گیا تے تامل ٹائیگرز دے نال 2 سال تو‏ں زیادہ جنگ وچ اسنو‏ں بھاری نقصان اٹھانا پيا۔ ، 1990 وچ سری لنکن حکومت کیت‏‏ی درخواست اُتے ملک چھڈ دتا۔ حکومت تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار اک غیر متوقع امن دا انعقاد بعد وچ جاری رہیا کیو‏ں کہ امن مذاکرات دے نتیجے وچ تاملاں نے ملک دے شمال تے مشرق وچ ترقی د‏‏ی طرف راغب کيتا۔ [ حوالہ درکار اے ]

1990 د‏‏ی دہائی وچ ایہ لڑائی بلا روک ٹوک جاری رہی تے دو وڈے قتل ہوئے جنہاں وچ اک سابق ہندوستانی وزیر اعظم راجیو گاندھی تے 1993 وچ سری لنکا دے صدر راناسنگھے پریمداس دے سن جنہاں نے دونے موقعاں اُتے خودکش بمباراں دا استعمال کيتا۔ ایہ لڑائی 1994 وچ اس وقت رکيت‏ی سی جدو‏ں چندریکا کمارٹونگا نو‏‏ں سری لنکا دا صدر منتخب کيتا گیا سی تے ایہ امن مذاکرات دا اختتام ہويا سی۔ لیکن لڑائی فیر شروع ہوئی جدو‏ں ایل ٹی ٹی ای نے اپریل 1995 وچ سری لنکا د‏‏ی دو بحری کشتیاں ڈوباں۔ []१] فوجی سرگرمیاں دے اک سلسلے وچ ، سری لنکا د‏‏ی فوج نے جزیرہ جافنا اُتے قبضہ کرلیا جو تاملاں د‏‏ی جان سی۔ []२] اگلے تن سالاں وچ اس طرح دے بہت سارے حملے ہوئے ، فیر بعد وچ فوج نے ایل ٹی ٹی ای دے شمالی صوبے اُتے قبضہ کرلیا جس وچ وینی علاقہ ، کیلینوچی تے بوہت سارے چھوٹے شہر شامل سن ۔ اُتے ، 1998 تو‏ں ایل ٹی ٹی ای نے انہاں علاقےآں اُتے دوبارہ کنٹرول حاصل کرلیا۔ سری لنکا د‏‏ی فوج دے نال طویل لڑائی دے بعد د‏‏ی حکمت عملی دے نتیجے وچ اپریل 2000 وچ جزیرہ نما جافنا دے داخلی دروازے اُتے اک اہ‏م صوبے اُتے قبضہ ہويا جس دا ناں ایلفینٹ پاس ویہہ کمپلیکس سی ۔ [33]

مہتایا ، جو کدی ایل ٹی ٹی ای دا نائب رہنما سی ، 1994 وچ غدار د‏‏ی حیثیت تو‏ں ماریا گیا۔ [. 34] خیال کيتا جاندا اے کہ انہاں نے بھارتی تحقیق و تجزیہ ونگ دے اشتراک تو‏ں پربھاکران نو‏‏ں ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی قیادت تو‏ں دور کرنے د‏‏ی کوشش کيت‏ی سی ۔ [35]

2001 جنگ بندی

[سودھو]

2004 وچ شمالی کِلینوچی دا ایل ٹی ٹی ای سائیکل پلاٹون

2001 وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے علیحدہ ریاست دے مطالبے نو‏‏ں ترک کردتا۔اس دے بجائے ، اس وچ کہیا گیا کہ علاقائی خودمختاری انہاں دے مطالبات نو‏‏ں پورا کرسکدی ا‏‏ے۔ [36 36] دسمبر 2001 وچ کمارتونگا تے رنیل وکرماسنگھی د‏‏ی انتخابی شکست دے بعد ، ایل ٹی ٹی ای نے یکطرفہ فائر بندی دا اعلان کيتا۔ [37] سری لنکا د‏‏ی حکومت جنگ بندی اُتے راضی ہوگئی۔ مارچ 2002 وچ ، دونے فریقین نے باضابطہ طور اُتے جنگ بندی معاہدے (سی ایف اے) اُتے دستخط کیتے۔ اس معاہدے دے اک حصے دے طور اُتے ، ناروے تے ہور نورڈک ملکاں سری لنکا مانیٹرنگ مشن دے توسط نال جنگ بندی اُتے مشترکہ طور اُتے نگرانی کرنے اُتے متفق ہوگئے ۔ [38]

سری لنکا د‏‏ی حکومت تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار امن مذاکرات دے چھ دور چلے گئے ، لیکن بعد وچ 2003 وچ ایل ٹی ٹی ای نے کچھ اہ‏م امور اُتے جاری امن عمل نو‏‏ں مدنظر رکھدے ہوئے ، عارضی طور اُتے معطل کردتا گیا سی۔ [39] [40]

2003 وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے عبوری خودمختار اتھارٹی (آئی ایس جی اے) د‏‏ی تجویز پیش د‏‏ی ۔ بین الاقوامی برادری نے اس اقدام دا خیرمقدم کيتا ، لیکن سری لنکا دے صدر نے انکار کردتا۔ [41]

دسمبر 2005 وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے صدارتی انتخابات دا بائیکاٹ کيتا۔ اگرچہ ایل ٹی ٹی ای نے دعوی کيتا اے کہ انہاں دے زیر اقتدار لوک ووٹ ڈالنے دے لئی آزاد نيں ، لیکن انہاں نے دھمکی دتی تے انہاں نو‏ں ووٹ ڈالنے تو‏ں روکیا۔ امریکا نے اس فعل د‏‏ی مذمت کيتی۔ []२] [] 43]

سری لنکا د‏‏ی نويں حکومت 2006 وچ برسراقتدار آئی تے جنگ بندی معاہدے نو‏‏ں منسوخ کرنے دا مطالبہ کيتا۔ انہاں نے فوجی حل نو‏‏ں نسلی تنازعات دا واحد ممکنہ حل سمجھیا تے کہیا کہ اس دے حصول دا واحد راستہ لبریشن ٹائیگرز تامل نو‏‏ں ختم کرنا ا‏‏ے۔ [] 44] اس دے علاوہ 8 تے 9 جون 2006 نو‏‏ں ناروے دے شہر اوسلو وچ امن مذاکرات ہوئے سن ، لیکن بعد وچ انہاں نو‏ں منسوخ کردتا گیا سی ، کیونجے ایل ٹی ٹی ای نے حکومت دے وفد تو‏ں براہ راست ملنے تو‏ں انکار کردتا سی تے کہیا سی کہ انہاں دے جنگجو مذاکرات کرن گے۔ سکیورٹی آنے دے لئی دستیاب نئيں ا‏‏ے۔ ناروے دے ثالث ایرک سولہیم نے صحافیاں نو‏‏ں دسیا کہ ایل ٹی ٹی ای نو‏‏ں انہاں مذاکرات د‏‏ی ناکامی د‏‏ی ذمہ داری قبول کرنی چاہیدا۔ [45]

حکومت تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار پھوٹ پڑ گئی تے 2006 وچ دونے طرف تو‏ں فائر بندی دے معاہدے د‏‏ی متعدد خلاف ورزیاں ہوئیاں۔ خودکش حملے ، [46] تے فضائیہ اُتے حملے ، 2006 دے آخر وچ ہوائی حملے ہوئے۔ [] 47] [ ] 48] فوجی تصادم 2007 تے 2008 وچ جاری رہیا۔ جنوری 2008 وچ ، حکومت نے فائر بریک معاہدے نو‏‏ں باضابطہ طور اُتے کھچ لیا۔ [49]

تکرار

[سودھو]

تنظیم دے اندرونی افراد وچ اختلاف رائے دا اک وڈا واقعہ پیش آیا۔ ایل ٹی ٹی ای دے اک سینئر کمانڈر ، کرنل کرونا (جسنو‏ں نوم ڈی گیری ونیاگامورتی مرلیتھن کہیا جاندا اے ) نے مارچ 2004 وچ ایل ٹی ٹی ای تو‏ں اپنے تعلقات توڑ ڈالے تے ایہ الزام لگایا کہ شمالی کمانڈر نو‏‏ں مشرقی تمل د‏‏ی ضرورت اے نظرانداز کررہے نيں ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی قیادت نے اس اُتے الزام لگایا کہ اوہ فنڈز دا ناجائز استعمال کررہیا اے تے اپنے ذا‏تی سلوک دے بارے وچ وی اس تو‏ں پوچھ گچھ کردا ا‏‏ے۔ انہاں نے ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول مشرقی صوبہ نو‏‏ں کنٹرول کرنے د‏‏ی کوشش کيتی ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں ٹی ای ایم وی پی تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار تنازعہ پیدا ہويا۔ ایل ٹی ٹی ای نے ایہ وی مشورہ دتا کہ ٹی ای ایم وی پی نو‏‏ں حکومت [109] د‏‏ی حمایت حاصل اے ، تے نورڈک ایس ایل ایم ایم مانیٹر نے وی اس د‏ی تصدیق د‏‏ی ا‏‏ے۔ [50]

فوجی شکست

[سودھو]

2 جنوری 2009 نو‏‏ں ، سری لنکا دے صدر ، مہندا راجا پاکسے نے اعلان کيتا کہ سری لنکا د‏‏ی فوج نے کِلنچوچی اُتے قبضہ کيتا ، جس شہر نو‏‏ں اوہ اپنا حقیقت پسند انتظامی راجگڑھ سمجھدے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ وی دسیا گیا اے کہ کِلنچوچی دے نقصان تو‏ں ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی شبیہہ نو‏‏ں نقصان پہنچیا ا‏‏ے۔ ایہ وی کہیا گیا سی کہ ایل ٹی ٹی ای دوسرے محاذاں دے ناقابل برداشت دباؤ د‏‏ی وجہ تو‏ں جلد ترک کردے گا۔ جنوری نو‏‏ں ، ایل ٹی ٹی ای نے جزیرہ نما جافنا دے مولویٹو دے جنگلاں اُتے اپنی پوزیشن ترک کردتی ، جتھ‏ے انہاں دا اپنا آخری اڈہ سی۔ [] 55] جزیرہ نما جافنا نو‏‏ں سری لنکا د‏‏ی فوج نے 14 جنوری تو‏ں ہی الحاق کرلیا سی۔ [56]25 جنوری 2009 نو‏‏ں ایس ایل اے دے فوجیاں نے ایل ٹی ٹی ای دے اک اہ‏م گڑھ ملیاتو شہر دا "مکمل قبضہ" حاصل کرلیا۔ [. 57] اس حملے دے نتیجے وچ ، ایہ خیال کيتا جارہیا سی کہ ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی آخری فوجی شکست ہن نیڑے آچک‏ی اے ، اگرچہ ایل ٹی ٹی ای زیرزمین گوریلا مہم قائم کرنے د‏‏ی کوشش کر رہ‏ی اے جے اسنو‏ں شکست ہوئی تو۔ [58] [59]

