راؤ مالدیڡ راٹھور
مالدیو راٹھور | |||||
---|---|---|---|---|---|
راجہ مالدیو راٹھور | |||||
مارواڑ دا فرماں روا | |||||
معیاد عہدہ | ت. 1532 – c. 1562 | ||||
پیشرو | راؤ گنگا | ||||
جانشین | چندرسین راٹھور | ||||
نسل | 22 بیٹے تے 19 بیٹیاں بشمول رام سنگھ راٹھور راؤ چندر سین راجہ اُدھے سنگھ | ||||
| |||||
شاہی خاندان | راٹھور | ||||
والد | راؤ گنگا راٹھور | ||||
والدہ | پدما کماری | ||||
پیدائش | 12 مئی 1511 جودھ پور، بھارت | ||||
وفات | ۷ نومبر ۱,۵۶۲50 سال) مہران گڑھ، جودھ پور، بھارت | (عمر ||||
مذہب | ہندو مت |
مالدیو راٹھور مارواڑ دے فرماں روا سن ، مارواڑ بعد وچ جودھ پور اکھوایا (موجودہ دور وچ راجستھان انڈیا)۔ انہاں دے والد دا ناں راؤ گنگا جی تے والدہ دا ناں رانی پدماوندی سی۔ راؤ ملدیو نے خانواہ دی لڑائی وچ اک شہزادے دی حیثیت توں حصہ لیا سی گو ایہ لڑائی راجپوت ہار گئے سن جس توں تمام راجپوت حکمران بھارت وچ کمزور ہو گئے۔ مالدیو دی عمدہ حکمرانی وچ مارواڑ اک تگڑی ریاست راجپوت ریاست بن گئی جس نے شمالی بالادستی نوں للکارا تے بدیشی راج دے خلاف بھرپور مزاحمت کيتی۔ مالدیو نے مغل تے سوری دونے سلطنتاں نال اتحاد کرنے توں انکار کيتا تے اس پالیسی اُتے اس دے بعد راجا بننے والا بیٹا چندرسین راٹھور وی قائم رہیا۔
فارسی مورخ فرشتہ دے مطابق مالدیو"ہندوستان دا سب توں طاقتور راجا" سی۔ [۱]
طبقات اکبری وچ نظام الدین نے مالدیو کو" ہند دا سب توں عظیم راجا" لکھیا اے۔ [۲]
خاندان
[سودھو]مالدیو 5 دسمبر 1511 وچ پیدا ہويا تے ایہ راؤ گنگا، فرماں روا مارواڑ، دا سب توں وڈے بیٹا سی۔ والدہ پدما کماری سراوہی راجدھانی دی شہزادتیاں سن۔ 1532 وچ تخت اُتے براجمان ہويا تے اس وقت اپنی حیثیت اک جنگجو دے منوا چکے سی۔ مہشور تے روايتی ذرائع اسنوں مارواڑ دا سب توں اہم حکمران گرداندے نيں۔.[۳]
توسیع
[سودھو]راؤ مالدیو نے اپنے باپ توں ضلع جودھ پور تے پالی وراثت وچ پائے سن جس وچ جودھ پور راجگڑھ سی۔ راؤ مالدیو دا دور شمالی ہند وچ اک طاقتور تے بااثر حکمران دے طور اُتے یاد کيتا جاندا اے۔ 1540 وچ ، ہمایوں شاہ دہلی سلطنت ، شیر شاہ سوری توں شکست کھا کر جلاوطن ہو گیا۔ میواڑ دے حکمران حالے 1527 وچ خانوا دی شکست توں سنبھل نئيں سکے سن، مالدیو نے اس موقع نوں اپنی ریاست ودھانے دے لئی استعمال کيتا۔ اس نے بکنار ، جے تران ، سوانا ، جلور، ٹونک، ناگور، بارمر، سیکر، اجمیر تے جھجر نوں اپنی ریاست وچ شامل کر ليا۔ سوانا ، جلور تے ناگور دے علاقےآں نوں افغان قبضے توں چھڑا کر مالدیو راٹھور نے ہندو راج بحال کر دتا تے جزیہ ٹیکس ختم کر دتا۔ اس دی شمالی سرحد جھجر دہلی توں فقط پنجاہ کلومیٹر دور سی۔ [۴]
ستیش چندرا دے مطابق مالدیو بادشاہت تقریبا پورے مغربی تے مشرقی راجستھان اُتے مشتمل سی جس وچ سنبھال تے نرنول وی شامل سی۔ اس دی فوجاں آگرا دے آلے دوالے تک وچ دیکھی جا سکدیاں سن۔ مالدیو دا خواب سی کہ آٹھوین صدی دی راشٹراکٹا سلطنت بحال کر دتی جائے مگر رانا سانگا دے برعکس اسنوں راجپوت قبیلے دی حمایت حاصل نہ سی تے سیاسی طور اُتے کوئی سلطنت جو صرف راجستھان وچ ہو اوہ پنجاب توں لے کے گنگا وادی تک پھیلی سلطنت نوں سکشت نئيں دے سکدی سی۔ [۵]
جانشینی
[سودھو]مالدیو راٹھور نے اپنے تیسرے بیٹے چندرسین راٹھور نوں اپنا جانشین مقرر کيتا مگر اس دی موت دے بعد ، مارواڑ دے تخت دے لئی لڑائی شروع ہو گئی۔ اکبر نے صورت حال دا فائدہ اٹھاندے ہوئے 1562 وچ میرٹ اُتے قبضہ جما لیا تے 1563 وچ جودھ پور نوں وی باجگزار بنا لیا۔ [۶]
حوالے
[سودھو]- ↑ Somerset Playne, R. V. Solomon, J. W. Bond, Arnold Wright (2006). "Indian states: a biographical, historical, and administrative survey", Delhi: Asian Educational Services, p. 196
- ↑ A History of Jaipur: C. 1503–1938, By Jadunath Sarkar, pg 34
- ↑ (2006) A history of Rajasthan (in en). 518: Rupa & Co..
- ↑ Majumdar, R.C. (ed.) (2006). The Mughul Empire, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, pp. 81–2
- ↑ Medieval India (1526–1748) Part two. by Satish Chandra. Pg-79
- ↑ Sarkar, J.N. (1984, reprint 1994). A History of Jaipur, New Delhi: Orient Longman, ISBN [[Special:BookSources/81-250-0333-9, p. 41