ترسیما
ترسیما یا وصلی (انگریزی: ligature) کسے وی تحریر (دستی یا مشینی) وچ اوہناں لکیراں یا خطوط نوں کہیا جاندا اے جو کسے لفظ وچ مݪݨ واݪے دو حروف نوں آپس وچ جوڑدا اے۔ ايسے گل نوں ٹائپوگرافی یا کمپیوٹر تحریر دے اعتبار ناݪ اِداں وی کہیا جاسکدا اے کہ ایہناں مشینی تحریراں وچ اک اصطلاح فونٹ دی اکائی (grapheme) استعمال ہُندی اے جس توں مراد اپنا اک وکھ تشخص رکھن والی کوئی لکیر ہُندی اے ؛ مثال دے طور اُتے 'آ' تے 'ان' دے لفظاں وچوں دوناں وچ دو عدد اکائیاں موجود نيں تے جدوں ایہناں اکائیاں نوں آپس وچ ملاؤݨ دی لوڑ پیش آوندی اے تاں اس ملاوݨ والی لکیر نوں ترسیما کہیا جاندا اے۔ گویا جے غ تے م دیاں اکائیاں نوں آپس وچ جوڑ دے لفظ غم بنایا جائے تاں غ دی شکل جس مقام اُتے تبدیل ہو کے م نال جڑو گی اوہ جگہ ترسیما کہلاؤ گی، لیکن عمومن اس غ (یعݨی ایہدی دی تبدیل شدہ مکمل شکل) نوں وی ترسیمہ کہہ دتا جاندا اے جدوں کہ بعض کتاباں و جریدے وچ غ تے م دی نوں ملاوݨ والی شکل ترسیما کہی جاندی اے۔
کتھے توں کتھے تک
[سودھو]کسے تحریر یا خطاطی وچ جوڑے جانے والے حروف وچ اک ترسیما کتھوں شروع ہُندا اے تے کتھے ختم ہُندا اے، اس گل دا تعلق خطاطی دے انداز اُتے ہُندا اے۔ متعدد زباناں (جداں رومن ابجد توں لکھی جانے والی) وچ اس گل دا فیصلا نسبتن آسان اے کہ کتھوں کتھے تک تے کس شکل دا ترسیما استعمال ہويا؛ لیکن خمدار اندازِ تحریر (چینی، عربی، جاپانی وغیرہ) تے حروف نوں جوڑ دے لکھی جانے والی (فارسی، اردو، عربی وغیرہ) زباناں وچ ترسیمے دی شکل و صورت اپنے توں اگے یا پِچھے جڑنے والے اکھر یا انداز خطاطی اُتے بہت ودھ انحصار کردی اے۔
اکھر، اکائی تے ترسیما
[سودھو]کمپیوٹر سائنس وچ اکھر توں مراد اک ایہجی معنائی اکائی (semantic unit) دی ہُندی اے جو اس متعلقا بولی دے اک بنیادی تے آزاد ابجد دے طور اُتے کمپیوٹر دی میموری وچ رکھی جاسکدی ہوئے۔ فانٹ دی اکائی اوہ خط یا لکیر (سِدھی یا خمدار یا پیچدار) ہويا کردی اے جو یا تاں اک اکھر اُتے وی مشتمل ہو سکدی اے یا اک توں ودھ حروف اُتے بھی۔ یعنی جے سادہ انداز وچ کہیا جائے تاں ایہ کہیا جاسکدا اے کہ اک اکھر ہمیشہ اک اکائی وی ہُندا اے جدوں کہ اک اکائی ہمیشا اک اکھر نئيں ہُندی بلکہ ایہ اک یا اک توں ودھ اکھر نوں جوڑ دے کھینچی گئی اک لکیر ہُندی اے تے ترسیما ایہناں لفظاں دی جڑن والی سیاقی شکل نوں کہیا جاندا اے۔ فیر حروف تے ترسیمےآں توں مل کے بنن والیاں اکائیاں دے اکو جہے انداز دے مجموعے نوں فونٹ کہیا جاندا اے۔