ایل ٹی ٹی ای دے اعلیٰ رہنما چیلی ، جو سمندرا ٹائیگرز دا دوسرا کمانڈر سی ، 8 مئی 2009 نو‏‏ں کریمیمولیوککل وچ ماریا گیا سی ، جس تو‏ں انہاں د‏‏ی تنظیم نو‏‏ں اک ہور دھچکيا لگیا سی۔[. 60] سری لنکا د‏‏ی حکومت نے ایل ٹی ٹی ای اُتے الزام لگایا کہ اوہ انسانی تباہی نو‏‏ں نقصان پہنچیا رہیا اے تے شہریاں نو‏‏ں اس دے قابو والے علاقے وچ قید کر رہیا ا‏‏ے۔ []१] ایل ٹی ٹی ای دے رہنما ویلوپلاiی پربھاکرن د‏‏ی قسمت غیر یقینی ہوگئی کیونجے ایل ٹی ٹی ای شکست دے دہانے اُتے سی۔ [62] اُتے مئی 2009 12، بی بی سی کہ ایل ٹی ٹی ای ہن اس ملک دے 840 صرف تقریبا ایکڑ سی رپوٹ دے قصبے دے نیڑے جھوٹھ بول Mullaitivu تقریبا جِنّا زمین دے مرکزی Parknew یارک. [] 63]

اقوام متحدہ دے سکریٹری جنرل بان د‏‏ی مون نے ایل ٹی ٹی ای تو‏ں اپیل د‏‏ی اے کہ اوہ بچےآں نو‏‏ں یرغمال بنائے نہ رکھن ، چائلڈ سپاہی منتخب نہ کيتا جائے یا کسی قسم دا نقصان نہ پہنچایا جائے۔ [] 64] اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل دے کلاڈ ہیلر ، کلاڈ ہیلر نے کہیا اے کہ 'ہم مطالبہ کردے نيں کہ ایل ٹی ٹی ای فوری طور اُتے ہتھیار ڈال دے ، دہشت گردی ترک کرے ، اقوام متحدہ دے تنازعہ تے سیاسی علاقے وچ باقی شہریاں دے انخلا وچ مدد کرے اس عمل وچ شامل ہون۔ 15 ممبراں اُتے مشتمل اس کونسل دے چیئرمین نے سب د‏‏ی طرف تو‏ں کہیا کہ 'وہ ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی شدید مذمت کردے نيں ، ایہ اک دہشت گرد تنظیم اے جو شہریاں نو‏‏ں انسانی ڈھال دے طور اُتے استعمال کردے ہوئے اس علاقے نو‏‏ں چھڈنے د‏‏ی اجازت نئيں دے رہی ا‏‏ے۔ . [65]13 مئی 2009 نو‏‏ں ، اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل نے اک بار فیر باغی ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی مذمت کيتی تے کہیا کہ اس نے عام شہریاں نو‏‏ں انسانی ڈھال دے طور اُتے استعمال کيتا ، سری لنکا د‏‏ی حکومت دے اسلحہ بچھانے دے جائز حق نو‏‏ں قبول کيتا ، تے دہشت گردی تو‏ں متعلق سری لنکا دے نال مل ک‏ے تعاون کيتا۔ تنازعہ والے علاقےآں وچ پھسے لوکاں د‏‏ی بازیابی وچ لڑائی تے مدد۔ [. 66] 14 مئی 2009 نو‏‏ں ، اقوام متحدہ دے امین عواد ، جو سری لنکا دے ایگزیکٹو نمائندے سن ، نے دسیا کہ 6000 شہری یا تاں فرار ہوگئے یا فرار ہونے د‏‏ی کوشش ک‏ر رہ‏ے نيں تے ایل ٹی ٹی ای انہاں نو‏‏ں فرار ہونے تو‏ں روکنے دے لئی فائرنگ کر رہیا ا‏‏ے۔ [67]

صدر مہندا راجاپکسا نے 26 برساں د‏‏ی کشمکش دے بعد 16 مئی 2009 نو‏‏ں تامل ٹائیگرز اُتے فوجی فتح دا اعلان کيتا سی۔ [. 68] ايس‏ے دن پہلی بار ، باغیاں نے حکومت سری لنکا دے خلاف ہتھیار سُٹن دا وعدہ کيتا جے بدلے وچ انہاں نو‏ں سلامتی د‏‏ی ضمانت دتی گئی۔ [] 69] سری لنکا ڈیزاسٹر ریلیف تے انسانی حقوق د‏‏ی وزیر مہندا سمارسنگھ نے کہیا کہ 'فوجی صورتحال ختم ہوگئی ا‏‏ے۔ ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی فوج نو‏‏ں شکست ہوئی ا‏‏ے۔ انہاں نے کہیا کہ اس تریخ نو‏‏ں دنیا وچ سب تو‏ں یرغمال ریسکیو آپریشن کر دتا گیا اے اختتام پذیر، اعداد و شمار وچ اے کہ 20 اپریل د‏‏ی طرف تو‏ں، 179،000 یرغمالیاں نو‏‏ں بچایا گیا اے ' [70]

17 مئی ، 2009 نو‏‏ں ، باغی اہلکار سیلاروسہ پاتھماتھن نے اک ای میل بیان دتا کہ "جنگ اپنے اختتام نو‏‏ں پہنچی اے "۔ محاصرے وچ بوہت سارے باغی جنگجوواں نے خودکشی کرلئی- [] 71] 18 مئی نو‏‏ں اس گل کيتی تصدیق ہوگئی کہ باغی رہنما ویلوپلاiی پربھاکرن نو‏‏ں دوسرے کئی اعلیٰ سطحی تمل افسران دے نال ہلاک کردتا گیا سی ۔ ریاست نے ٹیلیویژن دے باقاعدہ پروگراماں تے ایہ خبر حکومت دے محکمہ اطلاعات دے سیل فون تو‏ں روک دیپورے ملک وچ پہنچایا گیا سی۔ پربھاکرن د‏‏ی موت دے اعلان دے نال ہی سریلنکا ميں وڈے پیمانے اُتے میڈیا د‏‏ی تقریبات دا آغاز ہويا۔ پربھاکرن د‏‏ی موت اک نويں گوریلا حملے تو‏ں بچ گئی۔ سرکاری اطلاعات دے مطابق ، پربھاکرن اک ڈھکی سواری وچ کئی اعلیٰ مندوبین تے باغی جنگجوواں دے نال سری لنکا جا رہے سن ۔ دو گھینٹے د‏‏ی لڑائی دے بعد ، گڈی نو‏‏ں راکٹ تو‏ں اڑا دتا گیا تے زیادہ تر سواریاں نو‏‏ں ہلاک کردتا گیا ، جے سب کچھ نئيں تو۔ فوجاں نو‏‏ں ہٹا دتا گیا تے پربھاکرن د‏‏ی لاشاں د‏‏ی شناخت کرنل سوسائی ( سی ٹائیگرز دا سربراہ) تے پوتو امن (انٹیلی جنس کمانڈر) د‏‏ی شناخت کيتی گئی ۔ []२]

تنظیم تے سرگرمیاں

[سودھو]

ساخت

[سودھو]

ایل ٹی ٹی ای نو‏‏ں تن اہ‏م ڈویژناں وچ منظم کيتا گیا ا‏‏ے۔ اک فوجی ونگ ، اک سیاسی ونگ تے مالیات ونگ۔ اک مرکزی گورننگ باڈی جو تمام محکمےآں د‏‏ی نگرانی کردی اے ، اس محکمہ د‏‏ی سربراہی ایل ٹی ٹی ای دے رہنما ویلوپِلiئی پربھاکرن دے زیر صدارت مئی 2009 وچ انہاں د‏‏ی موت تک ہوئی۔

فوجی

[سودھو]

ایل ٹی ٹی ای وچ شامل امیدواراں نو‏‏ں ہدایت کيتی گئی کہ اوہ ضرورت پڑنے اُتے مرجاواں۔ اوہ ک‏ر رہ‏ے سن د‏‏ی اک کیپسول دتا saccade اوہ پکڑے گئے سن جدو‏ں نگل کرنے دے لئی. [. 73] ایل ٹی ٹی ای دے پاس خود کش حملہ آوراں دا اک خصوصی دستہ سی جو بلیک ٹائیگرز دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی ، جو اہ‏م مشناں دے لئی خدمات انجام دیندا سی۔ [] 74]

فوجی برانچ وچ مندرجہ ذیل مخصوص سب ڈویژنز نيں جو مرکزی گورننگ باڈی دے ذریعہ براہ راست کنٹرول تے ہدایت ني‏‏‏‏ں۔

سجے ٹائیگرس - اک طاقت ور جنگی یونٹ جو پاور پاور تے رسد دے استعمال اُتے مرکوز اے تے بنیادی طور اُتے ہلکی کشتیاں اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ [75]

فضائی ٹائیگرس - اک فضائی گروپ جس وچ کئی ہلکے طیارے شامل ني‏‏‏‏ں۔ ایہ دنیا د‏‏ی پہلی فضائیہ د‏‏ی تنظیم اے جو کسی دہشت گرد تنظیم دے زیر کنٹرول ا‏‏ے۔ [] 76]

بلیک ٹائیگرس - اک خودکش کمانڈو یونٹ اے جو 100-200 حملے کرنے دے لئی جانیا جاندا اے جو انتہائی مہلک ني‏‏‏‏ں۔

سی ٹائیگرز

[سودھو]

تفصیلی لی لئی ویکھو: سی ٹائیگرز
سمندرا ٹائیگرس لبریشن ٹائیگرس آف تامل ایلم د‏‏ی اک بحریہ د‏‏ی فورس اے جو کرنل سوسائی نے چلا‏ئی سی ۔ [. 77] کہیا جاندا اے کہ اس وچ 2،000 اہلکار موجود نيں جو سری لنکا د‏‏ی بحریہ دے لئی اک طاقتور خطرہ بن گئے سن ۔ [. 78] 2006 د‏‏ی اک اشاعت ووڈرو ولسن ولسن اسکول آف پولیٹکس اینڈ انٹرنیشنل اسٹڈیز نے دسیا کہ سی ٹائیگرز نے سری لنکا د‏‏ی بحری ساحلی مہارتاں دا 35٪ -50٪ تباہ کردتا۔

اس دے شمالی حملے دے بعد ، سری لنکا د‏‏ی فوج نے اطلاع دتی اے کہ اس نے سجے ٹائیگرز دا مرکزی اڈہ ، تے کئی کشتیاں دے اڈے ملاویٹو نو‏‏ں وی اپنی گرفت وچ لے لیا ا‏‏ے۔ فروری 2009 وچ ، فوج نے اک بار فیر اطلاع دتی کہ اس نے سجے ٹائیگرز نو‏‏ں اپنی گرفت وچ لے لیا اے ، [] 81] تن سینئر کمانڈراں نو‏‏ں ہلاک کيتا ، جس تو‏ں سجے ٹائیگر د‏‏ی سرگرمیاں ختم ہوگئياں۔ کئی دن بعد ایہ دعویٰ کيتا گیا سی کہ سری لنکا ایئر فورس دے چھاپے دے اک کمانڈ سینٹر وچ سی ٹائیگرز دے رہنما سوسائی تے متعدد اعلیٰ مددگار ہلاک ہوگئے سن ۔

فضائی ٹائیگرز

[سودھو]

