رانی ابکا چوٹا

رانی ابکا چوٹا
تاریخ پیدائش	سنہ 1525 (عمر 498–499 سال)
تاریخ وفات
ہور معلومات
پیشہ	سیاست دان ،  حریت پسند

رانی ابکّا چوٹا اُلال د‏‏ی پہلی تولووا ملکہ سی جس نے 16واں صدی دے نصف آخر وچ پرتگالیاں نال جنگ کيت‏ی۔ اوہ چوٹا خاندان نال تعلق رکھدی سی جس نے ساحلی کرناٹک (ٹولو ناڈو)، ہندوستان دے کچھ حصےآں اُتے حکومت کیت‏‏ی۔ انہاں دا راجگڑھ پوٹیج سی۔ اُلال دا بندرگاہی شہر انہاں دے ذیلی راجگڑھ دے طور اُتے کم کردا سی۔ پرتگالیاں نے اُلال نو‏‏ں پھڑنے د‏‏ی کئی کوششاں کيتياں کیونجے اسنو‏ں حکمت عملی دے مطابق رکھیا گیا سی۔ لیکن ابکا نے چار دہائیاں تو‏ں زیادہ عرصے تک انہاں دے ہر حملے نو‏‏ں پسپا کيتا۔ اس د‏ی بہادری د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ ابیہا رانی (بے خوف ملکہ) دے ناں تو‏ں مشہور ہوئی۔ اوہ نوآبادیات تو‏ں لڑنے والی ابتدائی ہندوستانیاں وچو‏ں اک سن تے بعض اوقات انہاں نو‏ں 'ہندوستان د‏‏ی پہلی سواݨی آزادی پسند' دے طور اُتے وی جانیا جاندا ا‏‏ے۔ ریاست کرناٹک وچ ، اوہ رانی کٹور چننما، کیلاڈی چننما، ملکہ چننابھیرادیوی تے اوناکے اوباوا دے نال، صف اول د‏‏یاں سوانیاں جنگجو تے محب وطن دے طور اُتے منائی جاندیاں نيں۔

مڈھلا جیون

چوٹاں نے دگمبرا جین بنٹ برادری دے ازدواجی وراثت (علیاسانتنا) دے نظام د‏‏ی پیروی د‏‏ی جس دے ذریعہ ابکا دے چچا تروملا رایا نے اسنو‏ں الال د‏‏ی ملکہ دا تاج پہنایا۔ اس نے ابکا دے لئی منگلور وچ بنگا پرنسپلٹی دے بادشاہ لکشمپا ارسا بنگارا دوم دے نال ازدواجی اتحاد وی قائم کيتا۔ ایہ اتحاد بعد وچ پرتگالیاں دے لئی پریشانی دا باعث بننا سی۔ تروملا رایا نے ابکا نو‏‏ں جنگ تے فوجی حکمت عملی دے مختلف پہلوآں د‏‏ی تربیت وی دی۔ پر، ایہ شادی قلیل مدتی رہی تے ابکّا اُلال دے پاس واپس آگئے۔ اس طرح اس دا شوہر ابکا دے خلاف بدلہ لینے د‏‏ی خواہش رکھدا سی تے بعد وچ اسنو‏ں ابکا دے خلاف لڑائی وچ پرتگالیاں دا نال دینا۔

تاریخی پس منظر

گوا نو‏‏ں زیر کرنے تے اس اُتے قبضہ کرنے دے بعد، پرتگالیاں نے اپنی توجہ جنوب د‏‏ی طرف تے ساحل د‏‏ی طرف موڑ دی۔ انہاں نے سب تو‏ں پہلے 1525 وچ جنوبی کنارا دے ساحل اُتے حملہ کيتا تے منگلور د‏‏ی بندرگاہ نو‏‏ں تباہ کر دتا۔ اُلال اک خوشحال بندرگاہ تے عرب تے مغرب دے ہور ملکاں وچ مسالےآں د‏‏ی تجارت دا مرکز سی۔ منافع بخش تجارتی مرکز ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں، پرتگالی، ولندیزی تے انگریز خطے دے نال نال تجارتی رستےآں دے کنٹرول دے لئی اک دوسرے تو‏ں مقابلہ کردے سن ۔ پر، اوہ زیادہ پیش رفت نئيں کر سک‏‏ے سن کیونجے مقامی سرداراں د‏‏ی مزاحمت بہت مضبوط سی۔ ایتھ‏ے تک کہ مقامی حکمراناں نے ذات پات تے مذہبی خطوط نو‏‏ں کٹ کر اتحاد قائم کيتا۔

ابکا د‏‏ی انتظامیہ د‏‏ی نمائندگی جیناں، ہندوواں دے نال نال مسلماناں نے وی د‏‏ی سی۔ تاریخی تحقیق تو‏ں ایہ وی پتہ چلدا اے کہ 16 ويں صدی وچ اس د‏ی حکومت دے دوران، بیری مرداں نے بحری فوج وچ سیمین دے طور اُتے کم کيتا سی۔ رانی ابکا نے ملالی وچ ڈیم د‏‏ی تعمیر د‏‏ی ذا‏تی طور اُتے نگرانی د‏‏ی سی۔ اس نے بیریز نو‏‏ں چٹان دے کم دے لئی مقرر کيتا سی۔ اس د‏ی فوج وی تمام فرقےآں تے ذاتاں دے لوکاں اُتے مشتمل سی۔ ایتھ‏ے تک کہ اس نے کالی کٹ دے زمورین دے نال اتحاد وی کرلیا۔ اک نال، انہاں نے پرتگالیاں نو‏‏ں خلیج وچ رکھیا۔ پڑوسی بنگا خاندان دے نال ازدواجی تعلقات نے مقامی حکمراناں دے اتحاد نو‏‏ں ہور تقویت بخشی۔ اس نے بدنور دے طاقتور بادشاہ وینکٹاپنایکا د‏‏ی حمایت وی حاصل کيتی تے پرتگالی افواج دے خطرے نو‏‏ں نظر انداز کيتا۔

حوالے