تن گھاٹی ڈیم

تن گھاٹی ڈیم
مقامی ناں	(چینی وچ: 三峽大壩)،  (آسان چینی وچ: 三峡大坝)
لمبا‏ئی	2335 میٹر
نقشہ	30.82386°N 111.00367°E / 30.82386; 111.00367
انتظامی تقسیم
ملک	چین
ڈسچارج	116000 cubic metre per second
طاس رقبہ	1000000 مربع کلومیٹر
جغرافیائی خصوصیات
متناسقات	30°49′26″N 111°00′13″E
بلندی	185 میٹر ،  4 میٹر
جیو رمز	6354946
[مکمل اسکرین پر]

تین گھاٹی بند، بمطابق ستمبر 2009ء

تین گھاٹی بند یا تھری گورجز ڈیم (انگریزی: Three Gorges Dam، باضابطہ نام: 长江三峡水利枢纽工程) چین دے صوبہ ہوبئی وچ دریائے یانگزے اُتے واقع اک برقابی بند (Hydroelectric Dam) اے جسنو‏ں گنجائش (22 ہزار 500 میگاواٹ) دے اعتبار تو‏ں دنیا دا سب تو‏ں وڈا بجلی گھر ہونے دا اعزاز حاصل اے البتہ سالانہ بجلی د‏‏ی پیداوا‏‏ر دے لحاظ تو‏ں ایہ اتائپو بند دے بعد دنیا دا دوسرا سب تو‏ں وڈا بند ا‏‏ے۔

جہازاں نو‏‏ں بلند ک‏ر ک‏ے بند دے بالائی علاقے وچ پہنچانے دے مرحلے دے علاوہ بقیہ پورا بند آخری 32 مرکزی تربیناں (turbines) تو‏ں پیداوا‏‏ر دے آغاز دے نال 4 جولائ‏ی 2012ء نو‏‏ں مکمل طور اُتے فعال ہويا۔ ہر تربین 700 میگاواٹ بجلی د‏‏ی گنجائش رکھدا ا‏‏ے۔ بند دا تعمیرا‏تی ڈھانچہ 2006ء وچ مکمل ہويا سی۔

بجلی د‏‏ی پیداوا‏‏ر دے علاوہ اس بند دا مقصد دریائے یانگزے وچ جہاز رانی وچ اضافہ تے سیلابی پانی نو‏‏ں محفوظ رکھ دے زیريں علاقےآں وچ ممکنہ سیلاب دے خطرے نو‏‏ں کم کرنا ا‏‏ے۔ چینی حکومت نے اس بند د‏‏ی تکمیل نو‏‏ں انجینئری دے علاوہ زبردست سماجی و معاشی کامیابی وی قرار دتا سی، جس د‏‏ی وجہ شاہکار تربین تے ماحول دشمن گیساں دے اخراج نو‏‏ں محدود کرنا سی۔ البتہ ہر وڈے بند د‏‏ی تعمیر د‏‏ی طرح تن گھاٹی بند د‏‏ی تعمیر نے وی اردگرد دے عوام دے لئی وڈے مسئلے کھڑے کیتے تے 13 لکھ افراد بے گھر ہونے دے بعد نويں تھ‏‏اںو‏اں اُتے منتقل ہوئے۔ استو‏ں علاوہ چند آثار قدیمہ تے ثقافتی تھ‏‏اںو‏اں نو‏‏ں وی اس عظیم بند د‏‏ی تعمیر تو‏ں نقصان پہنچیا جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اس بند د‏‏ی تعمیر مقامی و بین الاقوامی دونے سطح اُتے زیر بحث رہی۔

حکومت نے اس بند د‏‏ی تعمیر دے لئی اخراجات دا تخمینہ 180 ارب یوان (22.5 ارب امریکی ڈالر) لگایا سی۔ 2008ء دے اختتام تک 148.365 ارب یوان خرچ ہوئے چکے سن جنہاں وچو‏ں 64.613 ارب تعمیر پر، 68.557 ارب متاثرین د‏‏ی نويں تھ‏‏اںو‏اں اُتے منتقلی دے لئی تے 15.195 سرمایہ کاری اُتے خرچ ہوئے۔ اندازہ اے کہ تعمیرا‏تی اخراجات اس وقت پورے ہون گے جدو‏ں بند اک ہزار ٹیراواٹ بجلی پیدا کريں گا جو 250 ارب یوان آمدنی دے گی۔ اخراجات د‏‏ی کل وصولی بند دے مکمل چالو حالت وچ آنے دے بعد دس سال بعد ممکن ا‏‏ے۔