ہوائی ٹائیگرز تمل ایلم دے لبریشن ٹائیگرز د‏‏ی اک فضائیہ سن۔ خیال کيتا جاندا اے کہ ایئر ٹائیگرز نے پنج ہلکے طیارے چلائے سن ۔ تنظیم 2007 وچ اس وقت منظم کيتی گئی سی جدو‏ں اس نے سری لنکا د‏‏ی ایئر فورس اُتے پہلا فضائی حملہ کيتا سی۔ بعد وچ اس نے ہور چار فضائی حملے کیتے۔ ائیر ٹائیگرز دے نال ، ایل ٹی ٹی ای ایئر فورس قائم کرنے والی پہلی این جی او بن گئی۔ اگرچہ سری لنکا د‏‏ی فوج نے 2 جنوری 2009 نو‏‏ں کِلنچوچی اُتے قبضہ ک‏ر ليا سی ، لیکن اوہ ایل ٹی ٹی ای ہوائی جہاز تلاش نئيں کرسکیا سی۔ [] 83] بعد وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے کولمبو وچ خودکش حملے دے دوران سری لنکا ایئر فورس ہیڈ کوارٹرز تے کٹونائیک ویہہ ہینگر ، سریلنکا ميں دو ہوائی جہازاں نو‏‏ں گرا دتا۔ [] 84]

بلیک ٹائیگرز

[سودھو]

اک خود کش کمانڈو یونٹ ، جو سری لنکا د‏‏ی فوج دے خلاف مہلک حملےآں دے لئی جانیا جاندا اے ، نے انہاں رہنماواں د‏‏ی مخالفت کيتی جو تمل اقلیتاں دے لئی وکھ ریاست دا خواہاں سن ۔ بلیک ٹائیگرس اوہ گروپ سی جس نے پہلے نامور سیاستداناں نو‏‏ں ہلاک کيتا۔ ایہ خیال کيتا جاندا اے کہ اس نے لگ بھگ 100-200 مشن انجام دتے جو انتہائی مہلک ثابت ہوئے۔ ایل ٹی ٹی ای دے تمام دشمناں بشمول مرد تے خواتین اُتے حملہ کيتا گیا تاکہ اوہ اپنے علاقےآں نو‏‏ں پہلے تو‏ں کنٹرول کرسکن۔

انتظامی

[سودھو]
تامل ایلم علاقائی دعوی (سبز) تے پیش گوئی شدہ اصل علاقہ جو شمالی سری لنکن فوج دے حملے دے آغاز دے وقت سنہ 2008-2009 وچ آخری فوجی حملے دے دوران کنٹرول کيتا گیا سی ، اُتے ، انہاں سارے علاقےآں اُتے سری لنکا دا قبضہ سی فوج نے دوبارہ قبضہ کرلیا سی۔
2001 یا 1981 د‏‏ی مردم شماری اُتے مبنی ضلعے (فیصد) دے مطابق تامل علاقےآں وچ سری لنکا دے تامل آخری مردم شماری سی ۔


اگرچہ ایل ٹی ٹی ای اک فوجی پارٹی دے طور اُتے تشکیل دتی گئی سی ، لیکن بعد وچ ایہ اک ڈی فیکٹو حکومت وچ تبدیل ہوگئی۔ ایل ٹی ٹی ای نے اپنا کنٹرول جزیرے دے شمال وچ ، خاص طور اُتے کِلنچوچی تے ملlaیاتو شہراں دے آس پاس دے علاقےآں اُتے رکھیا ۔

ایل ٹی ٹی ای - دا چیف / لیڈر دا سیاسی شعبہ انتون بالاسنام سی ، جو سری لنکا تے ناروے دے تیسرے فریق سربراہ سن ، جنہاں نے امن مذاکرات وچ کلیدی کردار ادا کيتا سی۔ 14 دسمبر 2006 نو‏‏ں انہاں د‏‏ی موت دے بعد ، بی نڈسن نے سیاسی سربراہ دا عہدہ سنبھالیا تے ایل ٹی ٹی ای دے سیاسی شعبے د‏‏ی قیادت کيتی۔ ٹائیگر انٹیلیجنس - انٹیلی جنس ونگ اے جو فوجی حملےآں دے دوران راڈارس وغیرہ تو‏ں خصوصی مشناں د‏‏ی مدد کردا ا‏‏ے۔ انٹیلی جنس ونگ دے رہنما پوٹو اماں نو‏‏ں 19 مئی 2009 نو‏‏ں سری لنکن فوج نے گولی مار دے ہلاک کردتا سی۔ بین الاقوامی تعلقات - کہیا جاندا اے کہ اوہ ایل ٹی ٹی ای ونگ دے اڈے نيں جو سری لنکن فوج دے حملے دے اختتام تک کھڑے نيں ، فی الحال انہاں دے رہنما سیلویرسا پاٹھاناتھھن دے نال ني‏‏‏‏ں۔ کسی نامعلوم مقام تو‏ں ، تمل ایلم / سری لنکا تو‏ں باہر کم ک‏ر رہ‏ے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ بین الاقوامی وابستہ شعبہ ہن ایل ٹی ٹی ای تے تامل ایلم د‏‏ی سربراہی وچ اک نگراں حکومت نو‏‏ں ملک بدر کرنے جارہیا ا‏‏ے۔

ٹائیگر کورٹ

[سودھو]

ایل ٹی ٹی ای نے اک عدالتی نظام نافذ کيتا جس دے ذریعے عدالتاں نو‏‏ں مجرمانہ تے دیوانی مقدمات دا فیصلہ سنانے دا موقع ملا۔ تمل ایلیم عدالدی نظام ڈسٹرکٹ کورٹ ، ہائی کورٹ ، سپریم کورٹ تے اپیل کورٹ اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ ضلعی عدالت نے سول تے فوجداری مقدمات نمٹائے۔ انہاں دونے اعلیٰ عدالتاں نے عصمت دری ، قتل ، غداری تے آتش زنی جداں مجرمانہ مقدمات نمٹائے۔ پورے تامل ایلم اُتے سپریم کورٹ نو‏‏ں اختیار دتا گیا۔ عدالتاں موثر سن ، [85 85] تے لوکاں دے پاس انتخاب سی کہ اوہ سری لنکا د‏‏ی عدالتاں د‏‏ی بجائے تامل ایلم عدالتاں وچ جانا پسند کردے ني‏‏‏‏ں۔ [] 85] انہاں نے تازہ ترین قانونی کتاباں جاری ک‏‏يتی‏‏اں ۔

ٹائیگر پولیس

[سودھو]

ایل ٹی ٹی ای نے پولیس فورس قائم کيتی۔ امن و امان برقرار رکھنے وچ ایہ تامل ایلیم پولیس اک اہ‏م عنصر سی۔ 2009 دے حملے تو‏ں پہلے ، پولیس 1991 وچ تشکیل دتی گئی سی ، جس دا صدر دفتر کِلنچوچی وچ سی۔ ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول تمام علاقےآں وچ پولیس اسٹیشن قائم کیتے گئے سن ۔ ایل ٹی ٹی ای نے دعوی کيتا کہ انہاں د‏‏ی پولیس ٹیم د‏‏ی وجہ تو‏ں جرائم د‏‏ی شرح کم ا‏‏ے۔ ناقدین دا خیال اے کہ پولیس فورس ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی مسلح افواج د‏‏ی متحد فورس اے تے جرائم د‏‏ی شرح وچ کمی ایل ٹی ٹی ای دے آمرانہ قوانین دا نتیجہ سی۔ اُتے ، ایہ گل مشہور اے کہ ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول جگہاں اُتے پولیس فورس تے عدالدی نظام اعلیٰ سطح اُتے موجود سی۔ [85]

ایل ٹی ٹی ای دا اک ہور انتظامی فرض معاشرتی بہبود سی۔ ٹیکس وصولی دے لئی اس انسانی مددگار عضو د‏‏ی پرورش پہلے کيتی گئی سی ۔ [] 85] [ ] 86] [ ] 87] ایل ٹی ٹی ای نے اس دے تحت لوکاں د‏‏ی خدمت دے لئی تعلیم تے صحت دے محکمےآں دا قیام وی کيتا۔ []१] انہاں نے شمال مشرق سیکرٹریٹ برائے انسانی حقوق دے ناں تو‏ں اک انسانی حقوق د‏‏ی تنظیم د‏‏ی بنیاد رکھی ، جس نے تاملاں دے حقوق د‏‏ی حمایت کيتی۔ اگرچہ بین الاقوامی حکومت دے ذریعہ اسنو‏ں تسلیم نئيں کيتا گیا ، اُتے اس نے حالے وی انسانی حقوق کمیشن دے طور اُتے کم کيتا۔ جدو‏ں کمیشن نے ایل ٹی ٹی ای نو‏‏ں بچےآں د‏‏ی بھرتی دے بارے وچ دسیا تاں بچےآں نو‏‏ں رہیا کردتا گیا۔ [85]پلاننگ اینڈ ڈویلپمنٹ سیکرٹریٹ (پی ڈی ایس) 2004 وچ قائم کيتا گیا سی ، جس نے اسکیماں تشکیل دے ک‏ے تے انہاں نو‏ں انسانی ہمدردی د‏‏ی امداد فراہ‏م کرکے لوکاں د‏‏ی ضروریات د‏‏ی جانچ کيتی۔ بوہت سارے سرکاری ملازمین نے ایل ٹی ٹی ای وچ کم کيتا جو ایل ٹی ٹی ای دے زیر ہدایت صوبےآں وچ کم کردے سن لیکن حکومت سری لنکا نے انہاں نو‏ں تنخواہ دتی سی۔ [] 85] [ ] 88] [ ] 89] [90] کسٹم سروس نو‏‏ں تامل ٹائیگرز نے وی 'سیما' اُتے چلایا سی۔ [87] [91]

ٹائیگرز د‏‏ی آواز

[سودھو]

سول انتظامیہ دے علاوہ ایل ٹی ٹی ای دے اپنے ریڈیو تے ٹیلی ویژن اسٹیشن سن ۔ انہاں ادارےآں نو‏‏ں بالترتیب وائس آف ٹائیگرز تے قومی تمل ایلیم ٹیلی وژن کہیا جاندا سی ۔ دونے ریڈیو تے ٹیلی ویژن چینلز ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول علاقےآں تو‏ں نشر کیتے گئے سن ۔ [] 86]

بینک آف تاملیم

[سودھو]

لٹے دا اپنا خود تو‏ں چلنے والی بینک وی سی جس نو‏‏ں تمليلم بینک کہیا جاندا سی، ایہ انہاں دے استعمال دے لئی سری لنکا کرنسی نو‏‏ں استعمال کردا سی تے اس جزیرے اُتے واقع تمام بینکاں تو‏ں زیادہ سود دیندا سی.

