جمعیت اتحاد و ترقی
جمعیتِ اتحاد و ترقییا اتحاد و ترقی جمعیندی (ترکی: İttihad ve Terakki Cemiyeti، انگریزی: Committee of Union and Progress) سلطنت عثمانیہ وچ 1889ء وچ قائم کردہ اک خفیہ انجمن سی جو پہلے جمعیتِ اتحادِ عثمانی یا اتحاد عثمانی جمعیتی (İttihad-ı Osmanî Cemiyeti) دے ناں توں قائم کيتی گئی۔ ابراہیم تیمو، عبد اللہ جودت، اسحاق شوکتی تے حسین زادہ علی اس دے بانی سن ۔ بعد وچ 1906ء وچ بہاء الدین شاکر نے نوجوانان ترک دے تحت اسنوں سیاسی تنظیم بنا دتا۔ 1908ء توں 1918ء دے دوران اسنوں بھرپور قوت حاصل رہی۔ جنگ عظیم اول دے اختتام اُتے سلطان محمد ششم نے اس دے کئی اراکین نوں سزاواں سنیا داں تے کئی پابندِ سلاسل کر دتے گئے۔ 1926ء وچ اتاترک نوں قتل کرنے دی مبینہ سازشاں وچ ملوث پائے جانے اُتے اس تنظيم دے متعدد ارکان موت دے گھاٹ اتار دتے گئے۔ بقیہ اراکین نے جمہوریت خلق پارٹی (ترکی: Cumhuriyet Halk Partisi) دے ناں توں سیاسی سفر جاری رکھیا۔