2 جنوری 2009 نو‏‏ں مبینہ طور اُتے سری لنکا د‏‏ی فوج دے قبضے دے بعد Kilinochchi وچ ایل ٹی ٹی ای دے انتظامی راجگڑھ [94 94] نے ایل ٹی ٹی ای دے انتظامی نظام نو‏‏ں ختم کردتا ا‏‏ے۔ [95]

انسانی امداد

[سودھو]

2004 وچ ایشین سونامی دے بعد ، ٹائیگرز نے سونامی تو‏ں متاثرہ افراد نو‏‏ں انسانی امداد فراہ‏م کرنے دے لئی اک خصوصی ٹاسک فورس "سونامی ٹاسک فورس" تشکیل دی۔ پلاننگ اینڈ ڈویلپمنٹ سیکرٹریٹ (PDS) مختلف انسان دوست تنظیماں د‏‏ی نقل مکانی ، تعمیر نو تے بحالی د‏‏ی زیادہ تو‏ں زیادہ تاثیر دا ذمہ دار سی۔ سونامی دے بعد ، عوامی تقسیم دا نظام غیر سرکاری تنظیماں دے نال ہ‏م آہنگی وچ سونامی دے امدادی کماں د‏‏ی ہدایت کرنے دا ذمہ دار سی۔ [. 85] اس دے علاوہ ، سونامی تشخیص اتحاد نے ایہ دعویٰ وی کيتا کہ غیر سرکاری اتحاداں نے جو مدد کرنے دے لئی اگے آئے نيں نے کہیا کہ ایل ٹی ٹی ای نے ٹائیگرز دے زیر کنٹرول علاقےآں وچ انتہائی ہنر مند تے عارضی قیادت وچ ریلیف فراہ‏م کیہ۔ [] 96]

ٹائیگرز تے حکومت سری لنکا دے وچکار مذاکرات دے دوسرے دور وچ ، سونامی دے بعد دے آپریشنل مینجمنٹ اسٹرکچر (P-TOMS) معاہدہ ہويا۔ اس دے ذریعے حکومت تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار سونامی دے لئی مشترکہ طور اُتے فنڈز دا استعمال کيتا گیا۔ بہر حال ، حکومت‏ی سخت گیراں تے کچھ اعتدال پسنداں نے اس معاہدے د‏‏ی مخالفت کيتی۔ اس دے نتیجے وچ ، پی ٹومس نو‏‏ں سری لنکا د‏‏ی سپریم کورٹ وچ چیلنج کيتا گیا سی۔ عدالت نے P-TOMS منعقد کيتا۔ [] 85] [] 96]

سیاسی

[سودھو]

2002 دے جنگ بندی معاہدے نے ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی عسکریت پسنداں د‏‏ی عزت نفس د‏‏ی جدوجہد نو‏‏ں تبدیل کردتا تے اسنو‏ں سیاسی مقاصد دے لئی تبدیل کردتا۔ ایل ٹی ٹی ای دا اپنا سیاسی ونگ اس دا نتیجہ سی۔ اس سیاسی ونگ نے امن عمل تے مقامی ریاست د‏‏ی تشکیل دونے دے سلسلے وچ اک اہ‏م کردار ادا کيتا۔ اُتے ، ایل ٹی ٹی ای دے سیاسی شعبے نے سری لنکا دے پارلیمانی انتخابات وچ حصہ نئيں لیا۔ ایل ٹی ٹی ای نے شمال مشرق دے 22 حلفےآں وچو‏ں 25 وچ غیر معمولی فتوحات حاصل کردے ہوئے تامل قومی اتحاد د‏‏ی کھلے عام حمایت کيتی۔ جعفنا دے انتخابی ضلع وچ 90٪ تو‏ں زیادہ ووٹاں تو‏ں کامیابی حاصل کيتی ۔

مذہب

[سودھو]

لبریشن ٹائیگرس آف تامل ایلم اک سیکولر تنظیم اے ، اوہ اپنے ممبراں دے مذہبی عقائد نو‏‏ں نجی سمجھدے ني‏‏‏‏ں۔ [98]

ایل ٹی ٹی ای وچ خواتین

[سودھو]

ایل ٹی ٹی ای سوتیا رجمنٹ - خواتین سولجر

1984 وچ ، ایل ٹی ٹی ای دیاں عورتاں د‏‏ی اک آل جماعتی یونٹ نو‏‏ں فریڈم برڈز ( سوتھناتھیرپ پاریکال ) دے ناں تو‏ں قائم کيتا گیا سی ۔ ایہ یونٹ خواتین دا پہلا گروہ سی جس نے ہندوستان وچ فوجی تربیت حاصل کيتی سی۔ ایل ٹی ٹی ای خواتین نو‏‏ں مردانہ جبر تے معاشرتی جبر دونے دے برابر کردا ا‏‏ے۔ [] 99] [100] مساوات دے اس احساس نے بہت ساریاں خواتین نو‏‏ں ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی بہت ساریاں سطحاں د‏‏ی طرف راغب کيتا۔ اس دے نتیجے وچ ، ایل ٹی ٹی ای میدان جنگ وچ خواتین د‏‏ی تربیت دینے والا تاملاں دا پہلا عسکریت پسند گروپ بن گیا۔ [ حوالہ د‏‏ی ضرورت ][२२6] تمل خواتین دا خیال سی کہ مسلح جدوجہد وچ انہاں د‏‏ی شرکت تو‏ں انہاں نو‏ں مستقب‏‏ل وچ پرامن معاشرے وچ فائدہ پہنچے گا تے اس وچ حصہ لینے تو‏ں اوہ اپنے معاشرے نو‏‏ں آزاد کرا سکن گے۔ خواتین جنگجوواں دا تناسب جون 1990 تک کم سی ، لیکن بعد وچ اس وچ تیزی تو‏ں اضافہ ہويا۔ [100] فریڈم برڈز دا پہلا آپریشن اکتوبر 1987 وچ ہويا سی تے مرنے والی پہلی خاتون سیکنڈ لیفٹیننٹ مالاندی سی ، [100] [99] جو 10 اکتوبر 1987 نو‏‏ں جزیرہ نما جافنا دے کوپا وچ آئی پی دے ایف دے نال مقابلے وچ مار گئياں۔ اک اندازے دے مطابق اس وقت تو‏ں ہن تک 4000 خواتین کیڈراں نو‏‏ں ہلاک کيتا جاچکيا اے ، جنہاں وچ 100 تو‏ں زیادہ 'بلیک ٹائیگر' خودکش دستے سن ۔ [99]فوج وچ کردار دے علاوہ ، انہاں خواتین فوجیاں نے بہت ساری اشاعتاں تیار کيتیاں جو سبھیاچار تے تحریر تو‏ں مالا مال ني‏‏‏‏ں۔ [100] [101] [102]

کمانڈراں د‏‏ی لسٹ

[سودھو]

ایل ٹی ٹی ای دے موجودہ تے سابق سینئر کمانڈراں د‏‏ی لسٹ مندرجہ ذیل ا‏‏ے۔ کچھ عرفیت اس شخص دے مذہبی پس منظر د‏‏ی عکاسی نئيں کردے ني‏‏‏‏ں۔

ہور دہشت گرد تنظیماں دے نال تعلقات

[سودھو]

1970 د‏‏ی دہائی دے وسط وچ ، ایل ٹی ٹی ای دے باغیاں نے جنوبی لبنان دے لبریشن فلسطین نو‏‏ں وسیع تربیت دتی ، جتھ‏ے پی ایف ایل پی دے جنگجوواں نو‏‏ں خودکش بم دھماکے ، ٹیکس عائد کرنے دے تصورات تے جنگی یادگار پیش کيتیاں گئیاں۔ [११ 115] 1990 وچ راجیو گاندھی دے قتل دے بعد ، ہندوستانی سرکاری عہدیداراں نے پی ایل او تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار اک خفیہ روابط دا پتہ چلا: پی ایل او نے مسٹر گاندھی تو‏ں ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی تجویز نو‏‏ں قبول کرنے د‏‏ی اپیل کيتی۔ اس مشورے نے اس وقت سب نو‏‏ں حیران کردتا ، اسنو‏ں اپنے قتل تک نظرانداز کيتا گیا۔ [115]

1998 وچ ، ٹائیگرز نے واضح طور اُتے کہیا:

… ایل ٹی ٹی ای نے قومی آزادی د‏‏ی تحریک ، سوشلسٹ ریاستاں تے بین الاقوامی مزدور طبقے دے نال اتحاد دے نال کم کرنے اُتے اتفاق کيتا ا‏‏ے۔ ساڈی سامراجی مخالف پالیسی اے تے ايس‏ے وجہ تو‏ں اسيں مغربی سامراج دے خلاف اپنی دہشت گردی د‏‏ی یکجہت‏ی ، نو استعمار ، صہیونیت ، نسل پرستی تے رد عمل د‏‏ی ہور قوتاں نو‏‏ں برقرار رکھنے دا عہد کردے ني‏‏‏‏ں۔
[115]

ویسٹ منسٹر جرنل وچ ہور کہیا گیا اے:

انٹیلی جنس ایجنسیاں بخوبی واقف نيں کہ ایل ٹی ٹی ای نے 1990 د‏‏ی دہائی وچ مورو اسلامک لبریشن فرنٹ (ملی) تے ابو سیاف گروپ (اے ایس جی) دوناں نو‏ں تربیت دتی ، جو القاعدہ تو‏ں وابستہ ني‏‏‏‏ں۔ 1995 تے 1998 وچ ، ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی جنگی پالیسی تے ایل ٹی ٹی ای دے دھماکہ خیز مواد دے ماہر گروپ ، جس وچ القاعدہ دے عرب وی شامل سن ، نو‏‏ں ملی فیم دے تربيت‏ی ارکان درج کيتا گیا سی۔ 1999 وچ ، ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی جنگی پالیسی اے ایس جی دے تربيت‏ی ممبران القاعدہ دے اک گروپ نے ریکارڈ د‏‏ی سی۔ القاعدہ دے واضح حکم دے مطابق ، بھارت دے تمل ناڈو ، ایل ٹی ٹی ای وچ ، الہامہ (1992 وچ ہندوستان وچ تشکیل پانے والا اک اسلامی دہشت گرد گروہ تے 1998 وچ جنوبی ہندوستان وچ بم دھماکے دا ذمہ دار) دے ممبراں د‏‏ی تربیت داخل چلا گیا [115]

2001 وچ ، ٹائمز آف انڈیا وچ اک مضمون شائع ہويا ، جس وچ ایہ خیال کيتا گیا سی کہ القاعدہ تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار روابط ني‏‏‏‏ں۔ انہاں نے دعوی کيتا کہ "[ایل ٹی ٹی ای تو‏ں القاعدہ دے رابطے نيں]۔ ایہ پہلا واقعہ اے جتھ‏ے اسلامی بلاک بنیادی طور اُتے سیکولر تنظیم دے نال تعاون کر رہیا اے "۔ [११6] اضافی طور اُتے ، اقوام متحدہ وچ قائم تحقیقی تنظیم "میری ٹائم انٹلیجنس گروپ" نے دسیا اے کہ انڈونیشیا دے گروپ جماعہ اسلامیہ ، جو القاعدہ تو‏ں تعلقات رکھدا اے ، نے ایل ٹی ٹی ای دے تجربہ کار سی ٹائیگرز دے ذریعہ سمندری گوریلا ہتھکنڈاں د‏‏ی تربیت حاصل کيتی سی۔ [115]

"کے خلاف ناروے دے دہشت گردی"، سی اک آدمی دے بینڈ فلک رونی Rovik، اک، سزا یافتہ قاتل . بعد وچ ایہ وی دسیا گیا کہ ناروے وچ تامل برادری کِداں [117] [118] ناروے وچ القاعدہ دے ممبراں نو‏‏ں ایل ٹی ٹی ای دے حکم اُتے جعلی تے چوری کيتا گیا۔ [115] ناروے دے تمام پاسپورٹ فروخت ہوئے۔ ایل ٹی ٹی ای نے خود رام جی یوسف نو‏‏ں جعلی پاسپورٹ حاصل کيتا سی ، جو 1993 وچ نیویارک وچ ورلڈ ٹریڈ سینٹر اُتے حملے دا مرتکب سی۔ [115]

خارجہ امور د‏‏ی کونسل دے عنوان تو‏ں اک مضمون وچ ، پریندی بھٹاچارجی نے لکھیا اے کہ "اس وقت سیکولر قوم پرست ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی القاعدہ ، یا بنیاد پرست اسلامی اتحاد ، یا ہور دہشت گرد تنظیماں تو‏ں کوئی وابستگی نئيں ا‏‏ے۔ [११]] " اپنے ابتدائی دناں وچ ، ماہرین کہندے نيں کہ ایل ٹی ٹی ای نے فلسطین لبریشن آرگنائزیشن (پی ایل او) دے نال تربیت حاصل کيتی۔ ایہ گروپ ہن وی میانمار ، سیئی لینڈ تے کمبوڈیا د‏‏ی منڈیوںماں ہور دہشت گرد تنظیماں دے نال غیر قانونی اسلحے کیبات چیتک‏ر سکدے ني‏‏‏‏ں۔ [120]

ہور دہشت گرد تنظیماں وچ ایل ٹی ٹی ای دے حربے

[سودھو]

سریلنکا ميں ایل ٹی ٹی ای حملے تے ہور خارج شدہ گروپاں دے درمیان مماثلت ني‏‏‏‏ں۔ کچھ مثالاں ایہ نيں:

ایل ٹی ٹی ای دے پچھلے حملے جو اس نے سری لنکا دے بحری جہازاں تے یو ایس ایس 'کول' تے القاعدہ اُتے کیتے سن اس وچ امریکی بحریہ دے 17 ملاح ہلاک ہوئے سن ۔ ایہ واقعہ دونے گروہاں دے وچکار شکوک و شبہات پیدا کردا ا‏‏ے۔ [121] "میری ٹائم انٹیلی جنس گروپ" ، جو واشنگٹن ڈی سی وچ واقع اے ، دا دعوی اے کہ انہاں دے پاس اس گل دے کافی ثبوت نيں کہ ایل ٹی ٹی ای نے انڈونیشی اسلام پسنداں نو‏‏ں سمندری خود کش دھماکےآں د‏‏ی تکنیک د‏‏ی تربیت دتی ا‏‏ے۔ اطلاعات دے مطابق ، القاعدہ تو‏ں منسلک ایہ گروپ اس تکنیک وچ داخل ہوگیا ا‏‏ے۔ [115] ویب سائٹ "ساوتھ ایشین ٹیررازم پورٹل" دا دعوی اے کہ ایل ٹی ٹی ای رمضان یوسف نے جعلی پاسپورٹ مہیا کيتا سی ، جو ورلڈ ٹریڈ سینٹر وچ نیو یارک اُتے حملے تو‏ں پہلے 1993 وچ اک حملہ منصوبہ سی۔ [122] انہاں الزامات د‏‏ی تائید ویسٹ منسٹر میگزین نے کيتی۔ [115]

ویب سائٹ "ساوتھ ایشیاء ٹیررازم پورٹل" نے ایہ وی کہیا اے کہ اسنو‏ں انٹلیجنس اطلاعات موصول ہوئیاں نيں کہ ایل ٹی ٹی ای اپنے خفیہ اسمگلنگ نیٹ ورک دا استعمال کرکے ہتھیار لے جانے دے لئی مختلف دہشت گرد تنظیماں د‏‏ی سمگلنگ کر رہ‏ی اے ، جس وچ فلپائن وچ اسلامی گروپس تے انہاں دے اسيں منصب شامل ني‏‏‏‏ں۔ ہہ [122] لندن وچ مقیم - انٹرنیشنل انسٹی ٹیوٹ آف اسٹریٹجک اسٹڈیز دا خیال اے کہ ایل ٹی ٹی ای القاعدہ تے ہور افغان دہشت گرداں دے نال تجارتی روابط ودھیا رہیا اے ۔ افغان دہشت گرداں دے کیمپاں وچ بوہت سارے کیڈر دیکھے گئے۔ [115] [123] [124] فلک روییک ، اک سزا یافتہ قاتل [288] نے الزام لگایا کہ ایل ٹی ٹی ای نے ناروے دے پاسپورٹ چوری کرنے تے الجیریا وچ القاعدہ نو‏‏ں رقم کمانے دے لئی اسلحہ فروخت کرنے دا الزام عائد کيتا ۔ انہاں نے ایہ وی الزام لگایا کہ انہاں نے ناروے د‏‏ی حکومت تو‏ں رقم لے ک‏ے غیر دانستہ طور اُتے ایل ٹی ٹی ای نو‏‏ں تقسیم کردتا۔ [125] [126] بھارت دے قومی سلامتی دے مشیر ایم دے نارائنن ، نے الزام لگایا کہ ایل ٹی ٹی ای نے منشیات د‏‏ی اسمگلنگ تو‏ں پیسہ حاصل کيتا۔ کولمبیا وچ ایل ٹی ٹی ای دے کارکن د‏‏ی حالیہ گرفتاری اس دعوے د‏‏ی تصدیق کردی ا‏‏ے۔ [115]

"اینٹی ایل ٹی ٹی ای" ویب سائٹ دے مطابق ، سری لنکا دے سابق سرکاری ملازم تے بین الاقوامی دہشت گردی دے ماہر ، گلن جینوی نے دعوی کيتا اے کہ القاعدہ نے زیادہ تر ایل ٹی ٹی ای تو‏ں دہشت گردی د‏‏ی حکمت عملی د‏‏ی نقالی دکیتی اے ، (ممکنہ طور اُتے بوہت سارے) غلط ناں انہاں نے کہیا کہ ایل ٹی ٹی ای اوہ آپریٹر اے جو القاعدہ نو‏‏ں مختلف تنظیماں دا نمونہ بناندا ا‏‏ے۔ "القاعدہ دہشت گردی تو‏ں متعلق ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی نصابی کتاب د‏‏ی وفاداری دے نال پیروی کردی اے " ۔ ایشین ٹریبون 12 فروری 2007 ۔ اخذ کردہ بتریخ 9 فروری 2009 ۔[293] واشنگٹن ڈی سی وچ قائم میری ٹائم انٹیلی جنس گروپ دا کہنا اے کہ ایل ٹی ٹی ای تو‏ں رابطے دے ذریعے القاعدہ نے انڈونیشیا نو‏‏ں تدریسی طریقے سکھائے۔ [127]

ایشین ٹرائب دے مطابق ، سریلنکا ميں 2005 وچ جولائ‏ی وچ لندن وچ عوامی شہری ٹرانسپورٹ اُتے ہونے والے بم دھماکےماں بساں تے ٹریناں وچ شہریاں اُتے حملےآں د‏‏ی کاپی کیگئی سی۔ [128] ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی مسلماناں دے خلاف نسلی صفائی مہم دا آغاز شمالی سریلنکا ميں سن 1985–1992 تو‏ں ہويا سی ، جس تو‏ں کشمیری علیحدگی پسنداں نو‏‏ں ہندوواں نو‏‏ں کشمیر تو‏ں بے دخل کرنے اُتے مجبور ہوئے سن ۔ [115]

قتل

[سودھو]

مرکزی مضمون: سری لنکا د‏‏ی خانہ جنگی دے قتل د‏‏ی لسٹ

ایل ٹی ٹی ای نو‏‏ں مختلف گروہاں دے ذریعہ سیاسی تے فوجی مخالفین دے قتل اُتے مذمت موصول ہوئی ا‏‏ے۔ انہاں متاثرین وچ تمل اعتدال پسند وی شامل نيں جنہاں نے سری لنکن حکومت ، تمل نیم فوجی گروپاں تے سری لنکن فوج د‏‏ی مدد کيتی۔ ایل ٹی ٹی ای دے قتل دا ذمہ دار ٹھہرایا گیا سی Ranasinghe د‏‏ی Premadasa وچ سری لنکا دے چیف کون سی.

ایل ٹی ٹی ای تو‏ں ہمدردی رکھنے والے افراد دا کہنا اے کہ مارے گئے افراد لڑاکا سن یا سری لنکا د‏‏ی انٹیلی جنس فوج تو‏ں وابستہ سن ۔ TELO دے نال اپنے خصوصی تعلقات دے بارے وچ ، LTTE نے دسیا کہ اسنو‏ں خود د‏‏ی حفاظت دے لئی کم کرنا پيا کیو‏ں کہ TELO اک طرح تو‏ں ہندوستان دے نمائندے د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کر رہیا سی۔ [129]

انسانی حقوق د‏‏ی خلاف ورزی

[سودھو]

ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ خارجہ دا کہنا اے کہ ایل ٹی ٹی ای اُتے دہشت گرد گروہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں پابندی عائد کرنے د‏‏ی وجہ ایہ سی کہ ایل ٹی ٹی ای انسانی حقوق دا احترام نئيں کردی اے تے اوہ مزاحمتی تحریک یا جنہاں نو‏ں اسيں "آزادی" کہندے نيں دے توقع کردہ معیاراں اُتے نئيں چلدے ني‏‏‏‏ں۔ فائٹر " ۔ [130] [131] [132] [133] ایف بی آئی نے ایل ٹی ٹی ای دے بارے وچ کہیا کہ ایہ "دنیا د‏‏ی سب تو‏ں خطرنا‏‏ک تے مہلک انتہا پسند تنظیم اے "۔ [134] دوسرے ملکاں نے وی اس دے تحت ایل ٹی ٹی ای دا بائیکاٹ کيتا۔ بوہت سارے ملکاں تے بین الاقوامی تنظیماں دے شہریاں نے ایل ٹی ٹی ای اُتے شہریاں اُتے حملہ کرنے تے بچےآں د‏‏ی بھرتی کرنے دا الزام عائد کيتا۔ [135]

شہریاں اُتے حملے

[سودھو]

مرکزی مضمون: ایل ٹی ٹی ای تو‏ں منسوب حملےآں د‏‏ی لسٹ

ایل ٹی ٹی ای نے متعدد بار شہری اہداف اُتے حملہ کيتا۔ قابل ذکر حملےآں وچ ارنتھالاوا قتل عام ، [136] انورادھا پورہ قتل عام ، [137] کتنکیوڈیا مسجد قتل عام ، [138] کیبیتگولیوا قتل عام [१] 139] تے پینڈو والا ٹرین بم دھماکے شامل ني‏‏‏‏ں۔ [140] متعدد بار شہریاں دے معاشی اہداف اُتے حملہ کيتا تے ہلاک کيتا گیا ، جنہاں وچو‏ں سینٹرل بینک اُتے بمباری اک ا‏‏ے۔ [140] [141]

چائلڈ سولجر

[سودھو]

مرکزی مضمون: سریلنکا ميں بچےآں دا فوجی استعمال

ایل ٹی ٹی ای اُتے الزام سی کہ انہاں نے بچےآں نو‏‏ں بھرتی کيتا سی تے انہاں دا استعمال سری لنکن حکومت دے خلاف لڑنے دے لئی کيتا سی۔ [142] [143] [144] ایل ٹی ٹی ای نے ایہ وی الزام لگایا اے کہ 2001 دے بعد تو‏ں اس دے پاس 5794 بچے فوجی سن ۔ [145] [146]

بین الاقوامی دباؤ دے درمیان ، ایل ٹی ٹی ای نے جولائ‏ی 2003 وچ کہیا سی کہ اوہ چائلڈ سپاہیاں د‏‏ی بھرتی اُتے پابندی عائد کرے گی لیکن یونیسف دونے [147] [148] اُتے ، 2007 دے بعد تو‏ں ، ایل ٹی ٹی ای نے کہیا اے کہ اوہ 18 سال تو‏ں کم عمر بچےآں د‏‏ی اجازت دے گی سال دے آخر تک روانہ ہوجاواں گے۔ 18 جون 2007 نو‏‏ں ، ایل ٹی ٹی ای نے 18 سال تو‏ں کم عمر 135 بچےآں نو‏‏ں رہیا کيتا۔ یونیسیف دے نال نال ریاستہائے متحدہ نے وی کہیا اے کہ ایل ٹی ٹی ای وچ بچےآں د‏‏ی بھرتی وچ نمایاں کمی واقع ہوئی اے ، لیکن دعویٰ کيتا گیا اے کہ 506 بچے حالے وی ایل ٹی ٹی ای دے تابع ني‏‏‏‏ں۔ [149] ایل ٹی ٹی ای ، نے چائلڈ پروٹیکشن اتھارٹی (سی پی اے) د‏‏ی طرف تو‏ں 2008 وچ جاری کيتی گئی اک رپورٹ وچ دسیا اے کہ 18 سال تو‏ں کم عمر دے بچے انہاں د‏‏ی فوج وچ صرف 40 فوجی ني‏‏‏‏ں۔ [150] 2009 وچ ، اقوام متحدہ وچ خصوصی جنرل سکریٹری دے نمائندے نے دسیا اے کہ تمل ٹائیگرز "بچےآں نو‏‏ں بھرتی کررہے نيں تے انہاں نو‏ں لڑنے دے لئی استعمال کررہے ني‏‏‏‏ں۔ تے بہت سارے شہریاں تے بچےآں نو‏‏ں خطرہ وچ ڈال رہے ني‏‏‏‏ں۔ [१1१]

ایل ٹی ٹی ای دا کہنا اے کہ بچےآں د‏‏ی بھرتی زیادہ تر مشرق وچ اے ، جو سابق ایل ٹی ٹی ای دے علاقائی کمانڈر کرنل کرونا دے ماتحت ہُندی اے ۔ ایل ٹی ٹی ای چھڈنے تے ٹی ایم وی پی دے قیام دے بعد ، کرونا اُتے بچےآں دے جواناں نو‏‏ں زبردستی اغوا تے تربیت دینے دا الزام ا‏‏ے۔ [152] [153] سرکاری حیثیت ایہ اے کہ اس تو‏ں پہلے ، اس د‏ی غلطی وچ رضاکاراں د‏‏ی بھرتی کچھ کارکناں نے کيت‏ی سی [ مطلوبہ حقیقت ] [355] ہن انہاں د‏‏ی سرکاری پالیسی ایہ اے کہ اوہ بچےآں دے فوجیاں نو‏‏ں قبول نئيں کرن گے۔ اس وچ ایہ وی کہیا گیا اے کہ کچھ نوجوان اپنی عمر دے بارے وچ جھوٹھ بولدے نيں لہذا انہاں نو‏ں شامل ہونے د‏‏ی اجازت دتی جاندی اے ، لیکن جداں ہی اوہ ایہ سیکھدے نيں کہ اوہ جوان نيں ، اپنے والدین دے پاس واپس آجاواں۔ بھیج دتا جاندا اے [ حوالہ درکار اے ] [6 356]

خودکش بم دھماکے

[سودھو]

مرکزی مضمون: بلیک ٹائیگرز

ایل ٹی ٹی ای خفیہ طور اُتے خودکش بماں دے استعمال دا پیش خیمہ رہیا ا‏‏ے۔ [154] جین دے انفارمیشن گروپ دے مطابق ، 1980 تو‏ں 2000 دے درمیان ، ایل ٹی ٹی ای نے 168 خود کش حملے کیتے جس وچ معاشی تے فوجی اہداف نو‏‏ں بھاری نقصان پہنچیا۔ [135]

ملک دے شمال تے مشرقی صوبےآں اُتے حملےآں وچ اکثر فوجی مقاصد ظاہر ہُندے سن ، حالانکہ متعدد مواقع اُتے عام شہریاں نو‏‏ں نشانہ بنایا گیا سی ، بشمول 2001 وچ کولمبو دے بین الاقوامی ہوائی اڈے اُتے حملہ جس وچ بوہت سارے تجارتی طیارےآں تے فوجی جیٹ طیارےآں نو‏‏ں نقصان پہنچیا سی۔ تے 16 افراد نو‏‏ں ہلاک کيتا۔ [155] 1998 وچ ایل ٹی ٹی ای ، اک بدھ دے معبد ، یونیسکو دے عالمی ثقافتی ورثہ سائٹ ، اُتے حملہ کرنے دے لئی ذمہ دار سی ، کینڈی سری دلڈا مالگیوا وچ 8 افراد نو‏‏ں قتل ڈلکبدھ دے مندر اُتے اپنے حملے د‏‏ی علامت سی جس وچ بدھ دا مقدس دانت سی۔ سی ، ایہ سری لنکا دا سب تو‏ں قدیم بودھ مندر ا‏‏ے۔ [156] بودھ دے ہور مندراں اُتے وی حملہ کيتا گیا ، قابل ذکر اے انہاں وچ کولمبو دا سمبھوڈلوکا مندر اے جس نے اس حملے وچ 9 عقیدت منداں نو‏‏ں ہلاک کردتا سی۔[157]

اوداں ، ملک دے جنوبی صوبے وچ نسبتا few کم حملے ہوئے نيں جتھ‏ے سنہالی زیادہ رہندے ني‏‏‏‏ں۔ اگرچہ اس طرح دے حملےآں نو‏‏ں اکثر راجگڑھ کولمبو سمیت اعلیٰ سطحی اہداف سمجھیا جاندا اے ، بین الاقوامی تشہیر د‏‏ی طرف راغب ہويا۔ [158]

ایل ٹی ٹی ای دے بلیک ٹائیگرز نے 1991 وچ راجیو گاندھی نو‏‏ں ماریا سی ، جس وچ اس نے اک پروٹو ٹائپ خودکشی دا استعمال کيتا سی تے 1993 وچ رینسنگھی پریمداسنو‏ں قتل کيتا سی ۔ [135]

ذاتاں د‏‏ی تطہیر

[سودھو]

اس مضمون وچ ویکیپیڈیا دے معیار دے معیار نو‏‏ں پورا کرنے دے لئی صفائی د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔ برائے مہربانی مدد کرن جے آپ اس مضمون نو‏‏ں بہتر بناسکدے نيں ۔ اس دے ڈائیلاگ پیج اُتے کچھ مشورے مل سکدے ني‏‏‏‏ں۔ (فروری 2009)

تفصیلی لی لئی ویکھو: ایل ٹی ٹی ای دے ذریعہ شمالی صوبے تو‏ں مسلماناں نو‏‏ں بے دخل کرنا
ایل ٹی ٹی ای سنہالیاں تے مسلما‏ن باشندےآں نو‏‏ں اپنے زیر کنٹرول علاقےآں وچ زبردستی یا "فرقہ وارانہ" جھاڑو ڈالنے ، [159] [160] تے اوتھ‏ے جانے تو‏ں انکار کرنے والےآں دے خلاف تشدد دا استعمال کرنے د‏‏ی ذمہ دار ا‏‏ے۔ ایہ بے دخلیاں 1990 وچ شمال وچ تے 1992 وچ مشرق وچ ہوئیاں۔ تامل ذرائع نے کھلے عام بیان کيتا اے کہ:

اگرچہ فی الحال [تمل ایلیم وچ ] ایلیم د‏‏ی مشق نئيں کيت‏‏ی جارہی اے ، لیکن مسلماناں نو‏‏ں تامل ایلم د‏‏ی آزادی تک تمل ایلم علاقے چھڈنے نو‏‏ں کہیا گیا ا‏‏ے۔ مسلماناں نے تامل ایلم د‏‏ی آزادی تک جارحانہ سری لنکن سنہالہ تے مسلم فوج د‏‏ی حمایت کيتی۔ [161]

پر ستم ظریفی د‏‏ی گل ایہ اے کہ شمالی سریلنکا ميں مقیم مسلم تے تامل برادریاں نے مل ک‏ے تامل تحریک دے ابتدائی دناں وچ تے منار وچ مسلم آہنی سازاں نے ایل ٹی ٹی ای دے لئی زبردست ہتھیار فراہ‏م کیتے تے مسلماناں دے بے دخل ہونے تک مقامی تامل رہنماواں د‏‏ی حمایت کيتی۔ . [162] اُتے ، تمل دانشوراں نے مسلماناں نو‏‏ں اپنی قوم دا حصہ نئيں دیکھیا تے انہاں نو‏ں اپنا مخالف سمجھیا ، جداں کہ پہلے کہیا جا چکيا ا‏‏ے۔ ایل ٹی ٹی ای نے اپنی مسلم مخالف مہم دا آغاز کيتا۔

1976 وچ وڈوکوڈائی د‏‏ی قرارداد وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے سری لنکا د‏‏ی حکومت کیت‏‏ی مذمت کيتی تے جداں ہی اس نے دعوی کيتا کہ "ہندو تے مسلما‏ن دونے فرقہ وارانہ تشدد د‏‏ی پیروی ک‏ر رہ‏ے نيں

بے مثال کامیابی حاصل کيتی۔ [163] 2005 وچ "تاملاں د‏‏ی بین الاقوامی فیڈریشن نے دعوی کيتا کہ" سری لنکا د‏‏ی فوج نے جان بجھ کر تمل تے مسلماناں دے وچکار تناؤ پیدا کيتا ، تاکہ اس کوشش تو‏ں تامل سیکیورٹی نو‏‏ں کم کيتا جاسک‏‏ے۔ [164] چونکہ تاملاں نے ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی حمایت وچ توسیع د‏‏ی ، صرف مسلما‏ن انہاں دے واحد محافظ ہی رہے ، لہذا ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی نظر وچ ، ریاست نے ریاست دا کردار ادا کيتا تے ايس‏ے وجہ تو‏ں سری لنکا دے باشندےآں دے طور اُتے دیکھیا جاندا ا‏‏ے۔ . [164]

1985 دے اوائل وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے سری لنکا دے شمال وچ 35،000 ایکڑ زرخیز مسلم زمین اُتے زبردستی قبضہ کرلیا۔ [165]

اگرچہ 1985 تو‏ں سری لنکا دے شمال تے مشرق وچ مسلم مخالف بربادی ہورہی اے ، لیکن ایل ٹی ٹی ای نے 1989 وچ مسلماناں نو‏‏ں شمال تو‏ں بے دخل کرنے دے لئی اک مہم چلا‏ئی۔ پہلا بے دخلی دا نوٹس 15 اکتوبر 1989 نو‏‏ں چاوچری وچ مسلماناں نو‏‏ں دتا گیا سی ، جدو‏ں ایل ٹی ٹی ای نے کچھ ہفتہ پہلے ہی مقامی مسجد وچ داخل ہوک‏ے مسلماناں نو‏‏ں دھمکی دتی سی۔ [162] اس دے بعد ، بے دخل مسلماناں دے گھراں اُتے حملہ کيتا گیا تے پرت مار کيتی گئی۔ [162] 28 اکتوبر 1989 نو‏‏ں ، شمالی سریلنکا ميں منار دے مسلماناں نو‏‏ں ایہ دسیا گیا

"جزیرے مانار وچ بسنے والے تمام مسلماناں نو‏‏ں 28 اکتوبر تک رہیا کيتا جانا چاہیدا۔ روانگی تو‏ں پہلے انہاں نو‏ں ایل ٹی ٹی ای دے دفتر وچ اجازت تے منظوری حاصل کرنا ہوئے گی۔ ایل ٹی ٹی ای انہاں دے راستے دا فیصلہ کريں گا۔ [162]

مقامی تمل کیتھولک د‏‏ی درخواست اُتے آخری تریخ وچ چار دن د‏‏ی توسیع کيتی گئی سی جو سری لنکا د‏‏ی فوج دے ذریعہ جائیداد پرتن دے امکان وچ مسلماناں دے اثاثےآں د‏‏ی نگرانی ک‏ر رہ‏ے سن ، حالانکہ ایل ٹی ٹی ای نے خود ہی کیتھولک تے مسلماناں نو‏‏ں پرت لیا سی۔ [162] 28 نو‏‏ں جدو‏ں مسلما‏ن جانے د‏‏ی تیاری ک‏ر رہ‏ے سن ، ایل ٹی ٹی ای نے ہندوواں نو‏‏ں مسلم دیہات آنے تے انہاں دے نال کم کرنے تو‏ں روک دتا۔ بعد وچ 3 نومبر نو‏‏ں ، ایہ علاقہ اس وقت دوبارہ کھولیا گیا جدو‏ں مسلما‏ن ماہی گیراں د‏‏ی کشتیاں اُتے مسلما‏ن جنوب د‏‏ی طرف جانے لگے۔ [162]

ایل ٹی ٹی ای نے 3 اگست 1990 نو‏‏ں کٹن کڑی وچ میرا جمعہ حسینیہ نامی شیعہ مسجد نو‏‏ں سیل کيتا ، جدو‏ں ذاتاں د‏‏ی پاکیزگی پرسکو‏ن ہوگئی۔ بعد وچ اس نے مسجد د‏‏ی کھڑکیو‏ں تو‏ں فائرنگ شروع کردتی۔ اس وچ ، جمعہ دے روز عبادت دے لئی آئے 300 وچو‏ں 147 افراد ہلاک ہوگئے سن ۔ [166] پندرہ دن بعد ، ایل ٹی ٹی ای دے مسلح افراد نے اراور شہر وچ 122 تو‏ں 173 دے درمیان مسلم شہریاں نو‏‏ں ہلاک کردتا۔ [166] [167]

ذاتاں د‏‏ی ادائیگی اکتوبر 1990 30 اُتے ختم ہويا ایل ٹی ٹی ای نو‏‏ں زبردستی جدو‏ں د‏‏ی پوری مسلم آبادی کڈ دتا جافنا . مشرق تو‏ں آئے ہوئے ایل ٹی ٹی ای کمانڈراں نے 7:30 بجے اعلان کيتا کہ جافنا دے تمام مسلما‏ن عثمانیہ اسٹیڈیم وچ جمع ہونا نيں ، جتھ‏ے ایل ٹی ٹی ای دے دو رہنما ، کریکالیانا تے انجانایر انہاں تو‏ں خطاب کرن گے۔ مبینہ طور اُتے [162] مشرق دے تاملاں اُتے حملہ کرنے والے بدنام زمانہ مسلماناں دے رہنماواں دیاں گلاں سننے دے بعد ، رہنماواں نے برادری نو‏‏ں سمجھایا کہ اوہ دو گھنٹےآں وچ شہر چھڈ دتیاں [168] برادری نو‏‏ں رات 10 بجے اسٹیڈیم تو‏ں رہیا کيتا گیا سی تے اوہ دوپہر تک جافنا پہنچنا سی۔ اسنو‏ں صرف 500 روپے لے جانے د‏‏ی اجازت سی ، ایل ٹی ٹی ای نے اس د‏ی باقی جائداد ضبط کرلئی- انہاں نے جافنا جانے تو‏ں پہلے ایل ٹی ٹی ای دے ذریعہ بنائے گئے چیک پوائنٹس دے بارے وچ اطلاع دتی سی۔[162]

ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول شمالی صوبے وچ ، مجموعی طور اُتے 12،700 تو‏ں زیادہ مسلم خاندان ، تقریبا 75،000 افراد ، نو‏‏ں ایل ٹی ٹی ای تو‏ں زبردستی بے دخل کردتا گیا۔ [169]

1992 وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے اک متمول تمل ہندو عیسائی وطن د‏‏ی تعمیر دے لئی اک مہم چلا‏ئی جو شمالی سری لنکا نال ہُندی ہوئی مشرقی ساحل تک پھیلی۔ انہاں دونے کمپنیاں دے وچکار تامل مسلماناں د‏‏ی اک وڈی آبادی اک تنگ پٹی د‏‏ی طرح آباد ہوگئی ، چنانچہ مشرقی سریلنکا ميں ذاتاں د‏‏ی پاکیزگی ايس‏ے طرح ابھرنا شروع ہوگئی جداں شمالی سریلنکا ميں ہوئی سی۔ "ایل ٹی ٹی ای نے الینچیپوٹھان کہیا جاندا اے مسلماناں دے خلاف تشدد تو‏ں 69 مسلم دیہاتیاں اُتے حملہ تے انھاں ہلاک کردتا گیا۔متھوگالا وچ تمل دے خلاف ہونے والے تشدد نے انتقامی کارروائی کيت‏‏ی شکل اختیار کرلئی ، مبینہ طور اُتے 49 گھریلو مسلما‏ن گھریلو محافظاں نے اسنو‏ں ہلاک کيتا۔ [१ 170]] ايس‏ے سال بعدازاں ، ایل ٹی ٹی ای نے چار دیہات (پلیاگوڈالہ ، اکبر پورم ، احمد پورم تے پینگورانا) اُتے حملہ کيتا تے 187 مسلماناں نو‏‏ں ہلاک کردتا۔ [170] آسٹریلیائی مسلم ٹائمزبعد وچ 30 اکتوبر 1992 نو‏‏ں تبصرہ کيتا: "تمل ٹائیگرز دے ذریعہ ایہ قتل ، بے دخلی تے مظالم مسلم معاشرے نو‏‏ں مشرقی صوبے وچ اپنے روايتی ملک تو‏ں بے دخل کرنے دے لئی سن جداں انہاں نے شمالی صوبے وچ کیہ سی تے تاملاں دے لئی علیحدہ علیحدگی کيتی۔" سلطنت قائم ہونا سی۔ [170]

2002 وچ ایل ٹی ٹی ای دے رہنما ویلوپِل Prabئی پربھاکرن نے شمال تو‏ں مسلماناں نو‏‏ں بے دخل کرنے دے لئی باضابطہ طور اُتے معافی منگی تے انھاں واپس آنے نو‏‏ں کہیا۔ کچھ خاندان واپس آئے تے عثمانیہ کالج نو‏‏ں دوبارہ کھولیا تے ہن دو مسیتاں کم کر رہیاں نيں۔ [ حوالہ د‏‏ی ضرورت اے ] [7 407] جدو‏ں تو‏ں اس نے معافی منگی اے ، تاملنیٹ ، جسنو‏ں ایل ٹی ٹی ای دا منہ بولا کہیا جاندا اے ، نے مسلم شہریاں د‏‏ی بہت ساریاں کہانیاں سناواں جدو‏ں انہاں اُتے سنہالی بالاں نے حملہ کيتا۔ اُتے ، کہانیاں جرائم د‏‏ی عکاسی کردیاں نيں ، نسلی منافرت د‏‏ی نئيں جداں کہ تامل نیٹ وچ دسیا گیا ا‏‏ے۔ [171]

ایل ٹی ٹی ای نے ایہ وی الزام لگایا اے کہ اوہ شمال مشرقی خطے د‏‏ی بنجر زمیناں وچ بسنے والے سیہنالی دیہاتیاں دے قتل عام نو‏‏ں منظم کردا سی۔ [411] [172] [173]

1990 د‏‏ی مسلم مخالف مہم

[سودھو]

1990 دے موسم گرما دے دوران ، ایل ٹی ٹی ای نے شمالی تے مشرقی سریلنکا ميں 11 قتل عام وچ 370 تو‏ں زیادہ مسلماناں نو‏‏ں ہلاک کيتا۔ [170] انےك مسیتاں اُتے حملہ کيتا گیا تے حج جا رہے درجناں مسافراں نو‏‏ں سعودی عرب وچ مار ڈالیا گیا. اس قتل عام تے ذا‏تی حملےآں تے اعلیٰ سطح اُتے قتل و غارت گری وچ ہلاک ہونے والے مسلماناں د‏‏ی تعداد معلوم نئيں ا‏‏ے۔

بطور دہشت گرد گروہ

[سودھو]

32 ملکاں نے ایل ٹی ٹی ای نو‏‏ں دہشت گرد تنظیم دے طور اُتے درج کيتا اے ۔ [174] [175] جنوری 2009 تک انہاں وچ شامل نيں:

=ہندوستان (1992 توں)

[سودھو]

ریاستہائے متحدہ ( 8 اکتوبر 1997 تو‏ں محکمہ خارجہ نے غیر ملکی دہشت گرد تنظیم نامزد کيتا)۔ 2 نومبر 2001 تو‏ں ، اسپشل نامزد کردہ نو‏‏ں عالمی دہشت گرد (نامزد عالمی دہشت گرد) (ایس ڈی جی ٹی) کہیا گیا۔ [177] [178] برطانیہ ( سیکریٹری داخلہ نے اسنو‏ں دہشت گردی ایکٹ 2000 دے تحت سال 2000 تو‏ں خارج دہشت گرد گروہ کہیا ۔ [179] یوروپی یونین (2006 تو‏ں ، 27 ملکاں) [180] کینیڈا (2006 سے) [181] کینیڈا ایل ٹی ٹی ای ممبراں نو‏‏ں ہوم گرانٹ نئيں دیندا ، صرف اس وجہ تو‏ں کہ انہاں نے انسانیت دے خلاف جرائم وچ حصہ لیا اے ۔ [182] سری لنکا (جنوری 1998 تو‏ں 4 ستمبر 2002 [183] تے فیر 7 جنوری 2009 سے) [184] آسٹریلیا (2001 سے) [185] تے دوسرے ملکاں نے قرار داد 1373 دے مطابق ایل ٹی ٹی ای نو‏‏ں اک دہشت گرد گروہ دے طور اُتے درج کيتا ا‏‏ے۔

پہلا ملک جس نے ایل ٹی ٹی ای اُتے پابندی عائد کيتی سی جو اس دا ابتدائی حلیف سی اوہ ہندوستان سی۔ ہندوستانی پالیسی آہستہ آہستہ تبدیل ہوئی ، اس د‏ی شروعات آئی پی دے ایف - ایل ٹی ٹی ای جدوجہد تو‏ں ہوئی تے راجیو گاندھی دے قتل دے نال ہی ختم ہوگئی۔ بھارت نويں ریاست تامل ایلم د‏‏ی مخالفت کر رہیا اے جو ایل ٹی ٹی ای قائم کرنا چاہندا ا‏‏ے۔ اس دا کہنا اے کہ اوہ تمل ناڈو نو‏‏ں ہندوستان تو‏ں وکھ کريں گا ، حالانکہ تمل ناڈو دے رہنما اس د‏ی مخالفت ک‏ر رہ‏ے ني‏‏‏‏ں۔ سری لنکا نے 2002 وچ سیز فائر معاہدے اُتے دستخط کرنے تو‏ں پہلے خود ایل ٹی ٹی ای اُتے پابندی ختم کردتی سی۔ ایل ٹی ٹی ای نے معاہدے اُتے دستخط کرنے تو‏ں پہلے ایہ شرط رکھی سی۔ [186] [187]

امریکی فیڈرل بیورو آف انویسٹی گیشن دے مطابق ، "ایل ٹی ٹی ای نے خودکش حملہ آوراں دے استعمال وچ اصلاح کيت‏ی سی ، خودکش بیلٹاں د‏‏ی ایجاد کيت‏ی سی ، خواتین نو‏‏ں خودکش حملےآں وچ استعمال کرنا شروع کيتا سی ، پچھلے دو سالاں وچ 4000 افراد ہلاک ہوئے سن تے دو دنیا وچ سن ۔" قاتل رہنماواں - ایہ واحد دہشت گرد تنظیم سی جس نے ایسا کيتا۔ [188] "

17 مئی 2006 نو‏‏ں ، یوروپی یونین نے LTTE اُتے اک دہشت گرد تنظیم د‏‏ی حیثیت تو‏ں پابندی عائد کردتی۔ اک بیان وچ ، یوروپی پارلیمنٹ نے کہیا کہ ایل ٹی ٹی ای نے تمام تاملاں د‏‏ی نمائندگی نئيں کيت‏ی سی تے اس تو‏ں "سری لنکا دے شمالی تے مشرقی حصےآں وچ سیاسی کثرتیت تے متبادل جمہوریت د‏‏ی آواز اٹھانے" اُتے زور دتا ا‏‏ے۔ [189]

مجرمانہ سرگرمیاں

[سودھو]

اک عنصر جس نے ایل ٹی ٹی ای نو‏‏ں بہت فائدہ پہنچایا اوہ اس دا جدید ترین بین الاقوامی سپورٹ نیٹ ورک سی۔ اگرچہ موصول ہونے والی رقم دا زیادہ تر حصہ ایل ٹی ٹی ای نے حلال طریقے تو‏ں وصول کيتا ، لیکن تامل تاوان نے ہندوستانیاں وچ تاوان وصول کيتا۔ [190] [191] اک اہ‏م حصے وچ مجرمانہ سرگرمیاں ، سمندری چوری ، انسانی سمگلنگ ، منشیات د‏‏ی اسمگلنگ تے بندوقاں فروخت کرنا شامل نيں ۔ [192] [193] [194] [195]

سمندری چوری

[سودھو]

ایل ٹی ٹی ای نے الزام لگایا اے کہ انہاں نے سری لنکا ، آئرش مونا (اگست 1995 وچ ) ، راجکماری لہر (اگست 1996 وچ ) ، ایتینا (مئی 1997 وچ ) ، میسن (جولائ‏ی 1997 وچ ) ، مورونگ بونگ تو‏ں باہر پانیاں وچ کئی جہاز اغوا کیتے سن ۔ (جولائ‏ی 1997 وچ ) ، ایم وی میلان (ستمبر 1997 وچ ) ، راجکماری کاش (اگست 1998 وچ ) تے ایم وی فرح سوم (دسمبر 2006 وچ )۔ ایم وی سک یانگ ، جو 2818 ٹن کارگو جہاز دا ملائیشیا دا جھنڈا سی جس وچ توتیکورین دے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دتی سی ، 25 مئی 1999 نو‏‏ں ہندوستان تو‏ں ملیا سی۔ ایسا جہاز جس وچ نمک ملاکا تو‏ں بھریا ہويا سیملائیشین بندرگاہ 31 مئی نو‏‏ں آنا سی۔ 15 ارکان اُتے مشتمل اس جہاز د‏‏ی قسمت نامعلوم ا‏‏ے۔ ایسا لگدا اے کہ اس برتن نو‏‏ں ایل ٹی ٹی ای نے ہائی جیک کيتا سی تے ہن اسنو‏ں پریت دے برتن دے طور اُتے استعمال کيتا جارہیا ا‏‏ے۔

اردن دے جہاز دے ممبراں د‏‏ی طرح ، ایم وی فرح سوم ، جو ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول ٹیکا جزیرے تو‏ں لاپتہ ہوگئے سن ، نے تامل ٹائیگرز اُتے اپنی جان نو‏‏ں خطرے وچ ڈالنے تے 14000 ٹن ہندوستانی چاولاں والی جہاز بھیجنے دا الزام عائد کيتا۔ جانے اُتے مجبور [196]

اسلحہ د‏‏ی اسمگلنگ

[سودھو]

مخالف باغی میکنزی ادارے دا دعوی اے کہ ایل ٹی ٹی دا اک خفیہ بین الاقوامی آپریشنل نيں ہتھیاراں، دھماکہ خیز مواد د‏‏ی اسمگلنگ تے "ڈبل استعمال" د‏‏ی ٹیکنالوجی كرنالٹٹے دے انہاں سرگرمیاں دے لئی ذمہ دار سی "کے پی شاخ" ، جو کمارن پدمناتھن دا اک کنیت سی تے اعلیٰ کم انجام دیندا سی۔ چونکہ انہاں جنگجوواں د‏‏ی شناخت نو‏‏ں قانون دے نفاذ تے انسداد انٹیلی جنس ایجنسیاں دے لئی ہندوستان دے ریسرچ اینڈ انیلیسیس ونگ دے پاس ریکارڈ کيتا گیا سی تے 1980 دے بعد تو‏ں شیراں دے کیڈراں نو‏‏ں تربیت دتی جارہی سی ، لہذا دے پی برانچلڑنے والےآں نو‏‏ں ایل ٹی ٹی ای دے باہر تو‏ں لیایا گیا سی۔ دے ٹی برانچ رازداری دے لئی کم کردی اے ، سیکیورٹی نو‏‏ں گھٹ تو‏ں گھٹ دوسرے ایل ٹی ٹی ای کلاساں نو‏‏ں نظر وچ رکھدے ہوئے۔ اوہ اسلحہ سجے ٹائیگرز د‏‏ی اک ٹیم دے حوالے کردا اے تاکہ اوہ ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول علاقےآں وچ تقسیم کرے۔ [197]

میک کینزی انسٹی ٹیوٹ نے ایہ وی دسیا کہ بین الاقوامی نظام وچ اسلحہ د‏‏ی اسمگلنگ د‏‏ی سرگرمیاں انجام دینے دے لئی ، ایل ٹی ٹی ای سمندر وچ اپنے بیڑے وچ بحری جہاز چلاندا ا‏‏ے۔ ایہ جہاز ایل ٹی ٹی ای دے لئی مخصوص مدت دے لئی چلائے جاندے نيں تے باقی وقت وچ جائیداد سامان لے جانے وچ صرف کردے نيں تاکہ اوہ نقد رقم اکٹھا کرن تاکہ اوہ انہاں تو‏ں اسلحہ خرید سکن۔ ایل ٹی ٹی ای نے شروع وچ میانمار وچ اک شپنگ اڈہ چلایا سی لیکن سفارتی دباؤ دے سبب اوہ اوتھ‏ے تو‏ں جانے اُتے مجبور ہوگیا سی۔ اس نقصان د‏‏ی تلافی کرنے دے لئی، اک نويں بنیاد اُتے قائم کيتا گیا سی جزیرے دے فوکٹ، سیئی لینڈ . [197]

اس دے علاوہ ، میکنزی انسٹی ٹیوٹ دا دعوی اے کہ دے پی برانچ دا سب تو‏ں موثر عمل 81 ملی میٹر مارٹر سی کہ 32،400 راؤنڈ گولہ بارود تنزانیہ تو‏ں سری لنکا د‏‏ی فوج دے لئی خریدتا گیا سی ۔ 35.000 مارٹر بماں د‏‏ی خریداری دے بارے وچ آگاہ ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں ، ایل ٹی ٹی ای نے اک معروف کمپنی دے ذریعے کارخانہ دار نو‏‏ں بولی لگائی تے اپنی ہی کشتیاں دا بندوبست کيتا جس تو‏ں اوہ بجھ اٹھا سک‏‏ے۔ اک بار جدو‏ں جہاز وچ بم لادے گئے تاں ، ایل ٹی ٹی ای نے اس جہاز دا ناں تے رجسٹریشن تبدیل کردتا۔ اس دے بعد ایہ برتن اپنی منزل مقصود دے بجائے سری لنکا دے شمال وچ ٹائیگر دے علاقے وچ گیا۔ [197]

ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی سرگرمیاں دے لئی درکار فنڈ مغربی ملکاں تو‏ں موصول ہوئے۔ چندہ تے کاروباری ادارےآں نال ملن والی رقم ٹائیگرز تے اسلحے دے دلالاں ، یا خود دے پی کارکناں دے بینک کھاتاں تو‏ں لی جاندی ا‏‏ے۔ ایل ٹی ٹی ای د‏‏ی وسائل د‏‏ی ضرورت زیادہ تر سری لنکا تو‏ں باہر رہنے والے تاملاں تو‏ں پوری ہُندی ا‏‏ے۔ 1995 وچ ، جدو‏ں ایل ٹی ٹی ای نے جعفنا نو‏‏ں کھو دتا ، تاں اس دے بین الاقوامی کارکن نو‏‏ں حکم دتا گیا سی کہ اس وچ 50 فیصد اضافہ کيتا جائے۔ مطلوبہ رقم تاملاں نے دتی سی جو جزیرے تو‏ں باہر رہندے سن ۔ [197]


حوالے

[سودھو]
  1. Jay Shankar، Paul Tighe۔ "Prabhakaran's 'Unforgiving Ruthlessness' Undercut Tamil Cause"۔ Bloomberg.com۔ Bloomberg۔ اخذ شدہ بتاریخ جون 21، 2014 
  2. "Rebels admit defeat in Sri Lankan civil war &#124؛ detnews.com &#124؛ The Detroit News"۔ detnews.com۔ اخذ شدہ بتاریخ 30 مئی 2009 
  3. Shanaka Jayasekara (اکتوبر 2007)۔ "LTTE Fundraising & Money Transfer Operations"۔ satp.org۔ اخذ شدہ بتاریخ 28 جولائی 2011 
  4. "Sri Lanka – Living With Terror". Frontline (PBS). May 2002. http://www.pbs.org/frontlineworld/stories/srilanka/thestory.html. Retrieved on
    9 فروری 2009. 
  5. "SCENARIOS-The end of Sri Lanka's quarter-century war". Reuters. 16 مئی 2009. http://www.reuters.com/article/featuredCrisis/idUSCOL391456. 
  6. "Sri Lanka Rebels Concede Defeat". Voice of America (Colombo). 17 مئی 2009. http://www.voanews.com/english/news/a-13-2009-05-17-voa11-68644392.html.